โดย นายปพนสรรค์ โพธิพิทักษ์ · 2015. 7. 20. ·...

263
ปัจจัยและรูปแบบการบริหารเวลาของรองผู ้อานวยการสานักงานเขตพื ้นที่การศึกษาประถมศึกษา โดย นายปพนสรรค์ โพธิพิทักษ์ วิทยานิพนธ์นี้เป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตรปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา ภาควิชาการบริหารการศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร ปีการศึกษา 2556 ลิขสิทธิ ์ของบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร หอ

Transcript of โดย นายปพนสรรค์ โพธิพิทักษ์ · 2015. 7. 20. ·...

ปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

โดย

นายปพนสรรค โพธพทกษ

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาปรชญาดษฎบณฑต

สาขาวชาการบรหารการศกษา

ภาควชาการบรหารการศกษา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ปการศกษา 2556

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ

สมดกลาง

ปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

โดย

นายปพนสรรค โพธพทกษ

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาปรชญาดษฎบณฑต

สาขาวชาการบรหารการศกษา

ภาควชาการบรหารการศกษา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ปการศกษา 2556

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ

สมดกลาง

FACTORS AND MODEL OF TIME MANAGEMENT OF THE DEPUTY DIRECTOR UNDER

THE PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE

By

Paponsan Pothipituk

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree

Doctor of Philosophy Program in Educational Administration

Department of Educational Administration Graduate School, Silpakorn University

Academic Year 2013 Copyright of Graduate School, Silpakorn University

สำนกหอ

สมดกลาง

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร อนมตใหวทยานพนธเรอง “ปจจยและรปแบบการ-บรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา” เสนอโดย นายปพนสรรค โพธพทกษ เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชา การบรหารการศกษา

……......................................................... (ผชวยศาสตราจารย ดร. ปานใจ ธารทศนวงศ)

คณบดบณฑตวทยาลย วนท..........เดอน.................... พ.ศ...........

อาจารยทปรกษาวทยานพนธ

1. ผชวยศาสตราจารย ดร. ประเสรฐ อนทรรกษ 2. ผชวยศาสตราจารย วาทพนตร ดร. นพดล เจนอกษร

คณะกรรมการตรวจสอบวทยานพนธ .................................................... ประธานกรรมการ (รองศาสตราจารย ดร. ศรชย ชนะตงกร) ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ (รองศาสตราจารย ดร. นนทยา นอยจนทร) ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ .................................................... กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.ประเสรฐ อนทรรกษ) (ผชวยศาสตราจารย วาทพนตร ดร.นพดล เจนอกษร) ............/......................../.............. ............/......................../..............

สำนกหอ

สมดกลาง

52252909 : สาขาวชาการบรหารการศกษา ค าส าคญ : การบรหารเวลา ปพนสรรค โพธพทกษ : ปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา. อาจารยทปรกษาวทยานพนธ : ผศ.ดร.ประเสรฐ อนทรรกษ, และ ผศ. วาท พ.ต. ดร.นพดล เจนอกษร. 250 หนา.

การวจยในครงนมวตถประสงคเพอทราบ 1) ปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา 2) รปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา กลมตวอยาง คอ ส านกงานเขตพนทการศกษาขนพนฐานระดบประถมศกษา จ านวน 125 เขต ผใหขอมล คอ รองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา เขตพนทละ 4 คน รวมผใหขอมลทงสน 500 คน เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสมภาษณแบบกงโครงสราง แบบตรวจสอบรายการ และแบบสอบถามความคดเหน สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาความถ การวเคราะหเนอหา คารอยละ คามชฌม-เลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน วเคราะหองคประกอบดวยวธสกดปจจย การวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล และการยนยนรปแบบดวยผเชยวชาญและผทรงคณวฒ ผลการวจยพบวา 1. ปจจยทปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาประกอบดวย 6 ปจจย คอ 1) เครองมอทชวยในการบรหารเวลา 2) การวางแผน 3) เทคนคการบรหารเวลา 4) การตงเปาหมาย 5) การขจดตวการท าใหเสยเวลา และ 6) การใชเวลาอยางมประสทธภาพ 2. รปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ประกอบดวย 6 ปจจย ทมความถกตองเชงทฤษฎ มความครบถวนสมบรณ เหมาะสมกบบรบทไทย มความเปนไปไดตอการน าไปปรบใช และเปนประโยชน ซงสอดคลองกบกรอบแนวคดทฤษฎของการวจย

ภาควชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศลปากร ลายมอชอนกศกษา......................................................... ปการศกษา 2556 ลายมอชออาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1...............................................2...........................................

สำนกหอ

สมดกลาง

52252909: MAJOR : EDUCATIONAL ADMINISTRATION KEY WORDS : TIME MANAGEMENTS PAPONSAN POTHIPITUK: FACTORS AND MODEL OF TIME MANAGEMENT OF THE DEPUTY DIRECTOR UNDER THE PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE. THESIS ADVISOR: PRASERT INTARAK , Ed.D., AND ASST. PROF., MAJ. NOPADOL CHENAKSARA, RTAR , Ph.D., 250 PP. The purposes of this research were to determine 1) the factors that affect of time management of the Deputy Director under the Primary Educational Service Area Office. 2) Model of time management of the Deputy Director under the Primary Educational Service Area Office. The samples consisted of 125 Primary Educational Service Area Offices; the respondents were the 4 Deputy Directors from each Primary Educational Service Area Office, totally 500 persons. of 4 people including contributors were 500 people used in the study are. The research instruments were the semi structured interview, check list, opionionnaire. The statistics used for data analysis, were content analysis, frequency, percentage, arithmetic mean, Standard deviation, exploratory factor analysis, the canonical correlation analysis and confirmed by the experts and luminaries.

The research findings revealed that: 1. The factors that affected to time management of the Deputy Director under the

Primary Educational Service Area Office were composed of 6 factors: 1) the tools assisting of the time management, 2) planning, 3) time management techniques, 4) target setting, 5) the elimination of all matters consuming the time and 6) the time usage effectively.

2. Model of time management of the Deputy Director under the Primary Educational Service Area Office that consisted of 6 primary factors was theoretical accuracy, completeness, appropriate to the context of Thailand, possible to deploy and usefulness. This was accodance with the research conceptual framework.

Department of Educational Administration Graduate School, Silpakorn University Student’s signature.................................. Academic Year 2013 Thesis Advisors’ signature 1...............................................2.................................................

สำนกหอ

สมดกลาง

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนส าเรจไดดวยดเพราะไดรบความกรณาจาก อาจารย ผชวยศาสตราจารย

ดร.ประเสรฐ อนทรรกษ และ ผชวยศาสตราจารย วาทพนตร ดร. นพดล เจนอกษร กรรมการท

ปรกษาวทยานพนธ รองศาสตราจารย ดร.ศรชย ชนะตงกร ประธานกรรมการสอบ และ

รองศาสตราจารย ดร.นนทยา นอยจนทรกรรมการผทรงคณวฒทกรณาใหค าปรกษา ค าแนะน า

และขอเสนอแนะทเปนประโยชนแกผวจย สงผลใหวทยานพนธเลมนถกตองและสมบรณยงขน

ผวจยขอกราบขอบพระคณในความกรณาของทกทานเปนอยางสงไว ณ โอกาสน พรอมทงขอกราบ

ขอบพระคณคณาจารยในภาควชาบรหารการศกษา ทกทานทไดใหความร แนวคด แนะแนวทางใน

การท าการศกษาวจยในครงน

ขอขอบพระคณทานผเชยวชาญและผทรงคณวฒทกทานทไดกรณาใหขอมลในการ

สมภาษณและตรวจสอบเครองมอในการวจย รวมถงรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษา ทเปนกลมตวอยางในการศกษาวจยทกทานทไดใหความรวมมอเปนอยางด

ขอขอบพระคณเจาของหนงสอ วารสาร เอกสาร และวทยานพนธทกเลม ทชวยใหวทยานพนธม

ความสมบรณและขอขอบคณพนองและเพอนๆนกศกษาภาควชาการบรหารการศกษาทกคนทเปน

ก าลงใจใหความชวยเหลอ สนบสนนในการด าเนนการศกษาวจย

ขอขอบคณคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค ทใหโอกาสมอบทนการศกษา

ในระดบดษฎบณฑต และทส าคญทสดคอ คณพอนาวาอากาศโทเรวต โพธพทกษและครอบครว ท

ใหก าลงใจตลอดเวลาในการท าวทยานพนธฉบบนใหส าเรจสมบรณดวยด

คณคาหรอประโยชนอนเกดจากวทยานพนธเลมน ผวจยขอนอมบชาแดพระคณบดา

มารดา ครอาจารยทอบรมสงสอน แนะน า ใหการสนบสนนและใหก าลงใจอยางดยงเสมอมา

สำนกหอ

สมดกลาง

สารบญ หนา

บทคดยอภาษาไทย..…………………………………………………………………… ง บทคดยอภาษาองกฤษ.......…………………………………………………………….. จ กตตกรรมประกาศ.......................................................................................................... ฉ สารบญตาราง.................................................................................................................. ฎ สารบญแผนภม............................................................................................................... ฐ บทท

1 บทน า........................................................................................................................... 1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา........................................................... 2 ปญหาการวจย............................................................................................. 5 วตถประสงคของการวจย............................................................................ 6 ขอค าถามของการวจย................................................................................. 6 สมมตฐานของการวจย............................................................................... 6 กรอบแนวคดของการวจย........................................................................... 7 นยามศพทเฉพาะ........................................................................................ 15

2 วรรณกรรมทเกยวของ................................................................................................. 16 แนวคดและทฤษฎเกยวกบการบรหารเวลา...................................................... 17 ความหมายของเวลา................................................................................. 17 ความส าคญของเวลา................................................................................ 18 ความหมายของการบรหารเวลา.............................................................. 20 ววฒนาการการบรหารเวลา.................................................................... 22 กระบวนการการบรหารเวลา................................................................... 26 หลกการบรหารเวลา................................................................................ 40 ขอมลพนฐานเกยวกบรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษา....................................................................................

64 งานวจยทเกยวของ........................................................................................... 77 สรป................................................................................................................. 85

สำนกหอ

สมดกลาง

บทท หนา 3 การด าเนนการวจย....................................................................................................... 86

ขนตอนการด าเนนการวจย............................................................................... 86 ขนตอนท 1 การจดเตรยมโครงการวจย..................................... 86 ขนตอนท 2 การด าเนนการวจย.................................................. 87 ขนตอนท 3 รายงานผลการวจย.................................................. 90 ระเบยบวธวจย................................................................................................. 90 แผนแบบการวจย...................................................................... 90 ประชากรและกลมตวอยาง....................................................... 91 ตวแปรทศกษา.......................................................................... 97 เครองมอทใชในการวจย........................................................... 97 การสรางและพฒนาเครองมอ...................................................

การเกบรวบรวมขอมล.............................................................. 99

101 การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวจย............................. 101 สรป............................................................................................................... 105

4 การวเคราะหขอมล...................................................................................................... 106 ตอนท 1 การสงเคราะหตวแปรทใชในงานวจย.............................................. 107 ผลการสงเคราะหตวแปรจากเอกสาร........................................ 107 ผลการสงเคราะหตวแปรจากการสมภาษณความคดเหนของ

ผเชยวชาญและผทรงคณวฒ..............................................

97 ผลการสงเคราะหขอมลทไดจากเอกสารและการสมภาษณ....... 120 การวเคราะหขอมลจากแบบสอบถาม................................ 121 สถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม.......................... 121 ระดบความคดเหนในแตละขอค าถามของผตอบ

แบบสอบถาม.............................................................

123 การวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจ......................................... 128 ตอนท 2 รปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษา.............................................................

145

สำนกหอ

สมดกลาง

บทท หนา

4 การวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล........................................ 145

การสงเคราะหความเหมาะสมขององคประกอบและรปแบบ โดยผเชยวชาญและผทรงคณวฒ..........................................

168

5 สรปผลการวจย อภปรายผลและขอเสนอแนะ............................................................. 175 สรปผลการวจย......................................................................................... 175 การอภปรายผล......................................................................................... 178 ขอเสนอแนะการวจย................................................................................ 192 รายการอางอง.............................................................................................................. 196 ภาคผนวก ก หนงสอขอความอนเคราะหใหขอมลการสมภาษณ

แบบสมภาษณผเชยวชาญและผทรงคณวฒและ รายชอผเชยวชาญและผทรงคณวฒทใหสมภาษณ...........

202 ภาคผนวก ข หนงสอขอความอนเคราะหตรวจเครองมอวจยและ

รายชอผเชยวชาญและผทรงคณวฒทตรวจสอบ เครองมอวจย.....................................................................

208 ภาคผนวก ค หนงสอขอทดลองเครองมอและรายชอส านกงานเขต

พนทการศกษาประถมศกษาทใชในการตรวจสอบ เครองมอ...........................................................................

211 ภาคผนวก ง หนงสอขอความอนเคราะหในการเกบขอมล..................... 214 ภาคผนวก จ หนงสอขอความอนเคราะหผเชยวชาญและผทรงคณวฒ

ในยนยนรปแบบงานวจย แบบสมภาษณผทรงคณวฒ และรายชอผเชยวชาญและผทรงคณวฒในการยนยน รปแบบงานวจย ..............................................................

221 ภาคผนวก ฉ การวเคราะหความเชอมนของเครองมอวจย...................... 230 ภาคผนวก ช เครองมอทใชในการวจย (แบบสอบถาม)......................... 242 ประวตผวจย................................................................................................................ 250

สำนกหอ

สมดกลาง

สารบญตาราง ตารางท หนา

1 แสดงจ านวนประชากร กลมตวอยางและผใหขอมล............................................... 93 2 ตวแปรทไดจากการสงเคราะหเอกสาร................................................................... 109 3 ตวแปรทไดจากการสงเคราะหงานวจยทเกยวของ.................................................. 115 4 ตวแปรทไดจากการสมภาษณผเชยวชาญและผทรงคณวฒ..................................... 117 5 ขอมลทวไปเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม........................................ 121 6 แสดงคามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐานและระดบของแตละตวแปร

ปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษา……………………………………………………...

104 7 แสดงการวเคราะหคา Kaiser-Mayer-Olkin measure of sampling adequace......... 129 8 จ านวนปจจยและคาความแปรปรวนของตวแปร.................................................... 131 9 คาน าหนกปจจยและกลมจ านวนปจจย................................................................... 133 10 แสดงปจจยท 1 “เครองมอทชวยในการบรหารเวลา”............................................. 136 11 แสดงปจจยท 2 “การวางแผน”................................................................................ 137 12 แสดงปจจยท 3 “เทคนคการบรหารเวลา”............................................................... 138 13 แสดงปจจยท 4 “การตงเปาหมาย”.......................................................................... 139 14 แสดงปจจยท 5 “การขจดตวการท าใหเสยเวลา”..................................................... 140 15 แสดงปจจยท 6 “การใชเวลาอยางมประสทธภาพ”................................................. 141 16 แสดงชอปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขต

พนทการศกษาประถมศกษา..........................................................................

142 17 คาสมประสทธสหสมพนธภายในตวแปรดานปจจยภายใน คาสมประสทธ

สหสมพนธภายในตวแปรดานปจจยภายนอกและคาสมประสทธสหสมพนธ ภายในขามกลม................................................................................................

150 18 คาสหสมพนธคาโนนคอล คาไอเกน และสถตทดสอบ.......................................... 151 19 การวเคราะหคาเกนของคาโนนคอลฟงกชน........................................................... 153

สำนกหอ

สมดกลาง

ตารางท หนา 20 ความสมพนธของตวแปรดานปจจยภายใน ดานปจจยภายนอก ฟงกชนท 1

และ ฟงกชนท 2..............................................................................................

155

21 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานความคดเหนดานตาง ๆ ตอปจจย การบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษา..................................................................................................

169

สำนกหอ

สมดกลาง

สารบญแผนภม แผนภมท หนา

1 กรอบแนวคดของการวจย....................................................................................... 13 2 องคประกอบทสงผลใหเกดทศนคตตอเวลา (Time Attitudes) และ พฤตกรรม

การวางแผนการใชเวลา (Time Planning Behaviors)....................................

47 3 องคประกอบในการจดการเปาหมาย...................................................................... 48 4 องคประกอบของการวางแผนภารกจ..................................................................... 50 5 องคประกอบของการก าหนดตารางเวลา................................................................ 51 6 สดสวนการบรหารงานและการปฏบตงานของผบรหารระดบตางๆ...................... 52 7 แสดงขนตอนการด าเนนการวจย............................................................................ 88 8 แสดงปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษา...............................................................................

143 9 รปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษา...............................................................................................

157

แผนภาพท 1 ตารางเวลาส าหรบการท ากจกรรมของ Stephen R. Covey..................................... 26 2 แผนผงของแผนแบบการวจย................................................................................. 91 3 คาโนนคอลฟงกชนท n ของการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล......................... 146

สำนกหอ

สมดกลาง

1

บทท 1

บทน ำ

เวลาเปนสงททกคนมเทาเทยมกนไมวาจะเปนคนรวย คนจน เดกหรอผใหญแตบอยครงททกคนรสกวามเวลาไมพอ ท างานเสรจไมทนเวลาบอยๆ ตองท างานอยางรบเรงแขงกบเวลาอยเปนประจ า หรอรสกวางานมากจนไมมเวลาส าหรบการพกผอนหยอนใจ ไมมเวลาใหครอบครว ลวนเปนสาเหตใหเกดความเครยดนน จ าเปนอยางมากทจะตองหาวธบรหารเวลา เพอจดเวลาการท างานใหมประสทธภาพขน และเพอจะสามารถท างานไดเสรจทนเวลาอยางทไมตองรบเรงมากนก รวมทงยงมเวลาเหลอพอทจะพกผอนหยอนใจสวนตวมเวลาใหกบเพอน และครอบครวอกดวย เบนจามน แฟลงคลนนกวทยาศาสตรชอกองโลก กลาวเอาไววา "เวลาคอเงน" ถงใครจะวาเงนซอความสขไมได แตเงนกเปนปจจยหลกทเออใหเราอยไดอยางมความสขเชนเดยวกบเวลาถาเราใชไมเปน กเหมอนกบท าของมคาหลนหาย บางคนคดวาตวเองเกบไวอยางดแลว กยงเสยเวลาไปจนได มบางคนพดไวอยางนาคดวา เวลาคอของขวญ เพราะเหตนจงเรยกปจจบนวา "Present" ทกคนรดวาเวลามคาแคไหน แตกยงเผลอท าหายอยบอยๆ บางทานเวลาเรยนหรอท างานแลว รสกวามเวลาไมพอ คนสวนมากมกรสกวาตวเองไมมเวลาแทจรงแลว เคลดลบอยทการบรหารเวลานนเอง ฟงดเหมอนยาก แตถารจกบรหารเวลาใหดกสามารถทจะหาเวลาเพมได

เวลาคอชวต เวลาไมหวนกลบมา ถาสญเสยเวลาเปรยบเสมอนสญเสยโอกาสในชวต ดงนน การควบคมเวลากเหมอนกบการควบคมชวตไปในตว และควรจะใชเวลาอยางไร ถาใชเวลาเพองานนกอยตลอดกมใชเรองทนาจะท า แตถาท างานใหลลวงตามวตถประสงคทตงใจเอาไวกจะท าใหเกดความสขในชวต1 และเวลาคอความสมพนธตอเนองของเหตการณ ซงแบงออกได 3 สวน

1 พนมพร จนทรปญญา, หลมพรำงเวลำ เรองทผบรหำรตองระวง (เชยงใหม: โรงพมพคลอง

ชาง, 2545), 17.

สำนกหอ

สมดกลาง

2

ไดแก อดต ปจจบน และอนาคตทกคน ไมสามารถหลกเลยง เหตการณดงกลาวได แตเนองจากความแตกตางของบคลกภาพ ความสนใจและความรบผดชอบของแตละบคคล จงกระท าตอเหตการณดงกลาวแตกตางกนไป2

เวลาจงมความส าคญอยางยงในการด าเนนชวตในแตละวน เวลาเปนสงทมคาทสด เมอเวลาผานพนไปแลวเราไมสามารถเรยกลบคนมาได ดงสภาษตทกลาววากระแสน าไมคอยทากาลเวลาไมคอยใคร เราตองบรหารเวลาใหคมคาทสด การทจะมความสขในชวตคอการรจกจดการ และวางแผนในการบรหารเวลาอยางมประสทธผล ซงการบรหารเวลาอยางมประสทธผลมความส าคญอยางยงตอการด าเนนชวตในปจจบน เราจะสงเกตไดวาการเปลยนแปลงและพฒนาในโลกยคปจจบนนมการเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวอยางยง ไมวาจะเปนเทคโนโลย สงคม วฒนธรรมตาง ๆ เวลาจงมคามากยงกวาแกวแหวนเงนทองเพราะไมสามารถเรยกกลบคนมาไดอยางทกลาวไวขางตน และในการท างานบรหารตาง ๆ นนเวลามสวนส าคญอยางยงในการบรหารถาผบรหารสามารถบรหารเวลาไดอยางมประสทธผลแลวการด าเนนการบรหารองคกรกจะเปนไปไดอยางราบรนและองคกรนนกจะมประสทธภาพในการท างานอยางมาก

ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ

เวลา เปนสวนประกอบทส าคญมาก ทกวนาทผานไปหมายถง การด ารงอย การเรยนร การ-เตบโตและการเปลยนแปลงของชวต จากทารกสวยเดก วยเรยน วยหนมสาว วยกลางคน และวยชรา ส าหรบวยหนมสาวทกเวลาส าหรบการท างานเพอสรางรากฐานทมนคงใหมชวตนบเปนชวงเวลาทมความส าคญมากชวงหนง นนคอ ชวตการท างานจะบงชวาไดใชเวลาชวงดงกลาว “ดทสด” และ “คมคาทสด”หรอไมการท างานอยางจรงจง มประสทธภาพและประสทธผลมากทสดหรอไม การ-จดสรรเวลาตองค านงถงการยกระดบสถานภาพการท างานใหกาวหนาขน และบ ารงรกษาสขภาพใจใหแขงแรงเปนปกตสข การใชเวลาทถกตองนน จะตองไดทงเสถยรภาพและสขภาพทดใหกบตนถงแมไมอาจเรยกเวลาในอดตใหยอนกลบคนมาได แตสามารถทจะควบคมจดสรรการใชเวลาในปจจบน และในอนาคตใหไดอรรถประโยชนสงสดได การเรมตระหนกถงความส าคญของเวลา จงมความส าคญอยางยงตอการท างาน3

2 Johnson.N.P, Management focus:Managerial planning (New York: Van Nostrand

Reinhold, 1984), 34. 3 บญมาก พรหมพวย, กำรบรหำรเวลำ, พมพครงท 6 (กรงเทพฯ: อษาการพมพ, 2546), 45.

สำนกหอ

สมดกลาง

3

การตรงตอเวลาของชาวญปนนนมชอเสยงไปทวโลก ชาวญปนรกษาระเบยบวนยเรองเวลามากสงผลใหธรกจอตสาหกรรมตลอดจนระบบตาง ๆ ทเหนไดชดคอ ระบบขนสงมวลชน ด าเนนไปดวยเงอนไขของเวลาเปนสงส าคญสวนหนงคอ วฒนธรรมของชาวญปนทถอการใหเกยรต และระลกถงความสะดวกสบายของผอนโดยเฉพาะอยางยงผทมความส าคญตอตนดวยการตรงตอเวลา นกสงคมวทยาของญปนพยายามคนหาทศนคตของชาวญปนตอเรองของเวลาและพบวาในสมยกอนของญปนมไดเครงครดเรองเวลา ชาวฮอลนดาซงเขามาตดตอกบชาวญปนในยคเอโดะ หรอเมอราว 150 ปกอนตองอดหนาระอาใจกบความหยอนยานเรองเวลาของชาวญปน แลวอะไรทท าใหชาวญปนปรบเปลยนนสยใหเปนคนตรงตอเวลา ค าตอบคอระบบการผลตแบบอตสาหกรรมเดมชาวญปนเปนชนชาตเกษตรกรรม เมอดวงอาทตยขนกออกไปทองไรทองนา เมอดวงอาทตยจะลบขอบฟากพากนกลบบาน แตระบบอตสาหกรรมทเขามาพรอมกบการพฒนาประเทศใหเปนแบบตะวนตก ท าใหชาวญปนเอาวถชวตของตนเขาไปผกพนกบการท างานแขงกบเวลา การท างานในโรงงานทใชระบบสายพาน หรอการจบเวลาผลผลตทส าเรจออกมาโดยใชเวลาเปนตววด ระบบโรงเรยน การทหาร ทผคนจ านวนมากตองมารวมกนเพอท ากจกรรมตางๆ บงคบใหชาวญปนตองค านงถงเวลาของทกคนเพอไมท าใหเกดความเสยหายตอกลม4 อกทงเวลายงเปนทรพยากรทางการบรหารทส าคญ นอกเหนอไปจาก คน เงน วสดอปกรณหรอการจดการตรงทวาทกคนมอยแลวอยางเทาเทยมกน และมอยอยางจ ากด ไมสามารถเอาสงใดมาทดแทนได ดงนนผทรคณคาของเวลาเทานน จงจะด าเนนกจกรรมตาง ๆ ในชวตประจ าวนใหประสบความส าเรจ เราใชเวลาคมคามากนอยเพยงใด5 และเวลาเปนสงทมคาตอคนทกคนทกชวงชวตทกคน เวลาเปนทรพยากรอยางเดยวททกคน มเทากน เวลาใหโอกาสแกทกคน เวลาเปนทรพยากรอยางเดยวททกคนมเทากน เวลามคายงกวาเงนทองหรอมคาส าคญยงกวาเงน ทอง เพราะเงนทองทสญเสยไปกสามารถหามาทดแทนใหมได แตเวลาไมสามารถมาทดแทนได

ปรชญาในการบรหารเวลาทดกคอ การท างานใหฉลาดขน เวลาเปนสงททกทกคนมเทากนแตขนอยกบใครจะบรหารจดการเวลาใหไดดกวากนการบรหารเวลาจงเปนสงส าคญและจ าเปน

4 นนทชญา มหาขนธ, ชำวญปนกบเวลำ, เขาถงเมอ 30 พฤษภาคม 2554, เขาถงไดจาก

http://www.uniserv.buu.ac.th/forum2/topic.asp?TOPIC_ID=1253 5 อนทรา หรญสาย, กำรบรหำรเวลำ, เขาถงเมอ 2 เมษายน 2554, เขาถงไดจาก

http://free.dcomputech.cominticle mngetime 01.html.

สำนกหอ

สมดกลาง

4

ส าหรบผบรหาร การบรหารเวลาใหเกดประโยชนอยางสงสด ท าใหสามารถด าเนนภารกจตางๆไดอยางราบรนงาย และมเวลาเพยงพอทจะบรหารจดการสงตางๆใหส าเรจลลวงไปไดดวยด เวลาเปนทรพยากรทางการบรหารทมอยอยางจ ากด และเปนสงเดยว ทไมสามารถหาสงหนงสงใดมาทดแทนได คนทสามารถรคณคาของเวลากใชเวลาใหเกดประโยชนกบตนเอง กอใหเกดประโยชนตอภาระหนาทอกทงยงสามารถท าใหร ารวย จากการใชเวลาเพราะเวลามคายงกวาเงน ในการบรหารงานนนการบรหารเวลาเปนเรองส าคญอยางยงทจะท าใหผบรหารซงมภารกจตาง ๆ มากมายท างานไดอยางมคณภาพ ประสบความส าเรจ ครบถวนไมขาดตกบกพรองจนท าใหองคกรเกดความเสยหายได

ปจจยทท าใหไมสามารถเปนผบรหารททรงประสทธภาพไดนนไดแก ประการแรก ผบรหารไมมเวลาเปนของตนเอง ตองท าใจวาทกวนนคนในองคกรอยากจะแยงเวลาไปจากผบรหารทงนน โดยเฉพาะอยางยง โทรศพทซงบางทไมไดเกยวของกบธรกจเลย หรอการเขามาปรกษางานของลกนอง จนบางครงท าใหไมมเวลาเหลอในการพฒนาสมองเพอคดกลยทธการพฒนาองคกร ดงนนถาผบรหารไมระมดระวงหรอพยามบรหารเวลาของตนเองกจะกลายเปนเหมอนเครองจกรทท างานรบค าสงจากคนในองคกรโดยปราศจากนวตกรรม ประการทสอง ผบรหารมกมหนาทในการแกไขปญหาในองคกร ผบรหารแทบทกคนตองแบกภาระในการแกไขปญหาทกอยาง ซงเปนอนตรายอยางมากเพราะปญหาแตละอยางตองใชเวลาซงบางทกถกบางไมถกบาง ถาผบรหารมวแตไปนงเจรจากบลกคาทไมพอใจกบพฤตกรรมของพนกงานขายเพยงเลกนอย แลวจะเอาเวลาทไหนไปคดเพอเพมยอดขาย เพมก าไรทสงขน หรอพฒนาคนในองคกร ประการทสาม ทปรกษาดดไมไดมอยในองคกร ในสมยนคนฉลาดหรอคนเกงทสามารถจะสอนใหเปนผบรหารทมประสทธภาพไดนนสวนใหญไมไดอยทบรษทหรอแผนกหรอองคกรของเรา เพราะฉะนนหากตองเสยเวลาไปกบกจกรรมทงหลายมากเกนไปจงไมมเวลาไปเจอคนทฉลาดหรอทรงคณวฒมากกวา ท าใหผบรหารตองจมปลกกบงาน Routine (งานประจ าวน) อยในองคกร และขาดวสยทศน ประการสดทาย การหมกมน อยกบงานในบรษทของตนเองมากเกนไปจนลมศกษาตลาดหรอลกคาภายนอก เพราะมวแตแกปญหาใหลกนอง ท าใหขาดโอกาสบางอยางทคาดไมถง6

6 Peter F. Drucker, The Effective Executive. 6 th ed, (Washington: published by Harper

collins, 2002), 150 – 151.

สำนกหอ

สมดกลาง

5

การบรหารเวลาทดนนท าใหผบรหารสามารถท างานอยางมประสทธภาพแตปจจบนผบรหารทตระหนกถงเรองการบรหารเวลานนยงมนอยอยเพราะในระบบการศกษานนยงมการพดถงเรองการบรหารเวลาทดมคณภาพนนนอยมากหรอแทบไมมเลยผวจยจงสนใจทจะท าการวจยในเรองการบรหารเวลาของผบรหารเพอใหผบรหารการศกษานนท างานไดอยางมประสทธภาพ

ปญหำของกำรวจย

การท างานในแตละวนนนเวลาชางผานไปอยางรวดเรวผบรหารมภารกจตางๆมากมายผบรหารจงจ าเปนจะตองบรหารเวลาใหดทสด คมคามากทสดแตกยงมสาเหตและปจจยตางๆทท าใหผบรหารเสยเวลา การทท าใหเสยเวลาในกระบวนการบรหารงานของผบรหาร มาจากสาเหตอนดบแรกคอ ขาดประสบการณ ผบรหารทมประสบการณนอยมาก มกจะท าอะไรชากวาผบรหารทมประสบการณมากกวา อนดบทสองไมจดระบบการใชเวลา ผบรหารทใชเวลาไดดขนหากจดระบบการใชเวลา เชน จดท าตารางการใชเวลา (Time log) หรอจดบนทกเวลา โดยก าหนดความส าคญของงานทจะท า งานแตละอยางละอยางควรใชเวลาเทาใด งานแตละอยางควรจะเรมท าเมอใด อนดบทสาม ธรรมชาตของงานทท า งานบางอยางตองท าอยางตองท าอยางละเอยดรอบคอบจะผดพลาดไมไดหรองานอยางจ าเปนจะตองหาขอมลเพมเตมจงจะจดท าได งานทมธรรมชาตเชนนยอมเกดปญหาการใชเวลาและสดทายคอไมกระจายความรบผดชอบ ผบรหารมใชบคคลทจะตองท างานคนเดยวควรจะท างานเปนทม การกระจายความรบผดชอบในการท างาน ยอมชวยใหงานเสรจเรวขน7

ยงมนกวชาการไดเสนอปจจยทท าใหผบรหารเสยเวลาดงน ปจจยแรก คอ ปจจยภายในหมายถง เรองตางๆ ทเสยเวลาเพราะตวผบรหารเอง ไดแก การขาดการระวงเรองการใชเวลา ไมรซงในคณคาของเวลา ขาดความรความเขาใจในองคการ ขาดความรและทกษะการเปนผบรหารและผน า ขาดความรและทกษะในการบรหารเวลา ขาดความรและทกษะในการมอบหมายงาน ผบรหารคนนนมกจะเคยชนกบการท าตวยงๆ กบงานตลอดเวลาแตงานไมส าเรจและไมอยากท างานทจดไวในตาราง ปจจยทสอง คอ ปจจยภายนอก หมายถง เรองทเกยวกบเหตการณตางๆ หรอ บคคลอนทท าใหเกดการเสยเวลาแกผบรหาร ไดแก การประชมบอยๆ โทรศพทมากเกนไป งานเอกสาร

7 Gorton.R.A, School administration and supervision. (Dubugue. lowa: Wm. C Brown,

1983), 515.

สำนกหอ

สมดกลาง

6

สายการบงคบบญชาทมหลายขนตอนในองคการ การรอการตดสนใจของผอน การรอคอยขอมลขาวสารจากผอน8 ดงนนจะเหนไดวามหลายสาเหตหลายปจจยทท าใหผบรหารเสยเวลาในการท างานหรอการบรหารงานในแตละวนดงนนการบรหารเวลาจงเปนเรองส าคญทจะสามารถท าใหผบรหารท างานไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลไดอยางดยงโดยเฉพาะผบรหารการศกษานนจะตองบรหารเวลาไดเปนอยางดเพราะการศกษาเปนสงส าคญในการบรหารประเทศถาการศกษามประสทธภาพประเทศกจะพฒนาไดอยางรวดเรวและมคณภาพตอไป

วตถประสงคของกำรวจย จากปญหาและความส าคญของการวจย ผวจยจงก าหนดวตถประสงคของการวจยดงตอไปน 1. เพอทราบปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษา 2. เพอทราบรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษา

ขอค ำถำมของกำรวจย เพอเปนแนวทางในการหาค าตอบของการวจยในครงน ผวจยไดก าหนดขอค าถามส าหรบการวจยครงนดงน 1. ปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามอะไรบาง

2. รปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเปนอยางไร

สมมตฐำนกำรวจย เพอใหเปนแนวทางในการวจยและเปนพนฐานในการวเคราะหขอมล ผวจยไดตงสมมตฐานในการวจยดงน

8 พนมพร จนทรปญญา, หลมพรำงเวลำ เรองทผบรหำรตองระวง (เชยงใหม: โรงพมพคลอง

ชาง, 2545), 61.

สำนกหอ

สมดกลาง

7

1. ปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเปนพหปจจย 2. รปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเปนความสมพนธทเกดจากปจจยตาง ๆ ทมน าหนก และมทศทางไปในทางเดยวกน

กรอบแนวคดของกำรวจย

การวจยเพอศกษาปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ผวจยไดก าหนดกรอบแนวคดในการวจย จากการศกษาแนวคด ทฤษฎ งานวจยทงในและตางประเทศทเกยวของกบการบรหารเวลา เพอน ามาเปนแนวทางในการศกษาปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ดงมรายละเอยดตอไปน ดรกเกอร (Drucker) ไดกลาวถงการบรหารใหมประสทธภาพสงสดนน 1) การวางแผน 2 ) จดระเบยบการใชเวลาของแตละบคคล นอกจากนนเวลายงเปนทรพยากรทมความจ ากดทสด เพราะทรพยากรอน ๆ สามารถหามาทดแทนหรอเพมเตมไดแตส าหรบเวลาแลวทก ๆ คนจะมเวลาอยในจ านวนทเทา ๆ กน และมอตราการสญเสยของเวลาเทาเทยมกนอกดวย แตสงทแตกตางกนเกยวกบเวลา คอ ผใดจะใชเวลาทมอยใหเกดประโยชนไดดกวากน9 สมทธ และสมทธ (Smith and Smith) ไดกลาวถงการบรหารเวลาประกอบดวย 1) การวางแผนก าหนดระยะเวลาในการท ากจกรรมตาง ๆ ในชวตไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ 2) การใชเวลาอยางถกตอง เปนประโยชน10 โคว ( Covey ) ไดกลาวถงการบรหารเวลา ประกอบดวย 1)เครองมอในการบรหารเวลา 2) การวางแผน 3) การจดล าดบงาน 4) การควบคมงาน 5) ก าหนดความจ าเปน ความส าคญและความเรงดวน 1) การจดตารางเวลา11

9 Peter F. Drucker, The Effective Executive. 6 th ed, (Washington: published by Harper

collins, 2002), 150. 10 Smith. S. F. and C. M, Smith, Personal Health Choices ( U.S.A.: Jones and Bartlett

Publication, 1990), 110. 11 Stephen R. Covey, A. Roger Merrill, and Rebecca R.Merrill, First Thing First

( Franklin Covey Co, 1994), 45.

สำนกหอ

สมดกลาง

8

แคมปเบลล (Campbell) กลาววา การบรหารเวลาทมประสทธภาพ นนอย 7 ขนตอน ซงประกอบดวย1) มเปาหมายในการท างาน 2) การจดล าดบความส าคญของงานทจะท า 3)จดสรรเวลาวาเวลาใดควรจะท าอะไร 4) วางแผนการใชเวลา 5) มเทคนคในการขจดหรอลดตวการทท าใหเสยเวลา 6) ตดตามผลการใชเวลา12 สตอทต และวอคเกอร (Stott. and Walker) ไดกลาวถงการบรหารเวลาประกอบดวยขนตอนตางๆ ดงน 1) ตระหนกวาอะไรคองานส าคญหรอเรองส าคญ 2) วเคราะห ในการปรบปรงการใชเวลา 3) ขจดสงทท าใหเสยเวลา 4) จดล าดบความส าคญของงานทจะตองท า 5) จดระยะการใชเวลาใหเปนระบบ13 มารตน ออสบอรนและแครรอล ( Martin J. Osborne and Carolyn Pitchik ) ไดกลาวถง การบรหารเวลาอยางมประสทธภาพไว 5 ขนตอน ดงน 1) ประเมนทกษะในการวางแผนการใชเวลาและสงทควรจะตองปรบปรง 2) รล าดบกอนหลงของงาน และใชเวลาอยางนอยทสด 3) เขยนล าดบกอนหลงของเปาหมายและขนตอนทจะไปสเปาหมาย 4) การก าหนดเวลาในการท างาน 5) คาดคะเนสงทตองการ 6) ใชปฏทนวางแผนในการท างานแตละสปดาห แตละวน14 บรททนและกลนน (Britton and Glynn) ไดอธบายถง องคประกอบของพฤตกรรมการวางแผนการใชเวลา (Time Planning Behaviors) ซงประกอบดวย 3 องคประกอบใหญ ๆ ไดแก 1) การจดการเปาหมาย (Goal Manager) 2) การวางแผนภารกจ (Task planner) 3) การก าหนด-ตารางเวลา (Scheduler)15 เทรซ (Tracy) ไดเสนอวธการบรหารเวลาใหประสบผลส าเรจ 21 วธดงตอไปน 1) จดโตะ 2) วางแผนทกวนไวลวงหนา 3) ใชกฎ 80/20 กบทกอยาง 4) พจารณาถงผลทจะตามมา 5) ฝกวธ ABCDE อยางตอเนอง 6) เนนทหวใจของงาน 7) เชอฟงกฎแหงประสทธภาพ 8) เตรยมพรอม

12 Campbell, Introductionnal Administration, 5th ed. (Boston: Allyn and Bacon, 1973),

170-179. 13 Stott. K. and Walker. A, Developing better mission statements (Canada: The

Canadian School Executive, 1992), 549-590. 14 Martin J. Osborne and Carolyn Pitchik, The Nature of Equilibrium in a Location

Model (International Economic Review 27, 1986), 223–237. 15 Britton. B. K and S. M. Glynn, Mental Management and Creativity: A Cognitive Model of Time Management for Intellectual Productivity, In J. Glover. R. Ronning and C. Reynolds. Handbook of Creativity (New York: Plenum, 1989), 429-440.

สำนกหอ

สมดกลาง

9

อยางรอบคอบกอนเรมลงมอ 9)ใหความส าคญกบการเรยนรอยางตอเนอง 10) ใชพรสวรรคของคณเปนอ านาจสความส าเรจ 11) มองหาตวเหนยวรงมใหท างานทส าคญของ12) เดนตามถงน ามนทละใบ คณสามารถท างานทใหญทสดและสลบซบซอนมากทสด ใหลลวงไดถาคณท ามนทละขนตอน 13) สรางแรงกดดนใหกบตวเอง 14) พจารณาวาชวงเวลาไหนทคณมพลงกายและพลงความคดสงทสดในแตละวน แลวท างานทส าคญทสดของคณในชวงเวลานน 15) กระตนตวเองใหลงมอท า 16) ฝกนสยผดวนประกนพรงในทางสรางสรรค 17) ท างานทยากทสด 18) แลและหนงานเปนชนเลก ๆ แบงงานใหญทซบซอนลงเปนงานยอยๆ แลวเรมลงมอท า ทละชน 19) สรางเวลาชนโต แบงวนของคณออกเปนชวงเวลาใหญ ๆ ทจะสามารถทมเทสมาธเปนเวลานาน ๆ ใหกบงานทส าคญทสด 20) สรางส านกแหงความเรงรบ สรางนสยเสอปนไวในงาน โดยท าตวใหไดชอวาเปนคนทท างานทกอยางไดเรวและท าไดด 21) ท างานทกอยางทละอยาง จดล าดบความส าคญใหชดเจน เรมตนท างานทส าคญทสดกอนทนท แลวท าไมหยดจนกระทงงานเสรจสมบรณ 100 %16 บลสส (Bliss) ไดกลาวถงเทคนคในการบรหารเวลา 10 ประการดงน 1) ตองวางแผน 2) ตองตงสมาธ 3) ตองหยดพกบาง 4) หลกเลยงความความไมมระเบยบ 5) อยาเปนคนทตองท างานใหสมบรณแบบ 6) อยากลวทจะตองปฏเสธ 7) ผดวนประกนพรง การผดวนประกนพรงนอกจากจะสรางนสยท างานทไมดแลวยงท าใหเสยเวลาท างานโดยเปลาประโยชน 8) ใชวธผาตด เมอมงานสะสมกนมาก ๆ ควรจะสะสางใหหมดไป เปนการประเมนงานปรบปรงงานไปในตว 9) การมอบอ านาจหนาท 10) อยาเปนคนบางาน17 เทเลอร (Taylor) ไดเสนอเทคนคการบรหารเวลาไวดงน 1) การบนทกรายละเอยดเกยวกบกจกรรมตาง ๆ ทใชในแตละชวงของเวลาในแตละวน 2) การจดแบงประเภทของงานทท า 3) การก าหนดเวลากอนหลง4) พยายามท าตามก าหนดเวลาทก าหนดเวลาทบนทกไวใหงานแตละงาน ไดเสรจตามก าหนด18 ชาญชย อาจนสมาจาร กลาววา ปจจยทสงผลในการท าใหบรหารเวลาไดไมดไดแก 1) การขาดการวางแผนและการจดองคการ 2) การผดวนประกนพรง 3) การไมกลาตดสนใจ 4) ความผดพลาด 5) การจดตงวางของในทผดและเอกสารยงเหยง 6) การประชมทไมมการเตรยมการ

16 Brian Tracy, Eat that frog! (San Francisco: Berrett – Koehler, 2001), 114-118. 17 Bliss. Edwin C, Getting Things Done ( Singapore: Federal Publications, 1976), 120-

122. 18 Taylor. H.L, Marking time work for you ( New York: Personal Dynamics.1987),

235.

สำนกหอ

สมดกลาง

10

7)การสอความหมายทไมถกตอง 8) ความลมเหลวในการประสานงาน 9) ไมมล าดบกอนหลงและจดมงหมาย 10) ความลมเหลวในการมอบหมายงาน 11) การตอบโตจดหมายทไมจ าเปน 12) นสยการอานทไมด 13) ความลมเหลวในการฟง 14)ใหความสนใจในรายละเอยดมากเกนไป 15) การ-บรหารเมอเกดวกฤตการณ 16) ความชกชาของนโยบายและกระบวนการ 17) การรบกวนจาก-โทรศพทและแขก 18) ท าในสงทไมจ าเปน 19) ระบบเอกสารไมด 20) ความยงเหยง 21) ความไม-คงท 22) การสงคม19 จระพนธ พลพฒน กลาวถง วธการบรหารเวลาทมประสทธภาพ ไวดงน 1) ตงเปาหมายก าหนดเปาหมายของชวตและก าหนดเปาหมายของการ 2) วางแผนทจะท าทกวน เขยนรายการสงทจะตองท าแตละวนทกเยนกอนกลบบาน แลวทบทวนทกเชา 3) ท าแตเชา ท างานทยากเสยแตเชา 4) จดสรรเวลาคดวางานทท าทงหมด 5) เรยนรทจะพดค าวา “ไม” 6) ระหวางรอและเดนทางหากจกรรมทจะท าระหวางรอและเดนทาง 7) ก าหนดเวลาท างาน ก าหนดเสนตายใหแกงานแตละชนท 8) กระจายงาน แบงงานไปใหคนอนชวยท าบาง 9) ตดสนใจงานทท ารอยละ 80 คนตดสนใจไดเอง เมอหยบเอกสารใดขนมาหยบเพยงครงเดยว แลวตดสนใจเลยวาจะท าอยางไรกบเอกสารนน 10) เรยนรเทคนคในการอานใหเรว 11) ทท างาน จดโตะ อปกรณ และสถานทท างานใหเปนระเบยบและมระบบ 12) การประชม ควรจดเตรยมไวใหพรอม เพอความวองไวในการประชม 13) เวลาพก ชวงเวลาพกในทท างานสก 15 นาท ชวยไดมากทเดยว ทจะไดพกคลายเครยดจากงาน 14) ท าสงทตนเตน 15) นดหมาย นดลวงหนา พอถงเวลาโทรไปตรวจสอบกอนวาแนนอนตามเวลา และสถานททก าหนดไว 16) เลกนสยทไมด ส ารวจนสยทไมดของเราทท าใหเสยเวลา 17) การ-ตดตอสอสาร 18) ไมผดวนประกนพรง 19) ยดหยน ใชเทคนคหลายๆ รปแบบในการท างานไมยดตดอยกบรปแบบเดยว 20) แบบฟอรม พจารณางานทท าวามอะไรบาง ทตนจะตองท าซ าๆ กนอยเสมอจดท าเปนแบบฟอรมออกมา 21) ไมเปนมากเกนไปพวกสมบรณ20โชคชย ชยธวช ไดกลาวถงแนวทางในการบรหารเวลา ดงน 1) วางแผนงานท างานเปนเวลา มแผนแตละวน 2) มความตงใจท างาน มสมาธแนวแนในการท างาน 3) หยดพกชวขณะ เปลยนอรยาบถแลวคอยมาท างานใหม 4) หลกเลยงความไมเปนระเบยบ 5) ไมเปนผทตองการความถกตองสมบรณทสด 6) ไมตองกลวทจะ

19 ชาญชย อาจนสมาจาร, กำรบรหำรงำนยคใหม Modern Management (กรงเทพมหานคร

: ศนยสอเสรมกรงเทพฯ, 2547), 161-168.

20 จระพนธ พลพฒน, กำรบรหำรเวลำ ( กรงเทพมหานคร: สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ,

2545), 72-77.

สำนกหอ

สมดกลาง

11

กลาวปฏเสธ 7) อยาผดวนประกนพรง 8) มการผาตดการสญเปลาของเวลา 9) การแบงเวลา แบงงาน และมอบหมายงาน 10) อยาเปนโรคบางาน จงแยกออกจากกนใหไดวางานไหนเปนของใคร21

บญมาก พรหมพวย กลาววา กระบวนการในการบรหารเวลานนจะตองประกอบดวย การวางแผนการใชเวลา การตงเปาหมายของภารกจทตองปฏบต การจดล าดบความส าคญของงาน การก าหนดระยะเวลาในการท ากจกรรมแตละอยาง และการปองกนหรอขจดสงทท าใหเสยเวลา22 ณรงควทย แสนทอง กลาววา กระบวนการบรหารเวลาของคนทสามารถบรหารเวลาแหงชวตใหมมลคาเพมไดนน ขนตอนแรกคอก าหนดเปาหมายแหงชวตใหชดเจนกอนวาเมอใด ตองมอะไร ไดอะไร อยทไหน เมอทราบเปาหมายและเวลาทมอยแลวจะท าใหเรามการวางแผนการใชเวลาอยางมประสทธภาพมากยงขน ดงนนการบรหารเวลาส าคญอยทการก าหนดเปาหมายใหชดเจน แลวจดล าดบความส าคญของกจกรรมตางๆ ทจะท า23 ประภาพร กต ทกลาวถง ปจจยททสงผลตอการบรหารเวลา คอ 1) การขาดการกระจายงาน 2) การผดวนประกนพรง 3) การขาดการวางแผน 4) การก าหนดงาน 5) การจดองคกร 6) มปญหาในการเรมการท างานแตเชา 7) ใชเวลาพกและรบประทานอาหารกลางวนมากเกนไป 8) ใชเวลาเรอยเปอย พดคย ฝนกลางวน 9)ใชเวลาคนหาและแจกจายจดหมาย 10)ใชเวลาคนหาแฟมเอกสารและขอมล 11) อานแมกกาซน เอกสารสพเพเหระ สลบกระดาษกลบไปกลบมา 11) ตรวจค าผดและเซนชอในจดหมาย 12) มวแตตรวจสอบการท างานของพนกงาน 13) ใชเวลาท างานทไมมความส าคญ 14) เดนตดตองานในส านกงาน 15)ใชเวลาโทรศพทนานเกนไป 16) เขยนและแกจดหมายและบนทกชวยจ าซ าแลวซ าอก 17) กนอาหารกลางวนแบบหรหราฟ ฟา 18) ขาดวตถประสงคทเปนลายลกษณอกษรแนนอน 19) ขาดความสามารถในการกลาวค าวา “ไม” 20) จดการประชมทไมจ าเปน ควบคมการประชมไมดพอ 21) ใชเพยงแตสมองชวยจ า 22) ปลอยใหงานทตนไมชอบคางอย 23)ไมมการจดชวโมงท างานทปราศจากการรบกวน 24) ไมรจกใชเวลาทส าคญกบงานเรงดวนหรอจ าเปน 25) ไมรจกใชเวลาในการรอคอยและการเดนทางใหเกดประโยชน 26) จดเอกสารใสแฟมมากเกนไป 27) ดงเอกสารทไมจ าเปนออกนอยไป 28) ขดจงหวะตนเอง

21 โชคชย ชยธวช, กญแจสควำมส ำเรจตอนเคลดลบของผประกอบกำร (กรงเทพมหานคร :

อนฟอรมเดยบคส, 2545), 72-73. 22 บญมาก พรหมพวย, เวลำส ำหรบนกบรหำร (กรงเทพมหานคร: ไทยวฒนาพานช, 2546). 51.

23 ณรงควทย แสนทอง, กลำเปลยนแปลง ( กรงเทพมหานคร: ส.เอเชยเพรส (1989) จ ากด, 2547), 190-110.

สำนกหอ

สมดกลาง

12

29) ไมรจกใชแบบฟอรมในการท างาน 30) ไมรจกตดสนใจ 31) ปลอยใหคนอนมารบกวนไมหยดหยอน 32) ใชการเขยนแทนทจะใชการโทรศพท 33) จดส านกงานโดยไมมแผนผงทด 34) พยายามจะรเหนไปหมดเสยทกอยาง 35) ไมรจกใชเลขานการชวยจดการนดหมายและการประชม 36) ไมมขอมลและหมายเลขโทรศพทในมอถอ 40) การตดตอสอสารไมชดเจนพอ 41) ไมรจกใชประโยชนของเทคนคในการประหยดเวลา 42) สนใจรายละเอยดมากเกนไป 43) นยมงานทสมบรณมากเกนไป 44) ไมมการวางแผนงานประจ าวน 45) ไมมการก าหนดเสนตายใหกบตวเอง 46) ละมอจากงานทยงท าไมเสรจและหนไปเรมงานใหม 47) ปลอยใหมการกระจาย งานขนสเบองบน 48) ท างานของคนอนแทนทจะท าแตงานของตน 49) ไมรจกฝกหดลกนองใหมประสทธภาพพอ 50) มปญหาสะสมอยโดยไมรจกสะสางออกไป 51) ไมมระบบตดตามงานอยางไดผล 52) ใชเวลากบกจกรรมภายนอกมากเกนไป 53) มทศนคตไมดตองาน วตกกงวล 54) ขาดความเชอมน 55) ขาดวธท างาน 56) ไมมเครองบนทกค ายาก 57) ใจลอยอยเสมอ24

24 ประภาพร กต, “การบรหารเวลาของผบรหารหนวยงานทางการศกษาในอ าเภอแมอาย

จงหวดเชยงใหม” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม, 2546), 18-40.

สำนกหอ

สมดกลาง

13

แผนภมท 1 กรอบแนวคดของการวจย

ทมา : Peter F. Drucker, The Effective Executive. 6 th ed, (Washington: published by Harper collins, 2002), 150.

ปจจยและรปแบบ

การบรหารเวลา

ของรองผอ านวยการ

เขตพนทการศกษา

ประถมศกษา

แนวคดจากการสมภาษณ

ผเชยวชาญและ

ผทรงคณวฒ

แนวคดการบรหารเวลา

จากเอกสาร งานวจยท

เกยวของทงในและ

ตางประเทศ

การบรหารเวลาตามแนวคด

ของผบรหารทมประสทธภาพ

ของปเตอร ดกเกอร

(Drucker, P.)

รปแบบการบรหารเวลา

ของสตเฟน โคว

(Stephen R. Covey)

การบรหารเวลาอยางม

ประสทธภาพ

มารตน ออสบอรนและแครรอล

( Martin J. Osborne

and Carolyn Pitchik )

องคประกอบของพฤตกรรม

การวางแผนการใชเวลา

บรททนและกลนน

(Britton and Glynn) การบรหารเวลา

สมทธ และสมทธ

(Smith and Smith) การบรหารเวลาใหประสบ

ผลส าเรจไบรอน เทรซ

(Brian Tracy)

การบรหารเวลาทม

ประสทธภาพ

แคมปเบลล

(Campbell) การบรหารเวลา

สตอทต และวอคเกอร

(Stott, & Walker)

(Campbell)

เทคนคในการบรหารเวลา

บลสส

(Bliss)

เทคนคการบรหารเวลา

เทเลอร

(Taylor)

14

Smith. S. F. and C. M, Smith, Personal Health Choices ( U.S.A.: Jones and Bartlett Publication, 1990), 110.

Stephen R. Covey, A. Roger Merrill, and Rebecca R.Merrill, First Thing First ( Franklin Covey Co, 1994), 45.

Campbell, Introductionnal Administration, 5th(Boston: Allyn and Bacon, 1973), 170-179.

K. Stott. and Walker. A, Developing better mission statements (Canada: The Canadian School Executive, 1992), 549-590.

J. Martin Osborne and Carolyn Pitchik, The Nature of Equilibrium in a Location Model (International Economic Review 27, 1986), 223–237.

B. K Britton. and S. M. Glynn, Mental Management and Creativity: A Cognitive Model of Time Management for Intellectual Productivity, In J. Glover. R. Ronning and C. Reynolds. Handbook of Creativity (New York: Plenum, 1989), 429-440.

Brian Tracy, Eat that frog! (San Francisco: Berrett – Koehler, 2001), 114-118. Edwin C Bliss., Getting Things Done ( Singapore: Federal Publications, 1976), 120-

122. H.L Taylor., Marking time work for you ( New York: Personal Dynamics.1987), 235. ชาญชย อาจนสมาจาร, กำรบรหำรงำนยคใหม Modern Management (กรงเทพมหานคร :

ศนยสอเสรมกรงเทพฯ, 2547), 161-168. จระพนธ พลพฒน, กำรบรหำรเวลำ ( กรงเทพมหานคร: สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ,

2545), 72-77. โชคชย ชยธวช, กญแจสควำมส ำเรจตอนเคลดลบของผประกอบกำร (กรงเทพมหานคร :

อนฟอรมเดยบคส, 2545), 72-73. บญมาก พรหมพวย, เวลำส ำหรบนกบรหำร (กรงเทพมหานคร: ไทยวฒนาพานช, 2546). 51.

ณรงควทย แสนทอง, กลำเปลยนแปลง ( กรงเทพมหานคร: ส.เอเชยเพรส (1989) จ ากด, 2547), 190-110.

ประภาพร กต, “การบรหารเวลาของผบรหารหนวยงานทางการศกษาในอ าเภอแมอายจงหวดเชยงใหม” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม, 2546), 18-40.

15

นยำมศพทเฉพำะ

เพอใหเขาใจความหมายเฉพาะของศพททใชในการศกษาวจยครงน จงไดนยามความหมายของค าตางๆไวดงน ปจจยทสงผล หมายถง ชดของตวแปรทสงผลซงกนและกนโดยแสดงผลดวยการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล (canonical correlation analysis) รปแบบ หมายถง สงทแสดงโครงสรางทางความคด ปจจย และความสมพนธของปจจย ตาง ๆ ทส าคญของเรองทศกษา เพออธบายและงายตอการท าความเขาใจ อาจแสดงดวยภาพ การบรรยาย หรอแบบจ าลอง รองผอ ำนวยกำรส ำนกงำนเขตพนทกำรศกษำประถมศกษำ หมายถง รองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาในปการศกษา 2554 ส ำนกงำนเขตพนทกำรศกษำประถมศกษำ หมายถง ตามพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 มาตรา 36 ก าหนดวา ส านกงานเขตพนทการศกษามอ านาจหนาทในการก ากบดแล จดตง ยบรวม หรอเลกสถานศกษาขนพนฐานในเขตพนทการศกษา ประสาน สงเสรม และสนบสนนสถานศกษาเอกชนในเขตพนทการศกษา ประสาน และสงเสรมองคกรปกครองสวนทองถนใหสามารถจดการศกษาใหสอดคลองกบนโยบายและมาตรฐานการศกษา สงเสรมและสนบสนนการจดการศกษาของบคคล ครอบครว องคกรชมชน องคกรเอกชน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา สถานประกอบการ และสถาบนสงคมอนทจดการศกษาในรปแบบทหลากหลายในเขตพนทการศกษา และปฏบตหนาทอนทเกยวของกบอ านาจหนาททระบไวขางตน ตามทก าหนดไวในกฎกระทรวง แบงเปน 183 เขตมผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาเปนผบรหารโดยส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา เปนหนวยงานทางการศกษา ทอยภายใตการก ากบดแลของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ

16

บทท 2

วรรณกรรมทเกยวของ

การวจยเรองปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาผวจยไดศกษาวรรณกรรมทเกยวของ โดยมสาระส าคญตามล าดบดงน 1. แนวคดและทฤษฎเกยวกบการบรหารเวลา 1.1 ความหมายของเวลา 1.2 ความส าคญของเวลา 1.3 ความหมายของการบรหารเวลา 1.4 ววฒนาการการบรหารเวลา 1.5 ความส าคญของการบรหารเวลา 1.6 กระบวนการบรหารเวลา 1.7 หลกการบรหารเวลา 2. ขอมลพนฐานเกยวกบรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาระดบประถมศกษา 2.1 ความเปนมา 2.2 หนาท 3. งานวจยทเกยวของ 4. สรป

17

แนวคดและทฤษฎเกยวกบการบรหารเวลา ความหมายของเวลา เวลาเปนสงทมคาอยางยงเพราะเวลาถาหมดไปแลวไมสามารถหาซอหรอหามาทดแทนได เวลานบไดวาเปนสงทมมลคาสงสดกวาไดเพราะเวลาสามารถใหคนสรางสงตางๆไดมากมาย เวลาเปนสงทไมมตวตนแตเปนสงทสามารถบอกถงเหตการณตางๆทผานมาและบอกกลาวถงสง-ตางๆทมคณคาอยางยง ไดมนกการศกษาไดกลาวถงความของเวลาไวดงน

พนมพร จนทรปญญา กลาววา เวลาคอชวต เวลาไมหวนกลบมา ถาสญเสยเวลาเปรยบเสมอนสญเสยโอกาสในชวต ดงนนการควบคมเวลากเหมอนกบการควบคมชวตไปดวย และควรใชเวลาอยางไร ถาใชเวลาเพอท างานหนกอยตลอดเวลากไมใชเรองทนาจะท า แตถาท างานใหลลวงตามวตถประสงคทตงใจเอาไวกจะท าใหเกดความสขในชวต25

จฬาภรณ โสตะ กลาววา “เวลามคายงกวาทอง ทองใชวาจะซอเวลาได” เวลาเปนทรพยากรทมคาของทกคน ยงคนทรคณคาของเวลามากเทาใด ยอมสามารถเกบเกยวคณประโยชนจากการใชเวลาใหมคณคาไดมากเพยงนน26 อนนท งามสะอาด กลาววา เวลาเปนทรพยสนทมคา และไมสามารถหาสงใดมาทดแทนได บคคลทประสบความส าเรจ ลวนแลวแตรจกใชเวลาใหเกดประโยชนสงสด27 ไชย ณ พล ไดศกษาเรองการบรหารเวลา กลาววา เวลาเปนทรพยากร อยางหนงทใชหรอไมใชกหมดไปโดยล าดบตลอดเวลา และเปนหนวยจ ากดชวตของมนษย มนษยจงมเวลาจ ากด ดงนนนกบรหารควรตองฉลาดในการบรหารเวลา เพอใหไดประโยชนสงสดในการใชชวต28

จอรนสน กลาวถง เวลา วา เวลาคอความสมพนธตอเนองของเหตการณ ซงแบงออกได 3 สวน ไดแก อดต ปจจบน และอนาคต ทกคนไมสามารถหลกเลยง เหตการณดงกลาวได แต

25 พนมพร จนทรปญญา, หลมพรางเวลา เรองทผบรหารตองระวง (เชยงใหม:โรงพมพคลองชาง, 2545),12.

26 จฬาภรณ โสตะ, เทคนคการบรหารเวลา, เขาถงเมอ 2 กรกฎาคม 2554, เขาถงไดจาก http://www.bbxznet.com/scripts2/view.php?user=bunceeaudit&board=4&id=14. 27 อนนต งานสะอาด, เวลา (Time) และการบรหารเวลา, เขาถงเมอ 2 กรกฎาคม 2554, เขาถงไดจาก http://www.moe.go.th/wijai/time%20manag.htm.

28 ไชย ณ พล, สดยอดนกบรหารยคโลกาภวตน (กรงเทพฯ: เพรส มเดย, ม.ป.ป.),15

18

เนองจากความแตกตางของบคลกภาพ ความสนใจและความรบผดชอบของแตละบคคล จงกระท าตอเหตการณดงกลาวแตกตางกนไป29

จากทนกการศกษากลาวมาสรปไดวา เวลาเปนทรพยากรทางการบรหารทส าคญนอกเหนอไปจาก คน เงน วสดอปกรณ หรอการจดการ เพราะวาเวลามอยอยางจ ากด และเปนสงเดยวทไมสามารถหาสงใดมาทดแทนได คนทสามารถรคณคาของเวลากใชเวลาใหเกดประโยชนกบตนเอง กอใหเกดประโยชนตอภาระหนาททตนเองรบผดชอบไดเปนอยางด ความส าคญของเวลา

บญมาก พรหมพวย กลาววา เวลา เปนสวนประกอบทส าคญมาก ทกวนาทผานไปหมายถง การด ารงอย การเรยนร การเตบโต และการเปลยนแปลงของชวต จากทารกสวยเดก วยเรยน วยหนมสาว วยกลางคน และวยชรา ส าหรบวยหนมสาวทกเวลาส าหรบการท างานเพอสรางรากฐานทมนคงใหมชวต นบเปนชวงเวลาทมความส าคญมากชวงหนง นนคอ ชวตการท างานจะบงชวาไดใชเวลาชวงดงกลาว “ดทสด” และ “คมคาทสด”หรอไมการท างานอยางจรงจง มประสทธภาพและประสทธผลมากทสดหรอไม การจดสรรเวลาตองค านงถงการยกระดบสถานภาพการท างานใหกาวหนาขน และบ ารงรกษาสขภาพใจใหแขงแรงเปนปกตสข การใชเวลาทถกตองนน จะตองไดทงเสถยรภาพและสขภาพทดใหกบตนถงแมไมอาจเรยกเวลาในอดตใหยอนกลบคนมาได แตสามารถทจะควบคมจดสรรการใชเวลาในปจจบน และในอนาคตใหไดอรรถประโยชนสงสดได การเรมตระหนกถงความส าคญของ เวลา จงมความส าคญอยางยงตอการท างาน30

นนทชญา มหาขนธ กลาววา การตรงตอเวลาของชาวญปนนนมชอเสยงไปทวโลก ชาวญปนรกษาระเบยบวนยเรองเวลามาก สงผลใหธรกจ อตสาหกรรมตลอดจนระบบตางๆ ทเหนไดชดคอ ระบบขนสงมวลชน ด าเนนไปดวยเงอนไขของเวลาเปนสงส าคญสวนหนงคอ วฒนธรรมของชาวญปนทถอการใหเกยรต และระลกถงความสะดวกสบายของผอนโดยเฉพาะอยางยงผทมความส าคญตอตนดวยการตรงตอเวลา นกสงคมวทยาของญปนพยายามคนหาทศนคตของชาวญปนตอเรองของเวลา และพบวาในสมยกอนของญปนมไดเครงครดเรองเวลา ชาวฮอลนดาซงเขามาตดตอกบชาวญปนในยคเอโดะ หรอเมอราว 150 ปกอน ตองอดหนาระอาใจกบความหยอนยาน

29 N.P.Johnson, Mangement focus: Managerial planning (New York: Van Nostrand Reinhold, 1984), 56. 30 บญมาก พรหมพวย, การบรหารเวลา, พมพครงท 6 (กรงเทพฯ : อษาการพมพ, 2546), 25.

19

เรองเวลาของชาวญปน แลวอะไรทท าใหชาวญปนปรบเปลยนนสยใหเปนคนตรงตอเวลา ค าตอบคอระบบการผลตแบบอตสาหกรรมเดมชาวญปนเปนชนชาตเกษตรกรรม เมอดวงอาทตยขนกออกไปทองไรทองนา เมอดวงอาทตยจะลบขอบฟากพากนกลบบาน แตระบบอตสาหกรรมทเขามาพรอมกบการพฒนาประเทศใหเปนแบบตะวนตก ท าใหชาวญปนเอาวถชวตของตนเขาไปผกพนกบการท างานแขงกบเวลา การท างานในโรงงานทใชระบบสายพาน หรอการจบเวลาผลผลตทส าเรจออกมาโดยใชเวลาเปนตววด ระบบโรงเรยน การทหาร ทผคนจ านวนมากตองมารวมกนเพอท ากจกรรมตางๆ บงคบใหชาวญปนตองค านงถงเวลาของทกคนเพอไมท าใหเกดความเสยหายตอกลม31

อนทรา หรญสาย กลาววา เวลาเปนทรพยากรทางการบรหารทส าคญ นอกเหนอไปจาก คน เงน วสดอปกรณหรอการจดการตรงทวาทกคนมอยแลวอยางเทาเทยมกน และมอยอยางจ ากด ไมสามารถเอาสงใดมาทดแทนได ดงนนผทรคณคาของเวลาเทานน จงจะด าเนนกจกรรมตางๆ ในชวตประจ าวน ใหประสบความส าเรจ สงทฝากไวใหเปนขอคดวา ใชเวลาคมคามากนอยเพยงใด ค าตอบคงมอยแลวส าหรบผปฏบต อยทจะกลาพดออกมาใหผใกลชดฟงหรอไมเทานน32

ดรกเกอร (Drucker) ไดกลาววาส าหรบผจดการนน เวลาถอวาเปนสงส าคญทสด เพราะภารกจของผจดการมมากเกนกวาทจะสามารถท าทกสงทกอยางภายในเวลาทมอยไดและเวลาเปนทรพยากรทไมสามารถเอากลบคนมาได หรอไมสามารถยดเวลาใหยาวนานออกไปกวาทเปนอย ดงนน ความส าคญของการปฏบตงานใหมประสทธภาพสงสดได ภายในก าหนดเวลาจงอยทความสามารถในการวางแผน จดระเบยบการใชเวลาของแตละบคคล นอกจากนนเวลายงเปนทรพยากรทมความจ ากดทสด เพราะทรพยากรอน ๆ สามารถหามาทดแทนหรอเพมเตมไดแตส าหรบเวลาแลวทก ๆ คนจะมเวลาอยในจ านวนทเทา ๆ กน และมอตราการสญเสยของเวลาเทาเทยมกนอกดวย แตสงทแตกตางกนเกยวกบเวลา คอ ผใดจะใชเวลาทมอยใหเกดประโยชนไดดกวากน33

31 นนทชญา มหาขนธ, ชาวญป นกบเวลา, เขาถงเมอ 30 พฤษภาคม 2554, เขาถงไดจาก http://uniserv.buu.ac.thfurom2/post,asp?method=TopicQuote&TOPIC ID=1253&FORUM ID=6

32 อนทรา หรญสาย, การบรหารเวลา, เขาถงเมอ 2 มถนายน 2554, เขาถงไดจากhttp://free.dcomputech.cominticle mngetime 01.html.

33 Peter F. Drucker, The Effective Executive. 6 th ed (Washington: published by Harper collins, 2002), 28.

20

ความหมายของการบรหารเวลา

การบรหารเวลาเปนศาสตรและศลปเฉพาะบคคลของผบรหารทจะใชในการบรหารงานตางๆ อยางมประสทธภาพมหลายทานใหความหมายการบรหารเวลาไวดงน โชคชย ชยธวช กลาววา การบรหารเวลา หมายถงการรจกแบงเวลาเปนสดสวน รจกแบงเวลาไหนท าอะไร เพออะไร แลวใชเวลาทก าหนดใหคมคาแตละสวนการบรหารเพอเกดความส าเรจและคณภาพงานและชวต มแนวทางในการบรหารเวลา ดงน 1. วางแผนงานท างานเปนเวลา มแผนแตละวน 2. มความตงใจท างาน มสมาธแนวแนในการท างาน 3. หยดพกชวขณะ เปลยนอรยาบถแลวคอยมาท างานใหม 4. หลกเลยงความไมเปนระเบยบ จดเอกสารใหเปนระเบยบ หยบงาย สะดวก ท างานใหเสรจ แตละวนจะด 5. ไมเปนผทตองการความถกตองสมบรณทสดไมมงานใดถกตองสมบรณทสดจงท าดทสด แตอยาเลงผลเลศจนเกนไป 6. ไมตองกลวทจะกลาวปฏเสธ หากไมพรอมกบการเชญชวนใหปฏเสธอยางสภาพ 7. อยาผดวนประกนพรงนสยนหากตดตวแลวแกไขยากเปนศตรทบนทอนความส าเรจ ความกาวหนา 8. มการผาตดการสญเปลาของเวลาตองท าการผาตดเสย 9. การแบงเวลา แบงงาน และมอบหมายงาน 10. อยาเปนโรคบางาน จงแยกออกจากกนใหไดวางานไหนเปนของใคร34

จระพนธ พลพฒน ไดใหความหมายวา การบรหารเวลา คอ การจดการภารกจใหสามารถด าเนนไปไดอยางลลวงภายใตเวลาอนจ ากด35 สภาวด วทยะประพนธ กลาววา การบรหารเวลาเปนเครองมอในการก าหนดหรอควบคมเวลาในการท าสงตาง ๆ ไดอยางคมคา และชวยใหการท างานประจ าวนหรอการท างาน

34 โชคชย ชยธวช, กญแจสความส าเรจตอนเคลดลบของผประกอบการ (กรงเทพมหานคร :

อนฟอรมเดยบคส, 2545), 72-73. 35 จระพนธ พลพฒน, การบรหารเวลา (กรงเทพมหานคร: สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ,

2545), 2.

21

ในระยะยาวเสรจสมบรณลงไดอยางมประสทธภาพ36 เกรยงศกด เจรญวงศศกด กลาววา การบรหารเวลาคอการใชเวลาในการท างานทด การใชเวลาอยางมประสทธภาพทสดในการท าสงหนงๆ ใหส าเรจเรยบรอยตามเปาหมายเพอใหไดงานทมคณภาพสมบรณทสดภายใตความจ ากดของเวลาทมอย ดงนนเราตองท างานใหดทสดในเวลาทมอยโดยไดสรางขอคดค าขวญเพอเสรมแรงจงใจเกยวกบการบรหารเวลา37

ชาญชย อาจนสมาจารไดกลาวไววาการบรหารเวลาหมายถงการใชเวลาอยางมประสทธผล ซงการใชเวลาอยางมประสทธผลมความส าคญอยางยง เพราะการใชเวลาของบคคลจะเปนแบบอยางใหกบคนอนๆ การวางแผน การจดองคการ การสงการและการควบคมกจกรรมของงาน ปญหาเกยวกบเวลาไมใชอยทวา มเวลาอยเทาไหร แตอยทวาเราจะท าอะไรกบสงทมใหสงทบคคลท ากบเวลาเปนการเลอกของเขาเองวาจะใชเวลาอยางมประสทธผลในการท าสงทถกตอง ฉะนนปรชญาในการบรหารเวลาทดกคอ การท างานใหฉลาดขน38 สถาบนด ารงราชานภาพ ไดใหความหมายของการบรหารเวลา หมายถง การก าหนดและการควบคมการปฏบตงานใหบรรลตามเวลาและวตถประสงคทก าหนดเพอกอใหเกดประสทธภาพในหนาทรบผดชอบ39 อนกล เยยงพฤกษาวลย กลาววา การบรหารเวลามไดหมายความวาการจดเวลาเพองานเทานน แตหมายถง การจดเวลาใหเขากบชวต เพราะองคประกอบของชวตนนมหลายประการ เชน ความสขสวนตว ครอบครว และสงคม เพราะฉะนนนกบรหารจะตองบรหารเวลาใหสอดคลองสมดลกบบรหารชวต ใหเปนสขในชวตสวนตวและประสบความส าเรจในหนาทการงานดวย จงจะถอวากาวขนสบนไดสงสดของนกบรหาร40

36

สภาวด วทยะประพนธ, คมอการบรหารเวลาอยางมคณคา, พมพครงท 2 (กรงเทพมหานคร: เอกซเปอรเนท), 2545.

37 เกรยงศกด เจรญวงศศกด, บรหารเวลาเพอความส าเรจ, พมพครงท 6 (กรงเทพมหานคร: ซคเซสมเดย จ ากด, 2546), 54.

38 ชาญชย อาจนสมาจาร, การบรหารงานยคใหม Modern Management (กรงเทพมหานคร: ศนยสอเสรมกรงเทพ, 2547), 156.

39 สถาบนด ารงราชานภาพ, การบรหารเวลา (เอกสารความส าเรจล าดบท17/ปงบประมาณ 2553), 5. 40 อนกล เยยงพฤกษาวลย, การบรหารเวลา, เขาถงเมอ 9 พฤษภาคม 2554, เขาถงไดจาก :http://www.meo.go.th/wijai/time%20manag.htm.

22

สมทธ และสมทธ (Smith and Smith) ใหความหมายวา การบรหารเวลา หมายถง การทสามารถวางแผนก าหนดระยะเวลาในการท ากจกรรมตาง ๆ ในชวตไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ ซงเปนการใชเวลาอยางถกตอง เปนประโยชน และชวยใหลดความเครยด41 ฮอกซสเซอร (Hochheiser) ไดใหความหมายของการบรหารเวลาวา การบรหารเวลาเปนการใชความคดวาจะด าเนนงานอยางไร และลงมอปฏบตเพอไปสจดมงหมายทตงไวในเวลาทมอยใหเกดประโยชนสงสด42 สกอต (Scott) กลาววา การบรหารเวลาเปนสงทจ าเปนส าหรบบคคลทตองตระหนกและใหความส าคญ หากบคคลไมเหนคณคาของเวลากจะปลอยใหเวลาผานไปอยางไรประโยชน ท าใหบคคลไมสามารถบรหารการท างานและการด ารงชวตของตนเองไดอยางมประสทธภาพ การบรหารเวลาไมใชการรบเรงในการท างาน แตเปนการบรหารงานอยางมประสทธภาพ43 จากความหมายของการบรหารเวลาดงกลาวขางตน สรปไดวาการบรหารเวลา หมายถงการจดการเวลาใหมประสทธภาพ และใชเวลาทผานไปอยางคมคา ท าใหงานบรรลเปาหมายของหนวยงาน การบรหารเวลาเปนปจจยส าคญทผบรหารตองค านงถงกอนทจะด าเนนการใดๆ ทงนเปนเพราะงานบรหารนนมความหลากหลายตองการความรวดเรว ความชดเจน ความถกตอง ความเปนระเบยบ โดยเฉพาะอยางยงความส าเรจ ซงสงเหลานจะเกดขนตอเมอผบรหารรจกการบรหารเวลาอยางมประสทธภาพอนจะกอใหเกดผลส าเรจของงานทมประสทธภาพตอไป ววฒนาการของการบรหารเวลา คลองแผน ไชยธนะสาร กลาววาความเปนมาในการศกษาเรองของเวลานน พบวามตนก าเนดมาตงแตสมยโบราณมาจากชนชาตกรก เพราะกรกเปนชนชาตแรกทก าหนดทฤษฎทางศลปะ อนประกอบไปดวยองคประกอบ 5 ประการ ไดแก รปแบบ ความสมดล ความแตกตาง ความเปนเอกภาพและความลงตว ซงองคประกอบทง 5ประการนมลกษณะสอดคลองกบลกษณะพนฐานของเวลา เนองจากเวลามการก าหนดรปแบบทศทางการด าเนนไปของเวลา และมการจดเวลาใหสมดล โดยเออประโยชนตอการด ารงชวต อกทงเวลายงมความแตกตาง ซงเปนการเขาใจวาเวลาใดควร

41 S. F. Smith. and C. M, Smith, Personal Health Choices (U.S.A.: Jones and Bartlett

Publication, 1990), 110. 42 R.M, Hochheiser. Time Management (New York: Barron’s Educational Series, 1998),

81. 43M. Scott, More Time Less Stress (U.K.: Century Business, 1998), 21.

23

อดทนรอเวลาใดควรปลอยวางอยางเหมาะสม นอกจากนเวลายงมความเปนเอกภาพ หมายถงการมองภาพรวม เอาใจใสในเวลา และทายทสดคอความลงตวของเวลาทผสานองคประกอบของเวลาทง 4 ใหไดผลลพธตามทวางแผนไว44 สงกรานต จตสทธภากรไดกลาวถง ววฒนาการของการบรหารเวลาวามการเปลยนแปลงเปน 4 ยค ตามล าดบ ดงน 1. ยคแรก มรปแบบของการจดบนทกและท ารายการตาง ๆ โดยการพยายามบนทกสงทม ความคลายคลงกนและรวมความตองการหลาย ๆ อยางไวดวยกน เพอชวยประหยดเวลาและพลงงาน 2. ยคทสอง มรปแบบของการใชปฏทนและสมดบนทกการนดหมาย วธนสะทอนใหเหน ถงความพยายามทจะมองไปขางหนา การจดเวลา เหตการณ และกจกรรมตาง ๆ ทจะเกดขนในอนาคต 3. ยคทสาม สะทอนใหเหนถงการบรหารเวลาในยคปจจบน ไดเพมเตมจากสงทมอยเดม โดยใหความส าคญกบล าดบความส าคญ การแยกแยะใหชดเจน และการเปรยบเทยบความสมพนธ ของคณคาและกจกรรมทมพนฐานอยบนความสมพนธกบคณคาเหลานน ยงไปกวานน ยคนไดให ความสนใจกบเรองของการตงจดหมายในระยะยาว ปานกลาง และระยะสน เพอใหเหมาะสมกบ เวลาและพลงงาน ซงสอดคลองกบคณคาของสงตาง ๆ นอกจากนนยงรวมแนวความคดในเรองการ วางแผนประจ าวนเขาไปดวย ในการวางแผนพเศษทเฉพาะเจาะจงกบเปาหมายและกจกรรมทคดวา มคามากทสด ในยคทสามผคนเรมตระหนกถงความส าคญในการจดตารางเวลาอยางมประสทธผล และสามารถควบคมเวลาได 4. ยคทส มลกษณะทแตกตางไปจากเดม การใชค าวา “การบรหารเวลา” ไมไดส าคญทการจดเวลา แตอยทการ “จดการกบตวเอง” แทนทจะใหความสนใจไปกบสงทตองท าและเวลาการบรหารเวลาในยคท 4 ใหความสนใจไปในเรองของการรกษาและขยายความสมพนธและผลลพธของงาน45

สตเฟน (Stephen R. Covey ) ไดกลาวถงการบรหารเวลาแบบ First things First ท าแบบในล าดบความส าคญ แลวกท าในสงทควรจะท ากอนการบรหารเวลาในอดตประกอบดวย 3 ยค คอ

44 ครองแผน ไชยธนะสาร, ศาสตรและศลปแหงการบรหารเวลา (กรงเทพ: เดลฟ, 2536), 10.

45สงกรานต จตสทธภากร, 7 อปนสยพฒนาสผมประสทธผลสง, แปลจาก Covey, R,, The 7 Habits of Highly Effective People (กรงเทพมหานคร: ซเอดยเคชน, 2547), 185-186.

24

การบรหารเวลาในยคท 1 เปนการบรหารเวลาจากแนวความคดเกยวกบ การเตอนความจ า โดยมเครองมอในการบรหารเวลา คอ การจดโนตและการบนทกรายการสงทตองท าในแตละวน ขอด คอ การบรหารเวลามความยดหยน ไมมการก าหนดตารางนดหมายจนลนหรอเปนระเบยบ เเบบแผนมากเกนไป และเปนการบรหารเวลาทสามารถตอบสนองตอผอนมากกวา เนองจากการบนทกรายการสงทตองท า สามารถเปลยนแปลงไดตามสถานการณหรอสงแวดลอม ขอเสย คอ การบรหารเวลาไมสามารถรกษาขอตกลงทท าไวไดเนองจากรายการสงทตองท าสามารถเปลยนแปลงได และมแนวคดวา สงทส าคญ คอ สงทอยในปจจบนเทานน การบรหารเวลาในยคท 2 เปนการบรหารเวลาตามแนวความคดของการวางแผนและการเตรยมพรอม ซงเครองมอทใชในการบรหารเวลา คอ ปฏทน และสมดนดหมาย ในการบรหารเวลายคนจะมการวางแผนกจกรรมส าหรบอนาคต มการบนทกขอผกมดและก าหนดเวลาทแนนอน ขอด คอมการจดรายการขอผกมดและการนดหมาย มการก าหนดจดมงหมายและการวางแผนสงทจะท าการประชมและการน าเสนองานมประสทธภาพ เพราะมการเตรยมพรอมและการวางแผนลวงหนา ขอเสย คอในการบรหารเวลามการใหความส าคญตอแผนก าหนดการมากกวาบคคล โดยเนนถงสงทตองการมากกวา สงทจ าเปนหรอสงทท าใหบรรลความตงใจ ดงนนจงมแนวคดวา สงทส าคญในชวต คอ สงทอยในแผนก าหนดการ การบรหารเวลายคท 3 การบรหารเวลาในยคนเปนการบรหารเวลาภายใตแนวคดของการวางแผน การจดล าดบงาน และการควบคมงาน ก าหนดความจ าเปน ความส าคญแลวกความเรงดวน เพราะฉะนนเราอาจจะใชหลกไดหลายวธ หลกงายทสดคอ “กฎพาเรโต” มาวเคราะหในเรองน กจะสามารถไดค าตอบวา เหตใดคนสวนใหญ จงเสยเวลาสวนใหญไปถงราว 80% ไปท ากจกรรมโนนน เพอใหไดผลลพธ ใหไดความส าเรจ กลบคนมาไดเพยง 20% เทานน ในขณะทคนจ านวนไมมาก ใชเวลาเพยง 20% เทานน ไปท ากจกรรมใดๆ ทเขาเหนวาส าคญจรงๆ แลวกไดผลลพธ ไดความส าเรจกลบคนมา ถง 80% เลยทเดยว ขอด คอใหความส าคญตอความรบผดชอบ ความมคณคา และความส าคญตอการน าคานยมมาก าหนดเปาหมายทง 3 ระยะ ซงกอใหเกดการกระท าทมระเบยบแบบแผน และเพมประสทธภาพในการท างาน ขอเสย เปนการบรหารเวลาทท าใหบคคลยดตดในหลกเกณฑของตนเองมากเกนไป ขาดความยดหยนตอสงแวดลอม และสถานการณทเปลยนแปลงไป ขาดความสมดลในบทบาททตองรบผดชอบ เนองจากรายการสงทตองท ามมากเกนไป และในการบรหารเวลาใหความส าคญตอแผนการก าหนดเวลามากกวาบคคล ดงนน สงทส าคญในชวตจะถกก าหนดดวย ความเรงรบและคานยม เนองจากการบรหารเวลายคนใหความส าคญตอการจดการเรองเรงดวน สงกดดน วกฤตตางๆ

25

ปญหาส าคญของการขาดประสทธภาพในการบรหารเวลาทง 3 ยค คอ การใหความส าคญตอความเรงดวนมากกวาสงทส าคญ ดงนน จงมการแนวคดเรองการจดตารางเวลาส าหรบการท ากจกรรมตางๆ มาใชในการการแกปญหาน การบรหารเวลายคท 4 เปนการบรหารเวลาทมการผสมผสานการจดการเวลาและทศทางในการด าเนนชวตเขาดวยกน วธการบรหารเวลาทจะน าไปสยคการบรหารเวลายคท 4 คอ การจดตารางเวลาส าหรบการท ากจกรรมทส าคญแตไมเรงดวน กระบวนการจดตารางเวลาส าหรบการท ากจกรรมทส าคญแตไมเรงดวน ประกอบดวย 1.เชอมโยงวสยทศนและปณธานหรอทศทางในการด าเนนชวตกบการจดการเวลา โดยก าหนดปณธาน หรอทศทางในการด าเนนชวต และการจดการเวลาใหมความสอดคลองและเปนไปในทศทางเดยวกน

2.ก าหนดบทบาทและทบทวนบทบาทของตนเอง โดยพจารณาถงการเตมเตมความตองการและขดความสามารถของมนษย 4 ประการ เปนหลก เพอแบงแยกความแตกตางของกจกรรมทส าคญและกจกรรมทเรงดวน การจดล าดบกจกรรม และความสมดลระหวางบทบาทและการจดการเวลา

3.ก าหนดเปาหมายของกจกรรมส าหรบแตละบทบาท โดยใหความส าคญตอกจกรรม ทส าคญทสดทสามารถท าได ในแตละบทบาทและในแตละสปดาห

4.จดท าตารางหรอแผนการตดสนใจประจ าสปดาห โดยใหความส าคญตอกจกรรมทส าคญแตไมเรงดวนเปนอนดบแรก

5.ปฏบตตนอยางมหลกการ คอ การปฏบตตามตารางหรอแผนทก าหนดไว 6.ประเมนผล โดยส ารวจวาในเวลา 1 สปดาห สามารถปฏบตตามตารางและบรรลถง

เปาหมายทก าหนดไวหรอไม เพอน าผลการประเมนไปใชในการพฒนาการจดการหรอการบรหารเวลาตอไป การจดตารางเวลาส าหรบการท ากจกรรม แบงเปน 4 สวน ไดแก

1. กจกรรมทส าคญและเรงดวน 2. กจกรรมทส าคญแตไมเรงดวน

3. กจกรรมทเรงดวนแตไมส าคญ 4. กจกรรมทไมส าคญและไมเรงดวน

โดยกจกรรมทส าคญหรอสงทส าคญ คอสงทจะน าไปสจดหมายทตงไว แตกจกรรมเรงดวนหรอสงทเรงดวน คอสงทนอกเหนอจากสงทก าหนดไว ดงนนการบรรลถงประสทธภาพของการ

26

บรหารเวลาในยคท 4 คอ การตองท ากจกรรมทส าคญและไมเรงดวนใหสอดคลอง กบการจดการเวลา เนองจากเปนการท ากจกรรมทมการจดระบบ และมการวางแผนลวงหนาดงภาพท 146

ภาพท 1 ตารางเวลาส าหรบการท ากจกรรมของ Stephen R. Covey กระบวนการบรหารเวลา การบรหารเวลาทดจะตองมล าดบขนตอนทเหมาะสม ซงในเรองของกระบวนการของการบรหารเวลาน ไดมนกการศกษาหลายทานไดใหทรรศนะไวดงตอไปน บญมาก พรหมพวย กลาววา กระบวนการในการบรหารเวลานนจะตองประกอบดวย การวางแผนการใชเวลา การตงเปาหมายของภารกจทตองปฏบต การจดล าดบความส าคญของงาน การก าหนดระยะเวลาในการท ากจกรรมแตละอยาง และการปองกนหรอขจดสงทท าใหเสยเวลา47 ณรงควทย แสนทอง กลาววา กระบวนการบรหารเวลาของคนทสามารถบรหารเวลาแหงชวตใหมมลคาเพมไดนน ขนตอนแรกคอก าหนดเปาหมายแหงชวตใหชดเจนกอนวาเมอใด ตองมอะไร ไดอะไร อยทไหน เมอทราบเปาหมายและเวลาทมอยแลวจะท าใหเรามการวางแผนการใช

46 บทความธรรมะ, การบรหารเวลา แบบเรองส าคญตองมากอน, เขาถงเมอ 9 ม.ค. 2555,

เขาถงไดจาก http://www,dmc.tv/pages/top_of_week/ 47 บญมาก พรหมพวย, เวลาส าหรบนกบรหาร (กรงเทพมหานคร : ไทยวฒนาพานช, 2546), 51.

เรงดวน ต า สง ส าคญ

ต า

เรงดวนและส าคญ ส าคญแตไมเรงดวน

เรงดวนแตไมส าคญ

ท ามนเลย ตดสนใจท ามน

มอบหมายมน ละทงมน

1 2

3 ไมเรงดวนและไมส าคญ

4

27

เวลาอยางมประสทธภาพมากยงขน ดงนนการบรหารเวลาส าคญอยทการก าหนดเปาหมายใหชดเจน แลวจดล าดบความส าคญของกจกรรมตางๆ ทจะท า48 แคมปเบลล (Campbell) กลาววากระบวนการบรหารเวลาทมประสทธภาพ นนอย 7 ขนตอน ซงประกอบดวย

1. มเปาหมายในการท างาน 2. การจดล าดบความส าคญของงานทจะท า 3. จดสรรเวลาวาเวลาใดควรจะท าอะไร 4. วางแผนการใชเวลา 5. มเทคนคในการขจดหรอลดตวการทท าใหเสยเวลา 6. ตดตามผลการใชเวลา49 แคทเทอรรน (Katherine) ไดแบงองคประกอบของการบรหารเวลาเปน 2 ดานคอ ดาน

ปจจยภายในซงเปนปจจยทเกดจากตวบคคลเองและปจจยภายนอกเปนปจจยทเกดขนจากสงแวดลอมตางรอบดาน50 จากทนกการศกษาไดกลาวถงกระบวนการบรหารเวลานนสรปไดวา จะตองมเปาหมายในการท างานทชดเจน ขจดตวการทท าใหเสยเวลาในการท างานไป มการวางแผนทชดเจนและจะตองตดตามประเมนผลการบรหารเวลาของเราดวย นอกจากนยงมนกการศกษาไดกลาวถงเรองตางๆในกระบวนการบรหารเวลาไวดงน เปาหมายในการท างาน เปาหมายในการท างานถอวามความส าคญตอการบรหารเวลาเปนอยางมาก เพราะถาเราไมทราบเปาหมายของการท างานแลวกไมอาจจะบรหารจดการเวลาได ซงในเรองของการมเปาหมายในการท างานนไดมนกการศกษาใหทศนะไวดงน เจรญ ไวรวจนกล กลาววา การก าหนดเปาหมายในการท างานไมวาจะเปนระยะสน หรอระยะยาวจะชวยใหมมาตรการ การใชอตราก าลงคน ทรพยากรอนๆ อยางมมาตรฐาน เปาหมายและ

48 ณรงควทย แสนทอง, กลาเปลยนแปลง (กรงเทพมหานคร: ส.เอเชยเพรส (1989) จ ากด,

2547), 190-110. 49 Campbell, Introductionnal Administration, 5th (Boston: Allyn and Bacon, 1973),

170-179. 50 W. Katherine, Nursing management: concepts and issues, 2nd (Crawfordville. Binder: RR. Donnelley & Sens Company, 1996), 140.

28

วตถประสงคจะบอกทงปรมาณ และคณภาพทรพยากร โดยเฉพาะอยางยงจะชวยใหบทบาทผน าชดเจน ทงในสวนทจะตองวนจฉยสงการ การควบคมและการประสานงาน กระบวนการก าหนดเปาหมายการท างานประกอบดวย 3 ขนตอน ดงน 1. การท าเปาหมายใหกระจาง (Goal Definition) 2. การชเปาหมายใหจ าเพาะ (Goal Specific) 3. การชผลบนปลายใหแจมแจง (Feedback about Process toward Goal)51 ทองทพภา วรยะพนธ กลาววา การขาดเปาหมายทชดเจนในการปฏบตงานท าใหการท างานสบสน ท าใหงานไมสามารถส าเรจไดตามเวลาทควรจะเปน52 สมยศ นาวการ กลาววา การมเปาหมายในการท างานจะน ามาซงวธการหรอเทคนคการบรหารทมประสทธภาพ และประสทธผลของผบรหารและองคการ ซงความมประสทธภาพหรอประสทธผลเกยวของกบการบรรลเปาหมายโดยใชวธการทดทสด และประสทธผลเปาหมายยอมจะเกดมาจากการก าหนดเปาหมายทเหมาะสม53 ณรงควทย แสนทอง กลาววา การก าหนดเปาหมายในการท างานหรอการก าหนดเปาหมายส าหรบชวตในแตละดานจะชวยใหเรามองเหนภาพรวมไดชดเจนยงขนวา ปจจยตวไหนอยหางไกลจากเปาหมาย ปจจยตวไหนทอยใกลเปาหมายทเราก าหนดไวซงจะท าใหเราสามารถจดล าดบความส าคญของการไปสเปาหมายไดงายขน เพราะชวตจะกาวหนาไมไดถาขาดเปาหมายและตวชวด54 กระทรวงศกษาธการ กลาววา เปาหมายการท างานคอสภาพความส าเรจของการด าเนนงานในขนตอนสดทาย การมเปาหมายในการท างานจงเปนการระบหรอบอกใหทราบ

51 เจรญ ไวรวจนกล, บรหารการศกษา หลกการ แนวคด ทฤษฎ (ส านกเลขานการ

บณฑตศกษาสถาบนราชภฏสรนทร, 2545), 104-105. 52 ทองทพภา วรยะพนธ, ผบรหารยคบรรษทภบาล (กรงเทพมหานคร: ส านกพมพอนฟอร

มเดยบคส, 2545), 175. 53 สมยศ นาวการ, การบรหารแบบมสวนรวม (Participative Management)

(กรงเทพมหานคร: ส านกพมพบรรณกจ 1991 จ ากด, 2545), 13-14. 54 ณรงควทย แสนทอง, กลาเปลยนแปลง (กรงเทพมหานคร: ส.เอเชยเพรส (1989) จ ากด,

2547), 190-110.

29

เกยวกบสงทองคกรจะท าใหได หรอสงทองคกรตองการจะเปนส าหรบระยะเวลาใดเวลาหนงทอยไกลออกไป55 เกรยงศกด เจรญวงศศกด กลาววา การก าหนดเปาหมายในการท างานหรอเปาหมายในชวตเปนการก าหนดภาพความส าเรจทคาดหวงในอนาคต การทบคคลใดประสบความส าเรจโดยไมไดก าหนดเปาหมายทชดเจนไวตงแตเรมตน ยอมไมใชความส าเรจทแทจรง เพราะเหตทไมเคยตงเปาหมายใดๆ ไวกอน สงทเกดขนจงเปนเพยงสถานการณบงเอญ หรอเปนเพยงแรงผลกจากความตองการชวขณะหนงๆ เทานน ความส าเรจทสมเหตสมผลนนจะตองผสมผสานไปดวยองคประกอบของจนตนาการ การก าหนดเปาหมาย การมองอนาคต การวางแผน การด าเนนการตามเปาหมายนนดวยใจทยดมนจนถงทสด56 ยงยทธ เกษสาคร ไดกลาววา บคคลควรก าหนดเปาหมายในการท าสงตางๆ ซงจะชวยใหบคคลมพลงกระตนและก าลงใจในการไปใหถงจดหมาย โดยเปาหมายดงกลาวจะตองเปนเปาหมายทถกตอง สรางสรรค และมจรยธรรม ไมเปนเปาหมายทน าไปสความเสอมเสย ดงนนการบรหารเวลาจงควรมเปาหมายดงตอไปน 1. ก าหนดเปาหมายในชวต ในชวตหนงบคคลควรมเปาหมายและมความตงใจทจะท าให เปาหมายนนส าเรจ ดวยการบรหารเวลาอยางตอเนอง หากบคคลมงหนาเดนเขาสเปาหมายอยางไม ทอถอยหรอไมประมาท กจะท าใหบคคลไปถงความส าเรจในชวตได 2. มงมนประสบความส าเรจในชวตอยางแทจรง ผทตองการประสบความส าเรจในชวต อยางแทจรงไดนน ตองตระหนกและเอาใจใสในการบรหารเวลาอยางจรงจง โดยมเปาหมายในชวต ทชดเจน และวางแผนสเปาหมายนนอยางละเอยดทงในระยะสนและระยะยาว จดตารางเวลาในแต ละวนหรอแตละสปดาหวาควรจะท าอะไรในชวงเวลาใด จงจะบรรลเปาหมายไดมากทสด 3. สามารถท างานไดอยางมคณภาพและประสทธภาพ การทบคคลจะท างานใหมคณภาพ สงสด และมประสทธภาพการท างานทดทสดนน สงหนงทส าคญทบคคลจ าเปนตองมคอ การ บรหารเวลาทด เพราะการบรหารเวลาทดจะท าใหมเวลามากพอในการวางแผนการท างานอยาง ละเอยดรอบคอบทงการใชเวลา ทรพยากร วธการด าเนนการ บคลากรใหมประสทธภาพ และ

55 กระทรวงศกษาธการ, คมอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล (กรงเทพฯ

: โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ ร.ส.พ., 2550), 22. 56 เกรยงศกด เจรญวงศศกด, บรหารเวลาเพอความส าเรจ, พมพครงท 6 (กรงเทพมหานคร:

ซคเซสมเดย จ ากด, 2546), 44-56.

30

รวมถงมเวลาในการปรบปรงแกไขงานใหออกมาดทสดเทาทจะท าไดอกดวย แนวคดส าหรบการ บรหารเวลาใหมคณภาพและประสทธภาพสามารถแยกยอยได ดงน 3.1 ท างานใหไดมากทสดในเวลาทมอย 3.2 ท างานไดดทสดในเวลาทมอย 3.3 ท างานทจ าเปนตองท าใหครบถวน57 สรปไดวาการมเปาหมายในการท างานจะท าใหเราสามารถประสบผลส าเรจไดมากกวาการไมมเปาหมาย และการตงเปาหมายทเหมาะสมจะท าใหการปฏบตงานบรรลเปาหมายไดอยางมประสทธภาพ นอกจากนเปาหมายยงเปนตวก าหนดวธการท างานใหเราไดอกดวย การจดล าดบความส าคญของงานทจะท า งานแตละงานยอมมความส าคญมากนอยและเรงดวนแตกตางกน ฉะนนการจดล าดบความส าคญของงานทจะท าจงมความจ าเปนอยางยงดงมนกวชาการหลายทานกลาวไว ดงน เจรญ ไวรวจนกล กลาววา ความมงหมายของการจดล าดบงาน หรอการจดระเบยบงานกเพอใหเกดความรวมมอ ในการก าหนดรปแบบโครงสรางงาน และการไหลวนของกระแสอ านาจ ซงประกอบดวยสวนทเปนรปแบบและสวนทเปนโครงสราง การออกแบบหอก าหนดแบบของงานเปนความพยายามของฝายบรหารทจะใหบคลากรไดท างานตรงตามหนาท สวนโครงสรางล าดบงานหมายถง การก าหนดต าแหนงและความสมพนธระหวางต าแหนงตอต าแหนง ต าแหนงงานใดขนกบต าแหนงใดหรอตองรายงานตอต าแหนงงานใด หรอกลาวอกนยหนงไดวาการจดล าดบงานเปนการซอยหรอหนงานขององคการออกเปนชนเลกชนนอย แลวมอบงานชนนนใหบคลากรคนใดคนหนงกระท าการหรอรบผดชอบพรอมดวยกรอบภาระหนาทและอ านาจ58 ณรงควทย แสนทอง กลาววา เวลาทเราสญเสยไปสวนมากมกจะเสยไปกบการจดล าดบในการท างานอยางไมมประสทธภาพ ปญหานสามารถแกไดโดยการจดล าดบความส าคญของงาน โดยพจารณาจากปจจย 2 ประการ คอ ความส าคญ และความเรงดวน กลาวคอ งานไหนส าคญมาก หรอเรงดวนมากกใหท ากอน งานไหนส าคญมากแตเรงดวนนอยอาจจะมอบหมายใหผใตบงคบบญชาทท างานเรวไปท า หรอไมกท าเองใหเสรจกอนในเวลาอนสน ไมตองพถพถนมาก

57 ยงยทธ เกษสาคร, ภาวะผน าและการจงใจ (กรงเทพฯ: ศนยเอกสารและต าราสถาบนราช

ภฏสวนดสต, 2541), 276-277. 58 เจรญ ไวรวจนกล, บรหารการศกษา หลกการ แนวคด ทฤษฎ (ส านกเลขานการ

บณฑตศกษาสถาบนราชภฏสรนทร, 2545), 104-105.

31

นก เพราะเปนงานทมความส าคญนอย ถางานไหนมความส าคญนอย และไมเรงดวนกใหพจารณาดวาตดออกไปบาง ไดหรอไม ไมตองท า ไมตองรบเขามา แตถาตองท ากใหจดบนทกไวกอน มเวลาแลวคอยมาท า59 ธรยสถ นมมานนท กลาววา การจดล าดบความส าคญของงานทจะท าควรเรมจากงานเรงดวนทเปนความวกฤตการณงานทเปนปญหากดดน งานทถงก าหนดเสนตาย สวนงานไมเรงดวนควรเปนงานการปองกน การสรางความสมพนธ การวางแผนตามล าดบ60 สรปวาการจดล าดบความส าคญของงานทท ามความจ าเปนและส าคญตอการบรหารเวลาทมประสทธภาพในการปฏบตงาน หลกในการจดล าดบความส าคญของงานคอพจารณาจากความส าคญและความเรงดวนเปนหลก การจดสรรเวลา การจดสรรเวลาใหแกงานทเหมาะสมจะกอใหเกดการบรหารเวลาทมประสทธภาพและท าใหการปฏบตงานมประสทธผล ณรงควทย แสนทอง กลาววาการจดสรรเวลาใหกบงานนน ผบรหารควรจะใหเวลากบการวางแผนงานใหมากๆ ไมวาจะเปนงานเกาหรองานใหม โดยคดใหรอบคอบ คดหลายๆ มม หลายๆ แนวทาง หลายๆ ทางออกและหลากหลายทางเลอก เปรยบเทยบขอดขอเสยของแตละทางเลอก เพอใหมนใจวาเราจะไมไดมาเสยดายภายหลง เมอวางแผนการท างานดแลว เมอลงมอปฏบตจะใชเวลานอยลง ประสทธภาพของงานเพมขน61 เจรญ ไวรวจนกล กลาววาสถานการณเฉพาะหนาของแตละองคการแตกตางกน ดงนนทฤษฎทเหมาะสมจงขนอยกบสถานการณ ทฤษฎตางๆ นนถงจะมอยมากมายเพยงใด แตกจะมเพยงทฤษฎเดยว หรอไมกทฤษฎทจะสอดคลองเหมาะสมกบสถานการณนนๆ ซงค าวาสถานการณในทนม 2 นยความหมาย คอ 1. สถานการณทเปนอยหรอเผชญอย ตรงกบภาษาองกฤษทวา “Situation” 2. สถานการณทตองการใหเกดขนหรอเปนไป ตรงกบภาษาองกฤษทวา “Contingency”

59 ณรงควทย แสนทอง, กลาเปลยนแปลง (กรงเทพมหานคร: ส,เอเชยเพรส (1989) จ ากด,

2547), 25. 60ธรยสถ นมมานนท, การท าสงทส าคญทสดกอน, เขาถงเมอ 15 มนาคม 2554, เขาถงได

จาก http://www.geocities.com/thirayost. 61 ณรงควทย แสนทอง, กลาเปลยนแปลง, 30.

32

ดงนนการแบงเวลาวาเวลาใดควรจะท าอะไรจงสอดคลองสมพนธกบทฤษฎการบรหารตามสถานการณ ซงหมายถงแนวทางการบรหารทเหมาะสมกบสถานการณทเผชญอย จนสามารถคลคลายไปสสถานการณทตองการ ณรงควทย แสนทอง กลาววา การแบงเวลาวาเวลาใดควรท าอะไรนนเปนการจดล าดบและความเหมาะสมในการท างานซงสามารถพจารณาไดจากปจจย 2 ประการ คอ ความส าคญ และความเรงดวน กลาวคอ เมอมงานเขามาพรอมๆ กนหลายงานเราจะตองตดสนใจเลอกท างานทส าคญมากกวา และเรงดวนมาก ณ เวลานน สวนงานทมความส าคญนอย หรอมความเรงดวนลดลงไปเอาไวท าทหลงหรอเมอมเวลาวาง62 บรรพต พนธหนกอง กลาววาบคคลทไดรบการศกษาพงเปนผมปญญา คอ รจกเหต รจกผล รจกแยกแยะผดชอบชวด คณและโทษ สงทควรท าและไมควรท าบนพนฐานของความจรงรจกแกปญหาไดอยางฉลาด63 จากทนกการศกษากลาวมา สรปไดวาการจดสรรเวลาใหแกงานทส าคญมากนอยแตกตางกนเปนความจ าเปนอยางยง ส าหรบผบรหารการใหเวลาทเหมาะสมกบภาระงานในแตละงานจะสงผลตอประสทธภาพของงานทเกด โดยทวไปการจดสรรจะตองใหเวลากบงานทมความส าคญมากทสด แลวใหเวลานอยลดหลนกนไปตามล าดบของความส าคญของงาน เชน การวางแผน ซงถอวาเปนเรองทมความส าคญอยางยงตอความส าเรจของงาน ฉะนนผบรหารจงควรใหเวลากบการวางแผนงานใหมากๆ เพอจะสามารถน าพาภารกจขององคการไปสเปาหมายทก าหนด ดงค ากลาวทวา “ถาการวางแผนดมชยไปกวาครง” การวางแผนการใชเวลา การวางแผนการใชเวลาเปนการจดระบบการใชเวลาในการปฏบตงานเหมาะสมกบสภาพปจจบน ปญหาและความส าคญเรงดวนในปจจบนหรออนาคต มนกวชาการและนกการศกษาไดกลาวถงการวางแผนการใชเวลาดงน

62 ณรงควทย แสนทอง, กลาเปลยนแปลง (กรงเทพมหานคร: ส.เอเชยเพรส (1989) จ ากด,

2547), 50. 63 บรรพต พนธหนกอง, “คณลกษณะทพงประสงคของผบรหารสถานศกษาตามทศนะ

ครผสอนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษารอยเอด” (วทยานพนธมหาบณฑต คณะครศาสตรสถาบนราชภฏสรนทร, 2547), 15.

33

โชคชย ชยธวช กลาววา การวางแผนการใชเวลาคอการรจกแบงเวลาเปนสดสวน วาเวลาไหนท าอะไร เพออะไร แลวใชเวลาทก าหนดใหคมคาแตละสวนการบรหาร เพอเกดความส าเรจและคณภาพงานและชวต64 สกาวด วทยะประพนธ กลาววา การวางแผนการใชเวลาทดจะเปนการเพมประสทธภาพการท างานเปนการปรบปรงภาพลกษณของตวเองใหเปนผมระเบยบวนย ลดความเครยดอนเกดจากการท างาน แลเพมเวลาวางเพอจะท าสงอน65 เกรยงศกด เจรญวงศศกด กลาววา การวางแผนการใชเวลาจะท าใหการใชเวลาเปนไปอยางมประสทธภาพและประสทธผล การวางแผนหมายถงการตดสนใจในปจจบนเกยวกบอนาคตการวางแผนการใชเวลาของบคลากรทางการศกษาจงเปนเรองก าหนดกจกรรมตางๆ ทพงตองท าไวลวงหนานนเอง เวลาเปนทรพยากรทไมตองซอหาและทกคนมเทาเทยมกนคอวนละ 24 ชวโมง บคลากรทางการศกษาบางคนใชเวลาเกดประโยชนมาก คอมาท างานตรงเวลาท างานตามแผนทวางไว และคดเสมอวาเวลาทมคากคอเวลาทมอยเทานน ในทางตรงกนขามกน บคลากรทางการศกษาบางคนปลอยเวลาทงไปโดยเปลาประโยชน ทงนอาจเปนเพราะเวลาไมมตวตนไมสามารถจบตองได เหมอนทรพยากรอนๆ ดงนนความส าคญของเวลาจงเปนทสนใจมากขนจนถงกบมความพยายามควบคมการใชเวลาใหเปนไปตามทตองการเพอใหเกดประโยชนสงสด66 ชาญชย อาจนสมาจาร กลาววา การวางแผนการใชเวลาจะท าใหมการใชเวลาอยางมประสทธผล ซงการใชเวลาอยางมประสทธผลมความส าคญอยางยง เพราะการใชเวลาของบคคลจะเปนแบบอยางใหกบคนอนๆ การวางแผน การจดองคการ การสงการและการควบคมกจกรรมของงาน ปญหาเกยวกบเวลาไมใชอยทวา มเวลาอยเทาไหร อยทวาเราจะท าอะไรกบสงทมใหสงทบคคลท ากบเวลาเปนการเลอกของเขาเองวาจะใชเวลาอยางมประสทธผลในการท าสงทถกตอง ฉะนนปรชญาในการวางแผนการใชเวลาทดคอการท างานใหฉลาดขน67

64โชคชย ชยธวช, กญแจสความส าเรจตอนเคลดลบของผประกอบการ (กรงเทพมหานคร :

อนฟอรมเดยบคส, 2545), 72-73. 65 สภาวด วทยะประพนธ, คมอการบรหารเวลาอยางมคณคา, พมพครงท 2

(กรงเทพมหานคร: เอกซเปอรเนท, 2545), 94. 66 เกรยงศกด เจรญวงศศกด, บรหารเวลาเพอความส าเรจ, พมพครงท 6 (กรงเทพมหานคร:

ซคเซสมเดย จ ากด, 2546), 80-87. 67 ชาญชย อาจนสมาจาร, การบรหารงานยคใหม Modern Management

(กรงเทพมหานคร: ศนยสอเสรมกรงเทพฯ, 2547), 172.

34

สตอทต และวอคเกอร (Stott and Walker) ไดกลาวถงแผนการบรหารเวลาประกอบดวยขนตอนตางๆ ดงน 1. ตระหนก ในขนแรกนจ าเปนจะตองทราบวาอะไรคองานส าคญหรอเรองส าคญ เรองส าคญในการท างานคออะไร ส าคญในชวตครอบครวคออะไร นนคอจ าเปนตองมเปาหมาย จะตองทราบเกยวกบองคประกอบทเกยวของกบการใชเวลา เชน นสย พฤตกรรม วธการตดตอสอสาร และความรบผดชอบของตนเอง 2. วเคราะห ในการปรบปรงการใชเวลา จ าเปนจะตองทราบรายละเอยดวธใชเวลาในขณะนน เมอวเคราะหการใชเวลาแลวกจ าเปนจะตองปรบปรงการใชเวลาใหดขน 3. ขจด จากการวเคราะหการใชเวลาจะท าใหทราบวามตวการบางอยางทท าใหตองเสยเวลาไปโดยเปลาประโยชน หรอมบางสงบางอยางมาขโมยเวลาตนไปจะตองขจดสงทท าใหเสยเวลาเหลานโดยมงเนนการท างานในเรองส าคญ 4. จดล าดบ ในขณะทขจดสงทท าใหเสยเวลาออกไป จะตองจดล าดบความส าคญของงานทจะตองท า 5. จดเปนระบบ ในขนสดทายคอการจดระยะการใชเวลา การจดระบบจะท าใหสามารถควบคมการท างานได68 มารตน ออสบอรนและแครรอล ( Martin J. Osborne and Carolyn Pitchik ) ไดกลาวถง ขนตอนในการวางแผนการใชเวลาอยางมประสทธภาพไว 5 ขน ดงน 1. ประเมนทกษะในปจจบนจากแบบสอบถามการบรหารเวลา เพอจะไดทราบถงทกษะใน การวางแผนการใชเวลาและสงทควรจะตองปรบปรง 2. รล าดบกอนหลงของงาน และใชเวลาอยางนอยทสดบางเวลาท างานซงเปนเปาหมาย สงสด เปาหมายทส าคญเหลานจะเปนทศทางในการใชเวลา ล าดบทส าคญทสดในการบรหารเวลา เปนการพสจนเปาหมายสวนบคคล และกจกรรมทจะน าไปสเปาหมายนน การเขยนล าดบกอนหลง ของเปาหมายและขนตอนทจะไปสเปาหมาย เปนขนตอนแรกทจะน าไปสความส าเรจ 3. การก าหนดเวลาในการท างาน ควรก าหนดเวลาทส าคญ ๆ ซงเกยวของกบการเรยนใน แตละวชา เชน เวลาในการสอบ รายงาน การฝกปฏบต เปนทแนนอนวามหลายสงทส าคญส าหรบ ชวตควบคไปกบการเรยน เปนตนวา การเลนฟตบอล งานรนเรงกบเพอน การนดพบเพอน การไป

68 K.Stott. and A.Walker. Developing better mission statements (The Canadian School

Executive. 12 (5). CANADA, 1992), 549-590.

35

เทยวในวนสดสปดาห ในหนาสดทายของการก าหนดเวลาในการท างานจงควรใสรายการหรอ กจกรรมตาง ๆ ทชอบลงไป เมอท าตามตารางเวลาทวางไวเปนทเรยบรอยแลว 4. คาดคะเนสงทตองการจากการเรยน สงหนงทจะตองท าในการวางแผนทก ๆ ภาค การศกษา คอ การประเมน (คาดคะเน) สงทตองการจากการเรยน 5. ใชปฏทนวางแผน ผบรหารทมประสทธภาพใชปฏทนวางแผนหรอบนทกการวางแผน ประจ าวน การวางแผนทมประสทธภาพควรใชเวลาประมาณครงชวโมงในการเรมตนแตละสปดาห วางแผนภายในสปดาห และในการวางแผนทกสปดาหใชเวลาประมาณ 10 นาท ในตอนเชาของแต ละวนวางแผนการท างานในแตละวน69 อนกล เยยงพฤกษา ไดศกษาเรองเวลา กลาววา จากการศกษาประวตนกบรหารชนเยยมระดบมออาชพทกวงการ จะมความเหมอนกนอยประการหนง คอ เวลากวา 50 เปอรเซนต จะใชเวลาในการวางแผน เพราะการวางแผนทรอบคอบรดกมจะประหยดทรพยากรและสามารถใชทรพยากรทมจ ากดใหมประสทธภาพสงสด ซงรวมถงเวลาดวย เวลาเทากน นกบรหารจะสามารถผลตผลงานออกมาไดทงปรมาณ และคณภาพทเหนอกวาเยยมกวากน นกบรหารจะไมปลอยชวตใหเปนไปตามพรหมลขต แตจะเปนผก าหนดชวตโดยจดการสภาพแวดลอม และเวลาใหด าเนนไปอยางมเปาหมายนกบรหารทกคนจะมเปาหมายสงสดของชวตดวยการก าหนดปฏทนชวต ปฏทนประจ าป ปฏทนประจ าเดอน และปฏทนประจ าวน70 สรปวา การวางแผนการใชเวลาเปนเทคนคของการบรหารเวลาซงจะสามารถชวยใหผบรหารมการใชเวลาอยางมประสทธผลและประสทธภาพยงขน ทงเปนปจจยหนงทสงผลตอประสทธผลของการปฏบตงาน ฉะนนการรจกวางแผนการใชเวลาอยางถกตองเหมาะสมจงมผลโดยตรงและโดยออมตอศกยภาพในการบรหารงานของผบรหาร เทคนคในการขจดหรอลดตวการทท าใหเสยเวลา การขจดหรอลดสงทเปนตวการทท าใหเสยเวลาเปนกระบวนการคดสรร กลนกรองพจารณาภารกจหรอกจกรรมตางๆ โดยยดหลกการแหงความคมคาของเวลาทจะตองสญเสยไป เจรญ ไวรวจนกล กลาววา การลดความสญเปลาของเวลาทใชในการบรหารควรจะยดหลกการการบรหาร 4 ประการของฟาโยล (Henry Fayol)ดงน

69 Martin J. Osborne and Carolyn Pitchik, The Nature of Equilibrium in a Location

Model (International Economic Review 27, 1986), 223–237. 70 อนกล เยยงพฤกษา, การบรหารเวลา, เขาถงเมอ 16 สงหาคม 2555, เขาถงไดจาก

http://www.moe.go.th/wijai/time%20management.htm.

36

1. อ านาจไมควรแยกออกตางหากจากความรบผดชอบ 2. การบงคบบญชาควรมเอกภาพ การใดๆ ทบคคลไดรบค าสงใหด าเนนการควรเปนค าสงทมาจากผบรหารสายตรงซงเปนผมอ านาจสงสดในการนน 3. ควรมเอกภาพในการด าเนนการ คอ การมหวหนาเพยงคนเดยวและแผนเพยงแผนเดยวส าหรบบคลากรคณะหนงทท างานภายใตวตถประสงคเดยวกน 4. ควรสรางสมพนธภายในใหกระชบเพอมใหสายการบงคบบญชาหยอนยาน71 ชาญชย อาจนสมาจาร กลาววา การทจะขจดหรอลดตวการทท าใหเสยเวลานนจะตองมการประเมนผลตวท าลายเวลากอน ซงอาจจะก าหนดตวท าลายเวลาออกมาเปนรายการไดแก การขาดการวางแผนและการจดองคการ การผดวนประกนพรง การไมกลาตดสนใจ ความผดพลาด การจดตงวางของในทผดและเอกสารยงเหยง การประชมทไมม การเตรยมการ การสอความหมายทไมถกตอง ความลมเหลวในการประสานงาน ไมมล าดบกอนหลง และจดมงหมายความลมเหลวใน การมอบหมายงาน การตอบโตจดหมายทไมจ าเปน นสยการอานทไมด ความลมเหลวในการฟง ใหความสนใจในรายละเอยดมากเกนไป การบรหารเมอเกดวกฤตการณ ความชกชาของนโยบายและกระบวนการ การรบกวนจากโทรศพทและแขกท าในสงทไมจ าเปนระบบเอกสารไมด ความยงเหยง ความไมคงท การสงคม เปนตน ซงวธการแกไขประกอบดวยวธการดงตอไปน 1. มการวางแผนการท างานทด คอ วางแผนกอนแลวคอยบรหาร เพราะการวางแผนเปนการจดเตรยม เพอท าสงใดสงหนงอยางเปนระบบระเบยบ มนจะเกยวของกบกระบวนการตดสนใจอยางมเหตผล การวางแผนจะท าใหประหยดเวลาชวยใหสามารถท าสงตางๆ ไดมากขน 2. การก าหนดจดมงหมายทส าคญ คอการตงจดมงหมายและเปาหมายส าหรบสงตางๆ ทจ าเปนทจะตองท าใหส าเรจกอน ในการตงจดมงหมายสงทส าคญมากคอจะตองเลอกจดมงหมายทมความส าคญมากทสดทมตองานทจะท าใหส าเรจ 3. การบรหารโดยจดมงหมาย คอ การตงเปาหมายทจะด าเนนการใหส าเรจตามเปาหมายนน การตงเกณฑเพอวดและก าหนดความกาวหนา การก าหนดคนท างานแตละอยาง การจดตงระบบการรายงานผลสะทอนกลบส าหรบก าหนดความกาวหนาในการท าใหเปาหมายบรรลผลสมฤทธ การธ ารงไวซงการตดตามผลในตวบคคลทรบผดชอบตองานแตละอยาง การแกไขเมอมปญหาเกดขน และการทบทวนจดมงหมาย

71 เจรญ ไวรวจนกล, บรหารการศกษา หลกการ แนวคด ทฤษฎ (สรนทร: ส านกเลขานการ

บณฑตศกษาสถาบนราชภฏสรนทร, 2545), 85-86.

37

4. การมอบหมายงานตามล าดบกอนหลง คอ การมอบหมายงานทจะตองท าใหเสรจตามล าดบความส าคญกอนหลง ซงจะมผลท าใหการท างานมความถกตอง การท างานมประสทธภาพ การท าผดงานหรอท าถกงานแตผดเวลาลวนแลวแตไมกอใหเกดประสทธผล 5. การวางแผนเปนรายวน คอ การจดตารางการท างานประจ าวน ซงผบรหารควรใชเวลาประมาณ 15 นาท ตอนาสดทายของการท างานแตละวนวางแผนหวขอทจะท าในวนตอไป72 วเชยร วทยอดม กลาววา การขจดหรอลดตวการทท าใหเสยเวลาในการท างานนนสามารถแกไขไดดวยการใชระบบบรหาร 5S หรอ 5ส ประกอบดวย สะสาง สะดวก สะอาด สขลกษณะ และสรางนสย โดยปฏบตอยางตอเนอง เพราะระบบหรอเทคนคนเรยกไดวาเปนการปพนฐานในการปรบปรงเพอเพมประสทธภาพทงดานการผลต คณภาพ ตนทน การจดสง ความปลอดภย ขวญก าลงใจ และสภาพแวดลอมในการท างาน และเปนการปพนฐานการจดการในองคการเหมอนการสรางนสยพนฐานของคนรกความเปนระเบยบเรยบรอย พบเหนอะไร ไมใชกทงเสย และทงในทเหมาะสม ถามสงของอยเกะกะ รกรงรงกจดเกบใหดด ซงจะสะดวกตอการหยบใช จากนนกหมนท าความสะอาดเครองมอ เครองใชตางๆ ใหอยในสภาพด และเมอท า 5ส ไปนานๆ จะสรางนสยใหเปนคนมระเบยบวนยและรกสภาพแวดลอมของสงคมใหนาอย การทจะน าความรหรอเทคนคอนๆ มาใชเพอเพมผลผลตกจะท าใหดยงขน การบรหารเวลากจะมประสทธภาพและประสทธผลตามมา73 สรปไดวาการขจดหรอลดตวการทท าใหเสยเวลาในการท างานนนมหลากหลายวธไมวาจะเปนการปรบปรงแกไขทกระบวนการบรหาร การประเมนผลตวท าลายเวลาแลวละเวนหรอหลกเลยงการเปลยนแปลงพฤตกรรมเสยงทกอใหเกดการสญเสยเวลาทไมคมคารวมถงการใชกจกรรม 5ส ปพนฐานทเหมาะสมในการปฏบตงาน ตดตามผลการใชเวลา เวลาทสญเสยหากไดมการตดตามประเมนผลกจะท าใหรวาเวลาทสญเสยไปกบผลงานทไดมนคมคา หรอเหมาะสมกนหรอไม เจรญ ไวรวจนกล กลาววา การควบคมตดตามผลนผบรหารจะตองตดสนใจเลอกแนวทางทดทสด เพอไปใหถงจดหมายปลายทางขององคการ และตองมความตระหนกวาอะไรก าลงเกดขน

72 ชาญชย อาจนสมาจาร, การบรหารงานยคใหม Modern Management

(กรงเทพมหานคร: ศนยสอเสรมกรงเทพฯ, 2547), 161-168. 73 วเชยร วทยอดม, องคการและการจดการ Organization & Management (นนทบร:

ธนธชการพมพ จ ากด, 2550), 222-223.

38

ก าลงมอยในองคกร บางครงตองตดสนใจถอดถอน สบเปลยนบางต าแหนง บางสวนงานเพอใหมนใจวาสามารถน าพาองคการไปสเปาหมายปลายทางได ซงใชระบบการรายงานการประสานการงบประมาณเปนเครองมอในการควบคม ตดตามผล เพอใหสมารถตรวจสอบ การท างานขององคกรใหงานด าเนนไปในกรอบของแผนงานได ฉะนนการตดตามผลการใชเวลาจงเปนการตรวจสอบถงผลของการปฏบตตางๆ ทไดใชเวลาไปวาเปนอยางไร ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา กลาววา การควบคมตดตามผล คอกระบวนการตดตาม ตรวจสอบ ก ากบดแล แนะน าการแกไข ใหบคลากรปฏบตกจกรรม หรองานตางๆ ใหเปนไปตามมาตรฐานคณภาพทพงปรารถนา ใหบรรลตามเปาหมายทตองการ โดยใชเวลาเปนตวเปรยบเทยบประสทธผลของงาน74 ชาญชย อาจนสมาจาร กลาววา การตดตามผลการใชเวลาถอเปนกระบวนการควบคมการบรหารเวลาใหมประสทธภาพ ซงมหลกการดงน 1. หลกการจดความรบผดชอบขององคการ สรางระบบการควบคมตดตามผลหนาทความรบผดชอบเปนโครงสรางขอองคการเพอวาจะไดก าหนดวาใครตองท าอะไรในองคการ 2. หลกการความตองการขององคการ จดโครงสรางระบบควบคมคดตามผลเพอสนองตอบความตองการและวดผลงานขององคการ 3. หลกการของความเหมาะสมและความสมพนธสอดคลอง ขอมลทเกดจากการไดมาโดยระบบการควบคมตดตามผล ควรเปนขอมลแบบงายๆ และเพงเลงไปยงเหตการณ และผลลพธเหลานน ซงผบรหารเชอวามความส าคญมากทสด 4. หลกการของความเปนจรงทประหยด ระบบการตดตามผลตองแสดงใหเหนถงคาใชจายในการพฒนาและด าเนนการนน ซงคาใชจายในการควบคมตดตามผลมกจะเพมขนตามความแมนย า 5. หลกการของการยดหยน การควบคมตดตามผลจะกอใหเกดความยดหยนทจะใหการตอบสนองอยางรวดเรวตอการเปลยนแปลง การไมมความยดหยนจะท าใหไดค าตอบทผดหลงจากทไดมการแกปญหาแลว

74 ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา, การพฒนาการบรหารสถาบนการศกษา

(เอกสารสาระการเรยนรกระทรวงศกษาธการ, 2546), 308.

39

6. หลกการทเหมาะสมกบเวลาและความแมนย า ระบบควบคมตดตามผลจะตองสามารถรายงานความเบยงเบนดวยความรวดเรว และระบปญหากอนทจะกลายเปนปญหาวกฤตคณภาพของขอมลควรจะสะทอนความใกลเคยงความจรง 7. หลกการควบคมโดยความส าคญ ทงปจจยปอนเขาและปจจยปอนออกของระบบควบคมตดตามผล ควรจะเพงเลงไปทจดควบคมกลยทธทมความวกฤตมากทสด 8. หลกการของการยอมรบ ปจจยปอนเขาและปอนออกตองเปนทเขาใจ เพอวาผใชจะไดมความมนใจและเตมใจทจะยอมรบระบบ 9. หลกการของความเปนปรนย ความเปนปรนยในการพฒนาและใชขอมลในการปฏบตงานจะชวยปรบปรงความแมนย า และการยอมรบมาตรฐานของปจเจกบคคล 10. หลกการคดถงพนกงาน ควรจะจดตงระบบควบคมตดตามผลเพอผปฏบตจะไดมองเหนและมความคดเหนเกยวกบมนมากกวาจะถกมองจากฝายบรหาร 11. หลกของประสทธผลและประสทธภาพ ระบบการควบคมตดตามทดแสดงใหเหนวาความผดพลาดอยทไหน ผดพลาดขนาดไหน ใครรบผดชอบ 12. หลกการของการมองไปขางหนา เสนใตของการควบคมตดตามผลทมประสทธผลกคอการคดไปขางหนา และคาดหมายปญหาในอนาคตหลกจากทไดจดตงระบบควบคมแลวจะตองมการตดตามผลเปนระยะ เพอตรวจสอบดวามนไดบรรลวตถประสงคแลวหรอยง75 วเชยร วทยอดม กลาววา การตดตามผลตามปกตจะมกระบวนการหรอขนตอนดงน 1. การพจารณาวตถประสงค (Objectives) โดยจะพจารณาตามวตถประสงคและเปาหมายทก าหนดไวในแผน 2. การก าหนดมาตรฐานงาน (Standard) โดยพจารณามาตรฐานส าหรบทจะวดผลการปฏบตงานตามวตถประสงค เปาหมายและมาตรฐานงานจะก าหนดไวในขนตอนของการวางแผนงาน 3. การวดผลงาน (Measuring) ผลงานกบมาตรฐานทก าหนดไวหรอการประเมนผลงาน (Evaluation) โดยน าผลงานจากทวดไดมาเปรยบเทยบกบมาตรฐานทก าหนดไวหรอเปรยบเทยบกบกจกรรมทก าหนดไวตามแผนงาน ซงจะท าใหทราบลวงหนาวาด าเนนงานไปตามมาตรฐานหรอทก าหนดไวในแผนงานหรอไม

75 ชาญชย อาจนสมาจาร, การบรหารงานยคใหม Modern Management

(กรงเทพมหานคร: ศนยสอเสรมกรงเทพฯ, 2547), 154-155.

40

4. การเปรยบเทยบ (Comparing) ผลงานกบมาตรฐานทก าหนดไวหรอการประเมนผลงาน (Evaluation) โดยน าผลงานจากทวดไดมาเปรยบเทยบกบมาตรฐานทก าหนดไวหรอเปรยบเทยบกบกจกรรมทก าหนดไวตามแผนงาน ซงจะท าใหทราบลวงหนาวาด าเนนงานไปตามมาตรฐานหรอทก าหนดไวในแผนงานหรอไม 5. การด าเนนการแกไข (Correcting) โดยพจารณาปญหาทเกดขนในกรณทปฏบตงานไมเปนไปตามมาตรฐาน หรอตามแผนทก าหนดไว แลวหาวธการแกปญหาเพอใหงานด าเนนไปสความส าเรจตามวตถประสงคทก าหนดไว76 จากทกลาวมาสรปไดวาการตดตามผลการใชเวลาถอเปนเทคนควธการในการตรวจสอบประสทธภาพและประสทธผลของการใชเวลาในการปฏบตงาน ซงกระบวนการในการตดตามผลการใชเวลานนถามองอกมตหนงกจะเปนการควบคมตดตามผลการด าเนนงานดวย เพราะในการด าเนนงานใดๆ นนยอมมปจจยเวลาเขามาเกยวของ ฉะนนจงอาจกลาวไดวาการตดตามผลการใชเวลาเปนกระบวนการวดศกยภาพของคนและประสทธผลของงานวาอยในระดบใดเกดความคมคาหรอไม หลกการบรหารเวลา

พนมพร จนทรปญญา กลาววาในการปฏบตงาน ผบรหารจะตองปฏบตงานส าคญ 5 ประการในรปของกระบวนการหรอ วฏจกร ดงน

งานทหนง คอ การวางแผนเพอใหไดมาซงประสทธภาพ และประสทธผลขององคการ คงไมมองคการใดปลอยใหบคลากรท างานไปตามสบายโดยไมรวาจะบรรลเปาหมายไดอยางไร ผบรหารในระดบตางๆ จ าเปนอยางยงทจะตองมการวางแผนส าหรบองคการในอนาคต เชน วางแผนในระยะ 5 ป ผบรหารในระดบกลางจ าเปนจะตองวางแผนปฏบตประจ าปใหลลวงตามเปาหมาย ผบรหารระดบลางจ าเปนจะตองวางแผนในระยะส นใหเหนการปฏบตงานประจ าวน ประจ าสปดาหและประจ าป

งานทสอง คอ งานจดรปแบบงาน ปญหาในองคการทกวนน มกจะถามกนอยเสมอวาใครควรท างานอะไร ผ บรหารจ าเปนตองจดรปแบบ และมอบหมายหนาทการงาน และความ

76 วเชยร วทยอดม, องคการและการจดการ Organization & Management (นนทบร: ธน

ธชการพมพ จ ากด, 2550), 152-153.

41

รบผดชอบใหกบบคลากร โดยมความสมพนธกบต าแหนงของตนเทานน ในการบรรลวตถประสงคหรอเปาหมาย

งานทสาม คอ การจดทมงาน ผบรหารจะตองแยกแยะความสามารถของบคคลวาใครอยในต าแหนงใด มความสามารถ ประสบการณทจะท างานอะไร ไดเพอการบรรลวตถประสงคหรอเปาหมาย

งานทส คอ การสงการเมอผบรหารไดวางแผนบรรจบคคลตามต าแหนงความสามารถ ประสบการณและขณะทองคการพรอมแลวทจะเดนเครองการท างาน ผบรหารจะตองเปนผล นระฆงเรมปฏบตงาน ชน าทศทางของการปฏบตงาน ผบรหารจะตองสรางภาวะผน าทเหมาะสมกบสถานการณ ขณะก าลงปฏบตงานสงการอย

งานทหา คอ การควบคม เมอการปฏบตภารกจปฏบตงานไปตามแผนงานทวางไว งานกก าลงด าเนนไปสเปาหมายทตองการบรรลเปนไปตามวตถประสงค หรอเปนไปตามนโยบาย ผบรหารมหนาทจะตองควบคมวงลอของการเคลอนทเหลานใหเปนไปตามหนทางทถกตองตามแผนเมอมอะไรผดปกต ผดพลาด อนจะกอใหเกดการเคลอนทของงานไมอยในทศทางทถกตอง ผบรหารจะตองด าเนนการแกไขควบคมใหกลบสทศทางทถกตอง77

จระพนธ พลพฒน กลาวถง วธการบรหารเวลาทมประสทธภาพ ไวดงน 1. ตงเปาหมายก าหนดเปาหมายของชวตและก าหนดเปาหมายของการท างาน รความตองการของตวเองวาชวตตองการอะไร ก าหนดกจกรรม ขนตอนและเวลาเพอไปสเปาหมายนน เปาหมายของการท างานจะตองมเพอจะไดรวา แตละป แตละเดอน แตละสปดาห แตละวน ท างานไปเพออะไร การมเปาหมายจะท าใหเดนไปถกทศทาง แลวกใชเวลาเดนทางสนกวาการเดนทางไปอยางไรจดหมาย 2. วางแผนทจะท าทกวน เขยนรายการสงทจะตองท าแตละวนทกเยนกอนกลบบาน แลวทบทวนทกเชา เพอจะไดรวาตลอดทงวนจะท าอะไร วางแผนแลวก าหนดล าดบความส าคญและความเรงดวนของงานจะไดจบปลาตวโตกอนทจะไปจบปลาตวเลก วางแผนจดตารางเวลาทเปนจรงดวยความรอบคอบ และระมดระวงใหวางอยในกรอบของเวลาทมอยจรงจดตารางใหยดหยนเพอรบกรณฉกเฉนดวยระหวางการท างาน ส ารวจดวยวาท างานไปไดครบถวนและตามล าดบหรอเปลา เขยนดวยดนสอกจะสะดวกดทเดยว

77 พนมพร จนทรปญญา, หลมพรางเวลา เรองทผบรหารตองระวง (เชยงใหม: โรงพมพคลองชาง, 2545), 49-51.

42

3. ท าแตเชา ท างานทยากเสยแตเชาถาคดวาเปนชวงทท างานไดดเยยมอยตอนเชา เพอทเราเองจะไดเกดความรสกทดคลอดวน เพราะไดท างานทยากส าเรจลลวงไปแลวแตเชา 4. จดสรรเวลาคดวางานทท าทงหมด จดสรรเวลาใหเหมาะสม เฉลยใหทวถงทงงานเอกสารประจ าวน งานดแลและใหค าปรกษา งานมอบหมายพเศษและงานวางแผนและคดสรางสรรคเพองาน 5. ไม เรยนรทจะพดค าวา “ไม” ถาจะตองท าอะไรตอมอะไรหลายอยางทงๆ ทมเวลาไมพอ และฝนใจตวเองทจะตองเขาไปชวยงานใครตอใครในทท างาน งานอาสาสมคร งานสงคม ควรทจะรจกการปฏเสธบาง ดกวามานงเสยใจภายหลงกบเวลาทมคาทสญเสยไป แลวเรยกกลบมาไมได ลองใชเวลาใหประหยด และคดใหหนกเหมอนการใชเงนทไมคอยจะมกควรจะชวยใหรจกพดวา “ไม” เพอประหยดเวลาบาง

6. ระหวางรอและเดนทาง หากจกรรมทจะท าระหวางรอและเดนทาง ไมวาจะรอในเวลารถตด นงไปในรถสวนตว รถเมล รถไป เครองบน เขาควรอการนดหมายตางๆ อาจจะถออะไรตดตวไปท าบนทกความคด ฟงเทป เขยนจดหมาย อานวารสารตางๆ

7. ก าหนดเวลาท างาน ก าหนดเสนตายใหแกงานแตละชนทท า จะชวยคมตนใหมงไปทการท างานและพยายามท างานใหเสรจตามก าหนด

8. กระจายงาน แบงงานไปใหคนอนชวยท าบาง เมอคนอนมความสามารถอยในระดบทชวยไดหรอฝกได จะชวยประหยดเวลาและใหคนอนไดมโอกาสฝกการท างาน แตอยาลมวางานทจะมอบใหท า จดมงหมายตองชดเจน สอใหเขาใจตรงกน โครงการใหญกตองแบงสดสวนใหชด ก าหนดเวลาทงานจะตองเสรจแตละชวงและทงหมดตดตามผลงานตลอด ก าหนดอ านาจหนาทของผน า มอบงานไปแลว อยาเพงวพากษวจารณใหเสยก าลงใจแตในระยะเรมแรก ถาท าดรบชมเชยใหก าลงใจ แลวชวยคนทรบงานไปท า ใหตดสนปญหาตางๆ ไดดวยตนเอง

9. ตดสนใจ งานทท ารอยละ 80 คนตดสนใจไดเอง เมอหยบเอกสารใดขนมาหยบเพยงครงเดยว แลวตดสนใจเลยวาจะท าอยางไรกบเอกสารนน โยนทง เกบเขาแฟม เขาต ตอบหรอกรอกไปเลยหรอเขยนบนทกลงไปใหใครรบไปท า อยาหยบขนมาอานแลววาง เพราะวาเมอวางไปแลว กองเอกสารจะโตขนทกวน และจะตองเสยเวลาอานซ าอกครงเมอจะตองท างานทตองรอขอมลเพมเตม ตดสนใจไปทนทวาจะเอาอยางไร ตดสนใจไดไวกประหยดเวลาไปไดมาก

10. อาน เรยนรเทคนคในการอานใหเรว ฝกการกวาดสายตา ลดการอานออกเสยงในใจ เลอกอานสงทเกยวของกบตน ก าหนดจดมงหมายของสงทจะอานแลกเปลยนสงไดอานไปแลวกบคนอน อานใหเปนนสยทจะรกการอาน อานสงทเกดประโยชน อานแลวสรป และจบใจความได

43

11. ทท างาน จดโตะ อปกรณและสถานทท างานใหเปนระเบยบและมระบบเพอทจะใหงายและไวตอการหยบจบหาของ โตะทมเฉพาะงานทจะท าในขณะนนวางอย จะชวยควบคมสมาธไดด ขจดสงทจะดงดดความสนใจของตนจากงานออกไปจากโตะ และมอปกรณทตองใชทกชนวางอยแทน เพอจะไดไมตองเสยเวลาลกไปหาในขณะลงมอท างาน

12. ประชม การประชมจ าเปนส าหรบทกหนวยงาน แตกอนประชมพจารณาหาเหตผลในการประชมเสยกอน เพอใชวธอนแทนไดกไมตองประชม เรมและเลกประชมใหตรงเวลา เรองพจารณาและตองการการอภปราย ควรมวาระการประชมแจงไปลวงหนาใหมเวลาเพยงพอทจะคดมากอน จะไดไมตองมาเสยเวลาคดในทประชม สอตางๆทจะใชในการประชม ควรจดเตรยมไวใหพรอม เพอความวองไวในการประชม

13. เวลาพก ชวงเวลาพกในทท างานสก 15 นาท ชวยไดมากทเดยว ทจะไดพกคลายเครยดจากงาน ใชเวลาชวงนในการเดนเลน เปลยนอรยาบถ พกผอน คยกบเพอนรวมงาน เพราะเปนชวงพกกคงคยกนไดสบาย อานหนงสอพมพหรออะไรกตามทพอใจ เพอจะไดพกใหสบายใจ ลวกลบไปท างานตอ กลบบานเวลานอนพกผอนใหพอและมคณภาพ

14. ท าสงทตนเตน คดวางแผนทจะมกจกรรมอะไรบางอยางทนาตนเตนส าหรบเราในแตละสปดาห เพอจะชวยเปนตวกระตนใหเราเกดความกระตอรอรน มแรงท างานและอยากท างานเพอทจะไปพบกบกจกรรมนน

15. นดหมาย นดลวงหนา พอถงเวลาโทรไปตรวจสอบกอนวาแนนอนตามเวลา และสถานททก าหนดไว ท าแบบนจะชวยประหยดเวลาของเราได โดยไมตองไปเกอเสยเวลาเปลา บางคนนดแลวไมอยตามทนดกม ถาการนดหมายเลกตองมการเลอกไวดวยวาจะท าอยางไรตอไปจะไดไมเสยเวลาเปลา

16. เลกนสยทไมด ส ารวจนสยทไมดของเราทท าใหเสยเวลาแลวเขยนผลเสยทเราจะไดรบจากนสยทไมดเหลานน แลวพจารณาวาจะแกนสยใหดขนไดอยางไร เขยนผลด ทจะเกดขนถาแกไขได ผลดมมากกหาทางขจดนสย ทไมดทงไป

17. การตดตอสอสาร ไมวาดวยการพด การเขยน หรอการใชสอ ตองใหแนนอนชดเจน เขาใจตรงกนทงผสงขาวและผรบขาว เพองานจะไดออกมาถกตอง ไมตองมาเสยเวลาท างานใหม เพราะเขาใจอะไรไมตรงกน

18. ไมผดวนประกนพรง วางจดมงหมายเอาไว สรางแรงจงใจใหกบตวเองใหรสกวาตองการจะท าและมความตนเตนทจะท าในสงทตองท า คดถงความสข ความส าเรจและประโยชนทจะไดรบจากการท างานส าเรจ แลวผลเสยทจะเกดขนจากการท าไมเสรจ คมใจของเราไมใหหลกเลยงไปจากงาน ขจดความกลวจะไดไมเลอนเวลาการท างานออกไปใหเสยเวลา

44

19. ยดหยน ใชเทคนคหลายๆ รปแบบในการท างาน ไมยดตดอยกบรปแบบเดยว ท าดวยวธนไมไดกเปลยนวธการดกวาดนทรงแลวท าไมส าเรจ เสยเวลาทงชวงทดนทรงท าและชวงทตองมาเรมท าใหม

20. แบบฟอรม พจารณางานทท าวามอะไรบาง ทตนจะตองท าซ าๆ กนอยเสมอจดท าเปนแบบฟอรมออกมาไดไหม ถาไดกจดท าออกมาจะไดชวยประหยดเวลาไมตองมาท าซ าๆ เชน จดหมาย การเขยนโครงการ รายงาน สญญา งบประมาณ ตารางตางๆ มแลวจะไดใชกรอกขอความเพมเตมลงไปไดเลย ประหยดเวลาไดโขทเดยว

21. พวกสมบรณแบบ ท างานยอมผดพลาดบางเปนของธรรมดา ความพถพถนระมดระวงและรอบคอบในการท างานเปนสงทด แตถามากเกนไปขนาดทจะตองท างานใหสมบรณรอยละ 100 ทกครงกคงจะไมไหว เพราะบางครงความผดพลาดกจะชวยสอนอะไรตนได ลองคดดวาท างานไดดรอยละ 100 ทกครงไดจรงหรอไม การยอมรบความผดพลาดในบางครงจงเปนการท างานทดทสดส าหรบตน78 ละเอยด จงกลน กลาววา เวลาเปนสงทมคาทสด เมอเวลาผานพนไปแลวเราไมสามารถเรยกลบคนมาได ดงสภาษตทกลาววากระแสน าไมคอยทา กาลเวลาไมคอยใคร เราตองบรหารเวลาใหคมคาทสด การทจะมความสขในชวตคอการรจกจด และวางแผนการใชเวลาใหถกตอง โดยไดเสนอบญญต 10 ประการ ส าหรบการบรหารเวลาดงน 1. การวางแผนเวลา การใชเวลาของแตละคนในวนหนงๆ จ าเปนตองมการจดวางแผนควบคมเวลาควรจะเปนตารางกจกรรมประจ าวน โดยเนนทกจกรรมส าคญทสดกอน 2. การควบคมเวลา ผบรหารเปนคนส าคญในการทจะน าการเปลยนแปลงเวลาใหทมงานปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ และเปลยนแปลงเวลาใหสมพนธกบงานและเมอผน าควบคมเวลา รจกใชเวลาใหมคามากทสดเพอใหไดผลงานมากทสด และดทสด ใหเกดแกหนวยงาน 3. ท าตารางแบงเวลาโดยจดเปนตารางไวกวางๆ 4. จดล าดบความเรงดวนในการปฏบตงานจ าเปนตองล าดบความเรงดวนของงานซงจดใหตามความส าคญและความเรงดวนของงาน แลวพยายามท าทกอยางใหเสรจตามก าหนดและล าดบงานตอไปเรอยๆ จงจะเรยกไดวาเปนระเบยบ ผบรหารควรเอาใจใสเรองน 5. ท าการบรหารเวลาใหเปนเรองส าคญเรองหนงในการบรหารเปนการประหยดเวลาในการคน และเปนการเสรมสรางความเปนระเบยบเรยบรอยมวนยในการท างาน

78 จระพนธ พลพฒน, การบรหารเวลา (กรงเทพมหานคร:สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ, 2545), 72-77.

45

6. การประชม ผบรหารตองใหความส าคญของการประชม จดวางแผนการประชมใหมประสทธภาพ โดยเตรยมวาระการประชมใหชดเจนในการประชมควรควบคมเวลาเขาประชมตรงเวลา การประชมนานๆ และบอยๆ จะท าใหเสยเวลามากและเกดความเบอหนาย 7. ความเครยดและความกดดน ความเครยดเกดจากสาเหตหลายๆ อยางเชน มงานมากและท างานไมทนตามเวลา สวนความกดดนเปนความเครยดหรอแรงดน ทมตอรางกายหรอจตใจในสภาพกดดน ถาผบรหารสามารถลดความเครยด และความกดดนลงไดกจะไดเวลาท างานทเตมทไมเสยเวลาไปโดยเปลาประโยชน มจตใจท างานอยางมความสข 8. หลกเลยงงานการสงคมทมากเกนไป การสงคมถงแมมนจะเปนสงทดท าใหไดขอคดและสงใหมๆ ททนสมย แตถาหากมากเกนไปจะท าใหเสยการเสยงานเสยสขภาพไปดวย 9. การผดวนประกนพรง จงคนหาสาเหตทท าใหเราตองผดวนประกนพรง จงจดการอยางหนงอยางใดออกไปโดยการสรางนสยใหมอยางเปนระบบเพราะการผดวดประกนพรงมแตโอกาสเสยมากกวาได 10. การปรบพฤตกรรมคนเราในการใชเวลาผดๆ ดงค าพดทพดกนบอยๆ วาไมมเวลา หรอเสยดายเวลาทผานไปหรอเรานาจะท าตงแตเมอวานนการสรางพฤตกรรมใหมโดยการบงคบตวเองจนกวาจะเคยชน และการใชระบบการใหรางวลตนเองเมอท ากจกรรมใดๆ ส าเรจ79

ประภาพร กต ไดกลาวถง การบรหารเวลาไวในรปแบบ “PROPLAN” (Professional Productivity Planning) เปนระบบทบรษทเวยนเนอร แอนด คอมปาน ซงเปนบรษทรบท าบญช ตงอยเมองแมนฮตตน สหรฐอเมรกา ไดวางหลกการจดสรรเวลาขนพนฐาน ดงน

1. แบงงานตามโครงการตาง ออกเปนชวงเวลา ครงละ 3 ชวโมง แตละชวงเวลานท างานงานหนงโดยเฉพาะ

2. มอบหมายใหผอนท างานในหนาทซงตองใชความสามารถสงหรอต ากวาทเรามอย 3. วางก าหนดเวลาของชวโมงการท างานทตรงตอความเปนจรงและใชเวลาทก าหนด

ไวอยางเตมความสามารถ80

79 ละเอยด จงกลน, บญญต 10 ประการเพองานและชวต (ขอนแกน: เพญพรนตง, 2545),

169-175. 80 ประภาพร กต, “การบรหารเวลาของผบรหารหนวยงานทางการศกษาในอ าเภอแมอาย

จงหวดเชยงใหม” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม, 2546), 18-19.

46

สมโภช อนนตคศร ไดศกษาเรองการบรหารเวลา กลาววา การใชตารางบนทกเวลาบนทกเหตการณทก าลงมาถง การนดหมาย และหนาทตามจรง เชอถอไดเปนสงส าคญส าหรบการบรหารเวลาอยางมประสทธภาพ ตารางบนทกเวลามมากมายหลายแบบ วธเดมทใชบนทกแผนงานในอนาคตดวยมอ คอ บนทกประจ าวน ในปจจบนตารางบนทกสวนตวใชเครอง ออรกาไนเซอร บนทกทอยและระบบค านวณ มประโยชนส าหรบเกบขอมล ซงขนอยกบงาน ทตองการจดเกบ81 บรททนและกลนน (Britton and Glynn) ศาสตราจารยทางดานจตวทยาการศกษาชาวอเมรกน ซงสอนอยทมหาวทยาลยจอรเจย เมองเอเธนส (The University of Georgia Athens: UGA) ไดท าการศกษาวจยเกยวกบการบรหารจดการเวลาและพฒนาทฤษฎการบรหารเวลามาเปนเวลาประมาณ 20 ป มความเชอวา การทจะเปนบคคลทมความสามารถในการบรหารเวลาทดนนจ าเปนตองไดรบการพฒนาเรองการบรหารเวลาและการมทศนคตทดตอเวลาในตวของบคคลนนเพอใหบคคลนนรจกวางแผนและจดการตงเปาหมายในการท างานของตวเขาเอง ไมใชเกดจากการควบคมจากภายนอก เชน การท างานเพราะถงก าหนดเวลาทตองสงงานหรอเมอถงก าหนดเสนตายในการสงงานนน ผลการศกษาพบวา องคประกอบของโมเดลทฤษฎการบรหารเวลาของบรททนและ กลนนนน เปนองคประกอบทสงผลใหเกดทศนคตตอเวลา (Time Attitudes) และ พฤตกรรมการวางแผนการใชเวลา (Time Planning Behaviors) โดยอธบายไดตามโมเดล ดงตอไปน

81 สมโภช อนนตคศร, การบรหารเวลา (กรงเทพฯ: นานมบคสพบลเคชนส, 2546), 24.

47

แผนภมท 2 องคประกอบทสงผลใหเกดทศนคตตอเวลา (Time Attitudes) และ พฤตกรรมการวางแผนการใชเวลา (Time Planning Behaviors)82 บรททนและกลนนไดอธบายถง องคประกอบของพฤตกรรมการวางแผนการใชเวลา (Time Planning Behaviors) ซงประกอบดวย 3 องคประกอบใหญ ๆ ไดแก 1. การจดการเปาหมาย (Goal Manager) สงส าคญทสดของระบบการบรหารเวลาคอ การตงเปาหมายใหถกทศทาง กลาวคอ คณภาพของเปาหมายของแตละบคคลมความส าคญมากกวา ประสทธภาพทได ซงเปนสงทบคคลแสวงหา เพราะประสทธภาพของการบรหารเวลาทเหมาะสม เปนสงทจะเกดขนเมอมระบบการบรหารเวลาทมเปาหมายทชดเจน ถงแมวาระบบการบรหารเวลา จะไมด การด าเนนงานไดผลต ากวาเปาหมาย และไมสามารถท าผลงานนนใหมคณภาพสงได แต อยางไรกตามระบบการบรหารเวลากยงสามารถผลตผลงานได ถาบคคลสามารถก าหนดเปาหมายท ถกทศทาง เปาหมายจงเปนระบบความคดของบคคลทมความส าคญมากกวาการลงมอปฏบตบรหาร เวลา ดงนน ระบบการจดการเปาหมาย จงมความส าคญมากกวาระบบการบรหารเวลา หรออกนย

82 B. K. Britton. and S. M. Glynn, Mental Management and Creativity: A Cognitive

Model of Time Management for Intellectual Productivity, In J. Glover. R. Ronning and C. Reynolds. Handbook of Creativity (New York: Plenum, 1989), 430.

ทศนคตตอเวลา (Time Attitudes)

พฤตกรรมการวางแผนการใชเวลา (Time Planning Behaviors)

ความปรารถนา (Desires)

ความพอใจในการจดระเบยบและจดการสงตาง ๆ

(Perference for Orderliness and Organisation )

การจดการเปาหมาย (Goal management)

การวางเปาหมาย

(Goal Generator)

การล าดบความส าคญเปาหมาย

(Goal Prioritize)

การวางเปาหมายยอย

(Subgoal Genarator)

การล าดบความส าคญเปาหมายยอย

(Subgoal Prioritize)

การวางแผนภารกจ (Task Planner)

การวางแผนภารกจ

(Task Generator)

การล าดบความส าคญภารกจ (Task Prioritize)

การวางแผนภารกจยอย

(Subtask Genarator)

การล าดบความส าคญภารกจยอย

(Subtask Prioritize)

การก าหนดตารารงเวลา (Scheduler)

การเลอกงาน

(Job Selector)

การควบคมตวเองใหด าเนนตามแผนทวางไว

(Run Manager)

48

หนงกคอ เปาหมายคอวตถประสงคของการบรหารเวลา ความส าคญของเปาหมายทมคณภาพสงคอ การทบคคลไดก าหนดเปาหมายแลว จงจะท าการบรหารเวลา แตบคคลมกไมปฏเสธทจะก าหนด เปาหมายใหเฉพาะเจาะจงลงไป ซงความจรงแลวมนเปนสงส าคญในการชวยคนหาและก าหนด ภารกจ เพราะคนเราสวนใหญมกรสกวาการก าหนดขอบเขตทางเลอกของภารกจเปนหนทางใหการ สรางสรรค ความเปนตวของตวเอง และความรนรมยในชวตหมดไป แตในทางตรงขาม เปาหมายทก าหนดตามความเปนจรงจะเปนเปาหมายทระบเฉพาะลงไป เสนทางในชวต เปนภารกจทมจดสนสด ซงมกก าหนดออกมาในรปของจ านวนได ดงนน คณคาของแนวทางในการก าหนดเปาหมายจะแตกตางกน การก าหนดเปาหมายทถกตองจงตองมการก าหนดขอบเขตและล าดบทางเลอกทชดเจน โดยมองคประกอบในการจดการเปาหมายสามารถแสดงไดดงแผนภมท 3

แผนภมท 3 องคประกอบในการจดการเปาหมาย83

องคประกอบของการจดการเปาหมาย สามารถอธบายในรายละเอยดไดดงน 1.1 การวางเปาหมาย (Goal Generator) เมอบคคลตองการทจะคนหาเปาหมาย สงแรกทพวกเขาตองท า คอ ก าหนดเปาหมายทเปนไปไดเปนรายการยาว ๆ ซงสามารถท าใหแคบลงไดในขนตอไป สงทตองก าหนดลงไป (Input) ในเปาหมายทวไปคอ ความตองการของบคคลและทกสงทเขารเกยวกบตวเขาเองและโลก ผลทได (Output) คอ รายการของเปาหมายตาง ๆ ทไดมา ซงตองน ามารวมกน ตวอยางเชน เปาหมายทางอาชพ (Profession goals) เชน นกจตวทยาทมชอเสยง เปาหมายสวนบคคล เชน การเรยนรภาษาฝรงเศส หรออาจจะเปนเปาหมายทางสงคม การเมอง สตปญญา จตวญญาณ และเปาหมายดานอน ๆ

83 B. K. Britton. and S. M. Glynn, Mental Management and Creativity: A Cognitive Model of Time Management for Intellectual Productivity, In J. Glover. R. Ronning and C. Reynolds. Handbook of Creativity (New York: Plenum, 1989), 432.

49

1.2 การล าดบความส าคญของเปาหมาย (Goal Prioritizer) เหนไดชดวาเปาหมาย ทงหมดทก าหนดขนมความส าคญไมเทากน เพราะเวลาทมอยไมเพยงพอใหท าสงตาง ๆ ไดส าเรจ ทงหมด ท าใหตองมการจดเรยงล าดบความส าคญของเปาหมายนน รายการของเปาหมายทส าคญ ทสดจะอยบนสด การเรยงล าดบเหลานนมความส าคญในการก าหนดคณภาพของเปาหมายยอยทจะ กลาวตอไป 1.3 การวางเปาหมายยอย (Subgoal Generator) บอยครงทแตละเปาหมายจะมเปาหมายรองลงมาทจ าเปนตองท ากอนเปนจ านวนมากทตองท าใหเสรจกอน เพอทจะบรรลเปาหมายทสงขนได และบอยครงทมกมแนวทางทเปนไปไดหลายทาง ทจะน าไปสเปาหมายเดยวกนได เชน บคคลหนงตองการทจะพดภาษาฝรงเศสไดคลอง ท าไดโดยการเขาเรยนหลกสตรภาษาฝรงเศส หรออกทางหนงคอการไปอยทประเทศฝรงเศสระยะหนง การก าหนดเปาหมายยอยจะน าสงทใสเขาไปในแตละเปาหมายมาแจกแจง และใชความรจากประสบการณทผานมา มาสรางเปนชดของเปาหมายยอยทมความเปนไปได โดยก าหนดสงทจ าเปนตองท ากอนเพอตอบสนองความตองการตาง ๆ และบรรลเปาหมายนน ๆ ได ผลทได (Output) คอ ชดตาง ๆ ของเปาหมายยอยทเปนไปได 1.4 การล าดบความส าคญของเปาหมายยอย (Subgoal Prioritizer) ใหน ารายการของเปาหมายยอยทมความเปนไปไดมาเรยงล าดบความส าคญ โดยจะตองอยบนพนฐานของความเปนไปไดและสงจ าเปนอน ๆ ทตองท า ผลทไดสดทายคอ รายการของเปาหมายยอยทไดจดล าดบแลว จากแนวคดการจดการเปาหมายและการจดล าดบความส าคญของเปาหมายของบรททนและกลนน สรปไดวา เปนการก าหนดความตองการของตนทจะใหเกดขนในอนาคตวา ตองการใหตนยนอย ณ จดใด หรอมงไปสทศทางใด ทงในดานของการศกษาและอาชพ สงคม และสวนตว โดยมระยะเวลาเปนตวก าหนดในการบรรลถงเปาหมายทตงเอาไว ไดแก เปาหมายระยะสน และ เปาหมายระยะยาว ซงในแตละเปาหมายนนจะตองมการจดล าดบความส าคญของเปาหมายวา เปาหมายใดเปาหมายหลก เปาหมายใดเปนเปาหมายรอง เพอน าไปใชเปนกรอบในการวางแผน ภารกจไดอยางชดเจนและถกตอง 2. การวางแผนภารกจ (Task planner) การวางแผนภารกจมหลายองคประกอบ ดงแสดงในภาพท 3 เมอเรมตนวางแผนจะมรายการของเปาหมายหลกทไดเรยงล าดบความส าคญและน ามาจดเรยงเปนเปาหมายยอย เราสามารถพจารณารายการนน แลวเรยงล าดบจากบนลงลาง โดยเปาหมายแรกของรายการคอเปาหมายทมความส าคญทสด สวนเปาหมายอน ๆ ทส าคญรองลงมาคอ รายการของเปาหมายยอยทตองท าใหเสรจกอนทจะบรรลเปาหมายหลกได เปาหมายยอยเหลาน

50

จะตองถกล าดบความส าคญดวย การวางแผนจะเรมจากเปาหมายหลกสงสด และเปาหมายยอยสงสดทเรยงล าดบไวแลว งานของการวางแผนจะเจาะจงภารกจทตองท าใหส าเรจในเปาหมายยอย ซงจะเปนประโยชนส าหรบการทบทวน แมวาเปาหมายหลกและเปาหมายยอยจะเปนขอความทไดมาจากความตองการ ภารกจหลกและภารกจยอยคอกจกรรมทสามารถปฏบตได ทงในดานรางกายและจตใจ โดยมองคประกอบในการวางแผนภารกจสามารถแสดงไดดงแผนภมท 4

แผนภมท 4 องคประกอบของการวางแผนภารกจ84

องคประกอบของการวางแผนภารกจ สามารถอธบายในรายละเอยดไดดงน 2.1 การวางแผนภารกจ (Task Generator) การวางแผนภารกจหลกบคคลจะตอง พจารณาเปาหมายยอยและค านงถงกจกรรมทมความเปนไปไดทแตกตางกน ซงสามารถปฏบตให ส าเรจได ในการจดหาเวลาเพอเตรยมการวางแผน ผวางแผนจะคดถงกจกรรมทเปนไปได และจบ ลงดวยรายการของกจกรรมทเปนไปไดซงสามารถท าใหส าเรจตามเปาหมายได โดยทวไปกจกรรม เหลานทมมากเกนไปจะปฏบตดวยสวนตาง ๆ ทเจาะจงของรางกายหรอจตใจ ซงการวางแผน ภารกจยอยจะชวยน าไปสการแยกองคประกอบยอย ๆ 2.2 การล าดบความส าคญภารกจ (Task Prioritizer) การก าหนดรายการของกจกรรมทเปนไปได จะชวยใหเหนความเปนไปไดอยางชดเจน รวมทงเรองคาใชจาย หรอปญหาอปสรรคตางๆ ทบางครงตองใชทรพยากรทขาดแคลน และบางครงกเปนเรองของประสทธภาพ ความงาย หรอความพอใจทจะท า การเรยงล าดบความส าคญของภารกจจะชวยใหเราสามารถเลอกสงหนงทจ าเปนตองเลอกกอน 2.3 การวางแผนภารกจยอย (Subtask Gernerator) การเรมตนดวยภารกจแรกทเรา เลอก การวางแผนภารกจยอยจะเปนตวน าไปสการก าหนดองคประกอบทสามารถปฏบตไดจรง ทง สวนของรางกายและจตใจ มหลายหนทางทแตกตางกนในการกาวสความส าเรจในภารกจ และใน

84

B. K. Britton. and S. M. Glynn, Mental Management and Creativity: A Cognitive Model of Time Management for Intellectual Productivity, In J. Glover. R. Ronning and C. Reynolds. Handbook of Creativity (New York: Plenum, 1989), 435.

51

ขนนมความเปนไปไดมากมายทจะถกวางแผนในเวลาทมอย 2.4 การล าดบความส าคญภารกจยอย (Subtask Prioritizer) ภารกจหลกทพอจะเปนไปไดจะถกก าหนดใหแคบลงโดยการวางแผนภารกจยอยเพอสรางรายการกจกรรมทสามารถฝกหดและปฏบตได จากแนวคดการวางแผนภารกจและการจดล าดบความส าคญของภารกจของบรททนและ กลนน สรปไดวา เปนการก าหนดงานหรอกจกรรมทจะตองท าไวลวงหนาอยางเปนระบบ โดยก าหนดชวงเวลาอยางชดเจน และมความสอดคลองกบเปาหมายทตงไว ซงในแตละงานหรอกจกรรมจะตองมการจดล าดบตามความส าคญและตามความเรงดวน เพอทจะไดทราบวาควรท างานใดกอนหรอหลงและมความเหมาะสมกบลกษณะการด าเนนชวตของตนเอง โดยใชเครองมอชวยจ า ไดแก สมดบนทก ปฏทน ตารางกจกรรม เปนตน 3. การก าหนดตารางเวลา (Scheduler) การก าหนดตารางเวลาจะท าหนาทในการเลอกกจกรรมในขนตอไปของบคคล โดยปกตบคคลจะมสงตาง ๆ ทตองท ามากมาย แตเนองจากในชวงเวลาหนงบคคลจะสามารถท าไดเพยงสงใดสงหนงเทานน จงตองมการตดสนใจทจะท าในสงทควรท า การตดสนใจจะประเมนจากขอมลทงหมดทไดมาจากในขนทผานมา รวมทงการล าดบความส าคญ ก าหนดเสนตาย เวลาทตองการ สงสอดแทรก และความคดของบคคล ไปจนถงการก าหนดทรพยากรตาง ๆ โดยมองคประกอบในการก าหนดตารางเวลา สามารถแสดงดงแผนภมท 5

แผนภมท 5 องคประกอบของการก าหนดตารางเวลา85

องคประกอบของการก าหนดตารางเวลา สามารถอธบายในรายละเอยดไดดงน

3.1 การเลอกงาน (Job Selector) การเลอกงานมาจากการก าหนดสงทตองท าในแตละวน สงนเปนการขบเคลอนสงตาง ๆ ทบคคลตองท าในวนนน ๆ ทกสงทอยในรายการเรยกวา งาน

85

B. K. Britton. and S. M. Glynn, Mental Management and Creativity: A Cognitive Model of Time Management for Intellectual Productivity, In J. Glover. R. Ronning and C. Reynolds. Handbook of Creativity (New York: Plenum, 1989), 438.

52

(Job) (นคอค าใหมทใชเพอหลกเลยงการจ าแนกระหวางภารกจหลกและภารกจยอย) ตวปจจยทใสเขาไป (Input) ในขนของการเลอกงาน คอ รายการของภารกจหลกและภารกจยอย แตละภารกจ หลกและภารกจยอยไดถกแนบไปกบรายการของสงทมอยท งหมด รวมไปถงการล าดบความส าคญ เสนตาย เวลาทตองการ สงสอดแทรก และความตองการทรพยากร การเลอกงานจะน ามาใชใน รายการทล าดบขนของงานตาง ๆ เหลาน เพอเลอกงานทจะถกน าไปแทนในรายการของวนนน ๆ 3.2 การควบคมและด าเนนการ (Run Manager) รายการของสงทจะท าจะถกด าเนนการโดยการควบคมใหด าเนนการ ซงเปนตวตดสนวางานใดจะตองท ากอนเปนอนดบแรก ถางานนนไมถกรบกวนหรอสอดแทรก งานนนกจะสมบรณ และตวควบคมนกตองตดสนใจอกวางานใดจะเปนงานทตองท าตอ แตถามการสอดแทรก ตวควบคมกจะตองตดสนใจวาควรจะท าอะไรตอไป86 แมคเคนซ (Mackenzic) ไดกลาวถงผลการวจยเรอง การใชเวลาในการบรหารงานและเวลาทใชในการด าเนนการในระดบตางๆ ผบรหารโดยเฉพาะอยางยงการบรหารงานโดยการมอบหมายงานใหคนอนปฏบตนนตองค านงวา เขาเปนผบรหารระดบใด และมอบหมายงานใหเหมาะสม เพราะการมอบหมายงานจะมผลกระทบตอการบรหารเวลา ผบรหารระดบสงจะใชเวลาสวนใหญในการบรหารงานมเวลาปฏบตเองไมมากนก ผบรหารระดบตนจะใชเวลาสวนใหญในการปฏบตงานเอง และใชเวลาสวนนอยในการบรหารงาน ดงแผนภมท 6 แผนภมท 6 สดสวนการบรหารงานและการปฏบตงานของผบรหารระดบตางๆ

86 Britton. B. K and S. M. Glynn, Mental Management and Creativity: A Cognitive

Model of Time Management for Intellectual Productivity, In J. Glover. R. Ronning and C. Reynolds. Handbook of Creativity (New York: Plenum, 1989), 429-440.

90% 10%

บรหารงาน ปฏบตงาน (มอบหมาย) (ท าเอง)

30% 70%

ผบรหารสงสด

ผบรหารระดบสง

ผบรหารระดบกลาง

ผบรหารระดบตน

53

จากภาพอธบายไดวา ผบรหารระดบสงสดใชเวลาสวนใหญประมาณ 90% ในการบรหารงานและมเวลาปฏบตงานเองไมมากนก ประมาณ 10% ผบรหารระดบตนใชเวลาสวนนอยประมาณ 30% ในการบรหารงาน และใชเวลาสวนใหญในการปฏบตงานเองประมาณ 70% จากภาพจะเหนไดวา ผบรหารเมอด ารงต าแหนงสงขนเทาใด การมอบหมายงานใหผอนรบผดชอบแทนตนกยงมากขน ท าใหมเวลาในการพจารณาวางแผนมากขนตามไปดวย ตรงกนขามผบรหารระดบตนจะตองใชเวลาสวนใหญลงมอปฏบตงานเอง ท าใหมเวลาในการบรหารนอยกวา ดงนนผบรหารทรจกแบงเบาภาระหนาทของตน โดยการมอบหมายงานใหผบรหารระดบรองลงมาชวยรบผดชอบด าเนนการตามหลกการดงกลาวจงเปนสงทชวยใหการบรหารเวลาของผบรหารมประสทธภาพดดวย87 นอกจากน เทรซ (Tracy) ไดกลาวเกยวกบการใชเวลาอยางไรใหคมคาทสด เพราะ คนเราไมมเวลา พอทจะท าทกอยางไดในเวลาเดยวกน จงจ าเปนตองเรยนร วธการบรหารเวลา จากคนท ประสบความส าเรจ เขาจะไมพยายามท าทกสง แตจะมงความสนใจ ไปยงงานทส าคญทสดกอน และท ามนเปนอนดบแรก “กนกบตวนนซะ” เปนการอปมาใหเหนภาพวาหากสงแรกทคณจะท าในแตละเชา คอ การกนกบเปนๆ ตวหนงซงมนคงเปนสงทเลวรายทสดของวนนนแลว แตถาคณรบกนมนเสย อยางนอยคณจะได ภาคภมใจวา คณจะสามารถผานพนวนนนไปไดดวยด เพราะคงไมมอะไรเลวรายมากไปกวานอกแลว เปรยบเหมอนกบ การรบจดการงานททาทายทสด ในแตละวนของคณ ทคณเหนวา มนยากและพยายาม ผดวนประกนพรงไปท าวนอน โดยลมนกไปวา บางทสงนนอาจมผลกระทบทยงใหญทสดตอชวต สงส าคญไมใชใหยดเพยงหลกการ แตเปนการลงมอปฏบตจรงอยางเครงครด เพอจดระเบยบ และหาวธทจะลงเอยกบงานทส าคญยงเหลาน เพอใหไมเพยงท างานไดเรวขน แตไดท างานทใชอกดวย และเทรซไดเสนอวธการบรหารเวลาใหประสบผลส าเรจ 21 วธ ดงตอไปน 1. จดโตะ กอนทจะตดสนใจวากบตวไหนเปน “กบ” ของคณและลงมอกนมน คณตองตดสนใจใหชดเจนวาสงไหนคอสงทคณตองการเอาชนะ หลงจากตดสนใจไดแลวอยาลมจดบนทกไวเปนลายลกษณอกษร โดยจดล าดบความส าคญกอนหลง ก าหนดเสนตายในการท าสงนนใหส าเรจ และลงมอท าตามแผนนนทนท 2. วางแผนทกวนไวลวงหนา เชอหรอไมวาทก 1 นาททคณใชในการวางแผนจะชวยใหประหยดเวลาไดมากถง 10 นาทในการลงมอปฏบต และขณะทคณท างานตามรายการทไดวางแผนไว คณจะรสกวาท างานมประสทธภาพมากขนเรอยๆ และจะมแรงบนดาลใจใหท างานมากขนไป

87 Alec. R. Mackenzie. The Time Trap (New York: AMACOM, 1972), 130.

54

3. ใชกฎ 80/20 กบทกอยางบางครงงานในสวน 20 % นนอาจเปนงานทมคณคามากกวางานอก 80 % ทเหลอรวมกน ดงนนจงควรเลอกท างานมผลตอชวตและอาชพการงานของคณและใหเวลากบงานทมคาต านอยลง 4. พจารณาถงผลทจะตามมา งานทส าคญคองานทมผลในระยะยาว ดงนนกอนทจะลงมอท าอะไรควรถามตวเองกอนวา “กจกรรมหรอโครงการไหนทถาฉนท าไดดและท าไดทนจะมผลกระทบในดานบวกตอชวตของฉน” 5. ฝกวธ ABCDE อยางตอเนอง กอนเรมลงมอท างานตามรายการ จงใชเวลาครหนงในการจดล าดบความส าคญของงาน โดยใหงาน “A” คอ งานทส าคญทสดของคณ งาน B, C, D, E คองานทส าคญรองลงมา 6. เนนทหวใจของงาน ถามตวเองวา “ท าไมองคกรถงจางฉน” นนคอการรวาหวใจส าคญของงานคณคออะไรและตงใจท าใหดทสด 7. เชอฟงกฎแหงประสทธภาพโดยความจ าเปน คณไมมเวลาพอทจะท าทกอยาง แตมเวลาเสมอทจะท าสงทส าคญทสด 8. เตรยมพรอมอยางรอบคอบกอนเรมลงมอ การเตรยมการลวงหนาทเหมาะสมเปนการปองกนความลมเหลวของงาน 9. ท าการบานของคณ จงใหความส าคญกบการเรยนรอยางตอเนอง เพราะยงคณรอบรและช านาญในงานทเปนหวใจส าคญมากเทาไหรกยงท างานนนใหแลวเสรจไดเรวขนเทานน 10. ใชพรสวรรคของคณเปนอ านาจสความส าเรจ พจารณาใหชดเจนวาคณถนดหรอมพรสวรรคในงานอะไรหรอท างานอะไรไดด แลวกทมเทใหกบงานนน ๆ อยางเตมท 11. มองหาตวเหนยวรงมใหท างานทส าคญของคณ พจารณาคอขวดหรอจดสกดทง ภายในหรอภายนอกทเปนตวกดขวางในการบรรลเปาหมายส าคญทสดของคณ และตงอกตงใจท าใหมนบรรเทาเบาบางลง 12. เดนตามถงน ามนทละใบ คณสามารถท างานทใหญทสดและสลบซบซอนมากทสด ใหลลวงไดถาคณท ามนทละขนตอน 13. สรางแรงกดดนใหกบตวเอง จงสมมตวาคณตองเดนทางไปตางจงหวดเปนเวลาหนงเดอนและจงท างานใหเหมอนกบวา คณตองท างานส าคญทงหมดของคณใหแลวเสรจกอนออกเดนทาง 14. เพมอ านาจสวนตวของคณใหสงสด พจารณาวาชวงเวลาไหนทคณมพลงกายและพลงความคดสงทสดในแตละวน แลวท างานทส าคญทสดของคณในชวงเวลานน

55

15. กระตนตวเองใหลงมอท า จงเปนเชยรลดเดอรใหกบตวคณเอง มองหาแตสงด ๆ ในทกสถานการณ มองโลกในแงดและสรางสรรคอยเสมอแมในขณะทมปญหา 16. ฝกนสยผดวนประกนพรงในทางสรางสรรค เนองจากคณไมสามารถท าทกอยางได จงตองเรยนรทจะผดผอนงาน ทมคาต า ออกไปกอน เพอจะไดมเวลาพอในการท าสงทส าคญจรง ๆ 17. ท างานทยากทสดกอน เรมตนแตละวนดวยงานทยากทสดกอน และจงตงปณธานแนวแนวาจะท ามนจนกวาจะเสรจสมบรณ 18. แลและหนงานเปนชนเลก ๆ แบงงานใหญทซบซอนลงเปนงานยอยๆ แลวเรมลงมอท า ทละชน 19. สรางเวลาชนโต แบงวนของคณออกเปนชวงเวลาใหญ ๆ ทจะสามารถทมเทสมาธเปนเวลานาน ๆ ใหกบงานทส าคญทสด 20. สรางส านกแหงความเรงรบ สรางนสยเสอปนไวในงาน โดยท าตวใหไดชอวาเปนคนทท างานทกอยางไดเรวและท าไดด 21. ท างานทกอยางทละอยาง จดล าดบความส าคญใหชดเจน เรมตนท างานทส าคญทสดกอนทนท แลวท าไมหยด จนกระทงงานเสรจสมบรณ 100 %88 จากทนกการศกษากลาวมาสรปไดวา หลกการบรหารเวลา หมายถง แผนการบรหารเวลาประกอบดวยขนตอนตางๆ ในการปฏบตงาน ไดแก 1) ก าหนดเปาหมายของการท างาน 2) วางแผน เพอใหไดมาซงประสทธภาพ และประสทธผลขององคการ 3) ลงมอด าเนนการ การลงมอด าเนนการตามแผนทวางไว 4) การประเมนผลการด าเนนการ 5) วเคราะห ปรบปรงการใชเวลา และ 6) การจดระบบการใชเวลา การจดระบบจะท าใหสามารถควบคมการท างานได นอกจากนยงมปจจยทท าใหผบรหารบรหารเวลาไดอยางมประสทธภาพดงน คอ พนมพร จนทรปญญา กลาวถง การมอบหมายงานไปยงผรวมงานเพอใหการบรหารเวลามประสทธภาพมากยงขน และเพอผลประโยชนขององคกรของผรวมงาน และเพอปฏบตงานของผบรหารวามวธการหลกๆอย 2 ประการคอ 1.เลอกงานทคดวาไดรบมอบหมายไปแลวจะประหยดเวลา และแกประโยชนตอวตถประสงค 2.เลอกผรวมงานทมนใจวาผรวมงานเหลานนจะปฏบตงานไดด เมอผบรหารไดมอบหมายงานไปแลวความส าเรจ 2 ประการกจะเกดขนทนท ดงน

88 Brian ,Tracy. Eat that frog! (San Francisco: Berrett – Koehler, 2001), 114-118.

56

2.1 เวลา ผบรหารสามารถสรางเวลาใหมสรางเวลาใหมส าหรบงานทวาจะเปนประโยชนสงขนส าหรบองคกร 2.2 การพฒนาศกยภาพของผรวมงาน ผรวมงานไดมโอกาสไดพฒนาศกยภาพในการท างานของตนเองใหสง มการรบผดชอบมากขน และอ านาจในการตดสนใจ ประโยชนทไดรบจากการมอบหมายงานคอการสรางขวญก าลงใจใหกบเพอนรวมงาน ท างานใหทปฏบตอยนนนาสนใจ ทาทาย และการมอบหมายงานเปนวธการบรหารเวลาของผบรหารทมประสทธภาพ จากการทกลาวขางตนยงมปจจยทท าใหการบรหารเวลาไดอยางมประสทธภาพ มหลายปจจยดวยกนขนอยกบวาอยในสถานการณใด และไดใชเวลาทมอยอยางจ ากดใหมประสทธภาพสงสดเพอบรการองคการใหไปสเปาหมายทวางไว 61 ประการดงน 1.ตรงตอเวลาเสมอ และ พงพอใจกบเวลาทใชไปทกๆ วนาท 2.สนกกบงานกบสงทก าลงท าอย 3.มองทกสงทกอยางในแงด 4.พยายามสรางความส าเรจ 5.ไมเสยเวลาโศกเศรา ผดหวงกบเรองทท าแลวลมเหลว 6.ไมเสยเวลารสกผดกบเรองทไมไดท า 7.มเวลาเพยงพอเสมอกบงานทส าคญและจะหาเวลาท างาน 8.หาวธการใหมๆ ทกวนในการท างานเพอจะไดมเวลามากขน 9.ตนแตเชาและเขานอนไมดก 10.ทานอาหารกลางวนเบาๆ เพอทจะไมไดงวงนอนในตอนบาย 11.ไมอานนตยสารหรอหนงสอพมพเวลาปฏบตงาน เพยงแตจะมองเพยงหวเรองเทานน 12.พลกดหนงสออยางรวดเรว เพอมองหาความคดหลกๆ 13.ไมเปนเจาของโทรทศน 14.หาทท างานใกลบาน และเดนไปท างาน ถาไมจ าเปนกจะไมใชรถยนต ยกเวนกรณฉกเฉน 15.ตรวจสอบนสยของตนเองเพอลดการกระท าตวเรอยๆเฉอยๆ 16.ไมเสยเวลารอคอย ถาจะตองรอคอยอะไรสกอยางหนง 17.ปรบเวลานาฬกาเรวขน 3 นาท เพอทจะเรมท างานกอนคนอน 18.มกระดาษเปลาขนาด 3x5 นว ไวในกระเปา เพอเอาไวจดบนทกขอความ หรอความคดอะไรทนกขนมาได หรอทไดพบ 19.ปรบเปาหมายชวตของตนเองเดอนละครง

57

20.ทบทวนรายงานเปาหมายชวตของตนเอง เปนประจ าวน และก าหนดกจกรรมทตองปฏบตเพอการเดนทางสเปาหมาย 21.เขยนเปาหมายไวบนผนงหองท างานของตนเอง 22.เกบเปาหมายระยะยาวไวในใจตลอดเวลา แมปฏบตงานเลกๆอย 23.วางแผนงานทส าคญในตอนเชา และจดล าดบงานกอน – หลง ทตองปฏบตในงานนนๆ 24.เกบรายการทตอง ปฏบตภารกจใหเสรจเอาไว และเรยงล าดบความส าคญกอน – หลงลงมอปฏบตงานทส าคญทสดใหส าเรจไดในวนนน 25.ท าตารางประจ าเดอนเอาไวลวงหนา เปดทางใหกจกรรมตางๆ หรอโครงใหมๆ เขามาแทรกได 26.ใหเวลาแกตนเองเพอเปนรางวล ท าในสงทชอบหลงจากทปฏบตภารกจทส าคญส าเรวลลวงไปแลว 27.ท าสงทส าคญเปนรายการแรก 28.ท างานอยางฉลาดมากกวาท างานหนก 29.ท างานทส าคญตลอดเวลา งานทไมส าคญกจะไมท า 30.มความเชอมนในการพจารณาในงานใหม ส าคญกอนหลง และจะไมเปลยนแปลงถงแมงานนนจะยาก 31.เรยงล าดบความส าคญกอน – หลงของงานนนๆ และปฏบต 32.เรมทจะเรมงานออกไป ถามตวเองวาก าลงหลกหนอะไรอยหลงจากนนกพยายามเผชญหนากบมน 33.ใชกฎ 80-20 อยเสมอ 34.เรมงานทท าก าไรใหกอนในโครงการใหญ และพบวาไมจ าเปนตองท างานทเหลอ 35.ตดกจกรรมทไมจ าเปนตอการผลต ใหเรวทสดเทาทเรวได 36.ใหเวลาทเพยงพอเสมอ ส าหรบงานทส าคญ 37.พยายามฝกใหตนเองมความสามารถท างาน ใหนานมากขน 38.จะเนนหนกในงานใดงานหนงเทานน ในเวลาหนง 39.ใชความพยายามมากทสดในงานทใหผลตอบแทนในระยะยาว 40.ผลกดน ตนเองเมอรตนเองวาจะเปนผชนะ 41.ท างานตามรายการทตงเอาไว และไมยกเวนงานทยาก 42.พยายามเขยนสงทคดอยลงในกระดาษ

58

43.เกบเวลาตอนเชาส าหรบงานสรางสรรค และตอนเยนส าหรบงานประชม 44.ก าหนดวนสงงานใหตนเองและผอน 45.พยายามฟงความแลกเปลยนอยางตงอกตงใจ 46.พยายามจะไมใหคนอนเสยเวลา 47.มอบหมายงานใหคนอนปฏบตเทาทจะท าได 48.ใหผเชยวชาญ ส าหรบงานปญหาทส าคญ สลบซบซอน 49.ใหเลขาธการแยกแยะจดหมาย และควบคมโทรศพททเขามาตลอดจนปฏบตงานทเปนกจวตรประจ าวน 50.ท างานเอกสารใหนอยทสดเทาทจ าเปน 51.ท างานเอกสารเพยงครงเดยว 52.ตอบจดหมายดวยกระดาษเลกๆ ขอความสนๆ 53.รกษาโตะท างานใหพรอมกบการท างาน และงานทส าคญจะวางไวตรงกลางโตะ 54.มทส าหรบเกบงานทกๆอยาง เพอจะไมเสยเวลาหามน 55.ใหเวลาประมาณ 3 ชวโมงตอเดอนส าหรบงานทไมส าคญ 56.พยายามทจะไมคดท างานในวนหยดสดสปดาห 57.พกผอน และไมท าอะไรบอยขน 58.ทราบดวาจะมเวลาทควบคมตวเองไมได กจะไมอารมณเสยกบมน 59.พดนอย ขณะปฏบตงานอย 60.มองหาหารปฏบตขนตอนตอไปเสมอ เพอเขาไปใกลเปาหมายมากยงขน 61.ถามตวเองอยเสมอเวลาวา “ขณะนไดใชเวลาดทสดและหรอยง”89 การทจะบรหารเวลาใหมประสทธภาพนนจะตองมเทคนคในการบรหารเวลา เชน บลสส (Bliss) ไดกลาวถงเทคนคในการบรหารเวลา 10 ประการดงน 1. ตองวางแผน ในวนหนง ๆ ตองยอมเสยเวลาวางแผน เพอปองกนการท างานอยางสบสน และวางแผนอยางตอเนอง แตควรใชเวลาในการวางแผนอยางเหมาะสม 2. ตองตงสมาธ หลกการบรหารเวลาไมมอะไรทส าคญมากไปกวาสมาธ สมาธจะชวยใหการปฏบตงานมประสทธภาพเปนการประหยดเวลา

89 พนมพร จนทรปญญา, หลมพรางเวลา เรองทผบรหารตองระวง (เชยงใหม: โรงพมพคลองชาง, 2545), 103-108.

59

3. ตองหยดพกบาง การท างานตดตอกนนาน ๆ จะเกดความเครยดสะสมกนมาก ท าใหมประสทธภาพการท างานลดลง ควรพกผอนเพอรกษาสขภาพ และลดความเครยด 4. หลกเลยงความความไมมระเบยบ ควรจดท างานอยางเปนระเบยบตามล าดบกอนหลงจะท าใหใชเวลาไดอยางมประสทธภาพ 5. อยาเปนคนทตองท างานใหสมบรณแบบ การท างานสมบรณแบบเสยเวลาโดยใชเหต ควรท างานใหมประสทธภาพทสด เหมาะสมกบเวลาทมอย 6. อยากลวทจะตองปฏเสธ การตามใจตนหรอรบงานทกอยางทเสนอ จะท าใหงานประจ าวนทจ าเปนตองหยดชะงกหรอลดนอยลง 7. ผดวนประกนพรง การผดวนประกนพรงนอกจากจะสรางนสยท างานทไมดแลวยงท าใหเสยเวลาท างานโดยเปลาประโยชน 8. ใชวธผาตด เมอมงานสะสมกนมาก ๆ ควรจะสะสางใหหมดไป เปนการประเมนงานปรบปรงงานไปในตว 9. การมอบอ านาจหนาท การรจกมอบอ านาจหนาท เปนการประหยดเวลาท างานของผบรหาร และเปนการใหความส าคญแกผรบอ านาจดวย 10. อยาเปนคนบางาน การท างานตลอดเวลาโดยไมมเวลาพกผอน นอกจากจะไมเพมประสทธภาพในงานแลว ยงเปนการท าลายตวเอง ท าลายครอบครว ท าใหเกดผลเสยมากกวาผลด90 ซงสอดคลองกบแนวคดของเทเลอร (Taylor) ไดเสนอเทคนคการบรหารเวลาไวดงน 1. การบนทกรายละเอยดเกยวกบกจกรรมตาง ๆ ทใชในแตละชวงของเวลาในแตละวน 2. การจดแบงประเภทของงานทท า และบงบอกถงลกษณะการใชเวลาในแตละกจกรรม 3. การก าหนดเวลากอนหลง โดยพจารณาจากความส าคญของงานทจ าเปนตองท ากอนหลง 4. การสนบสนน หมายถง ควรพยายามท าตามก าหนดเวลาทก าหนดเวลาทบนทกไวใหงานแตละงาน ไดเสรจตามก าหนด91 ในการบรหารเวลาการท างานและในชวตประจ าวนนนมประโยชนตอชวตเราอยางยงดงเชนเกรยงศกด เจรญวงศศกด ทไดกลาวถง ประโยชนของการบรหารเวลาไวดงน

90 Edwin C.Bliss, Getting Things Done (Singapore: Federal Publications, 1976), 120-

122. 91 H.L Taylor, Marking time work for you (New York: Personal Dynamics, 1987), 235.

60

1. ท าใหชวตมเปาหมาย 2. ท าใหไปถงเปาหมายทตงไว 3. ท าใหชวตมคณคาความหมาย 4. ท าใหชวตสมดลครบดาน 5. ท าใหมความสข ความพงพอใจในชวต 6. ท าใหท างานไดส าเรจลลวงและไดรบความกาวหนาในชวต

นอกจากน ดกเกอร (Drucker) ยงไดกลาวถงนสย 6 ประการสความเปนผบรหารททรงประสทธภาพดงน นสยทหนง รเรองการบรหารเวลา การบรหารเวลาเปนสงทส าคญมากๆส าหรบผบรหารจะเหนไดวาอปสรรคเรองเวลาเปนสวนหนงทท าใหผบรหารท างานไมมประสทธภาพ ดงนนในการท างานแตละวนเราตองมวธบรหารจดการเวลาดงน ประการแรก ผบรหารตองระมดระวงและมอนสตอยตลอดเวลา ในแตละวนคนทเขามาหาเราลวนตองการเวลาจากเราทงนน เชน โทรศพท จดหมาย เชญไปกนเลยง กลาวสนทรพจน คยกบลกคาฯลฯ ซงลวนแลวแตเปนกจกรรมทส าคญและเลยงไดยากมาก แตสงทผบรหารตองเตรยมตวคอ มองภาพของกจกรรมทงหมดใหออกกอนวาวนหนงวนหนงเราหมดเวลาไปกบเรองอะไร และสงเกตวาชวงไหนเปนชวงทใชเวลาไปกบเรองไรสาระ ผบรหารควรทมเวลาหยดคดหรอถามตารางกบเลขานการกไดวาท าอะไรไปบาง จากนนวเคราะหหากจกรรมทไมมประโยชนอยางสนเชงแลวหาวธการหลกเลยง หากทานตองเสยเวลาใหกบงานทไมเกดคณคาตอองคกรกควรหาทางหลกเลยงอยาตดอยกบค าวา เกรงใจ ประการทสอง ตงค าถามวา จะท าอยางไรใหใชเวลาไดอยางมประสทธผล กอนอนตองขบคดและสงเกตซ าแลวซ าเลาวา กจกรรมทท านนไมเกดประสทธภาพจรงๆหรอเปลา ถาแนใจใหตงค าถามกบตวเองตอไปวา ถาเราไมท าเรองนน จะเกดผลเสยอะไรกบเราหรอไม เรองใดมอบหมายคนอนได เพราะคนสวนใหญหลงตวเอง คดวาการเปนผบรหารนนรมากและเกงกวาคนอน ดงนนผบรหารทไมใชผจดการตองรวาจะมอบหมายงานใหใครท าไดและตองมการประเมนผลงาน ตดสนใจท าเฉพาะเรองใหญและส าคญแลวท าทละอยางใหจบไปสวนสงทไมใหญและไมส าคญใหวางไวกอน อยาวตกจรตวาคณตองท าทกสงทกอยางเพราะจะไมมอะไรเกดเปนผลงานเลย ก าจดตวแปรทท าใหเราเสยเวลา ในบรรดาภารกจตางๆของผบรหาร อาจมบางกจกรรมททานคาดไมถงวาเปนตวการทท าใหสญเสยเวลา เชน วกฤตทเกดขนในองคกร หากเกดขนผบรหารตองแกไขวกฤตทเกดขนอยางเรงดวน เพราะปญหาทเกดขนแตละครงลวนท าใหเสยเวลา หรออาจจะเปนตว

61

แปรดานพนกงานทมมากไป กลาวกนวาองคกรใด มการทะเลาะเบาะแวงกน มการแยงงานกนท า แปลวาม พนกงานมากไป ตองลดคนหรอยายคนไปแผนกอน นอกจากนยงมตวแปรดาน การประชม องคกรใดทการประชมมากกวา 1 ใน 4 ของเวลาท างาน แสดงวาองคกรนนนาจะมปญหาโครงสรางองคกร การประชมท าใหเกดการเสยเวลาในการระดมสมอง ควรทจะใชวธการขอความรวมมอจากฝายอนๆทเกยวของมากกวา สวนปจจยสดทาย คอ การจดขอมลทไมเปนระบบ เปนตวการทท าใหเสยเวลามากๆ ดงนนผบรหารควรเหนความส าคญของการใชระบบการบรหารจดการขอมลโดยใชเทคโนโลยททนสมย นสยทสอง รและเลอกปฏบตในสงทมประโยชนตอองคกร การทผบรหารจะรและเลอกท าในสงทเปนประโยชนตอองคกรไดนน กอนอนตองทราบกอนวาอะไรคอสงทท าใหองคกรประสบความส าเรจ ซงประกอบดวยสามสงตางๆดงน ก าไร (ท าอยางไรใหหนวยงานสรางก าไร)สรางคานยมในการท างาน (วฒนธรรมองคกร) สรางจดยนของบรษทใหปรากฏชดในใจของพนกงาน เชน การสรางคณคาหรอจดยนของสนคา(คณภาพ) ใหพนกงานไดทราบและเขาใจทวถงกนเปนการสรางใหพนกงานมพลงขบคลนไปในทางเดยวกนเตรยมคนส าหรบอนาคต หรอไม การสรางคนส าหรบอนาคตซงสวนใหญผบรหารในบานเรามกไมคอยสนใจแตจรงๆแลวเปนหนาทโดยตรงของผบรหารทจะสรางคนทมประสทธภาพไวส าหรบอนาคตคนทจะใหอะไรกบองคกรไดนนจะตองเปนผเชยวชาญเฉพาะดาน (Specialist) จะเปนGeneralist ไมได และจะตองรทกษะความเชยวชาญของคนในองคกรดวย ไมวาจะเปน เพอนรวมงานเจานาย หรอลกนอง การทเราทราบวาแตละคนมความสามารถอะไรนนจะท าใหเราสามารถหลอมความสามารถทงหมดไวดวยกนเพอท าอะไรบางอยางใหเกดประโยชนกบองคกรไมวาจะสรางก าไร หรอ สรางทมงาน เพราะการทองคกรจะมศกยภาพไดจะตองมทมงานทถนดแตกตางกนมารวมกนและแลกเปลยนความรประสบการณ จงจะเปนทมงานทมประสทธภาพและน าไปสเปาหมายขององคกร การท างานแบบ One man Show เปนไปไดยากมาก หากเราไมเลอกทจะ Focus งานทง 3 อยางของบรษทเราจะท างานแบบไมมประสทธภาพและเสยเวลาไปเปลาประโยชน ดงนนตอไปนผบรหารจงควรตองหลกเลยงงานทไมเพมก าไรใหบรษท งานทไมแสดงจดยนขององคกร และงานทไมไดท าใหพนกงานในองคกรนนมประสทธภาพมากขน นสยทสาม ตองรจกจดแขงของตวเอง เพอนรวมงาน ลกนอง และเจานาย ในฐานะผบรหารนอกจากพจารณาจดแขงของตนเองไดแลวจงตองรจดแขงของลกนองกอนเพอจะไดสามารถพจารณามอบหมายงานใหลกนองไดอยางมประสทธภาพดงนนกอนมอบหมายงานผบรหารจงควรมหลกการดงน 1) งานทมอบหมายใหลกนองท าตองเปนงานทเขาสามารถท าได ความเกงของลกนองจงจะปรากฏชด 2) งานทมอบหมายตองทาทาย เพราะเขาจะเกด

62

ความมมานะ ตอสและแสดงความเกงออกมา 3) ตองดวาคนคนนนสามารถท าอะไรในงานทเกยวของนนไดหรอเปลา ดงนนสงทส าคญผบรหารตองแบงเวลาไปเสาะแสวงหาคนเกงในองคกรเพอน ามาท างานใหได ผบรหารตองยอมอดทนตอจดดอยของลกนองบางเพราะคนเรามทงจดเดนและดอยอยแลว ดงนนอาจทดลองยายไปแผนกอน ทเหมาะสมกบความช านาญของเคามากกวากลาวกนวาผบรหารทฉลาดอาจไมใชคนทเรยนเกง หรอมประสบการณในทกๆดานเสมอไปเพยงแตสามารถหาคนเกงและดงจดเดนของคนเหลานนออกมา แลวบรหารจดการใหคนเกงเหลานนท างานเพอเกดประโยชนตอองคกรได กเทากบวาเปนผบรหารทมประสทธภาพอยางแทจรง นสยทส รการเรยงล าดบความส าคญของงาน ในแตละวนผบรหารตองเผชญหนากบงานรอยแปดพนเกา ดงนนกอนลงมอท างานผบรหารจงตองพจารณากอนวาสงใดตองท ากอนสงใดสามารถท าทหลงได เพราะคนสวนใหญไมคอยถามตนเองวาสงทก าลงท าอยนนมความส าคญหรอไม หลกการพจารณางานมวธงายๆ คอถามตนเองวาสงทก าลงท าอยสงผลถงอนาคตหรอไม ถามตนเองวาสงทท าอยควรท าหรอไม ท างานทละอยาง ใหรวดเรวและใชสมาธในการท าสงนน นสยทหา ผบรหารตองตดสนใจไดอยางมประสทธผล การตดสนใจของผบรหารในแตละครงลวนแลวแตตองสงผลกระทบตอองคกรแทบทงสน ดงนนหลกการตดสนใจตอไปนจงเปนสงทผบรหารสามารถน าไปใชไดในระดบหนงตระหนกตลอดเวลาวา ไมมค าตอบในการตดสนใจวาถกหรอผดรอยเปอรเซนตแตจะมค าตอบวาเกอบถกหรออาจจะผด หมายถง ใหรจกยบย งชงใจ อยาประมาทการคดแบนเพอใหจตเปนกลางและสามารถพจารณาอะไรใหกวางขนการตดสนใจตองมผลกระทบตอสงใดในองคกรไมมากกนอยเพราะฉะนนควรพจารณาวาการตดสนใจของทานแบบไหนจะเกดผลกระทบนอยทสดถารวา เหนอย เบลอ หรออยในอารมณทไมปรกต อยาตดสนใจเดดขาดใหรอจนกวาจะมสตแลวจงตดสนใจ อยาลมวาผลการตดสนใจสงผลกระทบตอองคกรไมทางใดกทางหนงแนนอน นสยทหก รจกใชการสอสาร ถงแมวาผน าจะมนสยทงหาประการทกลาวมาขางตนทงหมด แตไมสามารถทจะสอสารไปยงคนในองคกรไดรบรหรอเกดความเขาใจได อยาหวงเลยวาจะไดรบความรวมมออยางจรงใจ ดงนนนสย แหงการเปนผน านกสอสารจงจ าเปนอยางยงส าหรบผน าททรงประสทธภาพการสอสารในทนไมไดหมายถงการพดกบลกนองเพยงอยางเดยว แตยงหมายถงเทคนคตางๆอกมากมาย หากจะชใหเหนอยางชดเจนตามกระบวนการสอสารแลวอาจวเคราะหไดดงตอไปน

63

ประการแรก ผน าซงเปรยบเสมอนผสงสาร (Sender) ตองมทศนคตทดตอการสอสารกอน ผน าตองมความเชอวา การสอสารทดนนน าไปสการบรหารจดการทมประสทธภาพขององคกร จากนนผน าตองพฒนาตนเองใหเปนผทมทกษะและความเชยวชาญในการสอสารไดในระดบหนง เชน การพฒนาบคลกภาพ การฝกพด การใชภาษาทถกตอง หรอแมกระทงการเขยน ใหทกอยางกลมกลนกนจนเกดความนาเชอถอ ประการทสอง ผน าตองสรางสาร (Message) ทมประสทธภาพเพอสงตอไปยงพนกงาน สารทมประสทธภาพ นอกจากเนอหาสาระทสน กระชบ และชดเจนแลว วากนวา การใชจตวทยาของผน าทจะสรางแรงจงใจ เพอใหพนกงานเกดแรงบนดาลใจในการท างานไดนนเปนสงทท ายาก แตถาหาก เกดแรงบนดาลใจไดแลว พนกงานจะท างานแบบถวายชวตเลยทเดยว ประการทสาม ผน าหามหลกเลยงการใชสอ หรอ ชองทางการสอสาร (Channel) โดยเฉพาะอยางยง การน าเทคโนโลยใหมๆมาใชในการสอสารในองคกร เชน คอมพวเตอร วดโอออนดมานด ฯลฯเพราะนอกจากจะเพมประสทธภาพความรวดเรวในการสอสารแลว ยงแสดงถงภาพลกษณแหงความทนสมยของผน าอกดวย ประการสดทาย การทผน าตองท าความเขาใจลกนอง (Receiver) เพราะนอกจากผบรหารจะ สามารถวเคราะหจดแขงของคนในองคกร (ดงนสยประการท สาม ทกลาวไปแลว) เหนอกวานนผบรหารตองท าความเขาใจดวยวาแตละคนมลกษณะนสย ทศนคต และความชอบแตกตางกน เพอทจะไดเลอกใชกลยทธในการสอสารไดตรงเปาหมายและมประสทธภาพ โปรดจ าไวอยางหนงวา พนกงานรอยคนไมไดชนชอบการอานบนทกขอความ หรอ E-mail จากเจานายแลวเกดแรงบนดาลใจไดเหมอนกน92

92 Peter F. Drucker, The Effective Executive, 6th ( published by Harpercollins, 2002),

150 – 151,

64

ขอมลพนฐานเกยวกบรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ความเปนมาและหนาทรบผดชอบ ส านกงานเขตพนทการศกษาเกดจากการทพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ซงเปนกฎหมายทางการศกษา ทเกดขน ตามบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540ไดก าหนดไวในมาตรา 37 วา การบรหารและการจดการศกษาขนพนฐานและอดมศกษาระดบต ากวาปรญญาใหยดเขตพนทการศกษาโดยค านงถงปรมาณสถานศกษา จ านวนประชากรเปนหลก และความเหมาะสมดานอนดวย ใหรฐมนตรโดยค าแนะน าของสภาการศกษาแหงชาต มอ านาจประกาศในราชกจจานเบกษา ก าหนดเขตพนทการศกษา ซงปจจบนรฐมนตรได ลงนามประกาศจดตงเขตพนทการศกษา จ านวน 183 เขต ส านกงานเปนสวนราชการสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานท าหนาทบรหารและจดการศกษาในเขตพนทการศกษาตามอ านาจหนาทของคณะกรรมการเขตพนทการศกษาใหบงเกดผลในทางปฏบตโดย มการแบงสวนราชการภายใน ออกเปนกลมตามงานทปฏบตในลกษณะก ากบดแลประสาน สงเสรม และสนบสนนการจดการศกษาในเขตพนทการศกษาตามอ านาจหนาทของส านกงานเขตพนทการศกษา รวมทงสงเสรมสนบสนนการด าเนนงาน ของคณะกรรมการและสถานศกษา ส านกงานเขตพนทการศกษามผอ านวยการเปนผบงคบบญชาขาราชการในเขตพนทการศกษาตามกฎหมาย วาดวยระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ และกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา และรบผดชอบในการปฏบตราชการของส านกงานเขตพนทการศกษาใหเปนไปตามนโยบายแนวทาง และแผนปฏบตราชการของกระทรวงศกษาธการ และตามทกฎหมายอนก าหนด รวมทงเปนกรรมการและเลขานการในคณะกรรมการ เขตพนทการศกษา ตามพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 มาตรา 6 ใหจดระเบยบราชการกระทรวงศกษาธการ เปน 3 สวน คอ

1. ระเบยบบรหารราชการในสวนกลาง 2. ระเบยบบรหารราชการเขตพนทการศกษา 3. ระเบยบบรหารราชการในสถานศกษาของรฐ

ทจดการศกษาระดบประถมศกษาทเปนนตบคคล และมาตรา 34 ใหจดระเบยบบรหารราชการของเขตพนทการศกษา การแบงสวนราชการตลอดจนใหระบอ านาจหนาท โดยใหจดท าเปนประกาศกระทรวง ทงน โดยค าแนะน าของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน ดงนน ส านกงานเขตพนทการศกษา ซงมภารกจ และ แบงสวนราชการตามประกาศกระทรวงศกษาธการ

65

เรอง แบงสวนราชการส านกงานเขตพนทการศกษา (ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 120 ตอนพเศษ 95ง ลงวนท 26 สงหาคม 2546 หนา 1) ดงน เพออนมตใหเปนไปตามกฎกระทรวงทก าหนดหลกเกณฑการแบงสวนราชการภายในส านกงานเขตพนทการศกษา พ.ศ.2546 อาศยอ านาจตามความในมาตรา 8 มาตร 34 วรรคสอง และมาตรา 76 วรรคสาม แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ.2546 รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการผใชอ านาจหนาทของคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานแนะน า เหนชอบและออกประกาศไว ดงตอไปน ขอ 1 ในประกาศน“ส านกงานเขต” หมายความวา ส านกงานเขตพนทการศกษาในแตละเขตพนทการศกษา ขอ 2 ใหส านกงานเขตมหนาทด าเนนการใหเปนไปตามอ านาจหนาทของส านกงานเขตพนทการศกษาตามกฎหมาย วาดวยระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ และ มอ านาจหนาทดงตอไปน 1. จดท านโยบาย แผนพฒนาและมาตรฐานการศกษาของเขตพนทการศกษาใหสอดคลองกบนโยบาย มาตรฐานการศกษา แผนการศกษา แผนพฒนาการศกษาขนพนฐาน และความตองการของทองถน 2. วเคราะหการจดตงงบประมาณเงนอดหนนทวไปของสถานศกษา และหนวยงานในเขตพนทการศกษา และแจงการจดสรรงบประมาณทไดรบใหหนวยงานขางตนทราบ รวมทงก ากบ ตรวจสอบ ตดตามการใชจายงบประมาณของหนวยงานดงกลาว 3. ประสาน สงเสรม สนบสนนและพฒนาหลกสตรรวมกบสถานศกษาในเขตพนทการศกษา 4. ก ากบ ดแล ตดตาม และประเมนผลสถานศกษาขนพนฐานในเขตพนทการศกษา 5. ศกษา วเคราะห วจยและรวบรวมขอมลสารสนเทศดานการศกษาในเขตพนทการศกษา 6. ประสานการระดมทรพยากรดานตาง ๆ รวมทงทรพยากรบคคลเพอสงเสรมสนบสนน การจดการและพฒนาการศกษาในเขตพนทการศกษา 7.จดระบบการประกนคณภาพการศกษา และประเมนผลสถานศกษาในเขตพนทการศกษา 8. ประสาน สงเสรมสนบสนน การจดการศกษาของสถานศกษาเอกชน องคกรปกครองสวนทองถน รวมทงบคคล องคกรชมชน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา สถานประกอบการ และสถาบนอนทจดรปแบบทหลากหลายในเขตพนทการศกษา 9. ด าเนนการและประสาน สงเสรม สนบสนนการวจยและพฒนาการศกษาในเขตพนทการศกษา 10. ประสาน สงเสรมการด าเนนงานของคณะอนกรรมการและคณะท างานดานการศกษา

66

11.ประสานการปฏบตราชการทวไปกบองคกรหรอหนวยงานตาง ๆ ทงภาครฐ ภาคเอกชน และองคกรปกครองสวนทองถน ในฐานะส านกงานผแทนกระทรวงศกษาธการในเขตพนทการศกษา 12.ปฏบตหนาทอนเกยวกบกจการภายในเขตพนทการศกษาทมไดระบใหเปนหนาท ของหนวยงานใดโดยเฉพาะ หรอปฏบตงานอนตามทไดมอบหมาย ส านกงานเขตอาจมอ านาจหนาท นอกเหนอไปจากทก าหนดไวในวรรคหนงกไดโดยความเหนชอบของคณะกรรมการขนพนฐาน

อ านาจหนาทของส านกงานเขตพนทการศกษา ตามพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ.2546 มาตรา 37 ม

อ านาจหนาท ดงน 1. ปฏบตหนาทในการด าเนนงานใหเปนไปตามอ านาจหนาทของคณะกรรมการตามทก าหนดไวในมาตรา 36 และปฏบตหนาทเกยวกบการศกษาทก าหนดไวในกฎหมายนหรอกฎหมายอน 2. ปฏบตหนาทในการบรหารและการจดการศกษา และพฒนาสาระของหลกสตรการศกษา ใหสอดคลองกบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน 3. ปฏบตหนาทในการพฒนางานดานวชาการและจดใหมระบบประกนคณภาพภายในสถานศกษารวมกบสถานศกษา 4. รบผดชอบในการพจารณาแบงสวนราชการภายในสถานศกษาของสถานศกษาและส านกงานเขตพนทการศกษา 5. ปฏบตหนาทอนตามทกฎหมายก าหนด กฎกระทรวงก าหนดหลกเกณฑการแบงสวนราชการภายในส านกงานเขตพนทการศกษา พ.ศ. 2546 และประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง แบงสวนราชการส านกงานเขตพนทการศกษา ก าหนดอ านาจหนาทของส านกงานเขตพนทการศกษาดงตอไปน 1. จดท านโยบาย แผนพฒนาและมาตรฐานการศกษาของเขตพนทการศกษาใหสอดคลองกบนโยบาย มาตรฐานการศกษา แผนการศกษา แผนพฒนาการศกษาขนพนฐาน และความตองการของทองถน 2. วเคราะหการจดตงงบประมาณเงนอดหนนทวไปของสถานศกษา และหนวยงานในเขตพนทการศกษา และแจงการจดสรรงบประมาณทไดรบใหหนวยงานขางตนทราบ รวมทงก ากบ ตรวจสอบ ตดตามการใชจายงบประมาณของหนวยงานดงกลาว 3. ประสาน สงเสรม สนบสนนและพฒนาหลกสตรรวมกบสถานศกษาในเขตพนทการศกษา

67

4. ก ากบ ดแล ตดตาม และประเมนผลสถานศกษาขนพนฐานในเขตพนทการศกษา 5. ศกษา วเคราะห วจยและรวบรวมขอมลสารสนเทศดานการศกษาในเขตพนทการศกษา 6. ประสานการระดมทรพยากรดานตาง ๆ รวมทงทรพยากรบคคลเพอสงเสรมสนบสนน การจดการและพฒนาการศกษาในเขตพนทการศกษา 7.จดระบบการประกนคณภาพการศกษา และประเมนผลสถานศกษาในเขตพนทการศกษา 8. ประสาน สงเสรมสนบสนน การจดการศกษาของสถานศกษาเอกชน องคกรปกครอง สวนทองถน รวมทงบคคล องคกรชมชน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา สถานประกอบการ และสถาบนอนทจดรปแบบทหลากหลายในเขตพนทการศกษา 9. ด าเนนการและประสาน สงเสรม สนบสนนการวจยและพฒนาการศกษาในเขตพนทการศกษา 10. ประสาน สงเสรมการด าเนนงานของคณะอนกรรมการและคณะท างานดานการศกษา 11.ประสานการปฏบตราชการทวไปกบองคกรหรอหนวยงานตาง ๆ ทงภาครฐ ภาคเอกชน และองคกรปกครองสวนทองถน ในฐานะส านกงานผแทนกระทรวงศกษาธการในเขตพนทการศกษา 12.ปฏบตหนาทอนเกยวกบกจการภายในเขตพนทการศกษาทมไดระบใหเปนหนาทของหนวยงานใดโดยเฉพาะ หรอปฏบตงานอนตามทไดมอบหมาย ส านกงานเขตอาจมอ านาจหนาทนอกเหนอไปจากทก าหนดไวในวรรคหนงกไดโดยความเหนชอบของคณะกรรมการขนพนฐาน

บทบาทหนาทของส านกงานเขตพนทการศกษา 1. บรหารและจดการการศกษา 1.1 การบรหารจดการและพฒนาสาระของหลกสตรการศกษาใหสอดคลองกบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน 1.2 ปฏบตหนาทอนเกยวกบกจกรรมภายในเขตพนทการศกษาทมไดระบใหเปนหนาทของหนวยงานใดโดยเฉพาะ หรอปฏบตงานอนตามทกฎหมายก าหนดหรอตามทไดรบมอบหมาย 2. ด าเนนการ 2.1 รวมพจารณาและจดท านโยบาย แผนพฒนา และมาตรฐานการศกษาของเขตพนทการศกษา ใหสอดคลองกบนโยบาย มาตรฐานการศกษาแผนการศกษา แผนพฒนาการศกษาขนพนฐาน และความตองการของทองถน

68

2.2 วเคราะหการจดตงงบประมาณเงนอดหนนทวไปของสถานศกษาและหนวยงานในเขตพนทการศกษา และแจงการจดสรรงบประมาณทไดรบใหหนวยงานขางตนรบทราบ รวมทงก ากบ ตรวจสอบ ตดตามการใชจายงบประมาณของหนวยงานดงกลาว 2.3 ศกษาวเคราะห วจย และรวบรวมขอมลสาระสนเทศดานการศกษาในเขตพนทการศกษา 2.4 รบผดชอบในการพจารณาแบงสวนราชการภายในสถานศกษาของสถานศกษาและส านกงานเขตพนทการศกษา 2.5 ด าเนนแผนการรบนกเรยนและแผนการจดสรรโอกาสเขาศกษาตอระหวางสถานศกษาทอยในเกณฑการศกษาภาคบงคบ 2.6 ก ากบ ดแล จดตง ยบ รวม หรอเลกสถานศกษาขนพนฐานในส านกงานเขตพนทการศกษา 2.7 พจารณาเสนอการอนญาต หรอเลกการจดการศกษาขนพนฐานโดยสถานประกอบการ (ตามขอ 5 ขอ 13 แหงกฎกระทรวงวาดวยสทธของสถานประกอบการในการจดการศกษาขนพนฐานในศนย การเรยนร พ.ศ. 2547) 2.8 พจารณาเสนออนญาต เลกการจดการศกษาขนพนฐานทนอกเหนอจากรฐ เอกชน และองคกรปกครองสวนทองถน ตามมาตรา 12 แหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ทก าหนดใหเปนหนาทของส านกงานเขตพนทการศกษา 2.9 ปฏบตตามทกฎหมายอนก าหนด 3. ประสานงาน 3.1 ประสานการระดมทรพยากรดานตาง ๆ รวมทงทรพยากรบคคลเพอสงเสรม สนบสนนการจด และการพฒนาศกษาในเขตพนทการศกษา 3.2 ประสานการปฏบตราชการทวไปกบองคกรหรอหนวยงานตาง ๆ ทงภาครฐและเอกชน และองคกรปกครองสวนทองถน ในฐานะส านกงานผแทนกระทรวงศกษาธการในเขตพนทการศกษา 4. ประสานและสงเสรม 4.1 ประสานและสงเสรมองคกรปกครองสวนทองถน ใหสามารถจดการศกษาสอดคลองกบนโยบายและมาตรฐานการศกษา 4.2 ประสานและสงเสรมการด าเนนการของอนกรมการและคณะท างานดานการศกษา

69

5. สงเสรมและสนบสนน สงเสรม สนบสนนการจดการศกษาของบคคล ครอบครบ องคกรเอกชน องคกรชมชน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา สถานประกอบการและสถาบนสงคมอนทจดรปแบบทหลากหลายในเขตพนทการศกษา

6. ประสาน สงเสรม และสนบสนน 6.1 ประสาน สงเสรม และสนบสนน พฒนาหลกสตรรวมกบสถานศกษา 6.2 ประสาน สงเสรมและสนบสนนการศกษาของสถานศกษาเอกชนองคกรปกครอง

สวนทองถน 6.3 ประสาน สงเสรม และสนบสนนการวจย และพฒนาการศกษาในเขตพน

การศกษา 7. ก ากบ ดแล และประเมนผล ก ากบ ดแล ตดตาม และประเมนผลสถานศกษาขนพนฐานในเขตพนทการศกษา 8. พฒนางาน พฒนางานดานวชาการ และจดใหมระบบประกนคณภาพภายในสถานศกษารวมกบสถานศกษา และประเมนผลสถานศกษาในเขตพนทการศกษา ในกรณคณะกรรมการเขตพนทการศกษาเหนวา การด าเนนงานของส านกงานเขตพนทการศกษาไมสอดคลองหรอไมปฏบตตามกฎหมาย กฎระเบยบ ประกาศ ค าสง หลกเกณฑและนโยบาย ใหคณะกรรมการเขตพนทการศกษาเสนอความเหนดงกลาวใหส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานรบทราบเพอพจารณาสงการใหส านกงานเขตพนทการศกษาปฏบตใหเปนไปตามการนนและใหแบงสวนราชการส านกงานเขต ดงตอไปน

1. กลมอ านวยการ 2. กลมบรหารงานบคคล 3. กลมนโยบายและแผน 4. กลมสงเสรมการจดการศกษา 5. กลมนเทศ ตดตาม และประเมนผลการจดการศกษา 6. กลมสงเสรมประสทธภาพการจดการศกษา 7. กลมสงเสรมสถานศกษาเอกชน

70

กลมอ านวยการ กลมอ านวยการ มบทบาทอ านาจหนาท เกยวกบการจดระบบบรหารองคกรการประสานงานและใหบรการ สนบสนน สงเสรม ใหกลมภารกจและงานตาง ๆ ในส านกงานเขตพนทการศกษา สามารถบรหารจดการและด าเนนงานตามบทบาทภารกจอ านาจหนาทไดอยางเรยบรอย มประสทธภาพและประสทธผล บนพนฐานของความถกตอง และโปรงใส ตลอดจนสนบสนนและใหบรการขอมลขาวสาร เอกสาร สอ อปกรณทางการศกษาและทรพยากรทใชในการจดการศกษา แกสถานศกษาบรหารจดการไดอยางสะดวก คลองตว มคณภาพ ประสทธภาพและประสทธผลมขอบขายภารกจงานแบงได ดงน 1. กลมงานบรหารทวไป 2. กลมงานประชาสมพนธ 3. กลมงานประสานงาน 4. กลมงานบรหารการเงนและสนทรพย กลมบรหารงานบคคล กลมบรหารงานบคคล มบทบาทอ านาจหนาท เกยวกบการบรหารงานบคคลในเขตพนทการศกษาเปนมาตรการจงใจใหขาราชการครและบคลากรทางการศกษาปฏบตงาน เพอตอบสนองภารกจของหนวยงานโดยยดหลกการกระจายอ านาจ ระบบคณธรรมและ หลกธรรมา- ภบาล เพอใหการบรหารจดการมความคลองตว เกดความอสระในการปฏบตงาน ภายใตกฎหมาย ระเบยบปฏบต ผปฏบตงานไดรบการพฒนา มความรความสามารถ มขวญก าลงใจ น าไปสการบรการครและบคลากรทางการศกษาตามหลกการบรหารแบบมงผลสมฤทธ ซงจะสงผลตอคณภาพการศกษาของผเรยนตอไป มขอบขายภารกจงานแบงได ดงน 1. งานธรการ 2. กลมงานวางแผนอตราก าลงและก าหนดต าแหนง 3. กลมงานสรรหาและบรรจแตงตง 4. กลมงานบ าเหนจความชอบและทะเบยนประวต 5. กลมงานพฒนาบคลากร 6. กลมงานวนยและนตการ 7. กลมงานเลขานการ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา

71

กลมนโยบายและแผน กลมนโยบายและแผน มบทบาทอ านาจหนาท เกยวกบหนวยงานทสงเสรม สนบสนน และประสานงานในเชงนโยบาย ใหสถานศกษาจดการศกษาเปนไปตามนโยบายและมาตรฐานการศกษาชาต มงเนนผลสมฤทธของงานตามยทธศาสตรเปนส าคญ (Strategic Result Based Management : SRBM) ใชระบบงบประมาณแบบมงเนนผลงานตามยทธศาสตร (Strategic Performance Base Budgeting : SPBB) โดยเนนความโปรงใส ทนสมย ความรบผดชอบท ตรวจสอบได เกดประสทธภาพและประสทธผล ยดหลกการมสวนรวม (Participation) การบรหารทสนบสนนทใชโรงเรยนเปนฐาน (School – Based Management) โดยมกระบวนการวางแผน การด าเนนการตามแผน การก ากบตดตามผลอยางเปนระบบ มขอบขายภารกจงานแบงได ดงน 1. งานธรการ 2. กลมงานขอมลสารสนเทศ 3. กลมงานนโยบายและแผน 4. กลมงานวเคราะหงบประมาณ 5. กลมงานตดตาม ประเมนผลและรายงาน 6. กลมงานเลขานการคณะกรรมการเขตพนทการศกษา กลมสงเสรมการจดการศกษา กลมสงเสรมประสทธภาพการจดการศกษา มบทบาทอ านาจหนาทเกยวกบหนวยงาน ทสรางความเขมแขงการบรหารดานวชาการ ดานงบประมาณ ดานการบรหารงานบคคล และดานการบรหารทวไป ใหแกสถานศกษาและหนวยงานการศกษาในส านกงานเขตพนท การศกษาใหเกดประสทธภาพในการบรหารจดการอนจะน าไปสคณภาพการศกษา บคลากรในกลมสงเสรมประสทธภาพ การจดการศกษาประกอบไปดวยผมประสบการณและความเชยวชาญดานการบรหารจดการเปนพเศษ มหนาทชวยใหการบรหารจดการของส านกงานเขตพนทการศกษาและ สถานศกษาด าเนนไปอยางมประสทธภาพ โดยยดหลกการบรหารทใชกระบวนการ ประสาน สงเสรมสนบสนนเพอน านโยบาย สการปฏบต กระบวนการตดตาม ตรวจสอบ ประเมนผล และ รายงานผลทางการบรหารจดการ และ มงเนนศกษา วเคราะห วจย แสวงหา และจดท านวตกรรม รปแบบ มาตรฐาน เทคนควธการและเครองมอในการบรหารจดการ มขอบขายภารกจงานแบงได ดงน 1. งานการศกษา วเคราะห วจย แสวงหาและพฒนานวตกรรมการบรหาร 2. งานระบบขอมลสารสนเทศ

72

3. งานการประสานการตรวจราชการ 4. งานการตดตาม ตรวจสอบ ประเมนผลและรายงานผลการด าเนนงานส านกงานเขตพนทการศกษา 5. งานการสงเสรม สนบสนน การสรางองคความรและเทคนควชาชพในการบรหารจดการศกษาขนพนฐาน กลมนเทศ ตดตามและประเมนผลการจดการศกษา กลมนเทศ ตดตาม และประเมนผลการจดการศกษา มบทบาทอ านาจหนาท เกยวกบส านกงานเขตพนทการศกษา เปนกลมงานด าเนนการเกยวกบการนเทศการศกษา วเคราะห วจย ตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลการพฒนาระบบการบรหารและการจดการศกษา เพอใหสถานศกษามความเขมแขงในการบรหารและการจดการเรยนการสอนไดอยางมคณภาพไดมาตรฐานเทาเทยมกน โดยยดโรงเรยนเปนฐาน สงผลใหผเรยนทงในระบบ นอกระบบและตามอธยาศย เกดการเรยนรตาม วตถประสงค และเปาหมายของการศกษา มขอบขายภารกจงานแบงได ดงน 1. งานธรการ 2. กลมงานพฒนาหลกสตรการศกษาขนพนฐานและกระบวนการเรยนร 3. กลมงานวดและประเมนผลการศกษา 4. กลมงานสงเสรมและพฒนาสอนวตกรรมและเทคโนโลยทางการศกษา 5. กลมงานนเทศ ตดตามและประเมนผลระบบรหารและการจดการศกษา 6. กลมงานสงเสรมพฒนาระบบการประกบคณภาพการศกษา 7. กลมงานเลขานการคณะกรรมการตดตาม ตรวจสอบ ประเมนผล และนเทศการศกษา กลมสงเสรมสถานศกษาเอกชน กลมสงเสรมประสทธภาพการจดการศกษา มบทบาทอ านาจหนาทเกยวกบหนวยงาน ทสรางความเขมแขงการบรหารดานวชาการ ดานงบประมาณ ดานการบรหารงานบคคล และดานการบรหารทวไป ใหแกสถานศกษาและหนวยงานการศกษาในส านกงานเขตพนท การศกษาใหเกดประสทธภาพในการบรหารจดการอนจะน าไปสคณภาพการศกษา บคลากรในกลมสงเสรมประสทธภาพ การจดการศกษาประกอบไปดวย ผมประสบการณและความเชยวชาญดานการบรหารจดการเปนพเศษ มหนาทชวยใหการบรหารจดการของส านกงานเขตพนทการศกษาและ สถานศกษาด าเนนไปอยางมประสทธภาพ โดยยดหลกการบรหารทใชกระบวนการ ประสาน สงเสรมสนบสนนเพอน านโยบาย สการปฏบต กระบวนการตดตาม ตรวจสอบ ประเมนผล และ

73

รายงานผลทางการบรหารจดการ และ มงเนนศกษา วเคราะห วจย แสวงหา และจดท านวตกรรม รปแบบ มาตรฐาน เทคนควธการและเครองมอในการบรหารจดการ มขอบขายภารกจงานแบงได ดงน

1. งานสงเสรมขอมลและสารสนเทศสถานศกษาเอกชน 2. งานสงเสรมและด าเนนการเปลยนแปลงสถานศกษาเอกชน 3. งานสงเสรมการพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาเอกชน 4. งานสงเสรมการบรหารงานบคคลของสถานศกษาเอกชน 5. งานสงเสรมดานการอดหนนกองทนสวสดการ

หนวยตรวจสอบภายใน หนวยตรวจสอบภายใน มบทบาทอ านาจหนาท เกยวกบหนวยงานควบคมภายในของส านกงานเขตพนทการศกษาและสถานศกษา เพอใหการปฏบตงานบรรลวตถประสงคตาม เปาหมายทก าหนดไวเปนเครองมอของผบรหารในการสงสญญาณเตอนความเสยงทท าให หนวยงานปฏบต ไมบรรลเปาหมายการตรวจสอบภายในทเพยงพอมการสอบทานทดสามารถทจะท าใหการใชทรพยสนของทางราชการเปนไปอยางมประสทธภาพ มประสทธผล ประหยดและโปรงใส มขอบขายภารกจงานแบงได ดงน

1. งานธรการ 2. งานตรวจสอบทางการเงนและบญช 3. งานตรวจสอบการด าเนนงาน

อ านาจหนาทของคณะกรรมการเขตพนทการศกษา

การบรหารการจดการศกษาในเขตพนทการศกษา ก าหนดใหคณะกรรมการเขตพนทการศกษา มอ านาจหนาทตามทก าหนดในมาตรา 34 มาตรา 36 มาตรา 39 และมาตรา 45 แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการ พ.ศ.2546 มาตรา 38 แหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และฉบบแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 และมาตรา 5 มาตรา 7 และมาตรา 12 แหงพระราชบญญตการศกษาภาคบงคบ พ.ศ.2545 สรปไดดงน 1.ก ากบ ดแล จดตง ยบ รวม หรอเลกสถานศกษาขนพนฐานในเขตพนทการศกษาตามหลกเกณฑและวธการทกระทรวงศกษาธการ และส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานก าหนด 2.ประสาน สงเสรม และสนบสนนสถานศกษาเอกชนในเขตพนทการศกษา 3.ประสาน และสงเสรมองคกรปกครองสวนทองถนใหสามารถจดการศกษาสอดคลองกบนโยบายและมาตรฐานการศกษา

74

4.สงเสรมและสนบสนนการจดการศกษาของบคคล ครอบครว องคกรชมชน องคกรเอกชน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา สถานประกอบการ และสถาบนสงคมอนทจดการศกษา ในรปแบบทหลากหลายในเขตพนทการศกษา 5.ประกาศรายละเอยดเกยวกบการสงเดกเขาเรยนในสถานศกษา และการจดสรรโอกาส เขาศกษาตอ ระหวางสถานศกษาทอยในเกณฑการศกษา ภาคบงคบ รวมทงแจงเปนหนงสอใหผปกครองของเดกทราบกอนเดกเขาเรยนในสถานศกษาเปนเวลาไมนอยกวาหนงป 6.ด าเนนการใหเดกในวยการศกษาภาคบงคบอายยางเขาปทเจด จนถงอายยางเขาปทสบหกไดเขาเรยนในสถานศกษา 7.จดการศกษาเปนพเศษส าหรบเดกทมความบกพรองทางรางกาย จตใจ และสตปญญา อารมณ สงคม การสอสารและการเรยนร หรอมรางกายพการหรอทพลภาพ หรอเดกซงไมสามารถพงตนเองได หรอไมมผดแล หรอดอยโอกาส หรอเดกทมความสามารถพเศษใหไดรบการศกษาภาคบงคบดวยรปแบบและวธการทเหมาะสมรวมทงการไดรบสงอ านวยความสะดวก สอบรการ และความชวยเหลออนใดตามความจ าเปนเพอประกนโอกาส และความเสมอภาคในการไดรบการศกษาภาคบงคบ

8.ปฏบตหนาทอนทเกยวของกบอ านาจหนาทขางตน 9.ปฏบตหนาทตามกฎหมายก าหนดหรอตามทไดรบมอบหมายจากอ านาจหนาท ทง 9 ขอ ขางตนจะพบวาอ านาจหนาทหลกของคณะกรรมการ คอ การก ากบดแล จดตงยบ

รวมหรอเลกสถานศกษาขนพนฐาน

บทบาทของคณะกรรมการเขตพนทการศกษา

1. บทบาทก ากบดแล ก ากบดแลการบรหารจดการภารกจของสถานศกษาในส านกงานเขตพนทการศกษาใหเปนไปตามกฎหมาย กฎระเบยบ ขอบงคบ ของทางราชการและของสถานศกษา รวมทงนโยบายและวตถประสงคของสถานศกษา ( มาตรา 36 แหง พ.ร.บ. ระเบยบบรหารราชการกระหรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 ) 2. บทบาทในการประสาน สงเสรม และสนบสนน 2.1 ประสาน สงเสรม และสนบสนนสถานศกษาเอกชนในเขตพนทการศกษา ( มาตรา 36 แหง พ.ร.บ. ระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546)

75

2.2 ประสาน สงเสรม องคกรปกครองสวนทองถนใหสามารถจดการศกษาใหสอดคลองกบนโยบายและมาตรฐานการศกษา ( มาตรา 36 แหง พ.ร.บ.ระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546) 2.3 สงเสรม สนบสนน การจดการศกษาของบคคล ครอบครวองคกรชมชน องคกรเอกชน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา และสถานประกอบการและสถาบนสงคมอนทจดการศกษาในรปแบบทหลากหลายในเขตพนทการศกษา ( มาตรา 36 แหงระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546) 2.4 ประสาน สงเสรม สนบสนน ระดมทรพยากร เพอจดการศกษา ( มาตรา 58 แหง พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542) 3. บทบาทการพจารณา 3.1 ใหความเหนชอบการแบงสวนราชการเปนกลมงาน หรอหนวยงานทเรยกชออยางอนทมฐานะเทยบเทากลมงานของส านกงานเขตพนทการศกษา ( ขอ 5 วรรคสอง กฎกระทรวงวาดวยการก าหนดหลกเกณฑการแบงสวนราชการภายในส านกงานเขตพนทการศกษา พ.ศ. 2546) 3.2 พจารณาจดตง ยบ รวม เลก สถานศกษาในส านกงานเขตพนทการศกษา (มาตรา 36 แหง พ.ร.บ. ระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546) 3.3 ใหความเหนชอบในการประกาศของส านกงานเขตพนทการศกษาทประกาศใหสถานศกษาใดเปนสถานท และลกษณะการปฏบตงานแตกตางจากสถานศกษาทวไป ( ตามกฎกระทรวงก าหนด จ านวนกรรมการ คณสมบตหลกเกณฑวธการ และกรรมการวาระการด ารงต าแหนง และการพนจากต าแหนงของคณะกรรมการสถานศกษา พ.ศ. 2546) 3.4 พจารณาขออนญาต หรอเลกการจดการศกษาขนพนฐาน โดยครอบครว ( ตามขอ 3 ขอ 8(1,2 ) แหงกฎกระทรวงวาดวยสทธในการจดการศกษาขนพนฐานโดยครอบครว พ.ศ. 2547) 3.5 พจารณาอนญาตหรอเลกการจดการศกษาขนพนฐานทนอกเหนอจาดรฐ เอกชน และองคกรปกครองสวนทองถน ตามมาตรา 12 แหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ทก าหนดใหเปนหนาทของคณะกรรมการเขตพนทการศกษา 3.6 ใหความเหนชอบแนวทางการขยายชนเรยนในสถานศกษา 4. บทบาทในการออกหลกเกณฑ ระเบยบ ขอบงคบ ตามทกฎหมายก าหนด เชน 4.1 ระเบยบคณะกรรมการเขตพนทการศกษาวาดวยการแบงสวนราชการภายในสถานศกษา ( ตามขอ 4 แหงกฎกระทรวง ก าหนดหลกเกณฑการแบงสวนราชการภายในสถานศกษาทจดการศกษาขนพนฐานสวนราชการทเรยกชออยางอน พ.ศ. 2547)

76

4.2 ระเบยบคณะกรรมการเขตพนทการศกษาวาดวยการมอบอ านาจใหขาราชการในสถานศกษาหรอหนวยงานทเรยกชออยางอน (ตามมาตรา 45 (6) แหง พ.ร.บ. ระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ ) 5. บทบาทในการปฏบตตามกฎหมาย กฎกระทรวงและระเบยบทเกยวของกบอ านาจหนาทก าหนด เชน 5.1 ประกาศรายละเอยดเกยวกบการสงเดกเขาเรยนในสถานศกษาและจดสรรโอกาสใหเดก เขาเรยนตอการศกษาภาคบงคบ ( ตามมาตรา 5 แหง พ.ร.บ. การศกษาภาคบงคบ พ.ศ. 2545) 5.2 ด าเนนใหเดกในวยการศกษาภาคบงคบอายยางเขาปทเจดจนถงอายยางเขาปทสบหกไดเขาเรยนในสถานศกษา (ตามมาตรา 7 แหง พ.ร.บ.การศกษาภาคบงคบ พ.ศ. 2545) 5.3 ด าเนนการใหมการจดการศกษาเปนพเศษส าหรบเดกทมความบกพรองทางดานรางกาย จตใจ สตปญญา อารมณ สงคม การสอสารและการเรยนรหรอมรางการพการ หรอทพพลภาพ หรอเดกซงไมสามารถพงตนเองได หรอไมมผดแล หรอดอยโอกาส หรอเดกทมความสามารถพเศษ ใหไดรบการศกษา ภาคบงคบรปแบบ และวธการทเหมาะสม รวมทงการไดรบสงอ านวยความสะดวก สอ บรการและความชวยเหลออนใดตามความจ าเปนเพอประกนโอกาส และความเสมอภาคในการไดรบการศกษาภาคบงคบ ( ตามมาตรา 12 แหง พ.ร.บ. การศกษาภาคบงคบ พ.ศ. 2545)93

93 บทบาท หนาทของส านกงานเขตพนทการศกษา, เขาถงเมอ 20 สงหาคม 2556, เขาถงไดจาก www,petburi,go,th/

77

งานวจยทเกยวของ

งานวจยในประเทศทเกยวของ ชาตชาย นภากล ไดศกษาการใชเวลาการบรหารงาน ของผบรหารโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส านกงานเขตการพนทการศกษากรงเทพมหานคร ผลการศกษามผบรหารโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานครใชเวลาในการบรหารงานในกระบวนการกาบรหาร 4 กระบวนการ ตามภารกจหลก 7 งาน โดยรวมและรายดานอยในระดบมากยกเวนดานการวนจฉย สงการอยในระดบนอย ผบรหารโรงเรยนมธยมศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานครทมประสบการณ นอยทางการบรหารในกระบวนการบรหาร 4 กระบวนการตามภารกจหลก 1 งาน โดยรวม และรายดานพบวาแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต ผบรหารโรงเรยนสงกด ส านกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานครทมวฒทางการศกษาตางกนใชเวลาในการศกษากรงเทพมหานครทมวฒทางการศกษาตางกนใชเวลาในการบรหารงานในกระบวนการการบรหาร 4 กระบวนการ พบวา โดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 รายดานการวนจฉยสงการ และดานการควบคม แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01และตามภารกจหลก 7 งาน โดยรวม พบวา แตกตาง กนอยาง มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 รายดานพบวา ดานงานบรหารทวไป ดานงานวชาการ และดานงานบรการแตกตางกนอยาง มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และ ผบรหารโรงเรยนมธยมทมวฒทางการศกษาสงกวาปรญญาตรใชเวลาในกระบวนการการบรหาร94

ประภาพร กต ไดศกษาวจยการบรหารเวลาของผบรหารโรงเรยนสงกดส านกงานการประถมศกษาอ าเภอแมอาย จงหวดเชยงใหม ผลการวจยพบวาผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ไดบรหารเวลาโดยเลอกปฏบตตามความส าคญและความเรงดวนของกจกรรมดงน กจกรรมเรงดวน ส าคญ สญญาณ ไฟไหม มากทสด สวนกจกรรม ไมเรงดวน ส าคญ รายงานการสงเกตการสอน มากทสด ในขณะทกจกรรมเรงดวน ไมส าคญ บนทกขอความทางโทรศพทจากครทมาโรงเรยนสายมากทสด โดยทผบรหารตดสนใจดวยตนเอง ไดมอบหมายงานไดสงการ และไดน าเขาทประชม รวมทงไดก าหนดสงงาน/ความคาดหวงเมองานส าเรจ เพอใหการปฏบตงานตามภารกจทมคณภาพ และประภาพร กต ยงไดเสนอความคดเหนเกยวกบปจจยทท าใหผบรหารเสยเวลาหลายประการ คอ

94 ชาตชาย นภากล, “การใชเวลาในการบรหารงานของผบรหารโรงเรยนมธยมศกษาสงกดกรมสามญศกษาในกรงเทพมหานคร” (วทยานพนธการศกษามหาบณฑต บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 2545), 76.

78

การขาดการกระจายงาน การผดวนประกนพรง การขาดการวางแผน การก าหนดงาน การจดองคกร มปญหาในการเรมการท างานแตเชา ใชเวลาพกและรบประทานอาหารกลางวนมากเกนไป ใชเวลาเรอยเปอย พดคย ฝนกลางวน ใชเวลาคนหาและแจกจายจดหมาย ใชเวลาคนหาแฟมเอกสารและขอมล อานแมกกาซน เอกสารสพเพเหระ สลบกระดาษกลบไปกลบมา ตรวจค าผดและเซนชอในจดหมาย มวแตตรวจสอบการท างานของพนกงาน ใชเวลาท างานทไมมความส าคญ เดนตดตองานในส านกงาน ใชเวลาโทรศพทนานเกนไป เขยนและแกจดหมายและบนทกชวยจ าซ าแลวซ าอก กนอาหารกลางวนแบบหรหราฟ ฟา ขาดวตถประสงคทเปนลายลกษณอกษรแนนอน ขาดความสามารถในการกลาวค าวา “ไม” จดการประชมทไมจ าเปน ควบคมการประชมไมดพอ ใชเพยงแตสมองชวยจ า ปลอยใหงานทตนไมชอบคางอย ไมมการจดชวโมงท างานทปราศจากการรบกวน ไมรจกใชเวลาทส าคญกบงานเรงดวนหรอจ าเปน ไมรจกใชเวลาในการรอคอยและการเดนทางใหเกดประโยชน จดเอกสารใสแฟมมากเกนไป ดงเอกสารทไมจ าเปนออกนอยไป ขดจงหวะตนเอง ไมรจกใชแบบฟอรมในการท างาน ไมรจกตดสนใจ ปลอยใหคนอนมารบกวนไมหยดหยอน ใชการเขยนแทนทจะใชการโทรศพท จดส านกงานโดยไมมแผนผงทด พยายามจะรเหนไปหมดเสยทกอยาง ไมรจกใชเลขานการชวยจดการนดหมายและการประชม ไมมขอมลและหมายเลขโทรศพทในมอถอ การตดตอสอสารไมชดเจนพอ ไมรจกใชประโยชนของเทคนคในการประหยดเวลา สนใจรายละเอยดมากเกนไป นยมงานทสมบรณมากเกนไป ไมมการวางแผนงานประจ าวน ไมมการก าหนดเสนตายใหกบตวเอง ละมอจากงานทยงท าไมเสรจและหนไปเรมงานใหม ปลอยใหมการกระจายงานขนสเบองบน ท างานของคนอนแทนทจะท าแตงานของตนไมรจกฝกหดลกนองใหมประสทธภาพพอ มปญหาสะสมอยโดยไมรจกสะสางออกไป ไมมระบบตดตามงานอยางไดผล ใชเวลากบกจกรรมภายนอกมากเกนไป มทศนคตไมดตองาน วตกกงวล ขาดความเชอมน ขาดวธท างาน ไมมเครองบนทกค ายาก ใจลอยอยเสมอ95 พสฐ กยวกยโกศล ไดศกษาเรองการบรหารเวลาของผบรหารธรกจอ าเภอเมอง จงหวดล าปางผลการศกษาพบวา ผบรหารใชเวลาไปกบงานดานการจดการ รอยละ 47 สวนเวลาทเหลอรอยละ 53 ใชหมดไปกบสาเหตสองประการ คอ ประการแรก งานทเนองมาจากบทบาทของผบรหารในการตดตอสมพนธกบผอน บทบาทในการสอขอความและขอมล บทบาทในการตดสนใจ ประการทสอง การสนเปลองและการสญเสยเวลาโดยแยกเปนสองสาเหต คอ สาเหตจาก

95 ประภาพร กต, “การบรหารเวลาของผบรหารหนวยงานทางการศกษาในอ าเภอแมอายจงหวดเชยงใหม” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม, 2546), 1-150.

79

ภายนอก ไดแก บคคลอนหรอสงแวดลอม และสาเหตภายใน ไดแก การจดการ การใชเวลาของตนเองไมมปะสทธภาพ การบรหารเวลาของผบรหารธรกจโดยเฉลยใชเวลาท างานสปดาหละ 51-60 ชวโมง96 เสนด อดมทรพย ไดศกษาการบรหารเวลาของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตการพนทการศกษารอยเอด พบวา การบรหารเวลาของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานตามภารกจงานบรการศกษาทกดานอยในระดบมาก ไดแก งานบรหาร อาคารสถานท งานวชาการ งานปกครองนกเรยน งานโรงเรยนกบชมชน งานบรหารทวไป งานธรการ และงานบรการตามล าดบ ผบรหารการศกษาทมประสบการณบรหารตางกนมการบรหารเวลาทงโดยรวมและตามภารกจงานบรหารการศกษาไมแตกตางกน ผบรหารสถานศกษาทมวฒการศกษาตางกน มการบรหารเวลาทงโดยรวมแตกตางกน ผบรหารสถานศกษาทมวฒการศกษาทตางกน มการบรหารเวลาทงโดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .0597 สมเกยรต เอยมกลน ไดวจยในเรองการบรหารงานสถานศกษาของผบรหารขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครราชศรมา ผลการวจยพบวา 1) การใชเวลาในการบรหารงานสถานศกษาของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครราชศรมา โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายดานพบวา อยในระดบมากทกดาน 2) เปรยบเทยบการใชเวลาในการบรหารงานการศกษาของผบรหารการศกษาขนพนฐาน จ าแนกตามขนาดของสถานศกษาในภาพรวมและรายดานทกดานแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3) เปรยบเทยบการใชเวลาในการบรหารงานสถานศกษาของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จ าแนกตามวฒการศกษาของผบรหารสถานศกษา ในภาพรวมและรายดานทกดานไมแตกตางกนอยางมนยส าคญในทางสถตทระดบ .05 และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานบคลากร และดานธรการ การเงนการพสด แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สวนดานวชาการ ดานกจการ

96 พสฐ กยวกยโกศล, “การบรหารเวลาของผบรหาร” (การศกษาคนควาอสระ บรหารธรกจ

มหาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม, 2548), บทคดยอ. 97 เสนด อดมทรพย, “การบรหารเวลาของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานสงกดส านกงานเขตพนทการศกษารอยเอด” (วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยราชภฏสรนทร, 2548), 93.

80

นกเรยน ดานอาคารสถานท และดานสมพนธกบชมชน แตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยผบรหารสถานศกษาทมประสบการณสงกวา 10 ปหรอต ากวา98 พมพ โหลค า ไดท าการศกษาวจยเรองความสามารถในการบรหารเวลาของนสต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ โดยจ าแนกการบรหารเวลาออกเปน 6 ดาน คอ 1) การวเคราะหปญหาเกยวกบการใชเวลาของตนเอง หมายถงการจ าแนกปญหาเกยวกบการใชเวลาของนสตเอง และพจารณาปรบปรงการใชเวลาของตนเพอใหเกดประโยชนตอการใชชวตใหมากทสด 2) การก าหนดเปาหมายในการด าเนนชวต หมายถงการก าหนดเวลาดานการเรยนทงในระยะสนและระยะยาวเกยวกบเปาหมายของชวตตนเอง 3) การวางแผนการใชเวลา หมายถง การจดล าดบความส าคญในการใชเวลาใหตรงกบความตองการของตนเอง มการจดล าดบกอน หลงในการท ากจกรรรมตาง ๆ 4)การด าเนนตามแผนทไดวางไว หมายถง การปฏบตเกยวกบกจกรรมตามตารางเวลาทไดก าหนดไวโดยมก าหนดเวลาของตนเอง และสามารถควบคมได 5) การประเมนผลการใชเวลา หมายถงการตดตามความกาวหนาในการวางแผนการใชเวลาตามตารางกจกรรมทก าหนดไว 6) การปรบปรงแผนการใชเวลาและแกไขกจกรรมทท าใหเสยเวลา หมายถงการด าเนนการแกไขปรบปรงพฤตกรรมทท าใหการบรหารเวลาลมเหลว99 กตตมาพร โลกาวทย ไดศกษาวจยเรองความสามารถในการบรหารเวลาของนกศกษาพยาบาล มหาวทยาลยปทมธาน ผลการวจยพบวา ความสามารถในการบรหารเวลาของนกศกษาพยาบาล โดยรวมทง 6 ดานอยในระดบปานกลาง หากพจารณารายดาน พบวา ดานการก าหนดเปาหมายการด าเนนชวตของตนเองอยในระดบมาก สวนดานการวเคราะหปญหาเกยวกบการใชเวลาของตนเอง ดานการวางแผนการใชเวลาของตนเอง ดานการด าเนนการตามแผนทไดวางไว ดานการประเมนผลการใชเวลา และดานการปรบปรงแผนการใชเวลาและแกไขกจกรรมทท าใหเสยเวลา อยในระดบ ปานกลาง100

98 สมเกยรต เออมกลน, “การศกษาการใชเวลาในการบรหารงานศกษาของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครราชสมา” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต มหาวทยาลยราชสมา, 2548), จ.

99 พมพ โหลค า, “ความสามารถในการบรหารเวลาของนสตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ”(ปรญญานพนธ มหาบณฑต มหาวทยาลยศรนตรนทรวโรฒ : 2550), 6-7.

100 กตตมาพร โลกาวทย, “ความสามารถในการบรหารเวลาของนกศกษาพยาบาล มหาวทยาลยปทมธาน” (ปรญญานพนธ มหาบณฑต มหาวทยาลยปทมธาน, 2551), บทคดยอ.

81

งานวจยตางประเทศทเกยวของ

ฮบเบอร (Huber) ท าการศกษากจกรรมในการท างานและยทธศาสตรการรกษาเวลาของผอ านวยการโรงเรยนในเขตเมอง (work Activities and Time Management Strategies of Metropolitan Superintendents) โดยการตรวจสอบกจกรรมท างานประจ าวน และยทธศาสตรการบรหารเวลาของผอ านวยการโรงเรยนใชเวลาสวนใหญในการประชม พบปะกบคณะผบรหารดวยกนเอง ผอ านวยการโรงเรยนตองตดตองานดวยตนเอง เขาประชมและใชโทรศพทเพอรวบรวมขอมลทจ าเปนประกอบการตดสนใจ และการบรหารงานตอหนวยงานสงทเปนอปสรรคหรอขดขวางการท างานของผอ านวยการโรงเรยนชใหเหนวา การควบคม และการใชเวลาอยางเกดประโยชนของผอ านวยการโรงเรยนสามารถควบคมเวลาทใชปฏบตงานประจ าและเพมเวลาใหมากขนตามล าดบความส าคญของเรองนนๆ เหตการณและความเคลอนไหวตางๆ เชน การเปลยนแปลงนโยบายหลกการสงผลกระทบทส าคญตอการท างานและการใชเวลาของผอ านวยการโรงเรยน101

บอรน และ ฟชเชอร (Bond M. and Feather N.) ไดศกษาเรอง ความสมพนธของโครงสรางบางอยางกบวตถประสงคในการใชเวลา ไดกลาวถงปจจยในการบรหารเวลาคอ โครงสรางในการบรหารเวลา, การเหนคณคาในตนเองความทกขใจ,ความวตกกงวล,ความมนคงทางอารมณ,สขภาพรางกาย102

แอนกง (Atkins) ไดท าการวจยเกยวกบความสมพนธระหวางการใชเทคนคในการบรหารเวลาและทมาของความเครยดของผบรหารโรงเรยนมธยมศกษา (The Relationships Among Uses of time Management Techniques and sources of Stess in High School Principals) โดยมจดมงหมายทจะหาความสมพนธระหวางการใชเทคนคในการบรหารเวลาโดยผบรหารโรงเรยนมธยม และการรายงานของผบรหารโรงเรยนมธยม จากการศกษาพบวาการใชเทคนคในการบรหารเวลามากกวาเทาไรความเครยดของงานกจะมนอย จงสรปไดวาผบรหารโรงเรยนมธยมทมการใชเทคนคการบรหารเวลาอยเสมอเปนประจ ากยงไมเกดความเครยดจากงานเลย และยงพบวาผบรหารโรงเรยนมธยมทไมไดใชเทคนคการบรหารเวลาอยในระดบมากตามมาตราสวยประมาณคาของลเครท (8 – qoint Likert Scale) โดยมคาเฉลยเพยง 4.67 ซงชใหเหนวาผบรหารโรงเรยนควรพจารณาเพมความถของการใชเทคนคการบรหารเวลาใหเปนประโยชนมากขน นอกจากนนการศกษาครงนยงพบวา

101 D.T.Huber, “work Activities and Time Management Strategies of Metropolitan

Superintendents” (University of Colorado at Denver Graduate School of Affairs, 1988), 25-32. 102 M. Bond and Feather N, “Some correlates of structure and purpose in the use of time”

(Journal of Personality and Social Psychology, Vol, 55, 1988), 9.

82

ทมาของความเครยดมาจากงานมความสมพนธกบปญหาดานเวลาและภาระงานทมมากเกนไปและความเครยดในชวตประจ าวนของผบรหารโรงเรยนมผลมาจากการท างานสงถงรอยละ 75103

แครอล (Carol) ศกษาโดยตรวจสอบความคดเหนในการบรหารเวลาของผบรหารระดบกลางในเมองซาลนารฐแคนซส (An Examination of Time Management Perceptions of Selected Managers in Salina, Kansas) โดยจดมงหมายเพอการศกษาและเปรยบเทยบความสมพนธของทศนคตในผบรหารระดบกลาง เกยวกบเทคนคการบรหารเวลาทมผลตอความส าเรจของงาน ความเครยด ความคดสรางสรรค และการตดตอสอสาร โดยการสมตวอยางผบรหารระดบกลางจ านวน 80 คน ในเมองซาลนา รฐแคนซส ซงมาจากองคกร 4 ประเภท แยกตามลกษณะของงาน คอสถาบนการเงน บญชและกฎหมาย หนวยงานทางการแพทย หนวยงานของรฐบาล และสถาบนทางธรกจอสาหกรรม โดยสรปผลการศกษาได ดงน 1) จากกลมตวอยางทงหมดเทคนคในการบรหารเวลามผลตอความส าเรจของงานความเครยด ความคดสรางสรรค และการตดตอสอสารอยางนยส าคญทางสถต 2) ถาแยกตามชนดของขององคการเทคนคการบรหารเวลาผนแปรตามความส าเรจของงาน ความเครยด ความคดสรางสรรค และการตดตอสอสาร 3) กลมตวอยางไมมผลตอการใชเทคนคการบรหารเวลา 4) การประหยดเวลา และการปลอยเวลาใหสญเสยไปของผบรหารทง 4 ประเภทขององคการมผลเหมอนกน104 บรตนและเทสเซอร (Britton and Tesser) ไดท าการวจยเรอง ผลกระทบจากการบรหารเวลาในระดบวทยาลย ไดกลาวถงปจจยในการบรหารเวลา คอ การวางแผนระยะสน การวางแผนระยะยาว ทศนคตทมตอการบรหารเวลา105

ไซมอนและการลอตต (Simons and Galotti )ไดท าการศกษา เรองการวเคราะหการวางแผนในการบรหารเวลาในแตละวน และไดกลาวถงปจจยในการบรหารเวลา ดงน การวางแผน การวางเปาหมาย การท าตามแผนงานและตารางการท างาน106

103 T.T. Atkins, “The relationships among uses of time management techniques and sources of stress in hing school principals” (Georgia,: University of Georgia, 1990), 18-13. 104 A.A.Carol, “An examination of time management perceptions of selected middle managers in Salina” (Kansas State University, 1990), 56.

105 B.K .Britton and Tesser, A, “Effects of time management practices on college grades”

(Journal of Educational Psychology.Vol.83, 1991), 10-405. 106

D.J. Simons. and Galotti, K,M, “Everyday planning: an analysis of daily time management” (Bulletin of the Psychonomic Society, Vol, 30,1992), 61.

83

บารรง, เคโรเวยและชวง ( Barling, Kelloway and Cheung) ไดท าการศกษาเรอง การ-คาดการณในการขายรถทจะไมใหเกดความเสยหายโดยใชความพยายามและการบรหารเวลา และไดกลาวถงปจจยในการการบรหารประกอบไปดวย การวางแผนในระยะสน การวางแผนระยะยาว ประสบการณในการท างาน และความสามารถในการท างาน107

อดมสและเจค (Adams and Jex) งานวจยเรอง “ความสมพนธระหวาง การควบคม การขดแยงของครอบครวและความตงเครยด ผลการวจยพบวา พฤตกรรมในการบรหารเวลา การควบคมการรบรในเรองของเวลา ความขดแยงของครอบครวมความสมพนธ กบความพงพอใจในงานและสขภาพรางกาย108

กรฟพช (Griffiths) ไดท าการวจยเรอง การบรหารเวลาและสงแวดลอมในการท างานทเปนอสระ ไดกลาวถงปจจยในการบรหารเวลาไดแก พฤตกรรมการบรหารเวลา การใหรางวลตนเองเมอภารกจลลวง การลงโทษตวเองเมอไมประสบผลส าเรจ ผลผลตของงาน การขดแยงในทท างานและครอบครว ความเครยด ผลของการท างานทงดานดและไมดและความยตธรรม109

เคลสเซนส, บเจซ,แวน เอรด, รท, และโรล (Claessens. B.J.C, Van Eerde, Rutte and Roe) ไดท าการศกษาเรอง พฤตกรรมการวางแผนและการควบคมการรบรของเวลาการท างาน มปจจยในการบรหารเวลาดงน การวางแผน การควบคมการเสยเวลา สายในการบรหารงาน ความพงพอใจในงาน และการปฏบตงาน 110

107 J.Barling, Kelloway. E.K and Cheung, D, “Time management and achievement

striving interact to predict car sale performance” (Journal of Applied Psychology.Vol.81, 1996), 6.

108 G.A. Adams and Jex S.M. “Relationships between time management control. work family conflict. and strain” (Journal of Occupational Health Psychology.Vol.1, 1999), 7-72.

109 R.F. Griffiths, “Time management in telework and other autonomous work

environments” (Dissertation Abstract International: Section B: The Sciences and Engineering, Vol.64, 2003), 5B.

110 B.J.C. Claessens, van Eerde, W. Rutte, C.G. and Roe. R.A., “Planning behavior and

perceived control of time at work” (Journal of Organizational Behavior.Vol.25, 2004), 50.

84

กรนและสกนเนอร (Green and Skinner) ไดศกษาวจยเรอง การจดการฝกอบรมในการบรหารเวลาและการประเมนผล ไดกลาวถงปจจยในการบรหารเวลาคอ ทกษะในการบรหารเวลา วฒนธรรมในการใชเวลา ความเครยดและการแบงเวลาในการท างานและทบานทเทากน111

เอนเฟท (Enfielf) ไดศกษาวจยเรอง ผลกระทบของการสอสาร ทางเทคโนโลยผานการใชเวลาและการซ าซอนของสารสนเทศของครใหญในโรงเรยนระดบประถมศกษา ผลการวจยพบวา รอยละ 24 ของครใหญจะใชเวลากบการใชงานโทรศพทมอถอ คอมพวเตอร อเมล หรอพดเอ มความสมพนธในดานลบระหวางการบรหารเวลากบการใชเวลา ในการใชสอเหลานน ครใหญทมประสทธภาพในการบรหารเวลาสง จะใชเวลากบการใชงานเทคโนโลยเหลานกวาครใหญทมประสทธภาพในการบรหารเวลาต า โดยสรปวา สอดงกลาวขางตนมผลตอการใชเวลาของครใหญและเครองมอเหลานเปนเครองมอในการบรหารเวลา ทมประสทธภาพส าหรบครใหญ112

111

P. Green. and Skinner. D, “Does time management training work: an evaluation” (International Journal of Training and Development. Vol.9, 2005), 39.

112 Norman Paul. Enfielf, (University of Central Florida, 2007), Abstract.

85

สรป

จากแนวคดนกวชา นกการศกษากลาวมาสรปไดวา เวลาเปนทรพยากรทางการบรหารทส าคญนอกเหนอไปจาก คน เงน วสดอปกรณ หรอการจดการ เพราะวาเวลามอยอยางจ ากด และเปนสงเดยวทไมสามารถหาสงใดมาทดแทนได คนทสามารถรคณคาของเวลากใชเวลาใหเกดประโยชนกบตนเอง กอใหเกดประโยชนตอภาระหนาททตนเองรบผดชอบไดเปนอยางด และการบรหารเวลานนหมายถงการจดการเวลาใหมประสทธภาพ และใชเวลาทผานไปอยางคมคา ท าใหงานบรรลเปาหมายของหนวยงาน การบรหารเวลาเปนปจจยส าคญทผบรหารตองค านงถงกอนทจะด าเนนการใดๆ ทงนเปนเพราะงานบรหารนนมความหลากหลายตองการความรวดเรว ความชดเจน ความถกตอง ความเปนระเบยบ โดยเฉพาะอยางยงความส าเรจ ซงสงเหลานจะเกดขนตอเมอผบรหารรจกการบรหารเวลาอยางมประสทธภาพอนจะกอใหเกดผลส าเรจของงานทมประสทธภาพ และปจจยทท าใหผบรหารบรหารเวลาไดอยางมประสทธภาพมหลายปจจยดวยกนขนอยกบวาทผบรหารอยในสถานการณใด และไดใชเวลาทมอยจ ากดใหมประสทธภาพสงสด เพอบรหารองคการใหไปสเปาหมายทวางไว คอ 1) ตองมเปาหมายในการด าเนนชวต 2) มการวางแผนงาน วางแผนชวตวาจะท าอะไรอยางไร 3) รจกการจดสรรเวลา จดล าดบความส าคญของงาน 4) มการใชเครองมอในการชวยบรหารเวลา 5) มเทคนคในการบรหารเวลาเพอใหเกดประสทธภาพสงสด 6) ตองรจกการมอบหมายงานใหกบผอน ดงนน ผบรหารจงตองตระหนกถงการบรหารเวลาอยางไรใหมประสทธภาพเพอใหการท างานนนเกดประสทธผลดงทตนเองตงใจและชวตการท างานรวมทงชวตสวนตวนนมความสขมากทสด

86

บทท 3

การด าเนนการวจย

การวจยเรอง “ปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา” ใชระเบยบวธวจยแบบผสมผสาน (mixed methodology)113 ขนตอนแรกเปนการวจยเชงปรมาณ (quantitative research) และขนตอนสดทายเปนการวจยเชงคณภาพ (qualitative research) โดยมวตถประสงค เพอทราบปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา และเพอทราบรปแบบการบรหารเวลาของรอง-ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา โดยใชส านกงานเขตพนทการศกษา ขนพนฐานระดบประถมศกษา เปนหนวยวเคราะห(unit of analysis) ประกอบดวยขนตอน การด าเนนการวจย และระเบยบวธวจย โดยมรายละเอยดดงตอไปน

ขนตอนด าเนนการวจย

เพอใหการด าเนนการตามขนตอนการด าเนนการวจย ระเบยบวธ ผวจยไดก าหนดขนตอนการด าเนนการวจยโดยแบงออกเปน 3 ขนตอนตอไปน

ขนตอนท 1 จดเตรยมโครงการวจย

เปนขนตอนการจดเตรยมโครงการตามระเบยบวธการด าเนนการวจย โดยศกษาเรอง การบรหารเวลาจากเอกสาร ต ารา ขอมล สถต การวจย ของบคคลและหนวยงานตางๆ รวมถงวรรณกรรมทเกยวของกบ ปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเพอจดท าโครงการการวจยโดยขอค าแนะน าความเหนในการจดท า โครงรางการวจยจากอาจารยทปรกษา และน ามาปรบปรงแกไขเพอเสนอขออนมตหวขอดษฎนพนธ

113Abbas Tahakkori and Charies Tedlie, Mixed Methodology: Combining Qualitative

Approaches (Thousand Oaks, California : Sage, 1998), 21-25.

87

ขนตอนท 2 การด าเนนการวจย เปนขนตอนการศกษาวเคราะหก าหนดกรอบแนวคดเพอสรางและพฒนาเครองมอ น าไป

ทดลองใช ปรบปรงคณภาพแลวสรปขอมลเกยวกบปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา วเคราะหหาขอมลทเกยวของ ตอมาน าเครองมอทสรางและพฒนาแลวไปเกบขอมลจากกลมตวอยาง และน าขอมลทไดมาทดสอบความถกตอง วเคราะหขอมล และแปลผลการวเคราะหขอมลเพอสรางเปนรปแบบและตรวจสอบความเหมาะสมพรอมทงเสนอรปแบบ ซงประกอบดวย 4 ขนตอนดง แผนภมท 7 แสดงขนตอนการด าเนนการวจย

88

แผนภมท 7 แสดงขนตอนการด าเนนการวจย

ขนตอนท 1 การก าหนด

กรอบแนวคดการวจย

ศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของทงในประเทศและ

ตางประเทศโดยใชวธวเคราะหเอกสาร (Content analysis) ตวแปรปจจยและรปแบบ

การบรหารเวลาของรอง

ผอ านวยการส านกงานเขต

พนทการศกษาประถมศกษา

ขนตอนท 2

การวเคราะหองคประกอบ

จดท าเครองมอการวจยทใชในการศกษาโดยการ

สรางแบบสอบถาม (questionnaire)

ขนตอนท 3

การสรางรปแบบ

น าปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการ

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาทไดจากขนท

2 ไปวเคราะห สหสมพนธคาโนนคอล

(canonical correlation analysis)

รางรปแบบการบรหารเวลา

ของรองผอ านวยการ

ส านกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษา

ขนตอนท 4

ตรวจสอบความเหมาะสม

ของรปแบบ

สมภาษณผทรงคณวฒและผเชยวชาญเพอยนยนรปแบบ

ดวยแบบสอบถาม

รปแบบการบรหารเวลาของ

รองผอ านวยการส านกงานเขต

พนทการศกษาประถมศกษา

เกบรวบรวมขอมลจากกลมประชากร

สมภาษณ ผเชยวชาญทมประสบการณโดยใชแบบ

สมภาษณกงโครงสราง(Structure interview)

ผลทไดรบ กระบวนการ

ขนตอนการ

ด าเนนการวจย

ตรวจสอบคณภาพเครองมอโดยการหาความตรงตามเนอหา

(content validity) น าผลทไดมาหาคาดชน IOC (Index of Item-

Objective Congruence) และพจารณาแกไขปรบปรงแบบสอบถาม

และ น าแบบสอบถามไปทดลองใช (try out) กบประชากรทไมใช

กลมตวอยางจ านวน 32 คน น ามาค านวณหาความเทยง (reliability)

โดยใชวธสมประสทธแอลฟา (Cronbach) และปรบปรง

แบบสอบถาม

น าขอมลรองผอ านวยการมาวเคราะหทางสถตโดยการ

วเคราะหองคประกอบเชงส ารวจ

( exploratory factor analysis)

ปจจยทสงผลตอการบรหารเวลา

ของรองผอ านวยการส านกงาน

เขตพนทการศกษาประถมศกษา

แบบสอบถาม ฉบบสมบรณ

89

ขนท 1 ศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของทงในประเทศและตางประเทศโดยใชวธวเคราะหเอกสาร (content analysis) ของปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาและ น ามาสรางแบบสมภาษณกงโครงสราง (semi-structure interview) เพอน าไปสมภาษณผเชยวชาญทมประสบการณทง 7 ทาน โดยใชวธการสมภาษณแบบปฏสมพนธ (interactive interview) ซงผวจยใชวธคดเลอกผเชยวชาญแบบเจาะจง (purposive method) และมเกณฑการคดเลอกผเชยวชาญโดยมคณสมบต ดงน

1. เปนผทมประสบการณเคยท างานในต าแหนงรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา

2. เปนผส าเรจการศกษาระดบปรญญาเอก หรอ เปนผทรงคณวฒซงเคยท างานในต าแหนงรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา

3. เปนผทไดรบการยอมรบในแวดวงการศกษา น าบทสรปตวแปรปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการ

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา จากการวเคราะหเอกสารและการสมภาษณมาสงเคราะห (content synthesis) เพอน าไปสรางเปนขอค าถามในแบบสอบถาม

ขนท 2 วเคราะหปจจยในการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาโดยการสรางและพฒนาแบบสอบถาม โดยน าขอมลทไดมาสรางเปนขอค าถามในแบบสอบถาม ตามกรอบแนวคดการวจยและนยามเชงปฏบตการ ปรบขอค าถามตามขอเสนอแนะตามขอเสนอแนะของอาจารยทปรกษา น าแบบสอบถามใหผเชยวชาญจ านวน 5 ทานพจารณาตรวจสอบความตรงตามเนอหา (content validity) น าผลทไดมาหาคาดชน IOC (Index of Item-Objective Congruence) และพจารณาแกไขตามแบบสอบถาม น าแบบสอบถามไปทดลองใช (try out) กบประชากรทไมใชกลมตวอยางจ านวน 32 คน น ามาค านวณหาความเทยง (reliability) โดยใชวธสมประสทธโดยใชวธสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s alpha coeffient)114 และปรบปรงแบบสอบถาม เมอไดแบบสอบถามทสมบรณกน าไปเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง จ านวน 500 คน น าขอมลทไดจากรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามาวเคราะหทางสถตโดยการวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจ (exploratory factor analysis) เพอใหไดปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

114

Lee J., Cronbach Essentials of Psychological Testing, 4th ed. (New York: Harper & Row, 1984), 161.

90

ขนท 3 การสรางรปแบบ น าปจจยในการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทประถมศกษามารางรปแบบ โดยน าไปวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล (canonical correlation analysis) โดยใชโปรแกรมส าเรจรป เพอใหไดรางรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทประถมศกษา

ขนท 4 ตรวจสอบความเหมาะสมของรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ดวยการพจารณาขอมลจากความคดเหนและประสบการณของผทรงคณวฒและผเชยวชาญ โดยใชแบบสอบถาม

ขนตอนท 3 รายงานผลการวจย เปนขนตอนการจดท ารายงานการวจย น าเสนอตอคณะกรรมการ ผควบคมวทยานพนธตรวจสอบความถกตอง ปรบปรงแกไขขอบกพรองตามขอเสนอแนะของคณะกรรมการ ผควบคมวทยานพนธ จดท ารายงานผลการวจยฉบบสมบรณเสนอตอบณฑตวทยาลย เพอพจารณาอนมต

ระเบยบวธการวจย

เพอใหการวจยในครงนด าเนนการไปตามวตถประสงคของการวจย ผวจยก าหนด

รายละเอยดตางๆ เกยวกบระเบยบวธวจย ซงประกอบดวยแผนแบบการวจย ประชากรทศกษา ตวแปรทศกษา การสรางและพฒนาเครองมอ การเกบรวบรวมขอมล และสถตทใชในการวจย มรายละเอยดดงน

แผนแบบการวจย

การวจยครงนเปนการวจยแบบผสมผสาน (mixed methodology) ทมการศกษากลมตวแปร โดยศกษาจากทฤษฎและงานวจยทเกยวของ การสมภาษณและสอบถามระดบความคดเหน รวมทงการยนยนเพอตรวจสอบความสอดคลองของรปแบบ มแผนแบบการวจย ลกษณะกลมตวอยางเดยว ศกษาสภาวการณโดยไมมการทดลอง (the one shot, non-experimental case study design) สามารถแสดงเปนแผนผง (diagram) ดงน

91

เมอ R หมายถง กลมตวอยางทใชในการวจย X หมายถง ตวแปรทศกษา

O หมายถง ขอมลทไดจากการศกษา

แผนภาพท 2 แผนผงของแผนแบบการวจย

ประชากร ประชากรทใชในการศกษาแบงตามขนตอนการด าเนนการวจยดงน 1. การศกษาคนควาตวแปรทเกยวของกบปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ผวจยเกบขอมลจากการสมภาษณความคดเหนของผเชยวชาญประชากรในขนนจ านวน 7 คน 2. การวเคราะหความสมพนธของปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาผวจยใชแบบสอบถามประชากรในขนตอนนไดแก ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาทง 183 เขตสงกดกระทรวงศกษาธการ ทมา : ส านกงาน-คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (ขอมล ณ วนท 20 เมษายน 2554) 3. ตรวจสอบความเหมาะสมของรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ดวยการพจารณาขอมลจากความคดเหนและประสบการณของผทรงคณวฒและผเชยวชาญจ านวน 5 ทาน

กลมตวอยางและผใหขอมล ส าหรบกลมตวอยางในการศกษาวจยในครงน ผวจยใชส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเปนหนวยวเคราะห ( unit of analysis) โดยผวจยไดค านวณหาขนาดกลมตวอยางจากตารางประมาณคากลมตวอยางของ เครจซและมอรแกน (Krejcie and Morgan) ไดจ านวนส านกงาน

O

X R

92

เขตพนทการศกษาประถมศกษาทเปนตวอยางทงสน 125 เขต115 และเพอใหไดกลมตวอยางทเปนส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตามเปาหมายทก าหนด ผวจยใชการเลอกแบบแบงกลม (cluster sampling)116 โดยมวธการด าเนนการดงน 1.เลอกตวอยางตามโอกาสทางสถต (probability sampling) แบบแบงกลม (cluster sampling) ตามเขตตรวจราชการของกระทรวงศกษาธการ จ านวน 19 เขตตรวจราชการ 2. สมเลอกส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาในแตละเขตตรวจราชการ โดยวธการสมอยางงาย (simple random sampling) เขตตรวจราชการละ 7 ส านกงานเขต 3. ผใหขอมล ในแตละส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา คอ รองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา เขตละ 4 คน รวมทงสน 500 คนดงแสดงไวในตารางท 1

115 Krejcie, R. V. and Morgan, Determining Sample Size for Research Activities

(Educational and Psychological Measurement, 1970), 608. 116 พวงรตน ทวรตน, วธวจยทางพฤตกรรมศาสตร, พมพครงท 7 (กรงเทพฯ: มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, 2540), 89-90.

93

ตารางท 1 แสดงจ านวนประชากรกลมตวอยางและผใหขอมล เขตตรวจราชการ ส านกงานเขตพนทฯประถมศกษา จงหวด จ านวนผใหขอมล

สวนกลาง กรงเทพมหานครเขต 1 กรงเทพมหานคร 4 กรงเทพมหานครเขต 2 กรงเทพมหานคร 4 กรงเทพมหานครเขต 3 กรงเทพมหานคร 4

เขตตรวจราชการท 1

นนทบร เขต 1 จ.นนทบร 4 นนทบร เขต 2 จ.นนทบร 4 ปทมธาน เขต 1 จ.ปทมธาน 4 ปทมธาน เขต 2 จ.ปทมธาน 4 พระนครศรอยธยา เขต 1 พระนครศรอยธยา 4 พระนครศรอยธยา เขต 2 พระนครศรอยธยา 4 สระบร เขต 1 จ.สระบร 4

เขตตรวจราชการท 2

ชยนาท จ.ชยนาท 4 ลพบร เขต 1 จ.ลพบร 4 ลพบร เขต 2 จ.ลพบร 4 สงหบร จ.สงหบร 4 อางทอง จ.อางทอง 4

ฉะเชงเทรา เขต 1 จ.ฉะเชงเทรา 4 ฉะเชงเทรา เขต 2 จ.ฉะเชงเทรา 4

เขตตรวจราชการท 3

ปราจนบร เขต 1 จ.ปราจนบร 4 ปราจนบร เขต 2 จ.ปราจนบร 4 สระแกว เขต 1 จ.สระแกว 4 สระแกว เขต 2 จ.สระแกว 4 สมทรปราการเขต 1 จ.สมทรปราการ 4 สมทรปราการเขต 2 จ.สมทรปราการ 4

เขตตรวจราชการท 4

กาญจนบร เขต 4 จ.กาญจนบร 4 นครปฐม เขต 2 จ.นครปฐม 4 ราชบร เขต 1 จ.ราชบร 4 ราชบร เขต 2 จ.ราชบร 4 สพรรณบร เขต 1 จ.สพรรณบร 4 สพรรณบร เขต 2 จ.สพรรณบร 4 สพรรณบร เขต 3 จ.สพรรณบร 4

94

ตารางท 1 แสดงจ านวนประชากรกลมตวอยางและผใหขอมล (ตอ)

เขตตรวจราชการ ส านกงานเขตพนทฯประถมศกษา จงหวด จ านวนผใหขอมล

เขตตรวจราชการท 5

ประจวบครขนธ เขต 1 จ.ประจวบครขนธ 4 ประจวบครขนธ เขต 2 จ.ประจวบครขนธ 4 เพชรบร เขต 1 จ.เพชรบร 4 เพชรบร เขต 2 จ.เพชรบร 4 สมทรสาคร จ.สมทรสาคร 4 สมทรสงคราม จ.สมทรสงคราม 4

เขตตรวจราชการท 6

ชมพร เขต 1 จ.ชมพร 4 ชมพร เขต 2 จ.ชมพร 4 สราษฎรธาน เขต 1 จ.สราษฎรธาน 4 สราษฎรธาน เขต 2 จ.สราษฎรธาน 4 สราษฎรธาน เขต 3 จ.สราษฎรธาน 4 นครศรธรรมราช เขต 1 จ.นครศรธรรมราช 4 นครศรธรรมราช เขต 2 จ.นครศรธรรมราช 4

เขตตรวจราชการท 7

ระนอง จ.ระนอง 4 พงงา จ.พงงา 4 ภเกต จ.ภเกต 4 กระบ จ.กระบ 4 ตรง เขต 1 จ.ตรง 4 ตรง เขต 1 จ.ตรง 4

เขตตรวจราชการท 8

นราธวาส เขต 2 จ.นราธวาส 4 นราธวาส เขต 2 จ.นราธวาส 4 นราธวาส เขต 2 จ.นราธวาส 4 นราธวาส เขต 2 จ.นราธวาส 4 นราธวาส เขต 2 จ.นราธวาส 4 นราธวาส เขต 2 จ.นราธวาส 4 นราธวาส เขต 2 จ.นราธวาส 4

เขตตรวจราชการท 9

จนทบร เขต 1 จ.จนทบร 4 จนทบร เขต 2 จ.จนทบร 4 ชลบร เขต 1 จ.ชลบร 4 ชลบร เขต 3 จ.ชลบร 4 ระยอง เขต 1 จ.ระยอง 4

95

ตารางท 1 แสดงจ านวนประชากรกลมตวอยางและผใหขอมล (ตอ)

เขตตรวจราชการ ส านกงานเขตพนทฯประถมศกษา จงหวด จ านวนผใหขอมล

เขตตรวจราชการท 9 ระยอง เขต 2 จ.ระยอง 4 ตราด จ.ตราด 4

เขตตรวจราชการท 10

หนองคาย เขต 1 จ.หนองคาย 4 หนองคาย เขต 2 จ.หนองคาย 4 หนองคาย เขต 3 จ.หนองคาย 4 เลย เขต 1 จ.เลย 4 เลย เขต 2 จ.เลย 4 อดรธาน เขต 1 จ.อดรธาน 4 อดรธาน เขต 2 จ.อดรธาน 4

เขตตรวจราชการท 11

นครพนม เขต 1 จ.นครพนม 4 นครพนม เขต 2 จ.นครพนม 4 มกดาหาร จ.มกดาหาร 4 สกลนคร เขต 1 จ.สกลนคร 4 สกลนคร เขต 2 จ.สกลนคร 4 สกลนคร เขต 3 จ.สกลนคร 4

เขตตรวจราชการท 12

รอยเอด เขต 1 จ.รอยเอด 4 รอยเอด เขต 2 จ.รอยเอด 4 รอยเอด เขต 3 จ.รอยเอด 4 ขอนแกน เขต 2 จ.ขอนแกน 4 ขอนแกน เขต 3 จ.ขอนแกน 4 ขอนแกน เขต 4 จ.ขอนแกน 4 ขอนแกน เขต 5 จ.ขอนแกน 4

เขตตรวจราชการท 13

อ านาจเจรญ จ.อ านาจเจรญ 4 ศรสะเกษ เขต 1 จ.ศรสะเกษ 4 ศรสะเกษ เขต 2 จ.ศรสะเกษ 4 ยโสธร เขต 1 จ.ยโสธร 4 ยโสธร เขต 2 จ.ยโสธร 4 อบลราชธาน เขต 1 จ.อบลราชธาน 4 อบลราชธาน เขต 2 จ.อบลราชธาน 4

เขตตรวจราชการท 14 นครราชสมา เขต 1 จ.นครราชสมา 4 นครราชสมา เขต 2 จ.นครราชสมา 4

96

ตารางท 1 แสดงจ านวนประชากรกลมตวอยางและผใหขอมล (ตอ)

เขตตรวจราชการ ส านกงานเขตพนทฯประถมศกษา จงหวด จ านวนผใหขอมล

เขตตรวจราชการท 14

บรรมย เขต 1 จ.บรรมย 4 บรรมย เขต 2 จ.บรรมย 4 ชยภม เขต 1 จ.ชยภม 4 ชยภม เขต 2 จ.ชยภม 4 ชยภม เขต 3 จ.ชยภม 4

เขตตรวจราชการท 15

เชยงใหม เขต 2 จ.เชยงใหม 4 เชยงใหม เขต 3 จ.เชยงใหม 4 เชยงใหม เขต 4 จ.เชยงใหม 4 เชยงใหม เขต 5 จ.เชยงใหม 4 ล าพน เขต 1 จ.ล าพน 4 ล าปาง เขต 1 จ.ล าปาง 4 แมฮองสอน เขต 1 จ.แมฮองสอน 4

เขตตรวจราชการท 16

แพร เขต 1 จ.แพร 4 แพร เขต 2 จ.แพร 4 นาน เขต 1 จ.นาน 4 นาน เขต 2 จ.นาน 4 พะเยา เขต 1 จ.พะเยา 4 พะเยา เขต 2 จ.พะเยา 4 เชยงราย เขต 1 จ.เชยงราย 4

เขตตรวจราชการท 17

ตาก เขต 1 จ.ตาก 4 ตาก เขต 2 จ.ตาก 4 อตรดตถ เขต 1 จ.อตรดตถ 4 อตรดตถ เขต 2 จ.อตรดตถ 4 เพชรบรณ เขต 1 จ.เพชรบรณ 4 พษณโลก เขต 1 จ.พษณโลก 4 พษณโลก เขต 2 จ.พษณโลก 4

เขตตรวจราชการท 18

ก าแพงเพชร เขต 1 จ.ก าแพงเพชร 4 ก าแพงเพชร เขต 2 จ.ก าแพงเพชร 4 พจตร เขต 1 จ.พจตร 4 พจตร เขต 2 จ.พจตร 4 นครสวรรค เขต 1 จ.นครสวรรค 4

97

ตารางท 1 แสดงจ านวนประชากรกลมตวอยางและผใหขอมล (ตอ)

เขตตรวจราชการ ส านกงานเขตพนทฯประถมศกษา จงหวด จ านวนผใหขอมล

นครสวรรค เขต 2 จ.นครสวรรค 4 อทยธาน เขต 2 จ.อทยธาน 4

รวม 125 ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา 500

ตวแปรทศกษา ตวแปรทใชในการศกษาวจยครงนประกอบดวย ตวแปรพนฐานและตวแปรทศกษา ซงมรายละเอยดดงน 1. ตวแปรพนฐาน คอ ตวแปรเกยวกบสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถามไดแก เพศ อาย วฒการศกษา ประสบการณท างานและประสบการณท างานในต าแหนงปจจบน 2. ตวแปรทศกษา คอ ตวแปรทเกยวของกบปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ซงเปนผลจากการสรปแนวคด ทฤษฎ ของนกวชาการทไดศกษาเกยวกบการบรหารเวลา ดงน ดรกเกอร (Drucker), ฮอกซสเซอร (Hochheiser), สกอต (Scott), สมทธ และสมทธ (Smith and Smith), สตเฟน (Stephen R. Covey ) , แคมปเบลล (Campbell), สตอทต และวอคเกอร (Stott, & Walker), มารตน ออสบอรนและแครรอล ( Martin J. Osborne and Carolyn Pitchik ), บรททนและกลนน (Britton and Glynn), แมคเคนซ (Mackenzic) ไบรอน เทรซ (Brian Tracy), บลสส (Bliss), เทเลอร (Taylor), บอรนโฮม (Bonhomme), แอนกง (Atkins), ฮบเบอร (Huber), แครอล (Carol), ชาญชย อาจนสมาจาร, ณรงควทย แสนทอง, บญมาก พรหมพวย, ยงยทธ เกษสาคร, เจรญ ไวรวจนกล, ธรยสถ นมมานนท, สกาวด วทยะประพนธ,วเชยร วทยอดม, พนมพร จนทรปญญา, จระพนธ พลพฒน, ประภาพร กต , ละเอยด จงกลน, สมโภช อนนตคศร, เสนด อดมทรพย, พสฐ กยวกยโกศล และผลสรปความคดเหนของผเชยวชาญทไดจากการสมภาษณ เครองมอทใชในการวจย

ในการศกษาวจยครงนผวจยไดใชเครองมอในแตละขนตอน รวมทงหมด 3 ประเภทคอ 1. แบบสมภาษณแบบกงโครงสราง (semi-structured interview) 2. แบบตรวจสอบรายการ (check list) 3. แบบสอบถามความคดเหน (questionnaires) ซงเครองมอแตละประเภทไดใชเกบรวบรวมขอมลในแตละขนตอนของการวจยดงตอไปน

98

ขนตอนท1 ศกษาวเคราะหหลกการ แนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบการบรหารเวลา โดยใชการวเคราะหเนอหา (content analysis) เพอใหไดกรอบความคดการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาแลวน าไปสมภาษณความคดเหนของผเชยวชาญและผทรงคณวฒ แลวน ามาสรปรวมกบหลกการ แนวคด ทฤษฎและงานวจยเพอใหไดกรอบแนวคดตวแปรปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ดงนนเครองทใชในการวจยของขนตอนนคอ แบบสมภาษณแบบกงโครงสราง (semi-structured interview)ใชเทคนคการสมภาษณแบบไมชน าและสมภาษณโดยใชแบบปฏสมพนธ (interactive interview)

ขนตอนท2 การศกษาวเคราะหความเปนไปไดและปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ในขนตอนนผวจยไดไดด าเนนน าขอสรปทไดจากการสงเคราะห หลกการ แนวคด ทฤษฎ และสรปแนวคดจากผเชยวชาญและผทรงคณวฒมาสรปเปนตวแปรแลวสรางกระทงค าถามของแบบสอบถาม เพอน าไปสอบถามความเหนของกลมตวอยางซงแบบสอบถามครงนใชสอบถามรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา แบบสอบถามทผวจยสรางขน จ านวน 1 ฉบบ แบงออกเปน 2 ตอน คอ ตอนท 1 มลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ (check list form) เพอสอบถามขอมลเกยวกบสถานภาพผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 มลกษณะเปนแบบสอบถามชนดมาตรสวนประมาณคา (rating scale) 5 ระดบของลเครท (likert scale) เกณฑการก าหนดระดบคาคะแนนของชวงน าหนก 5 ระดบ ดงน ระดบ 5 หมายถง มความคดเหนวาเปนปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาในระดบมากทสด มคาเทากบ 5 คะแนน ระดบ 4 หมายถง มความคดเหนวาเปนปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาในระดบมาก มคาเทากบ 4 คะแนน ระดบ 3 หมายถง มความคดเหนวาเปนปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาในระดบปานกลาง มคาเทากบ 3 คะแนน ระดบ 2 หมายถง มความคดเหนวาเปนปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาในระดบนอย มคาเทากบ 2 คะแนน ระดบ 1 หมายถง มความคดเหนวาเปนปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาในระดบนอยทสด มคาเทากบ 1 คะแนน

99

ขนตอนท 3 แบบตรวจสอบและสรางปจจยทเหมาะสม ในขนตอนนผวจยไดน าปจจยทไดจากการวเคราะหองคประกอบหลก (Factor Analysis) แบบการวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis) ดวยวธสกดปจจย (Principal Component Analysis: PCA) เพอใหไดตวแปรทส าคญ น าปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทประถมศกษามารางรปแบบ แลวน าไปวเคราะห สหสมพนธคาโนนคอล (canonical correlation analysis)โดยใชโปรแกรมส าเรจรปก าหนดเปนโครงรางรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา แลวน าไปใหผเชยวชาญและผทรงคณวฒพจารณาเกยวกบความถกตอง ความเหมาะสม การน าไปใชประโยชนและขอคดเหนอนๆ เพอน ามาสรปและปรบปรงเปนรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาฉบบสมบรณแลวน าเสนอตอไป การสรางและพฒนาเครองมอ ในการสรางและพฒนาเครองมอเพอน าไปศกษาวจยในแตละขนตอนมรายละเอยดดงตอไปน 1. การสรางเครองมอเพอสมภาษณความคดเหนของผเชยวชาญและผทรงคณวฒ เพอใหไดตวแปรทเปนกรอบแนวความคดผวจยไดด าเนนการดงตอไปน 1.1 วเคราะหหลกการ แนวคด ทฤษฎ วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของกบปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา 1.2 น าขอสรปทไดมาวเคราะหเนอหา (content analysis) เปนความรเกยวกบปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา เพอเปนกรอบในการสรางแบบสมภาษณแบบกงโครงสราง (semi-structured interview) 1.3 สรางแบบสมภาษณแบบกงโครงสราง (semi-structured interview) แลวน าเสนอแบบสมภาษณใหอาจารยทปรกษาพจารณา 1.4 น าแบบสมภาษณลกษณะกงโครงสราง (semi-structured interview) ทไดรบความเหนชอบจากอาจารยทปรกษามาสมภาษณผเชยวชาญและผทรงคณวฒจ านวน 7 คน ซงผวจยใชวธการเลอกแบบเจาะจง (purposive method) โดยผวจยไดก าหนดเกณฑในการคดเลอกดงน 1.4.1 จะตองเปนผทมประสบการณเคยปฏบตหนาทรองผอ านวยการเขตพนทการศกษา 1.4.2 เปนผทมความรในเรองการบรหารเวลาเปนอยางด

100

1.5 น าบทสรปของการสมภาษณและขอสรปของการศกษา หลกการแนวคด ทฤษฎ และเอกสารงานวจยในประเทศและตางประเทศมาวเคราะหเนอหา (content analysis) เพอสรปเปนตวแปร แลวน ามาสรางเปนขอกระทงค าถามแบบสอบถาม 2. การสรางเครองมอเพอศกษาวเคราะหความเปนไปได และรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ในขนตอนนผวจยไดก าหนดขนตอนในการด าเนนการวจยไวในการสรางเครองมอเพอสอบถามความคดเหนของกลมตวอยางดงน 2.1 การสรางแบบสอบถามเพอถามความคดเหนของกลมตวอยาง โดยสรางขอกระทงค าถามจากกลมตวแปรทไดจากการสรปผลการวเคราะหแนวคดทฤษฎ งานวจยทเกยวของ และความคดเหนจากการสมภาษณของผเชยวชาญและผทรงคณวฒ 2.2 น าขอค าถาม มาสรางเปนแบบสอบถามภายใตค าแนะน าของอาจารยทปรกษาและผเชยวชาญจ านวน 5 คน เพอหาคาความสอดคลองและความตรงเชงเนอหา (content validity) น ามาหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence, IOC) โดยคดเลอกขอค าถามทมคาดชนความสอดคลองตงแต 0.5 ขนไป117 2.3 น าแบบสอบถามทไดไปทดลองใช (try out) เพอหาคาความเชอมนของแบบสอบถามจากรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ทไมใชกลมตวอยางจ านวน 32 คน แลวน ามาวเคราะหเพอหาคาความเชอมน (reliability) ของแบบสอบถามทงฉบบ โดยใชคาสมประสทธแอลฟาตามวธของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient)118 ในการศกษาครงนไดคาสมประสทธอลฟาของแบบสอบถามเทากบ 0.956 2.4 น าไปสอบถามความคดเหนของกลมตวอยาง และเมอไดรบแบบสอบถามกลบคนมาแลวผวจยไดวเคราะหขอมลดวยการวเคราะหองคประกอบ (Factor Analysis) โดยการวเคราะหแบบองคประกอบเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis) ดวยวธสกดปจจย (Principal Component Analysis: PCA) เพอใหไดปจจยทส าคญของรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา 3. การสรางเครองมอเพอตรวจสอบและสรางรปแบบทเหมาะสมในขนตอนนผวจยไดน าปจจยทไดจากการวเคราะหองคประกอบหลก (Factor Analysis) โดยการวเคราะหแบบ

117 สวมล ตรกานนท, การใชสถตในงานวจยทางสงคมศาสตร: แนวทางสการปฏบต

(กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2546), 140. 118 Lee J., Cronbach Essentials of Psychological Testing, 4th ed. (New York: Harper & Row, 1984), 161.

101

องคประกอบเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis) ดวยวธสกดปจจย (Principal Component Analysis: PCA) และวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล (canonical correlation analysis) โดยใชโปรแกรมส าเรจรปเพอก าหนดเปนโครงรางรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา แลวน ามาตรวจสอบและเพมความเชอถอของการสรางรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา โดยการใหผเชยวชาญและผทรงคณวฒ ไดพจารณาประเดนความถกตอง เหมาะสม ความเปนไปไดและการน าไปใชประโยชน รวมถงการใหขอเสนอแนะ การวพากย เพอปรบปรงใหไดรปแบบทเหมาะสม ซงผวจยไดสรางเปนแบบสอบถามแบงเปน 2 ตอน คอ ตอนท 1 เปนแบบขอค าถามเกยวกบความคดเหนของรปแบบ และตอนท 2 เปนขอเสนอแนะและการวจารณรปแบบทไดภายใตค าแนะน าของอาจารยทปรกษา แลวน าไปสมภาษณผเชยวชาญและผทรงคณวฒ จ านวน 5 ทาน โดยก าหนดเกณฑการคดเลอกดงน 1. จะตองเปนผทจบการศกษาระดบปรญญาเอก 2. จะตองเปนผทมความรในดานการท างานของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา 3. ตองเปนผทมความรในเรองของการบรหารเวลา การเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมลในการวจยครงมวธการเกบรวบรวมขอมลดงน

1. ผวจยท าหนงสอถงภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปกรเพอออกหนงสอขอความรวมมอจากผเชยวชาญในการสมภาษณ และหนงสอขอความรวมมอจากรองผอ านวยการเขตพนทการศกษาประถมศกษาเพอทดลองใชเครองมอการวจย

2. ผวจยท าหนงสอค ารองถงบณฑตวทยาลยผานทางภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากรเพอออกหนงสอขอความรวมมอจากรองผอ านวยการเขตพนทการศกษาประถมศกษาตางๆ เพอด าเนนการรวบรวมขอมล

3. การเกบรวบรวมขอมล ผวจยด าเนนการโดยสงแบบสอบถามถงรองผอ านวยการเขตพนทการศกษาประถมศกษาจ านวน 500 ฉบบ และขอใหแตละเขตพนทการศกษาขนพนฐานสงแบบสอบถามกลบคนผวจยทางไปรษณยหรอผวจยตดตามทวงถามและไปรบมาดวยตนเอง

การวเคราะหขอมลและสถตทใชส าหรบการวจย เพอการวจยในครงนเปนไปตามวตถประสงคของการวจย ผวจยรวบรวมขอมลและน ามาวเคราะหขอมลโดยใชสถตในการวจยครงนดงน

102

1. การวเคราะหขอมลจากแบบสมภาษณกงโครงสราง จากผเชยวชาญและผทรงคณวฒ วเคราะหโดยการหาคาความถ (frequency) และการวเคราะหเนอหา (content analysis) 2. การวเคราะหขอมลจากแบบสอบถามความคดเหน จากกลมตวอยาง 2.1 การวเคราะหขอมลสถานภาพของผตอบแบบสอบถามในดาน เพศ อาย ระดบการศกษา ประสบการณท างาน และประสบการณในการท างานในต าแหนงรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาดวยการค านวณคาความถ (frequency) คารอยละ (percentage) โดยใชโปรแกรมส าเรจรป 2.2 การวเคราะหคาระดบความคดเหนของผตอบแบบสอบถามแบบมาตรสวนประมาณคา 5 ระดบใชคามชฌมเลขคณต ( ) และสวนเบยงแบนมาตรฐาน (S.D.) ทงนในการวเคราะหถอวาเปนคามชฌมเลขคณตของคะแนนทไดจากการตอบแบบสอบถามของผใหขอมลตกอยในชวงพฤตกรรมใดกแสดงวาลกษณะการปฏบตทตรงตามสภาพทเปนจรงแบบนน โดยผวจยไดก าหนดเกณฑในการวเคราะหตามแนวคดของ (Best)119 ซงมรายละเอยดดงน คามชฌมเลขคณต 4.50 – 5.00 หมายถง มความคดเหนวาเปนปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาอยในระดบมากทสด คามชฌมเลขคณต 3.50 – 4.49 หมายถง มความคดเหนวาเปนปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาอยในระดบมาก คามชฌมเลขคณต 2.50 – 3.49 หมายถง มความคดเหนวาเปนปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาอยในระดบปานกลาง คามชฌมเลขคณต 1.50 – 2.49 หมายถง มความคดเหนวาเปนปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาอยในระดบนอย คามชฌมเลขคณต 1.00 – 1.49 หมายถง มความคดเหนวาเปนปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาอยในระดบนอยทสด 2.3 การวเคราะหปจจยทเกยวของกบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา โดยการวเคราะหองคประกอบหลก (Factor Analysis) โดยการวเคราะหแบบองคประกอบเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis) ดวยวธสกดปจจย (Principal Component Analysis: PCA) เพอใหไดตวแปรทส าคญซงถอเกณฑการเลอกตวแปรทเขาอยในปจจยตวใดตวหนงโดยพจารณาจากคาความแปรปรวนของตวแปร(eigenvalue) มากกวาหรอ

119

John W.Best, Research in Education, (Education Cliffs, New Jersey: Prentice Hall Inc., 1970), 190.

103

เทากบ 1 และถอเอาคาน าหนกองคประกอบ (factor loading) ของตวแปรแตละตวของปจจยนนมคาตงแต 0.5 ขนไป ทบรรยายดวยตวแปรตงแต 3 ตวขนไป ตามวธของไกเซอร (Kaiser)120 สถตทใชในการวเคราะหปจจยประกอบไปดวย

2.3.1 Kaiser-Meyer-Olkin measure of sampling adequace (KMO) และ Bartlett’s Test of Sphericity ใชวดความเหมาะสมของขอมลวาเหมาะสมทจะใชวดองคประกอบหรอไม

2.3.2 คาไอเกน (eigenvalues) คารอยละของความแปรปรวน (% of variance) คารอยละของความแปรปรวนสะสม (cumulative %) และคาน าหนกองคประกอบ (factor loading)

3. การวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล (canonical correlation analysis) เพอใหไดเปนโครงรางรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา เปนการน าปจจยทไดจากขอ 2.3 มาเปนตวแปรในการวเคราะหเพอหาความสมพนธของปจจย ตาง ๆ โดยแบงตวแปรเปน 2 ชดกอนการวเคราะห สถตทใชในการวเคราะหสหสมพนธ- คาโนนคอล ประกอบดวย

3.1 คาสมประสทธภายในตวแปรชดท 1 คาสมประสทธภายในตวแปรชดท 2 และคาสมประสทธสหสมพนธขามกลมชดตวแปร ใชวดความเหมาะสมของขอมลวาเหมาะสมทจะใชการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอลหรอไม

3.2 Bartlett’s Chi-Square approximation for Wilks’ เปนสถตทใชทดสอบความสมพนธระหวางตวแปร 2 ชด ถา มคาต า (0 < < 1) แสดงวาชดตวแปรทงสองชดมความสมพนธกน121

3.3 สหสมพนธคาโนนคอล (canonical correlation analysis หรอ canonical correlation หรอ Rc) เปนคาสหสมพนธระหวางตวแปรคาโนนคอล

3.4 สหสมพนธคาโนนคอลยกก าลงสองหรอคาไอเกน (squared canonical correlation หรอ eigenvalue หรอ squared canonical structure coeffients หรอ explained variance

120 Kaiser, quoted in Barbara G. Tabachnik, and Linda S. Fidell, Using Multivariate Statistics (New York: Harper & Row, 1983.), 411.

121 กลยา วานชยบญชา, การวเคราะหขอมลหลายตวแปร, พมพครงท 2 (กรงเทพฯ : ธรรม

สาร, 2550), 341.

104

หรอ Rc2) เปนคารอยละความแปรปรวนของตวแปรเดมทมสวนในการสรางตวแปรคาโนนคอล ค านวณจากคาสหสมพนธคาโนนคอลยกก าลงสอง

3.5 น าหนกคาโนนคอล (canonical loading หรอ weight หรอ structure correlation coeffient หรอ r) เปนคาสหสมพนธของตวแปรคาโนนคอลกบตวแปรเดม ซงถาคามมากแสดงวาตวแปรคาโนนคอลนนสามารถอธบายความแปรปรวนของตวแปรเดมไดมาก

3.6 คาเกน (redundancy index หรอ R) เปนคาทใชวดความแปรปรวนของตวแปรชดเดมชดหนงทสามารถพยากรณคาตวแปรคาโนนคอลจากตวแปรเดมอกชดหนง ถาคาเกนมากแสดงวามความสามารถในการพยากรณมาก ดงนนจงใชคาเกนในการประเมนประสทธภาพสหสมพนธคาโนนคอล

3.7 คาสมประสทธความรวมกน (communality coefficients หรอ h2) เปนคาทแสดงปรมาณความแปรปรวนของตวแปรสงเกตได ซงค านวณจากผลบวกของคา r2 ใชบงชความส าคญของตวแปรกบผลทได

4. การวเคราะหเพอตรวจสอบความเหมาะสมของรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ใชการวเคราะหดวยวธการพจารณาโดยผเชยวชาญและผทรงคณวฒจ านวน 5 คน โดยน าเสนอรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาใหผเชยวชาญและผทรงคณวฒไดพจารณาประเดนความถกตอง ความเหมาะสมและความเปนไปได และการน าไปใชประโยชน และใหขอเสนอแนะ การวพากษ เพอปรบปรงใหไดรปแบบทเหมาะสม

105

สรป การวจยเรอง “ปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา” ใชระเบยบวธวจยแบบผสมผสาน (mixed methodology) ขนตอนแรกเปนการวจยเชงปรมาณ (quantitative research) และขนตอนสดทายเปนการวจยเชงคณภาพ (qualitative research) โดยมวตถประสงค เพอทราบปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาและเพอทราบรปแบบการบรหารเวลาของรอง-ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา มรองผอ านวยการเขตพนทการศกษาขนพนฐานระดบประถมศกษา 183 เขตเปนประชากรทศกษา มกระบวนการในการด าเนน การวจย โดยศกษาแนวคด ทฤษฎเกยวกบ ปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจากต ารา เอกสาร ผลงานวจยทเกยวของ รวมกบการสมภาษณความคดเหนของผเชยวชาญน าขอมลทไดมาก าหนดกรอบแนวคดการวจย นยามเชงปฏบตการของตวแปร รวมทงสรางเปนขอค าถามในแบบสอบถามทใชในการเกบรวบรวมขอมล หาคณภาพเครองมอโดยตรวจสอบความตรงตามเนอหา (content validity) ดวยผเชยวชาญและพจารณาคาดชน IOC และการหาความเทยง (reliability) โดยใชวธสมประสทธแอลฟา (coefficient) ของครอนบาค (Cronbach) สถตทใช ไดแก คาความถและคารอยละ การวเคราะหคาระดบความคดเหนของผตอบแบบสอบถามแบบมาตรสวนประมาณคา 5 ระดบใชคามชฌมเลขคณต ( ) และสวนเบยงแบนมาตรฐาน (S.D.) การวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจ (exploratory factor analysis) การเคราะห เพอหาปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา สรางรปแบบโดยการใชการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล (canonical correlation analysis) โดยใชโปรแกรมส าเรจรป และตรวจสอบรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ดวยการพจารณาขอมลจากการสอบถามและสมภาษณผเชยวชาญและผทรงคณวฒ

บทท 4

การวเคราะหขอมล

การวจยครงนมวตถประสงค ) เพอทราบปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ) เพอทราบรปแบบการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา โดยมสานกงานเขตพนทการศกษาขนพนฐานระดบประถมศกษาจานวน 125 เขตเปนหนวยวเคราะห (unit of analysis) เพอใหเปนไปตามวตถประสงคของการวจย ผวจยนาขอมลมาวเคราะหและนาเสนอผลการวเคราะหจาแนกเปน 3 ตอน มรายละเอยดดงน

ตอนท 1 การสงเคราะหตวแปรทใชในงานวจย

1. ผลการสงเคราะหตวแปรจากเอกสาร

2. ผลการสงเคราะหตวแปรจากการสมภาษณความคดเหนของผเชยวชาญและผทรงคณวฒ

3. ผลการสงเคราะหขอมลทไดจากเอกสารและการสมภาษณ

. การวเคราะหขอมลจากแบบสอบถาม

4.1 สถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม

. ระดบความคดเหนในแตละขอคาถามของผตอบแบบสอบถาม

. การวเคราะหองคประกอบเชงสารวจ (exploratory factor analysis) ดวยวธการสกดปจจย (Principal Component Analysis: PCA) เพอใหไดตวแปรสาคญ

5.1 การตรวจสอบความเหมาะสมของขอมลในการวเคราะหองคประกอบ

. ปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

ตอนท 2 รปแบบการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

. การวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล (canonical correlation analysis)

2. การตรวจสอบความเหมาะสมของขอมลในการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล . การประเมนความเหมาะสมของฟงกชนคาโนนคอลทจะแปลผล

107

. การแปลผลคาโนนคอลฟงกชนเพอใหไดรปแบบการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

. การสงเคราะหความเหมาะสมของปจจยและรปแบบโดยผเชยวชาญและผทรงคณวฒพจารณาเกยวกบความถกตอง ความเหมาะสม การนาไปใชประโยชนและขอคดเหนอนๆ

ซงสามารถแสดงรายละเอยดการวเคราะหและการสงเคราะหขอมลของแตละขนตอนไดดงน

ตอนท 1 การสงเคราะหตวแปรทใชในงานวจย ในขนตอนนผวจยดาเนนการวเคราะหเอกสารเกยวกบแนวคด ทฤษฎ เพอหาตวแปรปจจย

ในการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา รวมกบการบรณาการความคดเหนทไดจากการสมภาษณผทรงคณวฒ และนามากาหนดตวแปรปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา โดยมรายละเอยดดงน

1. ผลการสงเคราะหตวแปรจากเอกสาร

. เอกสารแนวคด ทฤษฎ ทนามาสงเคราะห ประกอบดวย

A = แนวคดของ ทม (Tim Hindle) B = แนวคดของสมทธ และสมทธ (Smith and Smith)

C = แนวคดของ สตเฟน (Stephen R. Covey ) D = แนวคดของ แคมปเบลล (Campbell) E = แนวคดของ สตอทต และวอคเกอร (Stott, & Walker)

F = แนวคดของ มารตน ออสบอรนและแครรอล ( Martin J. Osborne and Carolyn Pitchik )

G = แนวคดของ บรททนและกลนน (Britton and Glynn) H = แนวคดของ ไบรอน เทรซ (Brian Tracy)

I = แนวคดของ บลสส (Bliss)

J = แนวคดของ เทเลอร (Taylor)

K = แนวคดของ โชคชย ชยธวช

L = แนวคดของบญมาก พรหมพวย

M = แนวคดของ ณรงควทย แสนทอง

N = แนวคดของ ชาญชย อาจนสมา O = แนวคดของ ประภาพร กต ไดตวแปรทไดจากการสงเคราะหเอกสาร ดงตารางท

108

ตารางท ตวแปรทไดจากการสงเคราะหเอกสาร ตวแปร A B C D E F G H I J K L M N O

. บรรยากาศในการทางาน

. สขภาพรางกาย

.การโยกยายตาแหนง

. สถานการณการเมอง

. ความขดแยงในองคกร

. การเคยชนกบการทาตวยงๆตลอดเวลาแตงานไมเสรจ

. งานดวนจากตนสงกด

. บคคลทมาพบโดยไมไดนดหมายแตมความสาคญ

. การรบประทานอาหารกลางวนโดยใชเวลานานเกนไป

. การมสต สมาธในการทางาน

. ธรรมชาตของงานททา

. การวางแผนการประชมใหด วาระชดเจน

. ในการประชมตองสรปประเดนใหเรวทสด

. แบงระยะเวลาสาหรบแตละหวขอการประชมใหแนชด

. การประชมตองรบฟงขอมลมากกวาพดคย

. ขอใหเพอนรวมงานขดจงหวะทนทถาการประชมประจาวนกนเวลาเกน1 ชวโมง

. การรบโทรศพท

.สายการบงคบบญชาทมหลายขนตอนในองคกร

. การรอการตดสนใจของผอน

. การรอคอยขอมลขาวสารจากผอน

. การใชเวลาคนหาและแจกจายจดหมาย

. การตรวจคาผดและเซนชอในจดหมาย

. การตรวจสอบการทางานของพนกงาน

. การใชเวลาทางานทไมมความสาคญ

109

ตารางท ตวแปรทไดจากการสงเคราะหเอกสาร(ตอ)

ตวแปร A B C D E F G H I J K L M N O

. การเดนตดตองานในสานกงาน

. ขาดวตถประสงคในการทางานทเปนลายลกษณอกษรทแนนอน

. การใชสมองเพยงอยางเดยวในการชวยจา

. ปลอยใหงานทตนไมชอบคางอย

. การจดชวโมงทางานทปราศจากการรบกวน

. การทไมใชเวลากบงานทสาคญหรองานเรงดวน

. ไมกลาตดสนใจ

. ใชการเขยนแทนทจะใชการโทรศพท

. การพยายามทจะรเหนไปหมดเสยทกอยาง

. การแบงงานตางๆออกเปนชวงเวลา

. การไมมขอมลและหมายเลขโทรศพทในมอถอ

. การทนยมงานทสมบรณมากเกนไป

. การทงงานทยงทาไมเสรจและหนไปเรมงานใหม

. การปลอยใหมการกระจายงานขนสเบองบน

. การปลอยใหมปญหาสะสมอยโดยไมสะสางออกไป

. การทมวตถประสงคของงานชดเจน

. การลาดบความสาคญภารกจ

. การวเคราะหการทางานของตนเองเสมอ

. การใชเลขานการสวนตวในการชวยจาตางๆ

. ความไรวนยของตนเอง

. การใชแบบฟอรมในเอกสารทตองทาซาๆ

. การวางแผนดวยบนทกประจาวน

.การใชคมอในการทางาน

. การใชปฏทนแผนงานรายเดอน

. การใชปากกาหลากสเพอแสดงความสาคญของงานทแตกตางกน

110

ตารางท ตวแปรทไดจากการสงเคราะหเอกสาร(ตอ)

ตวแปร A B C D E F G H I J K L M N O

. การใชโทรศพทในการตดตามงาน ประสานงาน

. การใชอนเตอรเนตในการวางแผนในการบรหารเวลา

. การใชสมดบนทกงาน

. การใชเทคโนโลยในการบรหารเวลา

. การใชสมดตดตามงาน

. การใชกระดาษโนตเลก ๆในการตดตามงานตามฝายตาง ๆ

. การเลอกความจาเปนของงาน

. การมาทางานแตเชา

. การจดทารายการทตองทาในแตละวน

. การกาหนดเปาหมายของการทางาน

. การผดวนประกนพรง

. การประชมตอนเชาสปดาหละหนงครงเพอวางแผนงาน

. ทกเชาตองดสมดงาน 10 นาทวาวนนมงานอะไรบาง

. การบนทกเวลาการทางานตามเปาหมายทกาหนด

. การจดลาดบความสาคญของเปาหมาย

. การกาหนดเปาหมายของชวต

. การจดการงานใหเสรจในวนเดยว

. การรจกควบคมตนเอง

. การพกงานทมปญหาไวกอน

. การหลกเลยงงานสงคมทมากเกนไป

. การจดเอกสารใหเปนระเบยบ

. การจดระเบยบททางาน

. การตดสนใจอยางรวดเรว

. การเกบรกษาบนทกประจาวน

111

ตารางท ตวแปรทไดจากการสงเคราะหเอกสาร(ตอ)

ตวแปร A B C D E F G H I J K L M N O

. การศกษาขอมลขาวสารตาง ๆ เกยวกบงานทเราจะไป

. การททาการบรหารเวลาใหเปนเรองสาคญ

. การแบงชวงเวลาในการบนทกการทางานออกเปนชวงละ30 นาท

. การเปรยบเวลาทางานจรงกบเวลาทประมาณการไว

. การทบทวนตารางเวลาเพอประเมนประสทธภาพงาน

. การเนนสวนสาคญในเอกสารเพออานซาไดเรวขน

. การกาหนดเสนตายของงานทเปนไปได

. การใหรางวลตวเองเมอทางานเสรจตรงเวลา

การประเมนปรมาณงาน

. การทดภาระงานเปนหลก

. การทางานทตนเองรบผดชอบไมทางานของผอน

. การวางตาแหนงนาฬกาในหองทางานในมองเหนไดชดเจน

. การยกหโทรศพทเพอแสดงการยตการพบ

. การบอกเลกสมาชกนตยสารทไมไดอาน

. การเกบเฉพาะเอกสารสาคญทตองอานไวบนโตะ

. การอานหวเรองหนงสอพมพรายวนแบบผานตา

. การลบเอกสารทไมตองการออกจากคอมพวเตอรเดอนละครง

. การคดเลอกอเมลทใชงานจรง

. ความเกรงใจอยางไมเหมาะสม

. การหยดพกชวขณะ เปลยนอรยาบถแลวคอยมาทางานใหม

. การกาหนดวตถประสงคของงาน

112

ตารางท ตวแปรทไดจากการสงเคราะหเอกสาร(ตอ)

ตวแปร A B C D E F G H I J K L M N O

. การวางแผนการทางาน

. การทบทวนสงททาตลอดวนเพอสรางแนวทางการทางาน

. การประเมนผลและปรบปรงแผนในการใชเวลา

. การจดลาดบความสาคญของงานแตละเรอง

. การกาหนดตารางเวลา

. การเลอกงานทมความสาคญกอน

. การควบคมและดาเนนการตามตาราง

. การคานวณเวลาแตจะใชในแตละงาน

. การทางานทยากแตเชา

. การทาสงทตนเตน

. การหากจกรรมทาระหวางรอและเดนทาง

. การเรยนรเทคนคในการอานใหเรว

. การจดสรรเวลา

. การนดหมายและนดลวงหนา

. การตดตอสอสารตองแนนอนชดเจน

. การมอบหมายงาน

. การวางกาหนดเวลาของชวโมงการทางาน

จากตารางท พบวาแนวคด ทฤษฎใหขอมลทเกยวของกบปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษารวมทงสน ตวแปร

113

. งานวจยในประเทศและตางประเทศ ทนามาสงเคราะห ประกอบดวย

A = งานวจยเรอง “การบรหารเวลาของผบรหาร” ของพสฐ กยวกยโกศล B = งานวจยเรอง “การบรหารเวลาของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานสงกดสานกงานเขตพนทการศกษารอยเอด” ของเสนด อดมทรพย.

C = งานวจยเรอง “ความสามารถในการบรหารเวลาของนสตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ”ของ พมพ โหลคา D = งานวจยเรอง “ความสามารถในการบรหารเวลาของนกศกษาพยาบาล มหาวทยาลยปทมธาน” ของกตตมาพร โลกาวทย

E = งานวจยเรอง “การศกษากจกรรมในการทางานและยทธศาสตรการรกษาเวลาของผอานวยการโรงเรยนในเขตเมอง” ของฮบเบอร (Huber)

F = งานวจยเรอง “ความสมพนธระหวางการใชเทคนคในการบรหารเวลาและทมาของ

ความเครยดของผบรหารโรงเรยนมธยมศกษา” ของแอนกง (Atkins) G = งานวจยเรอง “การบรหารเวลาของผบรหารระดบกลางในเมองซาลนารฐแคนซส”

ของแครอล (Carol) H = งานวจยเรอง “ความสมพนธระหวาง การควบคม การขดแยงของครอบครวและความ

ตงเครยด” ของ อดมสและแจค

I = งานวจยเรอง “ความสมพนธของโครงสรางบางอยางกบวตถประสงคในการใชเวลา” ของ บอรน และ ฟชเชอร

J = งานวจยเรอง “การคาดการณในการขายรถทจะไมใหเกดความเสยหายโดยใชความ

พยายามและการบรหารเวลา” ของ บารรง, เคโรเวยและชวง K = งานวจยเรอง “ผลกระทบจากการบรหารเวลาในระดบวทยาลย” ของบรตนและเทสเซอร L = งานวจยเรอง “พฤตกรรมการวางแผนและการควบคมการรบรของเวลาการทางาน” ของเคลสเซนส, บเจซ,แวน เอรด, รท, และโรล M = งานวจยเรอง “การจดการฝกอบรมในการบรหารเวลาและการประเมนผล” ของกรนและสกนเนอร N = งานวจยเรอง “การบรหารเวลาและสงแวดในการทางานทเปนอสระ” ของกรฟพช

114

O = งานวจยเรอง “การวเคราะหการวางแผนในการบรหารเวลาในแตละวน” ของไซมอนและการลอทต ไดตวแปรทไดจากการสงเคราะหเอกสาร ดงตารางท

ตารางท การสงเคราะหงานวจยทเกยวของ

ตวแปร A B C D E F G H I J K L M N O

. การตดตอสอสาร

. การตดสนใจ

. บคคลอน

. สงแวดลอมตางๆ

. พฤตกรรมการบรหารเวลา

. การกาหนดเปาหมาย

. การวางแผนการใชเวลา

. การวเคราะหปญหาในการบรหารเวลา

. การจดลาดบความสาคญ

. การดาเนนการตามแผน

. การประเมนผลการใชเวลา

. ตารางการใชเวลา

. การปรบปรงแผน

. กจกรรมททาใหเสยเวลา

. การใชเทคโนโลยในการบรหารเวลา

. การใชเวลาใหเกดประโยชน

. การเปลยนแปลงนโยบาย

. เทคนคในการบรหารเวลา

. ความเครยดในการทางาน

. ความพงพอใจในงาน

. การควบคมตนเอง

. สขภาพรางกาย

. ความนบถอตนเอง

115

ตารางท การสงเคราะหงานวจยทเกยวของ (ตอ) ตวแปร A B C D E F G H I J K L M N O

. ความมนคงในอารมณ

. การวางแผนระยะสน

. การวางแผนระยะยาว

. ความมงมนในความสาเรจ

. ประสบการณในการทางาน

.การใหรางวลตนเองเมอประสบความสาเรจ

จากตารางท 3 พบวาการสงเคราะหงานวจยทเกยวของแนวคดทใชในการวจย และงานวจยทเกยวของกบปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษารวมทงสน ตวแปร

2. ผลการสงเคราะหตวแปรจากการสมภาษณความคดเหนของผเชยวชาญและผทรงคณวฒ

ในขนตอนนผวจยดาเนนการสมภาษณความคดเหนของผทรงคณวฒจานวน 7 คน ซงผวจย

โดยผวจยไดกาหนดเกณฑในการคดเลอกคอ จะตองเปนผทเคยปฏบตหนาทรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาและเปนผทมความรในเรองการบรหารเวลาเปนอยางด ดงมรายนามดงตอไปน

. นางกาญจนา หงสญาภรน อดตรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาอทยธาน

. นายสมบญ ทพรงส อดตผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาอทยธาน

. ดร. สมเดช แสงส ผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครสรรคเขต

. ดร.วสนต นาวเหนยว ผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอทยธานเขต

. ดร.ธวชชย พกลแกว ผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต

. นายอนสรณ ฟเจรญ ผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบรเขต

. นายจานงค ยอดขา ผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต

ไดตวแปรจากการสมภาษณผเชยวชาญและผทรงคณวฒ ดงปรากฏในตารางท

116

ตารางท ตวแปรทไดจากการสมภาษณผเชยวชาญและผทรงคณวฒ

ตวแปร

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

.สขภาพรางกาย

.การโยกยายตาแหนง

.การเปลยนแปลงตวบคคล

.การผดวนประกนพรง

.การมสต สมาธในการทางาน

.บคคลทมาพบโดยไมไดนดหมายแตมความสาคญ

.ภารกจทเกดขนโดยไมทราบมากอน

.การรบประทานอาหารกลางวนโดยใชเวลานานเกนไป

.ประสบการณในการทางาน .ไมกระจายความรบผดชอบ .ขาดการระวงเรองการใชเวลา .การประชมบอยๆ .การรบโทรศพท .งานเอกสารตางๆ .การรอคอยขอมลขาวสารจากผอน .การวางแผน กาหนดงาน การจดองคกร .การใชเวลาคนหาและแจกจายจดหมาย .การใชเวลาคนหาแฟมเอกสารและขอมล การเดนตดตองานในสานกงาน .การใชเวลาโทรศพทนานเกนไป .การจดการประชมทไมจาเปน .การควบคมการประชมไมดพอ

117

ตารางท ตวแปรทไดจากการสมภาษณผเชยวชาญและผทรงคณวฒ (ตอ)

ตวแปร

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

.ละมอจากงานทยงทาไมเสรจและหนไปเรมงานใหม

.การใชเลขานการชวยจดการนดหมายและการประชม

.ไมมขอมลและหมายเลขโทรศพทในมอถอ

.ปลอยใหคนอนมารบกวนไมหยดหยอน

.ไมกลาตดสนใจ

.จดเอกสารใสแฟมมากเกนไปดงเอกสารทไมจาเปนออกนอยไป

.ใชเพยงแตสมองชวยจา

.ใชเวลากบกจกรรมภายนอกมากเกนไป

.ตงเปาหมายในการทางานใหสาเรจตามเวลาทกาหนด

.มวตถประสงคของงานชดเจน

.กาหนดแผนรายสปดาห

.กาหนดแผนรายเดอน

.จดลาดบความสาคญของงานแตละเรอง

.วางกาหนดเวลาของชวโมงการทางาน

.มการใชสมดบนทกงาน

.ใชปฏทนแผนงานรายเดอน

.มการใชสมดหมายเหตรายวน

.มการประชมตอนเชาสปดาหละหนงครงเพอวางแผน

.ใชเทคโนโลยมาชวยในการบนทกเวลาทางาน

.มาทางานแตเชา

.วางแผนในการทางานสปดาหตอไปทกเยนวนศกร

118

ตารางท ตวแปรทไดจากการสมภาษณผเชยวชาญและผทรงคณวฒ (ตอ)

ตวแปร

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

.มการกาหนดเปาหมายของการทางาน

.วางแผนทจะทาทกวน

.ทางานทยากแตเชา

.มการจดสรรเวลา

..เรยนรทจะพดคาวา “ไม”

.ระหวางรอและเดนทาง หากจกรรมทจะทาระหวางรอและเดนทาง

.กาหนดเสนตายใหแกงานแตละชนททา

.ตดสนใจใหไว

.จดโตะ อปกรณ และสถานททางานใหเปนระเบยบ

.วางแผนในการจดการประชมใหด

.ทาสงทตนเตน

.การนดหมายและนดลวงหนา

.เลกนสยทไมด

.การตดตอสอสารตองแนนอนชดเจน

.มวธการทางานทยดหยน

.ใชแบบฟอรมในเอกสารทตองทาซาๆ

.แบงงานตางๆออกเปนชวงเวลา

.มการมอบหมายงาน

.วางกาหนดเวลาของชวโมงการทางาน

.ตระหนกถงความสาคญของภารกจตางๆ

.วเคราะหการใชเวลา

119

ตารางท ตวแปรทไดจากการสมภาษณผเชยวชาญและผทรงคณวฒ (ตอ)

ตวแปร

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

ผเชยวชาญค

นท

.ขจดสงททาใหเสยเวลา

.จดระบบการใชเวลา

จากตารางท พบวาผเชยวชาญและผทรงคณวฒไดใหขอมลเกยวกบปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา รวม ตวแปร

เนองจากขอมลทไดจากการสงเคราะหเอกสารและจากการสมภาษณผเชยวชาญนนขอมลมความซาซอนกน ผวจยจงไดนามาบรณาการเขาดวยกนและนามาจดทาเปนขอคาถามได ขอ

3. ผลการสงเคราะหขอมลทไดจากเอกสารและการสมภาษณ จากการวเคราะหเอกสาร แนวคด หลกการ ทเกยวของกบปจจยทสงผลตอการบรหารเวลา

ของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา และการสมภาษณผทรงคณวฒ เพอสรปเปนตวแปรนามาสรางเปนขอคาถามของแบบสอบถามแลวจงใหผทรงคณวฒจานวน 5 ทาน พจารณาตรวจสอบความตรงทางเนอหา (content validity) นามาหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Item

Objective Congruence) ตงแต 0.5 ขนไป รวมทงปรบปรงแกไขภาษาตามคาแนะนาของผทรงคณวฒ นาแบบสอบถามทไดเสนออาจารยทปรกษาพจารณาและปรบปรงแกไขตามคาแนะนา ไดคาถามทมความเหมาะสม ขอนาแบบสอบถามไปทดลองใช (try-out) กบประชากรทไมใชกลมตวอยางจานวน 32 คน นามาคานวณหาความเทยง (reliability) โดยใชวธสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s alpha coeffient) ไดคาความเชอมนของแบบสอบถามทงฉบบเทากบ . และปรบปรงแบบสอบถาม เมอไดแบบสอบถามทสมบรณกนาไปเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง จานวน 500 คน รวบรวมขอมลทไดมาจาแนกตามประเภทของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

ซงสรปวา ตวแปรปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามจานวน ทงสน 112 ตวแปร

120

. การวเคราะหขอมลจากแบบสอบถาม การวเคราะหตวแปรจากความคดเหนของผใหขอมล ไดแก รองผอานวยการสานกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษา จานวน 500 คน ผวจยทาการสงแบบสอบถามจานวน 500 ฉบบไดรบกลบคนมาจานวน ฉบบคดเปนรอยละ ผวจยนามาวเคราะหและเสนอผลการวเคราะห โดยใชตารางประกอบคาบรรยาย ดงน

4.1 สถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม

สถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม ไดแก รองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษารวมทงสน 500 คน เมอแยกพจารณาตามเพศ อาย ระดบการศกษา ตาแหนงหนาท และประสบการณในการทางานในตาแหนงรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามรายละเอยดดงน

ตารางท 5 ขอมลทวไปเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม

สถานภาพ จานวน รอยละ

เพศ

ชาย

หญง

435

65

87.00

13.00

รวม 500 100.00

อาย

31- 40 ป

41- 50 ป 51 ปขนไป

0

315

185

0.00

63.00

37.00

รวม 100 100.00

วฒการศกษาสงสด

ปรญญาตร

ปรญญาโท

ปรญญาเอก

-

498

2

-

99.60

0.40

รวม 500 100.00

121

ตารางท 5 ขอมลทวไปเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม (ตอ)

สถานภาพ จานวน รอยละ

ประสบการณการทางาน ไมเกน 10 ป 11 – 20 ป 21 – 30 ป 31 ปขนไป

-

-

376

124

-

-

75.20

24.80

รวม 500 100.00

ประสบการณทางานในตาแหนงปจจบน

ไมเกน 5 ป

6 – 10 ป

11 – 15 ป

15 ปขนไป

-

475

25

-

- 95. 5.

-

รวม 100 100.00

จากตารางท 5 พบวา มผตอบแบบสอบถามรวมทงสน 500 คน สวนใหญเปนเพศชาย จานวน 435 คน คดเปนรอยละ 87 เพศหญง จานวน 65 คน คดเปนรอยละ 13 ดานอายพบวา สวนใหญอาย 41-

50 ป มากทสด จานวน 315 คน คดเปนรอยละ 63.00 และอาย 51 ปขนไป จานวน 185 คน คดเปนรอยละ 37.00 ดานวฒการศกษาสงสดพบวา ระดบปรญญาโทมากทสด จานวน 498 คน คดเปนรอยละ99.6

และระดบปรญญาเอก จานวน 2 คน คดเปนรอยละ 0.40 ดานประสบการณในการทางาน พบวามประสบการณการทางาน 21-30 ปมากทสด จานวน 376 คน คดเปนรอยละ 75.20 และ 31 ปขนไปจานวน 124 คน คดเปนรอยละ 24.80 ดานประสบการณทางานในตาแหนงปจจบน พบวา มากทสดคอ 6-10 ป จานวน 475 คน คดเปนรอยละ 95.00 และ 11-15 ป จานวน 25 คน คดเปนรอยละ 5.00

122

. ระดบความคดเหนในแตละขอคาถามของผตอบแบบสอบถาม

การวเคราะหระดบความคดเหนตวแปรปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา เปนความคดเหนของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาในแตละตวแปรโดยการพจารณาจากคามชฌมเลขคณตและสวนเบยงเบนมาตรฐานมรายละเอยด ดงน

ตารางท 6 แสดงคามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐานและระดบของแตละตวแปรปจจยทสงผล

ตอการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา (n = 500)

ตวแปร ขอความ คามชฌมเลข

คณต

สวนเบยงเบน

มาตรฐาน

ระดบความคดเหน

บรรยากาศในการทางาน 4.15 0.61 มาก สขภาพรางกาย 3.90 0.74 มาก การโยกยายตาแหนง 3.84 0.68 มาก สถานการณการเมอง 3.94 0.71 มาก ความขดแยงในองคกร 4.03 0.73 มาก การเคยชนกบการทาตวยงๆตลอดเวลาแตงานไมเสรจ 4.18 0.74 มาก งานดวนจากตนสงกด 4.19 0.66 มาก บคคลทมาพบโดยไมไดนดหมายแตมความสาคญ 3.97 0.71 มาก การรบประทานอาหารกลางวนโดยใชเวลานานเกนไป 3.88 0.76 มาก การมสต สมาธในการทางาน 4.18 0.72 มาก ธรรมชาตของงานททา 3.89 0.70 มาก การวางแผนการประชมใหด วาระชดเจน 4.21 0.71 มาก ในการประชมตองสรปประเดนใหเรวทสด 4.17 0.67 มาก แบงระยะเวลาสาหรบแตละหวขอการประชมใหแนชด 3.95 0.73 มาก การประชมตองรบฟงขอมลมากกวาพดคย 3.87 0.70 มาก

ขอใหเพอนรวมงานขดจงหวะทนทถาการประชมประจาวนกนเวลาเกน1 ชวโมง

3.86 0.78 มาก

123

ตารางท 6 แสดงคามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐานและระดบของแตละตวแปรปจจยทสงผลตอ การบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา (ตอ)

(n = 500)

ตวแปร ขอความ คามชฌมเลข

คณต

สวนเบยงเบน

มาตรฐาน

ระดบความคดเหน

ขอใหเพอนรวมงานขดจงหวะทนทถาการประชมประจาวนกนเวลาเกน1 ชวโมง

3.86 0.78 มาก

การรบโทรศพท 3.93 0.74 มาก สายการบงคบบญชาทมหลายขนตอนในองคกร 3.99 0.71 มาก การรอการตดสนใจของผอน 3.95 0.71 มาก การรอคอยขอมลขาวสารจากผอน 4.02 0.72 มาก การใชเวลาคนหาและแจกจายจดหมาย 3.94 0.79 มาก การตรวจคาผดและเซนชอในจดหมาย 3.96 0.77 มาก การตรวจสอบการทางานของพนกงาน 3.95 0.74 มาก การใชเวลาทางานทไมมความสาคญ 3.92 0.75 มาก การเดนตดตองานในสานกงาน 3.97 0.73 มาก ขาดวตถประสงคในการทางานทเปนลายลกษณอกษรทแนนอน 3.99 0.72 มาก การใชสมองเพยงอยางเดยวในการชวยจา 4.00 0.70 มาก ปลอยใหงานทตนไมชอบคางอย 3.94 0.72 มาก การจดชวโมงทางานทปราศจากการรบกวน 4.06 0.70 มาก การทไมใชเวลากบงานทสาคญหรองานเรงดวน 4.14 0.70 มาก ไมกลาตดสนใจ 3.96 0.71 มาก ใชการเขยนแทนทจะใชการโทรศพท 3.97 0.73 มาก การพยายามทจะรเหนไปหมดเสยทกอยาง 4.05 0.73 มาก การแบงงานตางๆออกเปนชวงเวลา 4.03 0.73 มาก การไมมขอมลและหมายเลขโทรศพทในมอถอ 4.07 0.72 มาก การทนยมงานทสมบรณมากเกนไป 3.98 0.71 มาก การทงงานทยงทาไมเสรจและหนไปเรมงานใหม 3.98 0.70 มาก การปลอยใหมการกระจายงานขนสเบองบน 3.88 0.70 มาก

124

ตารางท 6 แสดงคามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐานและระดบของแตละตวแปรปจจยทสงผลตอ การบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา (ตอ)

(n = 500)

ตวแปร ขอความ คามชฌมเลข

คณต

สวนเบยงเบน

มาตรฐาน

ระดบความคดเหน

การปลอยใหมปญหาสะสมอยโดยไมสะสางออกไป 4.04 0.70 มาก การทมวตถประสงคของงานชดเจน 4.12 0.73 มาก การลาดบความสาคญภารกจ 4.05 0.72 มาก การวเคราะหการทางานของตนเองเสมอ 4.16 0.71 มาก การใชเลขานการสวนตวในการชวยจาตางๆ 4.11 0.68 มาก ความไรวนยของตนเอง 4.13 0.68 มาก การใชแบบฟอรมในเอกสารทตองทาซาๆ 4.18 0.71 มาก การวางแผนดวยบนทกประจาวน 4.16 0.71 มาก การใชคมอในการทางาน 4.06 0.74 มาก การใชปฏทนแผนงานรายเดอน 4.13 0.72 มาก การใชปากกาหลากสเพอแสดงความสาคญของงานทแตกตางกน 4.01 0.72 มาก การใชโทรศพทในการตดตามงาน ประสานงาน 4.09 0.71 มาก การใชอนเตอรเนตในการวางแผนในการบรหารเวลา 4.09 0.72 มาก การใชสมดบนทกงาน 4.10 0.70 มาก การใชเทคโนโลยในการบรหารเวลา 4.13 0.69 มาก การใชสมดตดตามงาน 4.14 0.70 มาก การใชกระดาษโนตเลก ๆในการตดตามงานตามฝายตาง ๆ 4.00 0.72 มาก การเลอกความจาเปนของงาน 3.96 0.73 มาก การมาทางานแตเชา 4.13 0.70 มาก การจดทารายการทตองทาในแตละวน 4.32 0.70 มาก การกาหนดเปาหมายของการทางาน 4.18 0.67 มาก การผดวนประกนพรง 4.23 0.70 มาก การประชมตอนเชาสปดาหละหนงครงเพอวางแผนงาน 4.05 0.72 มาก ทกเชาตองดสมดงาน 10 นาทวาวนนมงานอะไรบาง 3.98 0.69 มาก

125

ตารางท 6 แสดงคามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐานและระดบของแตละตวแปรปจจยทสงผลตอ การบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา (ตอ)

(n = 500)

ตวแปร ขอความ คามชฌมเลข

คณต

สวนเบยงเบน

มาตรฐาน

ระดบความคดเหน

การบนทกเวลาการทางานตามเปาหมายทกาหนด 4.19 0.72 มาก การจดลาดบความสาคญของเปาหมาย 3.99 0.72 มาก การกาหนดเปาหมายของชวต 4.05 0.69 มาก การจดการงานใหเสรจในวนเดยว 3.92 0.69 มาก การรจกควบคมตนเอง 3.98 0.72 มาก การพกงานทมปญหาไวกอน 3.88 0.76 มาก การหลกเลยงงานสงคมทมากเกนไป 4.01 0.71 มาก การจดเอกสารใหเปนระเบยบ 4.11 0.68 มาก การจดระเบยบททางาน 4.10 0.67 มาก การตดสนใจอยางรวดเรว 4.03 0.69 มาก การเกบรกษาบนทกประจาวน 3.87 0.75 มาก การศกษาขอมลขาวสารตาง ๆ เกยวกบงานทเราจะไป 4.03 0.66 มาก การททาการบรหารเวลาใหเปนเรองสาคญ 3.97 0.64 มาก การแบงชวงเวลาในการบนทกการทางานออกเปนชวงละ30 นาท 3.93 0.71 มาก การเปรยบเวลาทางานจรงกบเวลาทประมาณการไว 3.90 0.71 มาก การทบทวนตารางเวลาเพอประเมนประสทธภาพงาน 3.86 0.69 มาก การเนนสวนสาคญในเอกสารเพออานซาไดเรวขน 3.90 0.65 มาก การกาหนดเสนตายของงานทเปนไปได 3.97 0.69 มาก การใหรางวลตวเองเมอทางานเสรจตรงเวลา 3.95 0.67 มาก การประเมนปรมาณงาน 3.93 0.67 มาก การทดภาระงานเปนหลก 3.94 0.69 มาก การทางานทตนเองรบผดชอบไมทางานของผอน 4.01 0.67 มาก การวางตาแหนงนาฬกาในหองทางานในมองเหนไดชดเจน 3.99 0.68 มาก การยกหโทรศพทเพอแสดงการยตการพบ 3.99 0.68 มาก

126

ตารางท 6 แสดงคามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐานและระดบของแตละตวแปรปจจยทสงผลตอ การบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา (ตอ)

(n = 500)

ตวแปร ขอความ คามชฌมเลข

คณต

สวนเบยงเบน

มาตรฐาน

ระดบความคดเหน

การบอกเลกสมาชกนตยสารทไมไดอาน 3.98 0.70 มาก การเกบเฉพาะเอกสารสาคญทตองอานไวบนโตะ 4.03 0.64 มาก การอานหวเรองหนงสอพมพรายวนแบบผานตา 3.94 0.62 มาก ลบเอกสารทไมตองการออกจากคอมพวเตอรเดอนละครง 3.94 0.67 มาก การคดเลอกอเมลทใชงานจรง 3.99 0.65 มาก ความเกรงใจอยางไมเหมาะสม 3.98 0.68 มาก การตรงตอเวลา 3.99 0.70 มาก การหยดพกชวขณะ เปลยนอรยาบถแลวคอยมาทางานใหม 3.94 0.69 มาก การกาหนดวตถประสงคของงาน 4.19 0.70 มาก การวางแผนการทางาน 4.23 0.72 มาก การทบทวนสงททาตลอดวนเพอสรางแนวทางการทางาน 4.04 0.75 มาก การประเมนผลและปรบปรงแผนในการใชเวลา 4.15 0.69 มาก การจดลาดบความสาคญของงานแตละเรอง 4.20 0.70 มาก การกาหนดตารางเวลา 4.13 0.69 มาก การเลอกงานทมความสาคญกอน 4.26 0.69 มาก

10 การควบคมและดาเนนการตามตาราง 4.19 0.69 มาก การคานวณเวลาแตจะใชในแตละงาน 4.22 0.70 มาก การทางานทยากแตเชา 3.93 0.73 มาก การทาสงทตนเตน 4.02 0.65 มาก การหากจกรรมทาระหวางรอและเดนทาง 3.85 0.68 มาก การเรยนรเทคนคในการอานใหเรว 4.10 0.67 มาก การจดสรรเวลา 3.81 0.70 มาก การนดหมายและนดลวงหนา 4.11 0.65 มาก การตดตอสอสารตองแนนอนชดเจน 4.20 0.64 มาก

127

ตารางท 6 แสดงคามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐานและระดบของแตละตวแปรปจจยทสงผลตอ การบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา (ตอ)

(n = 500)

ตวแปร ขอความ คามชฌมเลข

คณต

สวนเบยงเบน

มาตรฐาน

ระดบความคดเหน

การมอบหมายงาน 4.19 0.68 มาก การวางกาหนดเวลาของชวโมงการทางาน 4.07 0.59 มาก

จากตารางท 6 พบวาโดยภาพรวมตวแปรทง 112 ขอ มคามชฌมเลขคณต( X )อยในระหวาง . – . สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยระหวาง . – . แสดงวาผใหขอมลมความคดเหนเกยวกบตอตวแปรทสงผลโดยเฉลยมคามากเมอพจารณารายตวแปรพบวาตวแปรทมคามชฌมเลขคณตสงสดคอการจดทารายการทตองทาในแตละวนมคามชฌมเลขคณต ( X ) 4.32 รองลงมาคอ การเลอกงานทมความสาคญกอน โดยมคามชฌมเลขคณต ( X ) 4.26 สวนตวแปรทมคามชฌมเลขคณตตาสดคอ การจดสรรเวลามคามชฌมเลขคณต ( X ) 3.81

5. การวเคราะหองคประกอบเชงสารวจ (Exploratory factor analysis) ดวยวธการสกดปจจย (Principal

Component Analysis: PCA) เพอใหไดตวแปรสาคญ

เปนการวเคราะหเพอหาปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา โดยมรายละเอยดดงน

. การตรวจสอบความเหมาะสมของขอมลในการวเคราะหปจจย

. . การตรวจสอบจานวนแบบสอบถามทเหมาะสมทใชในการวเคราะหปจจย

โคมเรย และ ล (Comrey and Lee) เสนอแนวทางในการพจารณาจานวนตวอยางทเพยงพอตอการวเคราะหปจจยวา จานวนตวอยาง ตวอยาง ไมเหมาะสมอยางยง จานวนตวอยาง ตวอยาง ไมเหมาะสม จานวนตวอยาง ตวอยาง พอใช จานวนตวอยาง ตวอยางด จานวนตวอยาง ตวอยาง ดมาก และจานวนตวอยางมากกวา ดทสด122 ซงสอดคลองกบ ทาบาชนค และไฟเดล

122 Comrey, A. L., and Lee, H.B. , A First Course in factor Analysis. 2nd ed. ( Hillsdale, NJ

: Lawrence Erlbaum, 1992), .

128

(Tabachnick and Fidell ) ทยนยนวา การวเคราะหปจจย ตองมตวอยางจานวนอยางนอย ตวอยาง123 ซงงานวจยนมจานวนตวอยางทงสน ตวอยาง จงมความเหมาะสมดมากทจะนาไปวเคราะหตอไป 5.1.2 การตรวจสอบโดยใชสถตทดสอบ

ในทนใชการตรวจสอบโดยใชสถต KMO (Kaiser-Mayer-Olkin measure of sampling

adequace) อยระหวาง 0 ถง 1 และทดสอบสมมตฐานดวยคา Barlett’s Test of Sphericity ดงตอไปน

ตารางท 7 แสดงการวเคราะหคา Kaiser-Mayer-Olkin measure of sampling adequace

Kaiser-Mayer-Olkin measure of sampling adequacy .834

Barlett’s Test of Sphericity Approx. Chi-square 36102.642

Df 6216

Sig .000

จากตารางท 7 แสดงผลการทดสอบ KMO (Kaiser-Mayer-Olkin measure of sampling

adequace) เทากบ 0.834 แสดงถงความเหมาะสม เพยงพอของขอมลทงหมดและตวแปรตาง ๆ ทสามารถใชการวเคราะหปจจยไดในระดบดมาก เพราะ KMO มคาสงและจากการทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรโดยคาสถตทดสอบ Bartlett’s Test of Sphericity พบวามคาสถต Chi-square ทใชทดสอบความเหมาะสมของปจจยมนยสาคญทางสถต (sig < 0.05) แสดงวาเมตรกซสหสมพนธของตวแปรตาง ๆ มความสมพนธ ทาใหขอมลทไดสามารถนาไปวเคราะหองคประกอบ (factor analysis)

ตอไปได

คาสถตทดสอบ Barlett’s Sphericity Test

H0 : ตวแปรตาง ๆ ไมมความสมพนธกน H1 : ตวแปรตาง ๆ มความสมพนธกน

123 Tabachnick, B.G., and Fidell L.S. , Using Multivariate Statistics. 4th. ed. , (Boston :

Allyn & Bacon,2001), .

129

คา sig เทากบ 0.00 ซงนอยกวา 0.05 จงปฏเสธ H0 นนคอตวแปรตาง ๆ มความสมพนธกน จงสามารถใชการวเคราะหองคประกอบ (factor analysis) วเคราะหตอไปได

5.2 ปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

การวเคราะหในขนตอนนใชการสกดองคประกอบ (factor analysis) ดวยวธวเคราะหองคประกอบหลก (Principal Component Analysis : PCA) วเคราะหดวยการหมนแกนแบบตงฉาก (orthogonal rotation) และการหมนแกนองคประกอบดวยวธแวรแมกซ (varimax rotation) โดยขอตกลงเบองตนในการศกษาครงนใชเกณฑในการเลอกปจจยดงน 1) มคานาหนกองคประกอบ (factor loading)

ตงแต 0.50 ขนไป ตามท แฮรและคณะ (Hair et.al.) กลาววานาหนกองคประกอบท 0.50 ขนไปเปนคานาหนกทมนยสาคญในทางปฏบต (practically significant)124 2) มคาไอเกน (eigenvalues) มากกวาหรอเทากบ 1 ตามเกณฑของไคเซอร (Kaiser’s criterion)125 และ 3) มตวแปรทบรรยายแตละองคประกอบตงแต 3 ตวขนไป พบวาไดปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจานวน 30 ปจจย แสดงดงตารางท 8

124 J.F. Hair. Jr. Anderson, R.E., R.L., and Black, W.C., Multivariate Data Analysis. 5th ed.

(Upper Saddle River, NJ: Perntice Hall, 1998), 111.

125 Kaiser, quoted in Barbara G. Tabachnik, and Linda S. Fidell, Using Multivariate

Statistics, ( New York: Harper & Row, 1983.)

130

ตารางท 8 แสดงจานวนปจจยและคาความแปรปรวนของตวแปร

ปจจย

(factor)

Initial Eigenvalues Rotation Sums of Squared Loadings

คาความแปรปรวนของตวแปร

(eigenvalues)

ความแปรปรวน

รอยละ

(% of

variance)

ความแปรปรวน

สะสมรอยละ

(cumulative

% of

variance)

คาความ

แปรปรวนของตวแปร

(eigenvalues)

ความ

แปรปรวน

รอยละ

(% of variance)

ความ

แปรปรวน

สะสมรอยละ

(cumulative

% of

variance)

1 23.539 21.017 21.017 8.467* 7.560 7.560

2 5.829 5.205 26.221 7.513* 6.708 14.268

3 4.242 3.788 30.009 5.910* 5.277 19.545

4 3.788 3.382 33.391 4.651* 4.152 23.697

5 2.760 2.464 35.855 4.027* 3.596 27.293

6 2.662 2.377 38.232 2.999 2.677 29.970

7 2.511 2.242 40.474 2.502 2.234 32.204

8 2.324 2.075 42.549 2.497 2.229 34.433

9 2.098 1.873 44.422 2.404 2.147 36.580

10 1.908 1.704 46.126 2.359 2.106 38.686

11 1.857 1.658 47.783 2.332 2.082 40.768

12 1.782 1.591 49.375 2.275* 2.031 42.799

13 1.704 1.522 50.897 2.233 1.994 44.793

14 1.674 1.495 52.391 2.082 1.859 46.652

15 1.656 1.478 53.870 2.049 1.829 48.481

16 1.600 1.429 55.298 2.018 1.802 50.283

17 1.513 1.351 56.649 1.950 1.741 52.024

18 1.479 1.321 57.970 1.899 1.696 53.719

19 1.423 1.271 59.241 1.814 1.619 55.339

20 1.392 1.243 60.484 1.788 1.597 56.935

131

ตารางท 8 แสดงจานวนปจจยและคาความแปรปรวนของตวแปร (ตอ)

ปจจย

(factor)

Initial Eigenvalues Rotation Sums of Squared Loadings

คาความแปรปรวนของตวแปร

(eigenvalues)

ความแปรปรวน

รอยละ

(% of

variance)

ความแปรปรวน

สะสมรอยละ

(cumulative

% of

variance)

คาความ

แปรปรวนของตวแปร

(eigenvalues)

ความ

แปรปรวน

รอยละ

(% of variance)

ความ

แปรปรวน

สะสมรอยละ

(cumulative

% of

variance)

21 1.353 1.208 61.692 1.725 1.540 58.476

22 1.280 1.143 62.835 1.693 1.511 59.987

23 1.256 1.122 63.956 1.686 1.505 61.492

24 1.228 1.096 65.053 1.654 1.477 62.969

25 1.199 1.070 66.123 1.650 1.473 64.442

26 1.186 1.059 67.182 1.580 1.411 65.852

27 1.141 1.019 68.200 1.579 1.410 67.262

28 1.072 .957 69.157 1.449 1.294 68.556

29 1.049 .937 70.093 1.417 1.265 69.821

30 1.035 .924 71.017 1.340 1.196 71.017

*ปจจยทมจานวนตวแปร ตงแต ตวแปรขนไป และมคานาหนกปจจย (Factor Loading) เทากบ . ขนไป

จากตารางท 8 พบวา ผลจากการวเคราะหเมอพจารณาจากเกณฑคดเลอกปจจยทมคาความ

แปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) เทากบ 1.00 พบวาม 30 ปจจย และปจจยท - สามารถอธบายคาความแปรปรวนของตวแปรทงหมด ไดเทากบรอยละ 71.017

แตเมอพจารณาเกณฑในการเลอกทมคานาหนกปจจย (Factor Loading) ตงแต 0.50 ขนไป และมตวแปรทบรรยายแตละปจจยตงแต 3 ตวขนไป พบวามเพยง 6 ปจจยทมคณลกษณะเปนไปตามเกณฑ คอ ปจจยท ปจจยท ปจจยท ปจจยท ปจจย และปจจยท สวนปจจยทเหลอไมเปนไปตาม

132

เกณฑการพจารณา ทาใหตวแปรในการพจารณาเหลอเพยงจานวน 43 ตวแปร จากตวแปรทงหมด 112

ตวแปรซงจาแนกไดดงตารางท

ตารางท แสดงคานาหนกปจจยและกลมจานวนปจจย

ตวแปรท

คานาหนกปจจย

กลมท กลมท กลมท กลมท กลมท กลมท

0.785

0.760

0.750

0.701

0.688

0.638

0.594

0.567

0.563

0.553

0.525

0.520

102 0.766

96 0.760

100 0.758

103 0.747

95 0.740

98 0.737

133

ตารางท แสดงคานาหนกปจจยและกลมจานวนปจจย (ตอ)

ตวแปรท

คานาหนกปจจย

กลมท กลมท กลมท กลมท กลมท กลมท

101 0.718

0.670

0.649

77 0.670

79 0.659

81 0.627

76 0.618

78 0.617

82 0.604

75 0.594

80 0.590

65 0.691

63 0.635

58 0.592

64 0.557

59 0.547

89 0.728

88 0.715

87 0.663

90 0.603

91 0.540

134

ตารางท แสดงคานาหนกปจจยและกลมจานวนปจจย (ตอ)

ตวแปรท

คานาหนกปจจย

กลมท กลมท กลมท กลมท กลมท กลมท

86 0.511

106 0.711

105 0.543

104 0.513

รวมทงสน

43 ตวแปร ตวแปร ตวแปร ตวแปร ตวแปร ตวแปร ตวแปร

จากตารางท พบวา ปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ม ปจจย คอ ปจจยท จานวน ตวแปร ปจจยท จานวน ตวแปร ปจจยท จานวน ตวแปร ปจจยท จานวน ตวแปร ปจจยท จานวน ตวแปร ปจจยท จานวน ตวแปร

จากผลการวเคราะหองคประกอบเชงสารวจ (Exploratory factor analysis) ดวยวธการสกดปจจย (Principal Component Analysis: PCA) แลวไดปจจยทสาคญทงหมด ปจจยนผวจยจงไดนามากาหนดเปนปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา โดยจาแนกรายละเอยดในตารางท -

135

ตารางท 10 แสดงปจจยท 1

ตวแปร ขอความ คานาหนกปจจย

การใชสมดบนทกงาน .

การใชเทคโนโลยในการบรหารเวลา .

การใชอนเตอรเนตในการวางแผนในการบรหารเวลา .

การใชสมดตดตามงาน .

การใชโทรศพทในการตดตามงาน ประสานงาน .

55 การใชกระดาษโนตเลกๆในการตดตามงานตามฝายตาง ๆ . การใชปฏทนแผนงานรายเดอน .

การวางแผนดวยบนทกประจาวน .

การใชปากกาหลากสเพอแสดงความสาคญของงานทแตกตางกน . การใชแบบฟอรมในเอกสารทตองทาซาๆ .

การใชเลขานการสวนตวในการชวยจาตางๆ .

การใชคมอในการทางาน .

จากตารางท 10 พบวาปจจยท 1 ซงบรรยายดวยตวแปรสาคญจานวน 12 ตวแปร มคานาหนกตวแปรในปจจยอยระหวาง 0.785 ถง 0.520 มคาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) เทากบ 23.539 คารอยละของความแปรปรวนเทากบ 21.017 แสดงวาตวแปรทง 12 ตวแปร เปนตวแปรทรวมกนบรรยายปจจยนไดดทสด และปจจยนสามารถบรรยายความแปรปรวน ไดรอยละ 23.539 ซงเมอเทยบคาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) กบปจจยอน ๆ แลว ปจจยนมความสาคญเปนอนดบ 1 เมอแยกพจารณาเปนรายขอพบวา “การใชสมดบนทกงาน” มคานาหนกตวแปรในปจจยมากทสด (0.785) และ “การใชคมอในการทางาน” มคานาหนกตวแปรในปจจยนอยทสด (0.520) ผวจยตงชอปจจยท 1 นวา “เครองมอทชวยในการบรหารเวลา ”

136

ตารางท 11 แสดงปจจยท 2

ตวแปร ขอความ คานาหนกปจจย

การควบคมและดาเนนการตามตาราง .

การวางแผนการทางาน . การกาหนดตารางเวลา .

การคานวณเวลาแตจะใชในแตละงาน .

การกาหนดวตถประสงคของงาน .

การประเมนผลและปรบปรงแผนในการใชเวลา .

การเลอกงานทมความสาคญกอน .

การจดลาดบความสาคญของงานแตละเรอง .

การทบทวนสงททาตลอดวนเพอสรางแนวทางการทางาน .

จากตารางท 11 พบวาปจจยดานท 2 ซงบรรยายดวยตวแปรสาคญจานวน 9 ตวแปร มคานาหนกตวแปรในปจจยอยระหวาง 0.766 ถง 0.649 มคาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) เทากบ 5.829 คารอยละของความแปรปรวนเทากบ 5.205 แสดงวาตวแปรทง 9 ตวแปร เปนตวแปรทรวมกนบรรยายปจจยนไดดทสด และปจจยนสามารถบรรยายความแปรปรวน ไดรอยละ 5.205 ซงเมอเทยบคาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) กบปจจยอน ๆ แลว ปจจยนมความสาคญเปนอนดบ 2 เมอแยกพจารณาเปนรายขอพบวา “การควบคมและดาเนนการตามตาราง” มคานาหนกตวแปรในปจจยมากทสด (0.766) และ “การทบทวนสงททาตลอดวนเพอสรางแนวทางการทางาน” มคานาหนกตวแปรในปจจยนอยทสด (0.649) ผวจยตงชอปจจยท 2 นวา “การวางแผน”

137

ตารางท 12 แสดงปจจยท 3

ตวแปร ขอความ คานาหนกปจจย

การเปรยบเวลาทางานจรงกบเวลาทประมาณการไว .

การเนนสวนสาคญในเอกสารเพออานซาไดเรวขน .

การใหรางวลตวเองเมอทางานเสรจตรงเวลา .

การแบงชวงเวลาในการบนทกการทางานออกเปนชวงละ30 นาท .

การทบทวนตารางเวลาเพอประเมนประสทธภาพงาน .

การประเมนปรมาณงาน 0.604

การททาการบรหารเวลาใหเปนเรองสาคญ .

การกาหนดเสนตายของงานทเปนไปได .

จากตารางท 12 พบวาปจจยดานท 3 ซงบรรยายดวยตวแปรสาคญจานวน 8 ตวแปร มคานาหนกตวแปรในปจจยอยระหวาง 0.670 ถง 0.590 มคาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) เทากบ 4.242 คารอยละของความแปรปรวนเทากบ 3.788 แสดงวาตวแปรทง 8 ตวแปร เปนตวแปรทรวมกนบรรยายปจจยนไดดทสด และปจจยนสามารถบรรยายความแปรปรวน ไดรอยละ 3.788 ซงเมอเทยบคาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) กบปจจยอน ๆ แลว ปจจยนมความสาคญเปนอนดบ 3 เมอแยกพจารณาเปนรายขอพบวา “การเปรยบเวลาทางานจรงกบเวลาทประมาณการไว” มคานาหนกตวแปรในปจจยมากทสด (0.670) และ “กาหนดเสนตายของงานทเปนไปได” มคานาหนกตวแปรในปจจยนอยทสด (0.590) ผวจยตงชอปจจยท 3 นวา “เทคนคการบรหารเวลา”

138

ตารางท แสดงปจจยท 4

ตวแปร ขอความ คานาหนกปจจย

การกาหนดเปาหมายของชวต .

การบนทกเวลาการทางานตามเปาหมายทกาหนด .

การจดทารายการทตองทาในแตละวน .

การจดลาดบความสาคญของเปาหมาย .

การกาหนดเปาหมายของการทางาน .

จากตารางท 13 พบวาปจจยดานท 4 ซงบรรยายดวยตวแปรสาคญจานวน 5 ตวแปร มคานาหนกตวแปรในปจจยอยระหวาง 0.691 ถง 0.547 มคาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) เทากบ 3.788 คารอยละของความแปรปรวนเทากบ 3.382 แสดงวาตวแปรทง 5 ตวแปร เปนตวแปรทรวมกนบรรยายปจจยนไดดทสด และปจจยนสามารถบรรยายความแปรปรวน ไดรอยละ 3.382 ซงเมอเทยบคาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) กบปจจยอน ๆ แลว ปจจยนมความสาคญเปนอนดบ 4 เมอแยกพจารณาเปนรายขอพบวา “การกาหนดเปาหมายของชวต” มคานาหนกตวแปรในปจจยมากทสด (0.691) และ “การกาหนดเปาหมายของการทางาน” มคานาหนกตวแปรในปจจยนอยทสด (0.547) ผวจยตงชอปจจยท 4 นวา “การตงเปาหมาย”

139

ตารางท แสดงปจจยท 5

ตวแปร ขอความ คานาหนกปจจย

การอานหวเรองหนงสอพมพรายวนแบบผานตา .

การเกบเฉพาะเอกสารสาคญทตองอานไวบนโตะ .

การบอกเลกสมาชกนตยสารทไมไดอาน .

การลบเอกสารทไมตองการออกจากคอมพวเตอรเดอนละครง .

การคดเลอกอเมลทใชงานจรง .

การยกหโทรศพทเพอแสดงการยตการพบ .

จากตารางท พบวาปจจยดานท 5 ซงบรรยายดวยตวแปรสาคญจานวน 6 ตวแปร มคานาหนกตวแปรในปจจยอยระหวาง 0.728 ถง 0.511 มคาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) เทากบ 2.760 คารอยละของความแปรปรวนเทากบ 2.464 แสดงวาตวแปรทง 6 ตวแปร เปนตวแปรทรวมกนบรรยายปจจยนไดดทสด และปจจยนสามารถบรรยายความแปรปรวน ไดรอยละ 2.464 ซงเมอเทยบคาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) กบปจจยอน ๆ แลว ปจจยนมความสาคญเปนอนดบ 5 เมอแยกพจารณาเปนรายขอพบวา “การอานหวเรองหนงสอพมพรายวนแบบผานตา” มคานาหนกตวแปรในปจจยมากทสด (0.728) และ “การยกหโทรศพทเพอแสดงการยตการพบ” มคานาหนกตวแปรในปจจยนอยทสด (0.511) ผวจยตงชอปจจยท 3 นวา “การขจดตวการทาใหเสยเวลา”

140

ตารางท แสดงปจจยท 6

ตวแปร

ขอความ คานาหนกปจจย

การหากจกรรมทาระหวางรอและเดนทาง .

การทาสงทตนเตน .

การทางานทยากแตเชา .

จากตารางท พบวาปจจยดานท 6 ซงบรรยายดวยตวแปรสาคญจานวน 3 ตวแปร มคานาหนกตวแปรในปจจยอยระหวาง 0.711 ถง 0.513 มคาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) เทากบ 1.782 คารอยละของความแปรปรวนเทากบ 1.591 แสดงวาตวแปรทง 3 ตวแปร เปนตวแปรทรวมกนบรรยายปจจยนไดดทสด และปจจยนสามารถบรรยายความแปรปรวน ไดรอยละ 1.591 ซงเมอเทยบคาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) กบปจจยอน ๆ แลว ปจจยนมความสาคญเปนอนดบ 6 เมอแยกพจารณาเปนรายขอพบวา “การหากจกรรมทาระหวางรอและเดนทาง” มคานาหนกตวแปรในปจจยมากทสด (0.711) และ“การทางานทยากแตเชา” มคานาหนกตวแปรในปจจยนอยทสด (0.513) ผวจยตงชอปจจยท 6 นวา “การใชเวลาอยางมประสทธภาพ”

จากผลการวเคราะหองคประกอบเชงสารวจ (Exploratory factor analysis) ดวยวธการสกดปจจย (Principal Component Analysis: PCA) แลวไดปจจยทสาคญทงหมด ปจจยนผวจยจงกาหนดชอปจจยในแตละปจจยดงตารางท

141

ตารางท 16 แสดงชอปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

ลาดบท ชอปจจย จานวนตว

แปร

คานาหนกปจจย (factor loading)

1 เครองมอทชวยในการบรหารเวลา 0.785 - 0.520 2 การวางแผน 0.766 - 0.649 3 เทคนคการบรหารเวลา 0.670 - 0.590

4 การตงเปาหมาย 5 0.691 - 0.547

5 การขจดตวการทาใหเสยเวลา 6 0.728 - 0.511

การใชเวลาอยางมประสทธภาพ 3 0.711 - 0.513

รวม 43

จากตารางท 16 พบวา ปจจยทมคณสมบตตามเกณฑทกาหนดมจานวน 6 ปจจย โดยปจจยท 1 มจานวนตวแปรทอธบายปจจย 12 ตวแปร มคานาหนกปจจยอยระหวาง 0.520 - 0.785ปจจยท 2 มจานวนตวแปรทอธบายปจจย 9 ตวแปร มคานาหนกปจจยอยระหวาง 0.649 - 0.766 ปจจยท 3 มจานวนตวแปรทอธบายปจจย 7 ตวแปร มคานาหนกปจจยอยระหวาง 0.590 - 0.670 ปจจยท 4 มจานวนตวแปรทอธบายปจจย 5 ตวแปรมคานาหนกปจจยอยระหวาง 0.547 - 0.691 ปจจยท 5 มจานวนตวแปรทอธบายปจจย 6 ตวแปร มคานาหนกปจจยอยระหวาง 0.511 - 0.728 และปจจยท 6 มจานวนตวแปรทอธบายปจจย 6 ตวแปร มคานาหนกปจจยอยระหวาง 0.513 – 0.711

จากการวเคราะหองคประกอบเชงสารวจ (Exploratory factor analysis) ปรากฏวาไดปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาทงหมด 6

ปจจย ผวจยจงสรปปจจยไดดงแผนภมท 8

142

แผนภมท 8 แสดงปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

จากแผนภมท 8 อธบายไดวา ปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาประกอบดวย 6 ปจจย ดงน

F1. ปจจย “เครองมอทชวยในการบรหารเวลา” ประกอบดวย การใชสมดบนทกงาน, การใช-เทคโนโลยในการบรหารเวลา, การใชอนเตอรเนตในการวางแผนในการบรหารเวลา, การใชสมดตดตามงาน การใชโทรศพทในการตดตามงาน ประสานงาน, การใชกระดาษโนตเลกๆในการตดตามงานตามฝายตาง ๆ การใชปฏทนแผนงานรายเดอน, การวางแผนดวยบนทกประจาวน, การใชปากกา-หลากสเพอแสดงความสาคญของงานทแตกตางกน, การใชแบบฟอรมในเอกสารทตองทาซาๆ, การใชเลขานการสวนตวในการชวยจาตางๆ และการใชคมอในการทางาน

F2. ปจจย “การวางแผน” ประกอบดวย การวางแผนการทางาน, การกาหนดวตถประสงคของงานการจดลาดบความสาคญของงานแตละเรอง, การเลอกงานทมความสาคญกอน, การกาหนด

ปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรอง

ผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

F1. เครองมอทชวย ในการบรหารเวลา

F6. การใชเวลาอยางมประสทธภาพ

F5. การขจดตวการ ทาใหเสยเวลา

F2. การวางแผน

F3. เทคนค การบรหารเวลา

F4. การตงเปาหมาย

143

ตารางเวลา, การคานวณเวลาแตจะใชในแตละงาน, การควบคมและดาเนนการตามตาราง, การ-ทบทวนสงททาตลอดวนเพอสรางแนวทางการทางาน และการประเมนผลและปรบปรงแผนในการใชเวลา

F3. ปจจย “เทคนคการบรหารเวลา” ประกอบดวย การเปรยบเวลาทางานจรงกบเวลาทประมาณการไว, การเนนสวนสาคญในเอกสารเพออานซาไดเรวขน, การแบงชวงเวลาในการบนทกการทางานออกเปนชวงละ นาท, การทบทวนตารางเวลาเพอประเมนประสทธภาพงาน, การประเมนปรมาณงาน, การททาการบรหารเวลาใหเปนเรองสาคญ, การกาหนดเสนตายของงานทเปนไปได และการใหรางวลตวเองเมอทางานเสรจตรงเวลา

F4. ปจจย “การตงเปาหมาย” ประกอบดวย การกาหนดเปาหมายของชวต, การจดลาดบความสาคญของเปาหมาย, การกาหนดเปาหมายของการทางาน, การจดทารายการทตองทาในแตละวน

และการบนทกเวลาการทางานตามเปาหมายทกาหนด

F5. ปจจย “การขจดตวการทาใหเสยเวลา” ประกอบดวย การอานหวเรองหนงสอพมพรายวนแบบผานตา, การเกบเฉพาะเอกสารสาคญทตองอานไวบนโตะ, การบอกเลกสมาชกนตยสารทไมไดอาน, การลบเอกสารทไมตองการออกจากคอมพวเตอรเดอนละครง, การคดเลอกอเมลทใชงานจรง และการยกหโทรศพทเพอแสดงการยตการพบ

F6. ปจจย “การใชเวลาอยางมประสทธภาพ” ประกอบดวย การหากจกรรมทาระหวางรอและเดนทาง, การทาสงทตนเตน และการทางานทยากแตเชา

144

ตอนท 2 รปแบบการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

. การวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล (canonical correlation analysis)

ขนตอนนเปนการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล (canonical correlation analysis) เพอหารปแบบการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ซงจอนหสน และวชเชอรน (Johnson and Wichern ) กลาววาการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอลพฒนาโดย Hotelling H. เปนการวเคราะหเพอหาความสมพนธของตวแปร ชด โดยเนนไปทการหาความสมพนธเชงเสนของตวแปรชดหนงกบตวแปรอกชดหนง ดวยการสรางตวแปรคาโนนคอล (canonical variables) ขนมา ซงตวแปรคาโนนคอลนจะเปนฟงกชนเชงเสนของตวแปรเดมในแตละชดโดยในครงแรกจะพจารณาความสมพนธเชงเสนทมความสมพนธมากทสด หลงจากนนจะพจารณาความสมพนธเชงเสนคตอไปทมความสมพนธมากทสดจากคตางๆ ทไมมความสมพนธกบคแรก และเรยกความสมพนธระหวางตวแปรคาโนนคอลวาสหสมพนธคาโนนคอล (canonical correlation ) ซงสหสมพนธคาโนนคอลนจะบอกความแขงแรง ( strength ) ของความสมพนธระหวางตวแปร ชด126

การจดกลมตวแปรเปน ชด สามารถทาไดโดย ) ไมแบงวาตวแปรชดใดเปนตวแปรอสระและชดใดเปนตวแปรตาม เพยงแตตองการวดความสมพนธของตวแปรทง ชด หรอ ) เปนการหาสาเหตหรอวดความสมพนธของตวแปรทง ชด โดยกาหนดวาตวแปรชดหนงเปนตวแปรอสระ และอกชดหนงเปนตวแปรตาม โดยตวแปรในแตละชดมมากกวา ตว และจานวนตวแปรในแตละชดจะเทากนหรอไมเทากนกได และจานวนชดของฟงกชนคาโนนคอลจะมกชดขนอยกบจานวนตวแปรนอยทสดทอยในชดตวแปรเดม127

การวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล มความเหมาะสมในการนามาใชกบการศกษาวจยทางสงคมศาสตรและทางการศกษาทมกจะทาการศกษาตวแปรหลายๆดาน เพอใหครอบคลมความสลบซบซอนของมนษย การวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล ชวยใหสามารถอธบายปรากฏการณของ

126 Johnson, Richard A., and Wichern, Dean W. Applied Multivariate Statistical Analysis.

6th ed. (Englewood Cliffs, N.J. : Prentice-Hall, 1988.), 438.

127

กลยา วานชยบญชา, การวเคราะหขอมลหลายตวแปร, พมพครงท , (กรงเทพฯ : ธรรมสาร, ), - .

145

ความสมพนธระหวางตวแปร ชดไดชดเจนและแมนยา อกทงยงชวยใหการวจยมความตรงภายในและความตรงภายนอกมากขน และการวเคราะหความสมพนธของตวแปรจะเปนการพจารณาในลกษณะตวแปรหลายตวกบตวแปรหลายตว ไมใชลกษณะรายค128 สาหรบการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล อธบายโดยใชภาพท ประกอบ ดงน

คาโนนคอลฟงกชนท n

ภาพท คาโนนคอลฟงกชนท n ของการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล

จากภาพท แสดงคาโนนคอลฟงกชนของการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอลโดยในภาพท สมมตวาตวแปรเดม ชด คอชด F ประกอบดวยตวแปร ตว คอ F4, F2 , F3และ F6 กบชด Y

ประกอบดวยตวแปร F1 และ F5 การหาความสมพนธของตวแปรทงสองชดนจะมการสรางตวแปร คาโนนคอลหรอตวแปรสงเคราะห (canonical variables หรอ synthetic variables ) ขนมา ซงตวแปรคา

128

สาราญ มแจง, สถตชนสงสาหรบการวจย, พมพครงท , (กรงเทพฯ : นชนแอดเวอรไทซง-กรฟ, ), - .

W4

V2

V1

W3

W2

W1

สหสมพนธ คาโนนคอล

นาหนก คาโนนคอล

นาหนก คาโนนคอล ตวแปรเดม F4

ตวแปรเดม F2

ตวแปรเดม F3

ตวแปรเดม F1

ตวแปรเดม F5

ตวแปร คาโนนคอล

ชดท

ตวแปร คาโนนคอล

ชดท

ตวแปรเดม F6

146

โนนคอลนจะเปนฟงกชนเชงเสนของตวแปรเดมในแตละชด โดยการคานวณหาคาสหสมพนธระหวางตวแปรคาโนนคอลกบตวแปรเดมทงสองชด และเรยกคาสหสมพนธของตวแปรคาโนนคอล แตละตวกบตวแปรเดมวานาหนกคาโนนคอล(canonical loading หรอ canonical structure correlations ) ซงถามคามากแสดงวาตวแปรคาโนนคอลนนนนสามารถอธบายความแปรปรวนของตวแปรเดมไดมาก หลงจากนนจงคานวณหาสหสมพนธระหวางตวแปรคาโนนคอล และเรยกคาสหสมพนธระหวางตวแปรคาโนนคอลวา สหสมพนธคาโนนคอล (canonical correlation หรอ canonical correlation coeffient

หรอ Rc) ซงจะมคาเปนบวกและมคาอยระหวาง – และแตละชดของความสมพนธทกลาวมาเรยกวา ฟงกชนคาโนนคอล ( canonical function ) ดงนน จานวนฟงกชนคาโนนคอลจะมกฟงกชนจงขนอยกบตวแปรทนอยทสดทอยในชดตวแปรเดม ( เชน ภาพท จานวนตวแปรเดมในชดทนอยทสดคอ ตวแปร ดงนนจะไดฟงกชนคาโนนคอล ฟงกชน ) โดยคาโนนคอลฟงกชนแรกจะสรางตวแปรคาโนนคอลททาใหคาสหสมพนธคาโนนคอลสงทสด คาโนนคอลฟงกชนตอไปจะสรางตวแปรคาโนนคอลททาใหมความสมพนธสงทสดเทาทจะทาไดโดยตวแปรคาโนนคอลทงสองตวในฟงกชนนจะตองไมมความสมพนธกบตวแปรคาโนนคอลทงสองตวในฟงกชนกอนหนา และถานาคาสหสมพนธคาโนนคอล มายกกาลงสอง เรยกวา สหสมพนธคาโนนคอลกาลงสองหรอคาไอเกน ( squared canonical

correlations or canonical roots or eigenvalue : Re2) เปนคาทแสดงสดสวนของความแปรปรวนรวมระหวางตวแปรคาโนนคอลทงสองชด ใชแสดงรอยละของความแปรปรวนของตวแปรเดมทมสวนในการสรางคาโนนคอล สาหรบคาเกน ( reduncy index : R ) เปนคาทใชวดความแปรปรวนของตวแปรเดมชดหนงทสามารถพยากรณคาตวแปรคาโนนคอลจากตวแปรเดมอกชดหนง ถาคาเกนมาก แสดงวาตวแปรมความสามารถในการพยากรณมาก ดงนนจงใชคาเกนในการประเมนประสทธภาพของการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล129

129 Laessig, R.E., and Duckett, E.J. “Canonical correlation analysis: potential for

environmental health planning.” Am J Public Health. 69 (4) (Apr 1979) : 353-359

Sherry, A., and Henson, R. K. “Conducting and interpreting canonical correlation analysis in

personality research: A user-friendly primer.” Journal of Personality Assessment, 84 2005 : 37-48.

147

การวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล ในขนตอนน ผวจยนาปจจยทเกยวของกบ การบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาทง ปจจยมาเปนตวแปรในการวเคราะห เพอตองการทราบรปแบบความสมพนธทง ตวโดยแบงกลมตวแปรดงกลาวออกเปน กลมเพอใชในการวเคราะห ซง แฮมคอก (Hamcock ) กลาววา การแบงตวแปรใหเปนตวแปรตนหรอตวแปรตามมความสาคญนอยสาหรบการประมาณคาทางสถตของคาโนนคอลฟงกชน เพราะการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล เปนการใหนาหนกตวแปรคาโนนคอลทมความสมพนธมากทสดโดยไมเนนวาตวแปรเดมตองอยในตวแปรคาโนนคอลชดใด แตอยางไรกตาม ดวยเทคนคการหาความสมพนธทมากทสดระหวางตวแปรคาโนนคอลทงสองตว ตวแปรแตละตวในแตละชดจงสมพนธกบตวแปรตวอน ๆ ในทงสองชด ดวยเหตนการเพมหรอลดตวแปรเพยงตวใดตวหนงจงมผลกระทบกบผลทได โดยเฉพาะกบตวแปรชดตรงขาม การจดแบงตวแปรในแตละชดของตวแปรคาโนนคอล ไมวาจะเปนตวแปรตนหรอตวแปรตามจงตองใชความระมดระวง นกวจยตองมแนวคดเชอมโยงชดของตวแปรกอนทาการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล เพอทาใหการกาหนดตวแปรตน ตวแปรตามมความสาคญตอการสรางความสมพนธทแขงแรงสาหรบตวแปรทงหมด

ดงนนเพอใหไดความสมพนธทแขงแรงมากทสด ผวจยจงกลบไปพจารณาการแบงกลมตวแปรเปน กลม โดยกลบไปพจารณา พบวา แคทรน (Katherine W.) ไดแบงปจจยของการบรหารเวลาเปน ดานคอ ดานปจจยภายในซงเปนปจจยทเกดจากตวบคคลเองและปจจยภายนอกเปนปจจยทเกดขนจากสงแวดลอมตางรอบดาน130 สอดคลองกบ สมทธ และสมทธ (Smith and Smith) และเกรยงศกด เจรญวงศศกด131 กลาวถงปจจยทมผลตอการบรหารเวลาไวสอดคลองกน คอ 1. ปจจยจากภายในตวบคคล ซงเกดจากการจดการเวลาทไมดพอของตวเอง เชน ความไรวนย การผดวนประกนพรง การไมรจกปฏเสธผอนเนองจากเกรงใจ ขาดเปาหมายทชดเจน ไมมการกาหนดเวลาแลวเสรจของงาน แมกระทงการมง

130

Katherine. W, Nursing management: concepts and issues, 2nd ed, (Crawfordville.

Binder: RR, Donnelley & Sens Company, 1996), 140. 131

เกรยงศกด เจรญวงศศกด. บรหารเวลาเพอความสาเรจ. พมพครงท . (กรงเทพมหานคร: ซคเซสมเดย จากด. ), 65.

148

เอาชนะจนเกนควรกเปนปญหาได และ 2) ปจจยจากภายนอก หมายถงสงทเกดจากบคคลอน หรอสภาพแวดลอมทาใหเกดการสญเสยเวลา เชน การมแขก โทรศพท การรอคอย หรอกระทงเสยงทดงมาก

ๆ ปจจยตาง ๆเหลานลวนมผลกระทบตอการจดการเวลาทาใหกาหนดการทวางไวตองเลอนออกไปหรออาจตองยกเลกกาหนดการนน ๆ เสย132

สรปไดวา ขนตอนนผวจยแบงตวแปรออกเปน กลมคอกลมตวแปรดานปจจยภายใน กบกลมตวแปรดานปจจยภายนอก โดยกลมตวแปรกลมดานปจจยภายในประกอบไปดวย การตงเปาหมาย, การวางแผน เทคนคในการบรหารเวลา และการใชเวลาอยางมประสทธภาพ และดานปจจยภายนอกประกอบดวย ตวแปรเครองมอทชวยในการบรหารเวลา และการขจดตวการทาใหเสยเวลา แลวจงทาการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล

. การตรวจสอบความเหมาะสมของขอมลในการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล

. การตรวจสอบจานวนขอมลทเหมาะสมทใชในการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล

รมเมล (Rummel quoted in Laessig and Duckett ) กลาววา ตามกฎอยางงาย (rule of

thumb) จานวนขอมลทจะใชในการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล ควรจะมอยางนอย รายตอหนงตวแปรทใชในการวเคราะห จงจะถอวาเหมาะสมในการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล หากนอยกวานคานาหนก (weight) หรอคาความแปรปรวนมาตรฐาน (standardize coefficients) ทคานวณไดจะไมคงท133 ซงการวจยนมตวแปรทตองการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอลจานวน ตว จงตองการขอมลอยางนอย ราย แตการวจยนมจานวนขอมล ราย ซงมากกวากฎทตงไว จงมความเหมาะสมทจะวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอลตอไป

132

Smith, S, F, and C, M, Smith, Personal Health Choices, (U.S.A.: Jones and Bartlett

Publication, 1990), 110.

133 Rummel, R. J. Applied Factor Analysis. Evanston, Ill.: Northwestern University Press,

1970. Quoted in Laessig, R.E., and Duckett, E.J. “Canonical correlation analysis: potential for

environmental health planning.” Am J Public Health. 69 (4) (Apr 1979), 353 -359.

149

. การตรวจสอบคาสมประสทธสหสมพนธ

คาสมประสทธสหสมพนธภายในตวแปรดานปจจยภายใน คาสมประสทธสหสมพนธภายในตวแปรดานปจจยภายนอก และคาสมประสทธสหสมพนธภายในขามกลมแสดงในตารางท

ตารางท คาสมประสทธสหสมพนธภายในตวแปรดานปจจยภายใน คาสมประสทธสหสมพนธภายในตวแปรดานปจจยภายนอก และคาสมประสทธสหสมพนธภายในขามกลม

ตวแปร การตงเปาหมาย การวางแผน เทคนคการบรหารเวลา

การใชเวลาอยางม

ประสทธภาพ

เครองมอทชวยในการบรหารเวลา

การขจดตวการทาใหเสยเวลา

การตงเปาหมาย .

การวางแผน . .

เทคนคการบรหารเวลา . . .

การใชเวลาอยางมประสทธภาพ . . . .

เครองมอทชวยในการบรหารเวลา

. . . . .

การขจดตวการทาใหเสยเวลา . . . . . .

** Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed)

จากตารางท พบวา คาสมประสทธสหสมพนธภายในตวแปรปจจยภายในมคาอยระหวาง . – . ซงสมพนธกนทางบวกทกดาน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ . คาสมประสทธสหสมพนธภายในตวแปรดานปจจยภายนอกมคา . ซงสมพนธกนทางบวกทกดาน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .

150

เมอพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธภายในขามกลม ระหวางตวแปรดานปจจยภายในกบ ตวแปรดานปจจยภายนอก พบวามคาอยระหวาง . – . ซงสมพนธกนทางบวกทกดาน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ . และพบวาคาสมประสทธสหสมพนธขามกลมตวแปรไมมคาเปนศนยบางตว แสดงวาตวแปรทงสองกลมมความสมพนธขามกลมกน จงมความเหมาะสมทจะวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอลในขนตอไป134

3. การประเมนความเหมาะสมของฟงกชนคาโนนคอลทจะแปลผล

แฮมคอค ( Hamcock ) กลาววาคาโนนคอลฟงกชนใดมความเหมาะสมทจะแปลผลหรอไมนน พจารณาจาก ) การทดสอบระดบนยสาคญทางสถตและคาสหสมพนธคาโนนคอลทมนยสาคญทางปฏบต และ ) การวเคราะหคาเกนของแตละคาโนนคอลฟงกชน135 ซงในขนตอนมรายละเอยดวเคราะหดงน

. การทดสอบระดบนยสาคญทางสถตและคาสหสมพนธคาโนนคอลทมนยสาคญทางปฏบตระดบนยสาคญทางสถตและคาสหสมพนธคาโนนคอลแสดงในตารางท

ตารางท คาสหสมพนธคาโนนคอล คาไอเกน และสถตทดสอบ

canonical

function

canonical

correlation (Rc)

canonical

root

Rc2

Wilk’s lamda

chi - square 2

df Sig

1 0.617 . 0.571 277.432 8.000 .000

2 0.277 . 0.923 39.529 3.000 .000

134

สาราญ มแจง, สถตชนสงสาหรบการวจย, พมพครงท , (กรงเทพฯ : นชนแอดเวอรไทซง-กรฟ, ), .

135 Hamcock, G, Canonical Correlation Analysis, Access 12 may 2013, Available from

http://www.education.umd.edu/EDMS/fac/Hancock/Course_Materials/EDMS771/readings/

CanonicalCorrelationChapter.pdf

151

จากตารางท พบวาการหาคาสหสมพนธคาโนนคอลระหวางตวแปรระหวางตวแปรดานปจจยภายใน ตว ไดแก การตงเปาหมาย การวางแผน เทคนคในการบรหารเวลา และการใชเวลาอยางมประสทธภาพ กบตวแปรดานปจจยภายนอกจานวน ตว ไดแก เครองมอทชวยในการบรหารเวลา และการขจดตวการทาใหเสยเวลา ไดฟงกชนคาโนนคอล ฟงกชน โดยคาโนนคอลฟงกชนท และคาโนนคอลฟงกชนท มนยสาคญทางสถตท ระดบ . ดงนนทงสองฟงกชนจงควรไดรบการแปลผล

แฮมคอค (Hamcock) กลาววานยสาคญทางปฏบตของคาโนนคอลฟงกชนพจารณาไดจากคาสหสมพนธคาโนนคอล และไมมแนวทางบอกวาคาของสหสมพนธคาโนนคอลควรมคาเทาใด จง-เหมาะสม การตดสนใจขนอยกบขอคนพบททาใหเกดความเขาใจในปญหาการวจยมากขน

จากตารางท พบวาคาสหสมพนธคาโนนคอลทงสองฟงกชนมคา . และ . ตามลาดบ และอธบายความแปรปรวนรวมกนระหวางชดของตวแปรในฟงกชนท ไดรอยละ . อธบายความแปรปรวนรวมกนระหวางชดของตวแปรทเหลอจากฟงกชนท ไดรอยละ . และเมอรวมกนแลวอธบายความแปรปรวนไดรอยละ . ( . + . = 45.6)

ในทน ผวจยกาหนดไววา หากคาโนนคอลฟงกชนใดอธบายความแปรปรวนไดตากวา ไมมนยสาคญในทางปฏบต ดงนน จงกลาวไดวาคาโนนคอลฟงกชนท มนยสาคญทางทางปฏบต ดงนนฟงกชนท จงควรไดรบการแปลผลเทานน

3.3 การวเคราะหคาเกนของคาโนนคอลฟงกชน

แฮมคอค (Hamcock) กลาววา การยอมรบคาโนนคอลฟงกชนทจะทาการแปลผลนน สามารถวดไดจากคาเกน ซงปรมาณคาเกนทนอยทสดทรบไดจะเปนเทาไรนน ไมมแนวทางบอกไวชดเจน นกวจยตองตดสนใจเองวาคาโนนคอลฟงกชนทมคาเกนตานนควรจะไดรบการแปลผลหรอไม โดยพจารณาคาไอเกนประกอบ ซงในการวจยนผวจยกาหนดคาเกนในคตรงขามตาสดทยอมรบไดอยทรอยละ และคาเกนทไดจากการวเคราะห ปรากฏในตารางท

152

ตารางท การวเคราะหคาเกนของคาโนนคอลฟงกชน

สดสวนความแปรปรวนดานปจจยภายในทถกอธบายโดยตวแปรคาโนนคอล

canonical

function

ในตวแปรคาโนนคอลชดมนเอง

(shared variance)

คาไอเกน

(explained

variance)

ในตวแปรคาโนนคอลชดตรงขาม

(redundancy)

cumulative percentage cumulative percentage 1 .514 . .196 2 .144 . .011

สดสวนความแปรปรวนดานปจจยภายนอกทถกอธบายโดยตวแปรคาโนนคอล

canonical

function

ในตวแปรคาโนนคอลชดมนเอง

(shared variance) คาไอเกน

(explained

variance)

ในตวแปรคาโนนคอลชดตรงขาม

(redundancy)

cumulative percentage cumulative percentage

1 .630 . .240 2 .370 . .028

จากตารางท คาเกนเปนคาใชวดปรมาณความแปรปรวนของตวแปรเดมชดหนงทสามารถพยากรณคาตวแปรคาโนนคอลจากตวแปรเดมอกชดหนง ถาคาเกนมากแสดงวามความสามารถในการพยากรณมาก ดงนน เมอวเคราะหคาเกนของตวแปรดานปจจยภายนอกทถกอธบายดวยตวแปรดานปจจยภายในมคา 0.240 หมายความวาความแปรปรวนดานปจจยภายนอกทถกอธบายดวยตวแปรดานปจจยภายในไดรอยละ . ในขณะทคาเกนของตวแปรดานปจจยภายในทถกอธบายดวยตวแปรดานปจจยภายนอกมคา . หมายความวาความแปรปรวนดานปจจยภายในทถกอธบายดวยตวแปรดานปจจยภายนอกไดรอยละ . และคาความแปรปรวนรวมของตวแปรดายปจจยภายนอกมคา . หมายความวา รอยละ . ของความแปรปรวนทงหมดของตวแปรดานปจจยภายนอกอยในฟงกชน คาโนนคอลชดท ในขณะทคาความแปรปรวนรวมของตวแปรดายปจจยภายในมคา . หมายความวา รอยละ . ของความแปรปรวนทงหมดของตวแปรดานปจจยภายในอยในฟงกชน คาโนนคอลชดท ดงนน คาโนนคอลฟงกชนท จงมคาเกนสงกวาทผวจยกาหนดไวและเปนทยอมรบ

153

การวเคราะหของฟงกชนท นนพบวามคาทแตกตางไปกบฟงกชนท กลาวคอ คาเกนมคาตา คอ . สาหรบตวแปรดานปจจยภายใน และ . สาหรบตวแปรดายปจจยภายนอก และตวแปรทงสองชดมความแปรปรวนรวมตาท . สาหรบตวแปรดานปจจยภายในและมความแปรปรวนรวมตาท . สาหรบตวแปรดานปจจยภายนอก ดงนน คาโนนคอลในฟงกชนท จงมคาเกนตาวาผวจยกาหนดไว คาโนนคอลฟงกชนท จงไมเปนทยอมรบเพราะ ไมมนยสาคญในทางปฏบตและมสดสวนของคาเกนไมมากพอ

กลาวโดยสรป คาโนนคอลฟงกชนท เทานนทมความเหมาะสมทจะดาเนนการแปลผลตอไป

.การแปลผลคาโนนคอลฟงกชนเพอใหไดรปแบบการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขต พนทการศกษาประถมศกษา

หลงจากทไดมการทดสอบระดบนยสาคญทางสถต ระดบนยสาคญในทางปฏบต และวเคราะหคาเกนของคาโนนคอลฟงกชนเปนทยอมรบแลว ขนตอไปเปนการแปลผลโดยพจารณาจากคาโนนคอลฟงชนเพอความสมพนธของตวแปรแตละตวทมอยในสหสมพนธคาโนนคอล และการแปลผลสามารถแปลผลไดจากคา คา คอคา standardize canonical weights, canonical loading และ canonical cross –

loading มากกวาคาอน ๆ เนองจากคา standardize canonical weights มกจะใหคาทไมเสถยร และมกเกดภาวะรวมเสนตรงหลายตวแปร (multicolinearity) สวนคา canonical loading เปนคาทมพนฐานการคานวณเนนไปทการทานายผลมากกวาการคานวณเพอหาคาทเหมาะสมทสดเพอการแปลและยงตองระมดระวงเรองความตรงภายนอกดวย แตคา canonical cross – loading ใหคาความสมพนธระหวางตวแปรทงสองชดทตรงกวา และหากซอฟตแวรทใชวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอลบางตวไมไดใหคา canonical cross – loading กสามารถใชคา canonical loading แทนได ดกวาการใช standardize

canonical weights ดงนน ในการวจยน ผวจยจงใชคา canonical cross – loading ในการแปลผลคาโนนคอลฟงกชน ดงตารางท

154

ตารางท ความสมพนธของตวแปรดานปจจยภายใน ดานปจจยภายนอก ฟงกชนท และฟงกชนท

ตวแปร

ฟงกชนท ฟงกชนท

communality

coefficients

h2 (%)

standardize

canonical

weights

canonical

cross –

loading

(r)

r2 (%)

standardize

canonical

weights

canonical

cross –

loading (r)

r2 (%)

การตงเปาหมาย -.435 -.491 . -1.062 -.165 . .

การวางแผน -.224 -.383 . .076 .034 . .

เทคนคในการบรหารเวลา

-.539 -.536 . .785 .108 . .

การใชเวลาอยางมประสทธภาพ

-.089 -.331 . .217 .063 . .

Rc2 . . เครองมอทชวยในการบรหารเวลา

-.689 -.517 . -.774 -.151 . .

การขจดตวการทาใหเสยเวลา

-.566 -.461 . .868 .184 . .

ตารางท แสดงคา standardize canonical weights, canonical cross – loading เพอใหเหนความแตกตางของทงสองคา) และคานาหนกคาโนนคอลยกกาลงสอง หรอ r2 ซงเปนคารอยละของความแปรปรวนรวมของตวแปรเดมกบตวแปรคาโนนคอล ชองขวาสดแสดงคาสมประสทธความรวมกน (communality coefficients หรอ h2) ซงแสดงปรมาณวามแปรปรวนของตวแปรเดมทถกสรางขนทงสองฟงกชน ใชบงชความสาคญของตวแปรผลทได

แลซซง และ ดกเกต ( Laessig and Duckett ) กลาววา การเลอกคานาหนกคาโนนคอลในการแปลผลเปนสงสาคญแมวาจะไมมกฎตายตววาตองเลอกนาหนกคาโนนคอลทระดบใดจงจะเหมาะสม

155

ในการแปลผล แตอาจพจารณาไดวา คานาหนกคาโนนคอลท / . / หรอตากวาถอวาตา คานาหนก / . - . / ถอวาพอประมาณ และคานาหนกคาโนนคอล / . / ขนไปถอวาสง136

เมอพจารณาคาโนนคอลฟงกชนท พบวาความสมพนธเชงเสนตวแปรดานปจจยภายในมคาพอประมาณคอ การตงเปาหมาย ( . ) ตวแปรเทคนคการบรหารเวลา ( . ) และมคาตาคอการวางแผน ( . ) และการใชเวลาอยางมประสทธภาพ ( . ) ตามลาดบ และตวแปรดานปจจยภายนอกมคาพอประมาณคอ เครองมอทชวยในการบรหารเวลา ( . ) และการขจดตวการทาใหเสยเวลา ( . ) และ เมอพจารณาคา r2 ซงเปนคาความแปรปรวนรอยละของตวแปรดานปจจยในแตละตวทอธบายคาโนนคอลฟงกชนท พบวาตวแปรเทคนคในการบรหารเวลามคารอยละของความแปรปรวนสงทสดคอ . การตงเปาหมาย . การวางแผน . และตวแปรการใชเวลาอยางมประสทธภาพคารอยละของความ-แปรปรวนตาทสดในกลมน คอมคารอยละ . และ เมอพจารณาคา r2 ซงเปนคาความแปรปรวนรอยละของตวแปรดานปจจยนอก ของฟงกชนท พบวาตวแปรเครองมอทชวยในการบรหารเวลา เทากบ 0.267หรอรอยละ . และตวแปรการขจดตวการทาใหเสยเวลาเทากบ . หรอรอยละ . แสดงวาในการสรางตวแปรคาโนนคอลฟงกชนท ตวแปรเครองมอทชวยในการบรหารเวลา มนาหนกในการสรางมากทสด และตวแปรอนๆ มนาหนกในการสรางรองลงมาตามลาดบ และเมอพจารณาเครองหมายของคา r พบวามเครองหมายเหมอนกน แสดงวาตวแปรทกตวมนาหนกและความสมพนธไปในทางเดยวกน

ผลทไดจากการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอลฟงกชนท แสดงใหเหนวาความสมพนธระหวางตวแปรดานปจจยภายใน และปจจยภายนอกสงผลซงกนและกนและสงผลไปในทศทางเดยวกน ซงสนบสนนทฤษฏทเกยวของกบการบรหารเวลา ชวยใหรองผอานวยการเขตพนทการศกษาประถมศกษาและผทสนใจสามารถใชตวแปรตางทานายความสาเรจในการบรหารเวลาได

เมอพจารณาคาโนนคอลฟงกชนท พบวาเครองหมายของคา r ของตวแปรทกตวมเครองหมายไมไปในทศทางเดยวกนและในขณะเดยวกน คาคาโนนคอลฟงกชนท อธบายความ

136

Laessig, R.E., and Duckett, E.J. “Canonical correlation analysis: potential for

environmental health planning.” Am J Public Health. 69 (4) (Apr 1979) : 353-359

156

แปรปรวนไดตากวา ไมมนยสาคญในทางปฏบต จงแสดงวา มเพยงคาโนนคอลฟงกชนแรก ฟงกชนเดยวทมความเหมาะสมในการแสดงความสมพนธของตวแปรตาง ๆ ทง ตว

สาหรบคา h2 เปนคาสมประสทธความรวมกนทเกดจากการนาคา r2 ของคาโนนคอลฟงกชนท และคาโนนคอลฟงกชนท มารวมกน แสดงสดสวนความแปรปรวนของตวแปรแตละตวทถกอธบายโดยคาโนนคอลทถกแปลผล คานจะทาใหทราบวาตวแปรแตละตวมผลตอการวเคราะหอยางไร

จากทกลาวมาขางตน สามารถเขยนเปนภาพความสมพนธของคาโนนคอลฟงกชนท ไดแผนภมท

แผนภมท รปแบบการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

จากแผนภมท กลาวไดวา ตวแปรคาโนนคอลดานปจจยภายนอกมความสมพนธนอยกบตวแปรคาโนนคอลดานปจจยภายใน โดยทปจจยดานเครองมอทชวยในการบรหารเวลา และการขจดตวการทาใหเสยเวลา จะสงผลพอประมาณตอตวแปรคาโนนคอลดานปจจยภายนอกในทศทางเดยวกน สวน-ปจจยการตงเปาหมายและเทคนคในการบรหารเวลาจะสงผลพอประมาณตอตวแปรคาโนนคอล ดานปจจยภายนอกในทศทางเดยวกน นอกจากน ปจจยการวางแผน และการใชเวลาอยางมประสทธภาพจะสงผลนอยตอตวแปรคาโนนคอล ดานปจจยภายนอกและในทศทางเดยวกน

สหสมพนธคาโนนคอล

0.380 0.461

0.517

0.331

0.536

0.383

0.491

ตวแปร

คาโนนคอล

ดานปจจยภายใน

การตงเปาหมาย

การวางแผน

เทคนค ในการบรหารเวลา

การใชเวลา อยางมประสทธภาพ

เครองมอทชวย ในการบรหารเวลา

การขจดตวการ ทาใหเสยเวลา

ตวแปร

คาโนนคอล

ดานปจจยภายนอก

157

กลาวไดวา รปแบบการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาทไดจากการวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล โดยการนาปจจยทไดจากการวเคราะหปจจยทง ปจจยมาวเคราะหความสมพนธ โดยแบงองคประกอบเปน ตวแปร กลมคอกลมตวแปรดานปจจยภายใน ซงประกอบดวยปจจยการตงเปาหมาย ปจจยการวางแผน ปจจยเทคนคในการบรหารเวลา และปจจยการใชเวลาอยางมประสทธภาพ กบกลมตวแปรดานปจจยภายนอกซงประกอบดวยปจจยเครองมอทชวยในการบรหารเวลา และปจจยการขจดตวการทาใหเสยเวลา พบวาความสมพนธของตวแปรทงสองกลมมนาหนกนอยและมทศทางไปในทางเดยวกน จงกลาวไดวา ตวแปรทกตวมความสมพนธกน และหากขาดตวแปรตวหนงไปกจะมผลกระทบทางเดยวกนกบตวแปรอน ๆ ซงสอดคลองกบงานวจยของพสฐ กยวกยโกศล ทไดศกษาเรองการบรหารเวลาของผบรหารธรกจอาเภอเมอง จงหวดลาปางผลการศกษาพบวา ปจจยในการบรหารเวลาแยกเปนสองสาเหต คอ สาเหตจากภายนอก ไดแก บคคลอนหรอสงแวดลอม และสาเหตภายใน ไดแก การจดการ การใชเวลาของตนเองไมมประสทธภาพ137และแคทเทอรรน (Katherine) ไดแบงองคประกอบของการบรหารเวลาเปน 2 ดานคอ ดานปจจยภายในซงเปนปจจยทเกดจากตวบคคลเองและปจจยภายนอกเปนปจจยทเกดขนจากสงแวดลอมตางรอบดาน138 และดงทฮบเบอร (Huber) ไดทาการศกษากจกรรมในการทางานและยทธศาสตรการรกษาเวลาของผอานวยการโรงเรยนในเขตเมอง (work Activities and Time

Management Strategies of Metropolitan Superintendents) โดยการตรวจสอบกจกรรมทางานประจาวน และยทธศาสตรการบรหารเวลาของผอานวยการโรงเรยนใชเวลาสวนใหญในการประชม พบปะกบคณะผบรหารดวยกนเอง ผอานวยการโรงเรยนตองตดตองานดวยตนเอง เขาประชมและใชโทรศพทเพอรวบรวมขอมลทจาเปนประกอบการตดสนใจ และการบรหารงานตอหนวยงานสงทเปนอปสรรคหรอขดขวางการทางานของผอานวยการโรงเรยนชใหเหนวา การวางแผน การควบคม และการใชเวลาอยางเกดประโยชนของผอานวยการโรงเรยนสามารถควบคมเวลาทใชปฏบตงานประจาไมใหสญเสยไปโดยไรประโยชน ชวยขจดตวการทาใหเสยเวลาและเพมเวลาใหมากขนตามลาดบความสาคญของ

137 พสฐ กยวกยโกศล. “การบรหารเวลาของผบรหาร” (การศกษาคนควาอสระ บรหารธรกจ

มหาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม. ). บทคดยอ. 138 W. Katherine. Nursing management: concepts and issues. 2nd ed. (Crawfordville.

Binder: RR. Donnelley & Sens Company. 1996), 140.

158

เรองนนๆ เหตการณและความเคลอนไหวตางๆ เชน การเปลยนแปลงนโยบายหลกการสงผลกระทบทสาคญตอการทางานและการใชเวลาของผอานวยการโรงเรยน139

จากการวเคราะหความสมพนธของปจจยการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาทสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ โดยมแนวคดและทฤษฎ งานวจยทสนบสนนความสมพนธของปจจยการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาทมความสมพนธตอกน ดงน

. ความสมพนธระหวางการตงเปาหมายกบการขจดตวการททาใหเสยเวลา

ขอสนบสนนทเกยวของกบความสมพนธระหวางการตงเปาหมายกบการขจดตวการททาใหเสยเวลา ในการบรหารเวลา มแนวคดและทฤษฎ งานวจยทสนบสนนความสมพนธ ไดแก เจรญ ไวรวจนกล กลาววา การกาหนดเปาหมายในการทางานไมวาจะเปนระยะสน หรอระยะยาวจะชวยใหมมาตรการการใชอตรากาลงคน ทรพยากรอนๆ อยางมมาตรฐาน เปาหมายและวตถประสงคจะบอกทงปรมาณ และคณภาพทรพยากร โดยเฉพาะอยางยงจะชวยใหบทบาทผนาชดเจน ทงในสวนทจะตองวนจฉยสงการ การควบคมและการประสานงานจะชวยใหไมเสยเวลาในการดาเนนงาน140 อกทงสมยศ นาวการ กลาววา การมเปาหมายในการทางานจะนามาซงวธการหรอเทคนคการบรหารทมประสทธภาพ และประสทธผลของผบรหารและองคการ ซงความมประสทธภาพหรอประสทธผลเกยวของกบการบรรลเปาหมายโดยใชวธการทดทสด และประสทธผลเปาหมายยอมจะเกดมาจากการกาหนดเปาหมายทเหมาะสม ทาใหการทางานมประสทธภาพสามรถขจดสงททาใหสญเสยเวลาได141

และณรงควทย แสนทอง กลาววา การกาหนดเปาหมายในการทางานหรอการกาหนดเปาหมายสาหรบ

139 D.T.Huber. work Activities and Time Management Strategies of Metropolitan

Superintendents. (University of Colorado at Denver Graduate School of Affairs.1988), 25-32. 140 เจรญ ไวรวจนกล, บรหารการศกษา หลกการ แนวคด ทฤษฎ (สานกเลขานการบณฑตศกษา

สถาบนราชภฏสรนทร, 2545), 104-105. 141 สมยศ นาวการ, การบรหารแบบมสวนรวม (Participative Management)

(กรงเทพมหานคร: สานกพมพบรรณกจ 1991 จากด, 2545), 13-14.

159

ชวตในแตละดานจะชวยใหเรามองเหนภาพรวมไดชดเจนยงขนวา ปจจยตวไหนอยหางไกลจากเปาหมาย ปจจยตวไหนทอยใกลเปาหมายทเรากาหนดไวซงจะทาใหเราสามารถจดลาดบความสาคญของการไปสเปาหมายไดงายขน เพราะชวตจะกาวหนาไมไดถาขาดเปาหมายและตวชวด142

สรป จากขอสนบสนนทกลาวไวขางตน แสดงใหเหนถงความสาคญในการกาหนดเปาหมายมความสมพนธกบการขจดตวการททาใหเสยเวลาซงเปนปจจยในรปแบบการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

. ความสมพนธระหวางการวางแผนกบการขจดตวการททาใหเสยเวลา

ขอสนบสนนทเกยวของกบความสมพนธระหวางการวางแผนกบการขจดตวการททาใหเสยเวลา ในการบรหารเวลา มแนวคดและทฤษฎ งานวจยทสนบสนนความสมพนธ ไดแก เกรยงศกด เจรญวงศศกด กลาววา การวางแผนการใชเวลาจะทาใหการใชเวลาเปนไปอยางมประสทธภาพและประสทธผล การวางแผนหมายถงการตดสนใจในปจจบนเกยวกบอนาคตการวางแผนการใชเวลาของบคลากรทางการศกษาจงเปนเรองกาหนดกจกรรมตางๆ ทพงตองทาไวลวงหนานนเอง เวลาเปนทรพยากรทไมตองซอหาและทกคนมเทาเทยมกนคอวนละ 24 ชวโมง บคลากรทางการศกษาบางคนใชเวลาเกดประโยชนมาก คอมาทางานตรงเวลาทางานตามแผนทวางไว และคดเสมอวาเวลาทมคากคอเวลาทมอยเทานน ในทางตรงกนขามกน บคลากรทางการศกษาบางคนปลอยเวลาทงไปโดยเปลาประโยชน ทงนอาจเปนเพราะเวลาไมมตวตนไมสามารถจบตองได เหมอนทรพยากรอนๆ ดงนนความสาคญของเวลาจงเปนทสนใจมากขนจนถงกบมความพยายามควบคมการใชเวลาใหเปนไปตามทตองการเพอใหเกดประโยชนสงสด143 อกทงสตอทต และวอคเกอร (Stott and Walker) ยงไดกลาวถงการวางแผนการบรหารเวลาประกอบดวยขนตอนตางๆ ดงน 1) ตระหนก ในขนแรกนจาเปนจะตองทราบวาอะไรคองานสาคญหรอเรองสาคญ เรองสาคญในการทางานคออะไร สาคญในชวตครอบครว

142 ณรงควทย แสนทอง, กลาเปลยนแปลง (กรงเทพมหานคร: ส.เอเชยเพรส (1989) จากด,

2547), 190-110. 143 เกรยงศกด เจรญวงศศกด, บรหารเวลาเพอความสาเรจ, พมพครงท (กรงเทพมหานคร:

ซคเซสมเดย จากด, ), 80-87.

160

คออะไร นนคอจาเปนตองมเปาหมาย จะตองทราบเกยวกบองคประกอบทเกยวของกบการใชเวลา เชน นสย พฤตกรรม วธการตดตอสอสาร และความรบผดชอบของตนเอง 2)วเคราะห ในการปรบปรงการใชเวลา จาเปนจะตองทราบรายละเอยดวธใชเวลาในขณะนน เมอวเคราะหการใชเวลาแลวกจาเปนจะตองปรบปรงการใชเวลาใหดขน )ขจด จากการวเคราะหการใชเวลาจะทาใหทราบวามตวการบางอยางททาใหตองเสยเวลาไปโดยเปลาประโยชน หรอมบางสงบางอยางมาขโมยเวลาตนไปจะตองขจดสงททาใหเสยเวลาเหลานโดยมงเนนการทางานในเรองสาคญ )จดลาดบ ในขณะทขจดสงททาใหเสยเวลาออกไป จะตองจดลาดบความสาคญของงานทจะตองทา )จดเปนระบบ ในขนสดทายคอการจดระยะการใชเวลา การจดระบบจะทาใหสามารถควบคมการทางานได ซงการวางแผนทดนนจะชวยใหการทางานมประสทธภาพไมสนเปลองเวลาในการปฏบตงานโดยไมจาเปน144 มารตน ออสบอรน และแครรอล ( Martin J. Osborne and Carolyn Pitchik ) ไดกลาวถง ขนตอนในการวางแผนการใชเวลาอยางมประสทธภาพไว 5 ขน ดงน 1) ประเมนทกษะในปจจบนจากแบบสอบถามการบรหารเวลา เพอจะไดทราบถงทกษะใน 2) การวางแผนการใชเวลาและสงทควรจะตองปรบปรง 3)รลาดบกอนหลงของงาน และใชเวลาอยางนอยทสดบางเวลาทางานซงเปนเปาหมายสงสด เปาหมายทสาคญเหลานจะเปนทศทางในการใชเวลา ลาดบทสาคญทสดในการบรหารเวลาเปนการพสจนเปาหมายสวนบคคล และกจกรรมทจะนาไปสเปาหมายนน การเขยนลาดบกอนหลงของเปาหมายและขนตอนทจะไปสเปาหมาย

เปนขนตอนแรกทจะนาไปสความสาเรจ 4)การกาหนดเวลาในการทางาน ควรกาหนดเวลาทสาคญ ๆ

ซงเกยวของกบการเรยนในแตละวชา เชน เวลาในการสอบ รายงาน การฝกปฏบต เปนทแนนอนวามหลายสงทสาคญสาหรบชวตควบคไปกบการเรยน เปนตนวา การเลนฟตบอล งานรนเรงกบเพอน การนดพบเพอน การไปเทยวในวนสดสปดาห ในหนาสดทายของการกาหนดเวลาในการทางานจงควรใสรายการหรอกจกรรมตาง ๆ ทชอบลงไป เมอทาตามตารางเวลาทวางไวเปนทเรยบรอยแลว 5)คาดคะเนสงทตองการจากการเรยน สงหนงทจะตองทาในการวางแผนทก ๆ ภาคการศกษา คอ การประเมน

(คาดคะเน) สงทตองการจากการเรยน 6)ใชปฏทนวางแผน ผบรหารทมประสทธภาพใชปฏทนวางแผน

144 K. Stott. and Walker. A, Developing better mission statements (The Canadian School

Executive. 12 (5). CANADA, 1992), 549-590.

161

หรอบนทกการวางแผนประจาวน การวางแผนทมประสทธภาพควรใชเวลาประมาณครงชวโมงในการเรมตนแตละสปดาหวางแผนภายในสปดาห และในการวางแผนทกสปดาหใชเวลาประมาณ 10 นาท ในตอนเชาของแตละวนวางแผนการทางานในแตละวน145 และชาญชย อาจนสมาจาร ยงกลาววา การทจะขจดหรอลดตวการททาใหเสยเวลานนจะตองมการประเมนผลตวทาลายเวลากอน ซงวธการแกไขประกอบดวยวธการดงตอไปน 1)มการวางแผนการทางานทด คอ วางแผนกอนแลวคอยบรหาร เพราะการวางแผนเปนการจดเตรยม เพอทาสงใดสงหนงอยางเปนระบบระเบยบ มนจะเกยวของกบกระบวนการตดสนใจอยางมเหตผล การวางแผนจะทาใหประหยดเวลาชวยใหสามารถทาสงตางๆ ไดมากขน 2)การกาหนดจดมงหมายทสาคญ คอการตงจดมงหมายและเปาหมายสาหรบสงตางๆ ทจาเปนทจะตองทาใหสาเรจกอน ในการตงจดมงหมายสงทสาคญมากคอจะตองเลอกจดมงหมายทมความสาคญมากทสดทมตองานทจะทาใหสาเรจ 3)การบรหารโดยจดมงหมาย คอ การตงเปาหมายทจะดาเนนการใหสาเรจตามเปาหมายนน การตงเกณฑเพอวดและกาหนดความกาวหนา การกาหนดคนทางานแตละอยาง การจดตงระบบการรายงานผลสะทอนกลบสาหรบกาหนดความกาวหนาในการทาใหเปาหมายบรรลผลสมฤทธ การธารงไวซงการตดตามผลในตวบคคลทรบผดชอบตองานแตละอยาง การแกไขเมอมปญหาเกดขน และการทบทวนจดมงหมาย 4)การมอบหมายงานตามลาดบกอนหลง คอการมอบหมายงานทจะตองทาใหเสรจตามลาดบความสาคญกอนหลง ซงจะมผลทาใหการทางานมความถกตอง การทางานมประสทธภาพ การทาผดงานหรอทาถกงานแตผดเวลาลวนแลวแตไมกอใหเกดประสทธผล 5) การวางแผนเปนรายวน คอ การจดตารางการทางานประจาวน ซงผบรหารควรใชเวลาประมาณ 15

นาท ตอนาสดทายของการทางานแตละวนวางแผนหวขอทจะทาในวนตอไป146

สรป จากขอสนบสนนทกลาวไวขางตน แสดงใหเหนถงความสาคญในการวางแผนมความสมพนธกบการขจดตวการททาใหเสยเวลาซงเปนปจจยในรปแบบการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

145 J. Osborne Martin. and Carolyn Pitchik, The Nature of Equilibrium in a Location

Model (International Economic Review 27, 1986), 223–237. 146 ชาญชย อาจนสมาจาร, การบรหารงานยคใหม Modern Management (กรงเทพมหานคร:

ศนยสอเสรมกรงเทพฯ, 2547), 161-168.

162

. ความสมพนธระหวางเทคนคในการบรหารเวลากบการขจดตวการททาใหเสยเวลา

ขอสนบสนนทเกยวของกบความสมพนธระหวางเทคนคในการบรหารเวลากบการขจดตวการททาใหเสยเวลา ในการบรหารเวลา มแนวคดและทฤษฎ งานวจยทสนบสนนความสมพนธ ไดแก

แครอล (Carol) ไดทาการศกษาโดยตรวจสอบความคดเหนในการบรหารเวลาของผบรหารระดบกลางในเมองซาลนารฐแคนซส (An Examination of Time Management Perceptions of Selected Managers

in Salina, Kansas) โดยจดมงหมายเพอการศกษาและเปรยบเทยบความสมพนธของทศนคตในผบรหารระดบกลาง เกยวกบเทคนคการบรหารเวลาทมผลตอความสาเรจของงาน ความเครยด ความคดสรางสรรค และการตดตอสอสาร โดยการสมตวอยางผบรหารระดบกลางจานวน คน ในเมองซาลนา รฐแคนซส ซงมาจากองคกร ประเภท แยกตามลกษณะของงาน คอสถาบนการเงน บญชและกฎหมาย หนวยงานทางการแพทย หนวยงานของรฐบาล และสถาบนทางธรกจอสาหกรรม โดยสรปผลการศกษาได ดงน ) จากกลมตวอยางทงหมดเทคนคในการบรหารเวลามผลตอความสาเรจของงานความเครยด ความคดสรางสรรค และการตดตอสอสารอยางนยสาคญทางสถต ) ถาแยกตามชนดของขององคการเทคนคการบรหารเวลาผนแปรตามความสาเรจของงาน ความเครยด ความคดสรางสรรค และการตดตอสอสาร ) กลมตวอยางไมมผลตอการใชเทคนคการบรหารเวลา ) การประหยดเวลา และการปลอยเวลาใหสญเสยไปของผบรหารทง ประเภทขององคการมผลเหมอนกน147 อกทงแอนกง (Atkins) ไดทาการวจยเกยวกบความสมพนธระหวางการใชเทคนคในการบรหารเวลาและทมาของความเครยดของผบรหารโรงเรยนมธยมศกษา (The Relationships Among Uses of time Management

Techniques and sources of Stess in High School Principals) โดยมจดมงหมายทจะหาความสมพนธระหวางการใชเทคนคในการบรหารเวลาโดยผบรหารโรงเรยนมธยม และการรายงานของผบรหารโรงเรยนมธยม จากการศกษาพบวาการใชเทคนคในการบรหารเวลามากกวาเทาไรความเครยดของงานกจะมนอย จงสรปไดวาผบรหารโรงเรยนมธยมทมการใชเทคนคการบรหารเวลาอยเสมอเปนประจากยงไมเกดความเครยดจากงานเลย และยงพบวาผบรหารโรงเรยนมธยมทไมไดใชเทคนคการบรหารเวลาอยในระดบมากตามมาตราสวยประมาณคาของลเครท ( – qoint Likert Scale) โดยมคาเฉลยเพยง . ซงชใหเหนวาผบรหารโรงเรยนควรพจารณาเพมความถของการใชเทคนคการบรหารเวลาใหเปน

147 A.A. Carol. “An examination of time management perceptions of selected middle

managers in Salina.” (Kansas State University.1990), 56.

163

ประโยชนมากขน นอกจากนนการศกษาครงนยงพบวา ทมาของความเครยดมาจากงานมความสมพนธกบปญหาดานเวลาและภาระงานทมมากเกนไปและความเครยดในชวตประจาวนของผบรหารโรงเรยนมผลมาจากการทางานสงถงรอยละ 148

สรป จากขอสนบสนนทกลาวไวขางตน แสดงใหเหนถงความสาคญในเทคนคในการบรหารเวลามอทธพลกบการขจดตวการททาใหเสยเวลาซงเปนปจจยในรปแบบการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

. ความสมพนธระหวางการใชเวลาอยางมประสทธภาพการขจดตวการททาใหเสยเวลา

ขอสนบสนนทเกยวของกบความสมพนธระหวางการใชเวลาอยางมประสทธภาพกบการขจดตวการททาใหเสยเวลา มแนวคดและทฤษฎ งานวจยทสนบสนนความสมพนธ ไดแก วเชยร วทยอดม กลาววา การขจดหรอลดตวการททาใหเสยเวลาในการทางานนนสามารถแกไขไดดวยการใชระบบบรหาร 5S หรอ 5ส ประกอบดวย สะสาง สะดวก สะอาด สขลกษณะ และสรางนสย โดยปฏบตอยางตอเนอง เพราะระบบหรอเทคนคนเรยกไดวาเปนการปพนฐานในการปรบปรงเพอเพมประสทธภาพทงดานการผลต คณภาพ ตนทน การจดสง ความปลอดภย ขวญกาลงใจ และสภาพแวดลอมในการทางาน และเปนการปพนฐานการจดการในองคการเหมอนการสรางนสยพนฐานของคนรกความเปนระเบยบเรยบรอย พบเหนอะไร ไมใชกทงเสย และทงในทเหมาะสม ถามสงของอยเกะกะ รกรงรงกจดเกบใหดด ซงจะสะดวกตอการหยบใช จากนนกหมนทาความสะอาดเครองมอ เครองใชตางๆ ใหอยในสภาพด และเมอทา 5ส ไปนานๆ จะสรางนสยใหเปนคนมระเบยบวนยและรกสภาพแวดลอมของสงคมใหนาอย การทจะนาความรหรอเทคนคอนๆ มาใชเพอเพมผลผลตกจะทาใหดยงขนกจะสามารถใชเวลาไดอยางมประสทธภาพมากขน149

148 T.T. Atkins. “The relationships among uses of time management techniques and

sources of stress in hing school principals.”(Georgia.: University of Georgia. 1990), 18-13. 149 วเชยร วทยอดม, องคการและการจดการ Organization & Management (นนทบร: ธนธช

การพมพ จากด, 2550), 222-223.

164

สรป จากขอสนบสนนทกลาวไวขางตน แสดงใหเหนถงความสาคญในการใชเวลาอยางมประสทธภาพมความสมพนธกบการขจดตวการททาใหเสยเวลาซงเปนปจจยในรปแบบการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

. ความสมพนธระหวางการตงเปาหมายกบเครองมอทชวยในการบรหารเวลา

ขอสนบสนนทเกยวของกบความสมพนธระหวางการใชเวลาอยางมประสทธภาพกบเครองมอทชวยในการบรหารเวลา มแนวคดและทฤษฎ งานวจยทสนบสนนความสมพนธ ไดแกสตเฟน (Stephen R. Covey ) ไดกลาวถงการบรหารเวลาแบบ First things First การบรหารเวลาในยคแรกนนมาจากแนวความคดเกยวกบ การเตอนความจา โดยมเครองมอในการบรหารเวลา คอ การจดโนตและการบนทกรายการสงทตองทาในแตละวน ขอด คอ การบรหารเวลามความยดหยน ไมมการกาหนดตารางนดหมายจนลนหรอเปนระเบยบเเบบแผนมากเกนไป และเปนการบรหารเวลาทสามารถตอบสนองตอผอนมากกวา เนองจากการบนทกรายการสงทตองทา สามารถเปลยนแปลงไดตามสถานการณหรอสงแวดลอม ขอเสย คอ การบรหารเวลาไมสามารถรกษาขอตกลงททาไวไดเนองจากรายการสงทตองทาสามารถเปลยนแปลงได และมแนวคดวา สงทสาคญ คอ สงทอยในปจจบนเทานน การบรหารเวลาในยคท 2 เปนการบรหารเวลาตามแนวความคดของการตงเปาหมายในการทางาน การวางแผนและการเตรยมพรอม ซงเครองมอทใชในการบรหารเวลา คอ ปฏทน และสมดนดหมาย ในการบรหารเวลายคนจะมการวางแผนกจกรรมสาหรบอนาคต มการบนทกขอผกมดและกาหนดเวลาทแนนอน ขอด คอมการจดรายการขอผกมดและการนดหมาย มการกาหนดจดมงหมายและการวางแผนสงทจะทาการประชมและการนาเสนองานมประสทธภาพ เพราะมการเตรยมพรอมและการวางแผนลวงหนา ขอเสย คอในการบรหารเวลามการใหความสาคญตอแผนกาหนดการมากกวาบคคล โดยเนนถงสงทตองการมากกวา สงทจาเปนหรอสงททาใหบรรลความตงใจ ดงนนจงมแนวคดวา สงทสาคญในชวต คอ สงทอยในแผนกาหนดการ150

150 บทความธรรมะ, การบรหารเวลา แบบเรองสาคญตองมากอน, เขาถงเมอ ม.ค. , เขาถง

ไดจาก http://www,dmc.tv/pages/top_of_week/

165

สรป จากขอสนบสนนทกลาวไวขางตน แสดงใหเหนถงความสาคญของการใชเวลาอยางมประสทธภาพมความสมพนธกบการขจดตวการททาใหเสยเวลาซงเปนปจจยในรปแบบการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

. ความสมพนธระหวางการวางแผนกบเครองมอทชวยในการบรหารเวลา ขอสนบสนนทเกยวของกบความสมพนธระหวางการวางแผนกบเครองมอทชวยในการบรหาร

เวลา มแนวคดและทฤษฎ งานวจยทสนบสนนความสมพนธ ไดแก เคลสเซนส, บเจซ,แวน เอรด, รท,

และโรล (Claessens. B.J.C, Van Eerde, Rutte and Roe) ไดทาการศกษาเรอง พฤตกรรมการวางแผนและการควบคมการรบรของเวลาการทางาน ผลการวจยพบวา การวางแผน การควบคมการเสยเวลาในการบรหารงาน จะทาใหพนกงานเกดความพงพอใจในงานและการปฏบตงาน 151 อกทงไซมอนและการลอตต (Simons and Galotti )ไดทาการศกษา เรองการวเคราะหการวางแผนในการบรหารเวลาในแตละวน ดงน การวางแผน การวางเปาหมาย มความสมพนธกบการทาตามแผนงานและตารางการทางานซงเปนเครองทชวยในการบรหารเวลา152 จากขอสนบสนนทกลาวไวขางตน แสดงใหเหนถงความสาคญของการวางแผนทมความสมพนธกบการขจดตวการททาใหเสยเวลาซงเปนปจจยในรปแบบการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

. ความสมพนธระหวางเทคนคในการบรหารเวลากบเครองมอทชวยในการบรหารเวลา ขอสนบสนนทเกยวของกบความสมพนธระหวางเทคนคในการบรหารเวลากบเครองมอทชวยในการบรหารเวลา มแนวคดและทฤษฎ งานวจยทสนบสนนความสมพนธ ไดแก เลย และ สโควเวนเบรกไดทาการศกษา ความสมพนธระหวาง การผลดวนประกนพรง การบรหารเวลา และพฤตกรรมของนกวชาการ พบวา คนสวนใหญมความเปนไปไดทจะทางานลาชากวากาหนดถาไมมเครองมอในการบรหารเวลาและทาตาม ถามเครองมอหรอตารางทชวยในการบรหารเวลากจะสามารถบรรลตามเปาและ

151 B.J.C. Claessens, van Eerde, W. Rutte, C.G. and Roe. R.A., “Planning behavior and

perceived control of time at work” (Journal of Organizational Behavior.Vol.25, 2004), 50.

152 D.J. Simons. and Galotti, K,M, “Everyday planning: an analysis of daily time

management” (Bulletin of the Psychonomic Society, Vol, 30,1992), 61.

166

และวตถประสงค ทาใหพวกเขาสามารถใชเทคนคในการบรหารเวลาไดด153จากขอสนบสนนทกลาวไวขางตน แสดงใหเหนถงความสาคญของเทคนคในการบรหารเวลาทมความสมพนธกบการขจดตวการททาใหเสยเวลาซงเปนปจจยในรปแบบการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

. ความสมพนธระหวางการใชเวลาอยางมประสทธภาพกบเครองมอทชวยในการบรหารเวลา

ขอสนบสนนทเกยวของกบความสมพนธระหวางการใชเวลาอยางมประสทธภาพกบเครองมอทชวยในการบรหารเวลา มแนวคดและทฤษฎ งานวจยทสนบสนนความสมพนธ ไดแก เอนเฟท (Enfielf) ไดศกษาวจยเรอง ผลกระทบของการสอสาร ทางเทคโนโลยผานการใชเวลาและการซาซอนของสารสนเทศของครใหญในโรงเรยนระดบประถมศกษา ผลการวจยพบวา รอยละ ของครใหญจะใชเวลากบการใชงานโทรศพทมอถอ คอมพวเตอร อเมล หรอพดเอมความสมพนธในดานลบระหวางการบรหารเวลากบการใชเวลา ในการใชสอเหลานน ครใหญทมประสทธภาพในการบรหารเวลาสง จะใชเวลากบการใชงานเทคโนโลยเหลานกวาครใหญทมประสทธภาพในการบรหารเวลาตา โดยสรปวา สอดงกลาวขางตนมผลตอการใชเวลาของครใหญและเครองมอเหลานเปนเครองมอในการบรหารเวลา ททาใหครใหญใชเวลาไดอยางมประสทธภาพ154และสมโภช อนนตคศร ไดศกษาเรองการบรหารเวลา กลาววา การใชเครองมอทชวยในการบรหารเวลา เชน ตารางบนทกเวลาบนทกเหตการณทกาลงมาถง การนดหมาย และหนาทตามจรง เชอถอไดเปนสงสาคญสาหรบการบรหารเวลาอยางมประสทธภาพ ตารางบนทกเวลามมากมายหลายแบบ วธเดมทใชบนทกแผนงานในอนาคตดวยมอ คอ บนทกประจาวน ในปจจบนตารางบนทกสวนตวใชเครอง ออรกาไนเซอร บนทกทอยและระบบคานวณ มประโยชนสาหรบเกบขอมล ซงขนอยกบงาน ทตองการจดเกบ155

153 C.H. Lay. and Schouwenburg, H.C. , “Trait procrastination, time management, and

academic behavior”,( Journal of Social Behavior and Personality, Vol. 8, 1993), 647-62.

154 Enfielf. “Norman Paul” (University of Central Florida. 2007). Abstract

155 สมโภช อนนตคศร, การบรหารเวลา (กรงเทพฯ: นานมบคสพบลเคชนส, ), .

167

สรป จากขอสนบสนนทกลาวไวขางตน แสดงใหเหนถงความสาคญในเทคนคในการบรหารเวลามอทธพลกบการขจดตวการททาใหเสยเวลาซงเปนปจจยในรปแบบการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา จากขอคนพบนจงสรปไดวา ในการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานน รองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาควรตระหนกถงปจจยทง ปจจยคอ ปจจยการตงเปาหมาย การวางแผน เทคนคในการบรหารเวลา การใชเวลาอยางมประสทธภาพ เครองมอทชวยในการบรหารเวลา และการขจดตวการทาใหเสยเวลาจงจะสามารถบรหารเวลาในชวตไดประสบผลสาเรจ

. การสงเคราะหความเหมาะสมของปจจยและรปแบบโดยผเชยวชาญและผทรงคณวฒพจารณาเกยวกบความเหมาะสม ความเปนไปได ความถกตองและการนาไปใชประโยชนรวมทงขอคดเหนอนๆ

ขนตอนนเปนการนาผลทไดจากการวเคราะหทางสถต ซงประกอบไปดวยปจจยและรปแบบความสมพนธของปจจยทได ไปใหผเชยวชาญยนยนความเหมาะสมของรปแบบ ความเปนไปไดในการนาไปใช ความถกตองเชงทฤษฎและการนาไปใชประโยชนรวมทงขอคดเหนตอปจจยตาง ๆ ซงผลทไดจากการวเคราะหแบบสอบถามมรายละเอยดดงน

.1 ความคดเหนของผเชยวชาญและผทรงคณวฒตอปจจยของรปแบบการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาดงแสดงในตารางท

168

ตารางท แสดงคามชฌมเลขคณตและสวนเบยงเบนมาตรฐานความคดเหนดานตาง ๆ ตอปจจยการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

ความเหมาะสมตอบรบทไทย

ความเปนไปไดตอการนาไปปรบใช

ความถกตองเชงทฤษฎ

การนาไปใชประโยชนไดจรง

X S.D. X S.D. X S.D. X S.D.

ปจจยท การตงเปาหมาย . . . . . . . .

ปจจยท การวางแผน . . . . . . . .

ปจจยท เทคนคการใชเวลา . . . . . . . .

ปจจยท การใชเวลาอยางมประสทธภาพ

. . . . . . . .

ปจจยท เครองมอทชวยในการบรหารเวลา

. . . . . . . .

ปจจยท การขจดตวการทาใหเสยเวลา

. . . . . . . .

จากตารางท สรปความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานดงนคอ

. . ความเหมาะสมตอบรบทไทยของปจจยทง ปจจย ดงน

ปจจยท การตงเปาหมาย มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยการตงเปาหมายวามความเหมาะสมตอบรบทไทยอยในระดบมากทสด

ปจจยท การวางแผน มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยการวางแผนวามความเหมาะสมตอบรบทไทยอยในระดบมาก

ปจจยท เทคนคการใชเวลา มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยเทคนคการใชเวลาวามความเหมาะสมตอบรบทไทยอยในระดบมากทสด

169

ปจจยท การใชเวลาอยางมประสทธภาพ มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยการใชเวลาอยางมประสทธภาพ วามความเหมาะสมตอบรบทไทยอยในระดบมากทสด

ปจจยท เครองมอทชวยในการบรหารเวลา มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยเครองมอทชวยในการบรหารเวลา วามความเหมาะสมตอบรบทไทยอยในระดบมากทสด

ปจจยท การขจดตวการทาใหเสยเวลา มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยการขจดตวการทาใหเสยเวลา วามความเหมาะสมตอบรบทไทยอยในระดบมากทสด

. . ความเปนไปไดตอการนาไปปรบใชของปจจยทง ปจจย ดงน

ปจจยท การตงเปาหมาย มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยการตงเปาหมายวามความเปนไปไดตอการนาไปปรบใชอยในระดบมากทสด

ปจจยท การวางแผน มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยการวางแผนวามความเปนไปไดตอการนาไปปรบใชอยในระดบมากทสด

ปจจยท เทคนคการใชเวลา มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยเทคนคการใชเวลาวามความเปนไปไดตอการนาไปปรบใชอยในระดบมาก

ปจจยท การใชเวลาอยางมประสทธภาพ มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยการใชเวลาอยางมประสทธภาพ วามความเปนไปไดตอการนาไปปรบใชอยในระดบมาก

170

ปจจยท เครองมอทชวยในการบรหารเวลา มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยเครองมอทชวยในการบรหารเวลา วามความเปนไปไดตอการนาไปปรบใชอยในระดบมากทสด

ปจจยท การขจดตวการทาใหเสยเวลา มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยการขจดตวการทาใหเสยเวลา วามความเปนไปไดตอการนาไปปรบใชอยในระดบมากทสด

. . ความถกตองเชงทฤษฎของปจจยทง ปจจย ดงน

ปจจยท การตงเปาหมาย มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยการตงเปาหมายวามความถกตองเชงทฤษฎอยในระดบมากทสด

ปจจยท การวางแผน มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยการวางแผนวามความถกตองเชงทฤษฎอยในระดบมากทสด

ปจจยท เทคนคการใชเวลา มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยเทคนคการใชเวลาวามความถกตองเชงทฤษฎอยในระดบมาก

ปจจยท การใชเวลาอยางมประสทธภาพ มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยการใชเวลาอยางมประสทธภาพ วามความถกตองเชงทฤษฎอยในระดบมาก

ปจจยท เครองมอทชวยในการบรหารเวลา มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยเครองมอทชวยในการบรหารเวลา วามความถกตองเชงทฤษฎอยในระดบมากทสด

171

ปจจยท การขจดตวการทาใหเสยเวลา มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยการขจดตวการทาใหเสยเวลา วามความถกตองเชงทฤษฎอยในระดบมากทสด

. . การนาไปใชประโยชนไดจรงของปจจยทง ปจจยดงน

ปจจยท การตงเปาหมาย มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยการตงเปาหมายวานาไปใชประโยชนไดจรงอยในระดบมากทสด

ปจจยท การวางแผน มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยการวางแผนวานาไปใชประโยชนไดจรงอยในระดบมากทสด

ปจจยท เทคนคการใชเวลา มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยเทคนคการใชเวลาวานาไปใชประโยชนไดจรงอยในระดบมากทสด

ปจจยท การใชเวลาอยางมประสทธภาพ มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยการใชเวลาอยางมประสทธภาพวานาไปใชประโยชนไดจรงอยในระดบมากทสด

ปจจยท เครองมอทชวยในการบรหารเวลา มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยเครองมอทชวยในการบรหารเวลาวานาไปใชประโยชนไดจรงอยในระดบมากทสด

ปจจยท การขจดตวการทาใหเสยเวลา มคามชฌมเลขคณตของความคดเหนของผเชยวชาญทง ทานอยท . และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยท . แสดงวาความคดเหนของผเชยวชาญมความคดเหนตอปจจยการขจดตวการทาใหเสยเวลาวานาไปใชประโยชนไดจรงอยในระดบมากทสด

172

. ขอเสนอแนะเพมเตมของผเชยวชาญและผทรงคณวฒ ทมตอปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

สรปไดดงนคอ ผเชยวชาญและผทรงคณวฒสวนใหญมความคดเหนตอปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาวามความเหมาะสมตอบรบทไทย ความเปนไปไดตอการนาไปปรบใช ความถกตองเชงทฤษฎและสามารถนาไปใชประโยชนไดจรงมากทสด แตควรพจารณาการเรยงปจจยตามลาดบคะแนนควรปรบใหเรยงลาดบตามรปแบบหรอทฤษฎการบรหารจะเขาใจมากขนและอาจจะปรบคาอธบายปจจยบางคาเพอใหเขาใจมากขนเชน การจดทารายการทตองทาในแตละวนเปน แตละชวงเวลาแทน และการทาสงทตนเตนควรเพมคาวาแปลกใหมและทาทาย และในปจจยตางๆนนนาจะมในเรองการประเมนผลเพอมาปรบปรงเขามาดวย

173

บทท 5

สรปผลการวจย อภปรายผลและขอเสนอแนะ

การวจยเรอง “ปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา” ใชระเบยบวธวจยแบบผสมผสาน (mixed methodology) ขนตอนแรกเปนการวจยเชงปรมาณ (quantitative research) และขนตอนสดทายการวจยเชงคณภาพ (qualitative research) โดยมวตถประสงค เพอทราบปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา และเพอทราบรปแบบการบรหารเวลาของรอง-ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

ประชากร คอ ส านกงานเขตพนทการศกษาขนพนฐานระดบประถมศกษา จ านวน 183 แหง กลมตวอยางคอ ส านกงานเขตพนทการศกษาขนพนฐานระดบประถมศกษา 125 แหง โดยมผใหขอมลคอรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาส านกงานเขตพนทฯละ 4 คนรวมจ านวน 500 คน

การด าเนนการวจยประกอบดวยขนตอนตาง ๆ ดงน

ขนท 1 การก าหนดตวแปรทเกยวของในการวจย เปนการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของกบปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาทงในประเทศและตางประเทศ โดยใชวธวเคราะหเอกสาร (content analysis) เพอใหไดตวแปรทตองการศกษา แลวจงน าผลทไดไปพฒนาแบบสมภาษณกงโครงสราง(semi-structure interview)เพอน าไปสมภาษณ ผเชยวชาญและผทรงคณวฒจ านวน 7 คนท าการวเคราะหเนอหาทไดจากการ-สมภาษณ ไดตวแปรทเกยวของกบปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาทสอดคลองกบบรบทไทยจ านวน 112 ตวแปร

ขนท 2 วเคราะหปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาโดยการสรางและพฒนาแบบสอบถาม โดยน าขอมลทไดมาสรางเปนขอค าถามในแบบสอบถาม ตามกรอบแนวคดการวจย ปรบขอค าถามตามขอเสนอแนะของอาจารยทปรกษา น าแบบสอบถามใหผเชยวชาญจ านวน 5 ทานพจารณาตรวจสอบความตรงตามเนอหา (content validity) น าผลทไดมาหาคาดชน IOC (Index of Item Objective Congruence) เลอกขอ

174

ค าถามทมคา IOC ทมากกวา 0.50 ขนไปและพจารณาแกไขตามแบบสอบถาม ไดค าถามทมความเหมาะสม 112 ขอน าแบบสอบถามไปทดลองใช (try out) กบประชากรทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 32 คน น ามาค านวณหาความเทยง (reliability) โดยใชวธสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s alpha coeffient) ไดคาความเชอมนของแบบสอบถามทงฉบบเทากบ 0.956 และปรบปรงแบบสอบถาม เมอไดแบบสอบถามทสมบรณกน าไปเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง จ านวน 500 คน น าขอมลทไดมาวเคราะหทางสถต โดยการวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจ (exploratory factor analysis) เพอใหไดปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

ขนท 3 ในขนตอนนเปนการน าปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทประถมศกษาทไดในขนตอนท 2 มาสรางรปแบบ โดยน าไปวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล (canonical correlation analysis) โดยใชโปรแกรมส าเรจรปเพอใหไดรางรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทประถมศกษา

ขนท 4 การยนยนความเหมาะสมของปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรอง-ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาทไดจากขนตอนท 3 ไปสอบถามความคดเหนและประสบการณของผทรงคณวฒและผเชยวชาญจ านวน 5 คนสถตทใชในการวเคราะหขอมลเชงปรมาณใชการหาคาความถ คารอยละ คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน การวเคราะหปจจยเชงส ารวจ การวเคราะหสหสมพนธคาโนนคอล การวเคราะหขอมลเชงคณภาพใชการหาคาความถและการวเคราะหเนอหา (content analysis)

สรปผลการวจย

การวจยเรอง ปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนท-การศกษาประถมศกษา ไดขอคนพบดงน 1. ปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ประกอบไปดวย 6 ปจจย เรยงตามน าหนกปจจยทไดจากมากไปหานอยคอ เครองมอทชวยในการบรหารเวลา การวางแผน เทคนคการบรหารเวลา การตงเปาหมาย การขจดตวการท าใหเสยเวลา และการใชเวลาอยางมประสทธภาพ 1.1 ปจจยท 1 “เครองมอทชวยในการบรหารเวลา” มตวแปรทอธบายปจจยจ านวน 12 ตวแปร มคาน าหนกตวแปรในปจจยอยระหวาง 0.785 ถง 0.520 มคาความแปรปรวนของตวแปร

175

เทากบ 23.539 และคารอยละของความแปรปรวนเทากบ 21.017 เปนปจจยทมความส าคญเปนอนดบ 1 1.2 ปจจยท 2 “การวางแผน” มตวแปรทอธบายปจจยจ านวน 9 ตวแปร มคาน าหนกตวแปรในปจจยอยระหวาง 0.766 ถง 0.649 มคาความแปรปรวนของตวแปรเทากบ 5.829 และคารอยละของความแปรปรวนเทากบ 5.205 เปนปจจยทมความส าคญเปนอนดบ 2 1.3 ปจจยท 3 “เทคนคการบรหารเวลา” มตวแปรทอธบายปจจยจ านวน 8 ตวแปร มคาน าหนกตวแปรในปจจยอยระหวาง 0.670 ถง 0.590 มคาความแปรปรวนของตวแปรเทากบ 4.242 และคารอยละของความแปรปรวนเทากบ 3.788 เปนปจจยทมความส าคญเปนอนดบ 3 1.4 ปจจยท 4 “การตงเปาหมาย” มตวแปรทอธบายปจจยจ านวน 5 ตวแปร มคาน าหนกตวแปรในปจจยอยระหวาง 0.691 ถง 0.547 มคาความแปรปรวนของตวแปรเทากบ 3.788 และคารอยละของความแปรปรวนเทากบ 3.382 เปนปจจยทมความส าคญเปนอนดบ 4 1.5 ปจจยท 5 “การขจดตวการท าใหเสยเวลา” มตวแปรทอธบายปจจยจ านวน 6 ตวแปร มคาน าหนกตวแปรในปจจยอยระหวาง 0.728 ถง 0.511 มคาความแปรปรวนของตวแปรเทากบ 2.760 และคารอยละของความแปรปรวนเทากบ 2.464 เปนปจจยทมความส าคญเปนอนดบ 5 1.6 ปจจยท 6 มตวแปรทอธบายปจจยจ านวน 3 ตวแปร มคาน าหนกตวแปรในปจจยอยระหวาง 0.711 ถง 0.513 มคาความแปรปรวนของตวแปรเทากบ 1.782 และคารอยละของความแปรปรวนเทากบ 1.591 เปนปจจยทมความส าคญเปนอนดบ 6

จากการยนยนปจจยดงกลาวโดยผเชยวชาญและผทรงคณวฒสวนใหญมความคดเหนตอปจจยดงกลาววามความเหมาะสมตอบรบทไทย ความเปนไปไดตอการน าไป ปรบใช ความถกตองเชงทฤษฎและสามารถน าไปใชประโยชนไดจรง

2. รปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา เปนการน าเอาปจจยทเกยวของกบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาทง 6 ปจจยมาเปนตวแปรในการวเคราะห โดยแบงกลมตวแปรดงกลาวออกเปน 2 กลม อางองตาม แคทเทอรรน ( Katherine W.) ซงสอดคลองกบ สมทธ และ สมทธ ( Smith and Smith ) ไดแบงปจจยของการบรหารเวลาเปน 2 ดานคอ ดานปจจยภายในซงเปนปจจยทเกดจากตวบคคลเองและปจจยภายนอกเปนปจจยทเกดขนจากสงแวดลอมตาง ๆ รอบดาน โดยผวจยไดแบงกลมตวแปรดงกลาวเปน 2 กลม โดยกลมแรกเปนกลมตวแปรดานปจจยภายใน ซงประกอบไปดวยตวแปร การตงเปาหมาย การวางแผน เทคนคในการบรหารเวลา และการใชเวลาอยางมประสทธภาพ กลมทสองเปนกลมตวแปรดานปจจยภายนอก ซงประกอบไปดวยตวแปร เครองมอทชวยในการบรหารเวลา และการขจดตวการท าใหเสยเวลา ผลทไดจากการวเคราะหพบวา คา

176

สหสมพนธคาโนนคอลมคานอย คอ 0.380 อธบายความแปรปรวนรวมกนระหวางชดของตวแปรคาโนนคอลดานปจจยภายในและปจจยภายนอกในคาโนนคอลฟงกชนไดรอยละ 38.0

เมอพจารณาความสมพนธเชงเสนของปจจยภายใน พบวาตวแปรทมคาน าหนกคาโนนคอล ( r ) ปานกลางคอ เทคนคในการบรหารเวลา (0.536) และการตงเปาหมาย (0.491) ตามล าดบ ตวแปรทมคาน าหนกคาโนนคอลต าคอ การวางแผน (0.383) และการใชเวลาอยางมประสทธภาพ (0.331) และเมอพจารณาคาน าหนกคาโนนคอลยกก าลงสอง ( r2 ) ซงเปนคารอยละของความแปรปรวนดานปจจยภายในแตละตวทอธบายคาโนนคอลฟงกชน พบวาตวแปรเทคนคในการบรหารเวลามคารอยละของความแปรปรวนสงทสดคอ 28.7 การตงเปาหมาย 24.1 การวางแผน 14.6 และตวแปรการใชเวลาอยางมประสทธภาพคารอยละของความแปรปรวนต าทสดในกลมน คอมคารอยละ 10.9 แสดงวาในการสรางตวแปรคาโนนคอล ตวแปรเทคนคในการบรหารเวลามน าหนกในการสรางมากทสด และตวแปรอน ๆ มน าหนกในสรางรองลงมา และเมอพจารณาเครองหมายของคาน าหนกคาโนนคอล พบวามเครองหมายเหมอนกน แสดงวาตวแปรทกตวมความสมพนธไปในทางเดยวกน

ส าหรบความสมพนธเชงเสนดานตวแปรปจจยภายนอก พบวาตวแปรทมคาน าหนกคาโนนคอลปานกลางคอ เครองมอทชวยในการบรหารเวลา (0.517) และการขจดตวการท าใหเสยเวลา (0.461) ตามล าดบ แสดงวาตวแปรทงสองตวมคาความแปรปรวนรวมกนปานกลางดวย และ เมอพจารณาคา ( r2) ซงเปนคาความแปรปรวนรอยละของตวแปรดานปจจยนอก พบวาตวแปรเครองมอทชวยในการบรหารเวลา รอยละ 26.7 และตวแปรการขจดตวการท าใหเสยเวลา รอยละ21.1 หมายความวา ในการสรางตวแปรคาโนนคอล ดานปจจยภายนอกของคาโนนคอลฟงกชน ตวแปรเครองมอทชวยในการบรหารเวลามน าหนกหรอมสวนชวยในการสรางมากกวาตวแปรการขจดตวการท าใหเสยเวลา

ดานกลาวไดวา ตวแปรคาโนนคอล ดานปจจยภายนอกมความสมพนธกบตวแปรคาโนน-คอล ดานปจจยภายใน โดยทปจจยดานเครองมอทชวยในการบรหารเวลา และการขจดตวการท าใหเสยเวลา จะสงผลปานกลางตอตวแปรคาโนนคอล ดานปจจยภายนอกในทศทางเดยวกน สวนปจจยการตงเปาหมายและเทคนคในการบรหารเวลาจะสงผลปานกลางตอตวแปรคาโนนคอล ดานปจจยภายนอกในทศทางเดยวกน นอกจากน ปจจยการวางแผนการท างาน และการใชเวลาอยางมประสทธภาพ จะสงผลนอยตอตวแปรคาโนนคอลดานปจจยภายนอกและในทศทางเดยวกน

จากการยนยนรปแบบดงกลาวโดยผเชยวชาญและผทรงคณวฒพบวา สวนใหญมความคดเหนตอรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาวา

177

มความเหมาะสมตอบรบทไทย ความเปนไปไดตอการน าไปปรบใช ความถกตองเชงทฤษฎและสามารถน าไปใชประโยชนไดจรง ซงรปแบบทไดท าใหทราบวาแตละปจจยมความสมพนธกน และหากเกดการเปลยนแปลงทปจจยใดปจจยหนง จะสงผลกระทบตอปจจยอน ๆ

การอภปรายผล

การวจยครงน สามารถน ามาอภปรายผลโดยแยกออกเปน 2 ประเดน คอ ปจจย ทเกยวของกบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา และรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ซงมรายละเอยดดงน

1. ปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ผลทไดจากการวจยพบวา ปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ประกอบไปดวย 6 ปจจย ดงน การตงเปาหมาย การวางแผน เทคนคในการบรหารเวลา การใชเวลาอยางมประสทธภาพ เครองมอ ทชวยในการบรหารเวลา และการขจดตวการท าใหเสยเวลา ซงปจจยดงกลาวสอดคลองกบสมมตฐานงานวจยทวา ปจจยของการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเปนพหปจจย เพราะในการบรหารเวลามปจจยทผบรหารจะตองใหความส าคญหลายปจจยดวยกน การบรหารเวลามความส าคญทจะเพมประสทธภาพในการบรหารองคกร เมอพจารณาแตละปจจยพบวา 1.1 ปจจยดานเครองมอทชวยในการบรหารเวลา เปนปจจยทมความส าคญเปน

อนดบทหนง แสดงใหเหนวาการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษานน “เครองมอทชวยในการบรหารเวลา” มความส าคญยงตอความส าเรจของการ

บรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ดงนนจงควรให

ความส าคญในเรองตาง ๆ ดงตอไปนคอ 1) การใชสมดบนทกงาน 2) การใชเทคโนโลยในการ

บรหารเวลา 3) การใชอนเตอรเนตในการวางแผนในการบรหารเวลา 3) การใชสมดตดตามงาน 4)

การใชโทรศพทในการตดตามงาน ประสานงาน 5) การใชกระดาษโนตเลกๆในการตดตามงานตาม

ฝายตาง ๆ 6) การใชปฏทนแผนงานรายเดอน 7) การวางแผนดวยบนทกประจ าวน 8) การใชปากกา

หลากสเพอแสดงความส าคญของงานทแตกตางกน 9) การใชแบบฟอรมในเอกสารทตองท าซ า ๆ

10) การใชเลขานการสวนตวในการชวยจ าตางๆ และ11) การใชคมอในการท างาน ซงการบรหาร

เวลาของผบรหารนนจะตองอาศยเครองมอทชวยในการบรหารเวลาเพอชวยใหผบรหารสามารถ

178

บรหารเวลาไดอยางมประสทธภาพและงายขน เพราะผบรหารมภาระงานมากบางครงอาจจะจ า

ไมไดวาจะตองท าอะไรบางจง ตองมเครองมอทชวยในการบรหารเพอชวยบนทกงาน บนทก

ตารางเวลาตาง ๆทจะตองท าในแตละวนเชน การใชสมดบนทกงานนนผบรหารสามารถบนทก

กจกรรมตาง ๆชวงเวลาทจะท างานในแตละชวงเวลาได เทคโนโลยในการบรหารในปจจบนม

เทคโนโลยมากมายทชวยในการบรหารเวลาไมวาจะเปน โทรศพทมอถอ แทปเลท เนตบค เปนตน

ผบรหารควรน ามาใชในการชวยในการบนทกแจงเตอน กจกรรมตาง ๆ ของผบรหารท าใหผบรหาร

สามารถบนทกไดอยางรวดเรวและจดเกบไดในปรมาณมาก และในปจจบนอนเตอรเนตกยงชวยให

การท างานการบรหารเวลามประสทธภาพมากยงขน ยงสอดคลองกบสมโภช อนนตคศร ทไดศกษา

เรองการบรหารเวลา กลาววา การใชตารางบนทกเวลาบนทกเหตการณทก าลงมาถง การนดหมาย

และหนาทตามจรง เชอถอไดเปนสงส าคญส าหรบการบรหารเวลาอยางมประสทธภาพ ตาราง

บนทกเวลามมากมายหลายแบบ วธเดมทใชบนทกแผนงานในอนาคตดวยมอ คอ บนทกประจ าวน

ในปจจบนตารางบนทกสวนตวใชเครอง ออรกาไนเซอร บนทกทอยและระบบค านวณ มประโยชน

ส าหรบเกบขอมล ซงขนอยกบงาน ทตองการจดเกบและยงสอดคลองกบสภาวด วทยะประพนธ ได

กลาวไวในคมอการบรหารเวลาอยางมคณภาพ กลาววา การบนทกลงรายการ เปนการบนทกถง

หนาททรบผดชอบในแตละวนเรยงล าดบความส าคญกอนหลงและเปนการบนทกทสอดคลองกบ

เปาหมายการใชเวลาโดยไมเปลาประโยชน ในแตละวนการใชเวลาไปอยางสนเปลองหรอโดยเปลา

ประโยชนมสาเหตมาจากตวเราเอง และสงทขดขวางการท างาน การจดชวงเวลาและจดบนทกสน ๆ

อยางรวดเรวในเวลาหนง วนนนจะชวยใหรบรถงการใชเวลาอนมคาไดอยางมประสทธภาพ

1.2 ปจจยดานการวางแผน เปนปจจยทความส าคญเปนอนดบทสอง แสดงใหเหนวาการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานน “การวางแผน” มความส าคญยงตอความส าเรจของการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ดงนนจงควรใหความส าคญในเรองตาง ๆ ดงตอไปนคอ 1) การวางแผนการท างาน 2) การก าหนดวตถประสงคของงาน 3) การจดล าดบความส าคญของงานแตละเรอง 4) การเลอกงานทมความส าคญกอน 5) การก าหนดตารางเวลา 6) การค านวณเวลาแตจะใชในแตละงาน 7) การควบคมและด าเนนการตามตาราง 8) การทบทวนสงทท าตลอดวนเพอสรางแนวทางการท างาน และ9) การประเมนผลและปรบปรงแผนในการใชเวลา จากททราบกนดอยแลววาการวางแผนนนเปนปจจยส าคญในการบรหาร อกทงการวางแผนกเปนปจจยทส าคญในการบรหาร

179

ดวยเพราะการวางแผนทดกจะท าใหบรหารเวลาไดดโดยการวางแผนจะตองมการจดล าดบความส าคญของงานอยางชดเจนและเหมาะสม อยางเชนแบงงานเปน เรงดวนและส าคญ ส าคญแตไมเรงดวน หรอจะแบงงาน ออกเปน ABCD กไดเพอใหการวางแผนเปนไปไดอยางมประสทธภาพ แลวมาก าหนดเปนตารางเวลาในการท ากจวตรประจ าวน ไมวาจะเปนเรองงานหรอเรองสวนตว เมอไดก าหนดตารางเวลาและท างานตามตารางเวลาแลวประเมนการท างานและระยะเวลาการท างานตนวาเหมาะสมดหรอไมเพอน ามาปรบปรงและแกไขการวางแผนใหดขน ซงสอดคลองกบ สตอทต และวอคเกอร (Stott, K. and Walker. A.) ไดกลาวถงแผนการบรหารเวลาประกอบดวยขนตอนตางๆ ดงน 1) ตระหนก ในขนแรกนจ าเปนจะตองทราบวาอะไรคองานส าคญหรอเรองส าคญ เรองส าคญในการท างานคออะไร ส าคญในชวตครอบครวคออะไร นนคอจ าเปนตองมเปาหมาย จะตองทราบเกยวกบปจจยทเกยวของกบการใชเวลา เชน นสย พฤตกรรม วธการตดตอสอสาร และความรบผดชอบของตนเอง 2) วเคราะห ในการปรบปรงการใชเวลา จ าเปนจะตองทราบรายละเอยดวธใชเวลาในขณะนน เมอวเคราะหการใชเวลาแลวกจ าเปนจะตองปรบปรงการใชเวลาใหดขน 3) ขจด จากการวเคราะหการใชเวลาจะท าใหทราบวามตวการบางอยางทท าใหตองเสยเวลาไปโดยเปลาประโยชน หรอมบางสงบางอยางมาขโมยเวลาตนไปจะตองขจดสงทท าใหเสยเวลาเหลานโดยมงเนนการท างานในเรองส าคญ 4) จดล าดบ ในขณะทขจดสงทท าใหเสยเวลาออกไป จะตองจดล าดบความส าคญของงานทจะตองท า 5) จดเปนระบบ ในขนสดทายคอการจดระยะการใชเวลา การจดระบบจะท าใหสามารถควบคมการท างานได อกทงยงสอดคลองกบ มารตน ออสบอรน และแครอล ( Martin J. Osborne and Carolyn Pitchik ) ไดกลาวถง ขนตอนในการวางแผนการใชเวลาอยางมประสทธภาพไว 5 ขน ดงน 1) ประเมนทกษะในปจจบนจากแบบสอบถามการบรหารเวลา เพอจะไดทราบถงทกษะในการวางแผนการใชเวลาและสงทควรจะตองปรบปรง 2) รล าดบกอนหลงของงาน และใชเวลาอยางนอยทสดบางเวลาท างานซงเปนเปาหมายสงสด เปาหมายทส าคญเหลานจะเปนทศทางในการใชเวลา ล าดบทส าคญทสดในการบรหารเวลาเปนการพสจนเปาหมายสวนบคคล และกจกรรมทจะน าไปสเปาหมายนน การเขยนล าดบกอนหลงของเปาหมายและขนตอนทจะไปสเปาหมาย เปนขนตอนแรกทจะน าไปสความส าเรจ 3) การก าหนดเวลาในการท างาน ควรก าหนดเวลาทส าคญ ๆ ซงเกยวของกบการเรยนในแตละวชา เชน เวลาในการสอบ รายงาน การฝกปฏบต เปนทแนนอนวามหลายสงทส าคญส าหรบชวตควบคไปกบการเรยน เปนตนวา การเลนฟตบอล งานรนเรงกบเพอน การนดพบเพอน การไปเทยวในวนสดสปดาห ในหนาสดทายของการก าหนดเวลาในการท างานจงควรใสรายการหรอกจกรรมตาง ๆ ทชอบลงไป เมอท าตามตารางเวลาทวางไวเปนทเรยบรอยแลว 4) คาดคะเนสงทตองการจากการเรยน สงหนงทจะตองท าในการวางแผนทก ๆ ภาคการศกษา คอ การประเมนสงทตองการจากการเรยน 5) ใชปฏทน

180

วางแผน ผบรหารทมประสทธภาพใชปฏทนวางแผนหรอบนทกการวางแผนประจ าวน การวางแผนทมประสทธภาพควรใชเวลาประมาณครงชวโมงในการเรมตนแตละสปดาหวางแผนภายในสปดาห และในการวางแผนทกสปดาหใชเวลาประมาณ 10 นาท ในตอนเชาของแตละวนวางแผนการท างานในแตละวนและยงสอดคลองกบงานวจยของ กตตมาพร โลกาวทย ทไดศกษาวจยเรองความสามารถในการบรหารเวลาของนกศกษาพยาบาล มหาวทยาลยปทมธาน ผลการวจยพบวา ความสามารถในการบรหารเวลาของนกศกษาพยาบาล โดยรวมทง 6 ดานอยในระดบปานกลาง หากพจารณารายดาน พบวา ดานการก าหนดเปาหมายการด าเนนชวตของตนเองอยในระดบมาก สวนดานการวเคราะหปญหาเกยวกบการใชเวลาของตนเอง ดานการวางแผนการใชเวลาของตนเอง ดานการด าเนนการตามแผนทไดวางไว ดานการประเมนผลการใชเวลา และดานการปรบปรงแผนการใชเวลาและแกไขกจกรรมทท าใหเสยเวลา อยในระดบ ปานกลางและยงสอดคลองกบอนกล เยยงพฤกษาอกดวย ทไดศกษาเรองเวลา กลาววา จากการศกษาประวตนกบรหารชนเยยมระดบมออาชพทกวงการ จะมความเหมอนกนอยประการหนง คอ เวลากวา 50 เปอรเซนต จะใชเวลาในการวางแผน เพราะการวางแผนทรอบคอบรดกมจะประหยดทรพยากรและสามารถใชทรพยากรทมจ ากดใหมประสทธภาพสงสด ซงรวมถงเวลาดวย เวลาเทากน นกบรหารจะสามารถผลตผลงานออกมาไดทงปรมาณ และคณภาพทเหนอกวาเยยมกวากน นกบรหารจะไมปลอยชวตใหเปนไปตามพรหมลขต แตจะเปนผก าหนดชวตโดยจดการสภาพแวดลอม และเวลาใหด าเนนไปอยางมเปาหมายนกบรหารทกคนจะมเปาหมายสงสดของชวตดวยการก าหนดปฏทนชวต ปฏทนประจ าป ปฏทนประจ าเดอน และปฏทนประจ าวน

1.3 ปจจยดานเทคนคการบรหารเวลา เปนปจจยทความส าคญเปนอนดบทสาม แสดงใหเหนวาการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานน “เทคนคการบรหารเวลา” มความส าคญยงตอความส าเรจของการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ดงนนจงควรใหความส าคญในเรองตาง ๆ ซงประกอบดวย 1) การเปรยบเวลาท างานจรงกบเวลาทประมาณการไว 2) การเนนสวนส าคญในเอกสารเพออานซ าไดเรวขน 3) การแบงชวงเวลาในการบนทกการท างานออกเปนชวงละ30 นาท 4) การทบทวนตารางเวลาเพอประเมนประสทธภาพงาน 5) การประเมนปรมาณงาน 6) การทท าการบรหารเวลาใหเปนเรองส าคญ 7) การก าหนดเสนตายของงานทเปนไปได และ8) การใหรางวลตวเองเมอท างานเสรจตรงเวลา เพราะวาการบรหารเวลาใหประสบผลส าเรจของผบรหารนนผบรหารจะตองรจกเทคนคในการบรหารเวลาเพอท าใหการบรหารเวลาของผบรหารประสบผลส าเรจเกดประสทธผลในการบรหารงานไดด เทคนคในการบรหารเวลามอยหลากหลายดวยกน ไมวาจะเปนในเรองการอานหนงสออยางผาน ๆ ตาหรออานเฉพาะชวงสรปกจะชวยใหผบรหาร

181

ประหยดเวลาลงไดเยอะ หรอวาจะเปนกาการเปรยบเทยบเวลาจรงกบเวลาทประมาณการไวกเปนเทคนคอกอยางทมความส าคญกบการบรหารเวลา มนกวชาการทกลาวถงเรองเทคนคการบรหารเวลาไวมากมายแตเทคนคในการบรหารเวลาทส าคญของผอ านวยการเขตพนทการศกษานนดงปจจยขางตนทไดกลาวไวจะเหนไดวาเปนในเรองของการท างานดานงานบรหารเพอใหการท างานนนเกดประสทธภาพและประสทธผลมากยงขน การท าการบรหารเวลาเปนเรองส าคญกเปนอกตวแปรนง ซงถาผบรหารไมใสใจวาการบรหารเวลาเปนเรองส าคญกจะใหผบรหารนนท างานไปเรอย ๆ ใหเวลาหมดไปวน ๆ ไมเกดการบรรลเปาหมายทตงไว ดงนนเทคนคในการบรหารเวลาดงกลาวจงส าคญอยางยงทผบรหารจะตองเรยนและใหความส าคญพรอมทงน าไปปฏบตอยางจรงจง กจะท าใหผบรหารบรหารองคกรไดอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผลในวางการศกษาตอไปซงสอดคลองกบโชคชย ชยธวช ทกลาวถงเทคนคการบรหารเวลาเพอเกดความส าเรจและคณภาพงานและชวต มแนวทางในการบรหารเวลา คอ 1) วางแผนงานท างานเปนเวลา มแผนแตละวน 2) มความตงใจท างาน มสมาธแนวแนในการท างาน 3) หยดพกชวขณะ เปลยนอรยาบถแลวคอยมาท างานใหม 4) หลกเลยงความไมเปนระเบยบ จดเอกสารใหเปนระเบยบ หยบงาย สะดวก ท างานใหเสรจ แตละวนจะด 5) ไมเปนผทตองการความถกตองสมบรณทสดไมมงานใดถกตองสมบรณทสดจงท าดทสด แตอยาเลงผลเลศจนเกนไป 6) ไมตองกลวทจะกลาวปฏเสธ หากไมพรอมกบการเชญชวนใหปฏเสธอยางสภาพ 7) อยาผดวนประกนพรงนสยนหากตดตวแลวแกไขยากเปนศตรทบนทอนความส าเรจ ความกาวหนา 8) มการผาตดการสญเปลาของเวลาตองท าการผาตดเสย 9) การแบงเวลา แบงงาน และมอบหมายงาน 10) อยาเปนโรคบางาน จงแยกออกจากกนใหไดวางานไหนเปนของใคร ยงสอดคลองกบ ละเอยด ทไดเสนอบญญต 10 ประการ ส าหรบการบรหารเวลาดงน 1) การวางแผนเวลา การใชเวลาของแตละคนในวนหนงๆ จ าเปนตองมการจดวางแผนควบคมเวลาควรจะเปนตารางกจกรรมประจ าวน โดยเนนทกจกรรมส าคญทสดกอน 2) การควบคมเวลา ผบรหารเปนคนส าคญในการทจะน าการเปลยนแปลงเวลาใหทมงานปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ และเปลยนแปลงเวลาใหสมพนธกบงานและเมอผน าควบคมเวลา รจกใชเวลาใหมคามากทสดเพอใหไดผลงานมากทสด และดทสด ใหเกดแกหนวยงาน 3) ท าตารางแบงเวลาโดยจดเปนตารางไวกวาง ๆ 4) จดล าดบความเรงดวนในการปฏบตงานจ าเปนตองล าดบความเรงดวนของงานซงจดใหตามความส าคญและความเรงดวนของงาน แลวพยายามท าทกอยางใหเสรจตามก าหนดและล าดบงานตอไปเรอยๆ จงจะเรยกไดวาเปนระเบยบ ผบรหารควรเอาใจใสเรองน 5) ท าการบรหารเวลาใหเปนเรองส าคญเรองหนงในการบรหารเปนการประหยดเวลาในการคน และเปนการเสรมสรางความเปนระเบยบเรยบรอยมวนยในการท างาน 6) การประชม ผบรหารตองใหความส าคญของการประชม จดวางแผนการประชมใหมประสทธภาพ โดยเตรยมวาระการประชมใหชดเจนในการ

182

ประชมควรควบคมเวลาเขาประชมตรงเวลา การประชมนานๆ และบอยๆ จะท าใหเสยเวลามากและเกดความเบอหนาย 7) ความเครยดและความกดดน ความเครยดเกดจากสาเหตหลายๆ อยางเชน มงานมากและท างานไมทนตามเวลา สวนความกดดนเปนความเครยดหรอแรงดน ทมตอรางกายหรอจตใจในสภาพกดดน ถาผบรหารสามารถลดความเครยด และความกดดนลงไดกจะไดเวลาท างานทเตมทไมเสยเวลาไปโดยเปลาประโยชน มจตใจท างานอยางมความสข 8) หลกเลยงงานการสงคมทมากเกนไป การสงคมถงแมมนจะเปนสงทดท าใหไดขอคดและสงใหมๆ ททนสมย แตถาหากมากเกนไปจะท าใหเสยการเสยงานเสยสขภาพไปดวย 9) การผดวนประกนพรง จงคนหาสาเหตทท าใหเราตองผดวนประกนพรง จงจดการอยางหนงอยางใดออกไปโดยการสรางนสยใหมอยางเปนระบบเพราะการผดวดประกนพรงมแตโอกาสเสยมากกวาได 10) การปรบพฤตกรรมคนเราในการใชเวลาผดๆ ดงค าพดทพดกนบอยๆ วาไมมเวลา หรอเสยดายเวลาทผานไปหรอเรานาจะท าตงแตเมอวานนการสรางพฤตกรรมใหมโดยการบงคบตวเองจนกวาจะเคยชน และการใชระบบการใหรางวลตนเองเมอท ากจกรรมใดๆ ส าเรจ และยงสอดคลองกบแนวคดของเทเลอร (Taylor) ไดเสนอเทคนคการบรหารเวลาไวดงน 1) การบนทกรายละเอยดเกยวกบกจกรรมตาง ๆ ทใชในแตละชวงของเวลาในแตละวน 2) การจดแบงประเภทของงานทท า และบงบอกถงลกษณะการใชเวลาในแตละกจกรรม 3) การก าหนดเวลากอนหลง โดยพจารณาจากความส าคญของงานทจ าเปนตองท ากอนหลง 4) การสนบสนน หมายถง ควรพยายามท าตามก าหนดเวลาทก าหนดเวลาทบนทกไวใหงานแตละงาน ไดเสรจตามก าหนด

1.4 ปจจยดานการตงเปาหมาย เปนปจจยทความส าคญเปนอนดบทส แสดงใหเหนวาการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานน “การตงเปาหมาย” มความส าคญยงตอความส าเรจของการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ดงนนจงควรใหความส าคญในเรองตาง ๆ ซงประกอบดวย 1) การก าหนดเปาหมายของชวต 2) การจดล าดบความส าคญของเปาหมาย 3) การก าหนดเปาหมายของการท างาน 4) การจดท ารายการทตองท าในแตละวน และ5) การบนทกเวลาการท างานตามเปาหมายทก าหนด ปจจยการตงเปาหมายเปนปจจยหนงซงทความส าคญในการบรหารเวลาของผบรหารเพราะการบรหารงานบรหารองคกรภารกจของผบรหารอยางหนงกคอการตงเปาหมายใหองคกร ในการบรหารเวลาใหมประสทธภาพนนการตงเปาหมายกเปนเรองส าคญเชนกนไมวาจะเปนการตงเปาหมายในชวตในการท างาน ผบรหารจะตองมเปาหมายอยางชดเจนวาการท างานหรอชวตของผบรหารจะไปในทางทศทางใดจะตองมเปาหมายเพอชวยน าพาองคกรไปสความกาวหนา ถามเปาหมายหลายอยางผบรหารจะตองจดล าดบความส าคญของเปาหมายตาง ๆ ใหไดวาเปาหมายใดมความส าคญมากทสดรองลงมาและตอ ๆไป เพอผบรหารจะไดเดนตามเปาหมายไดอยางถกตองวา

183

จะตองท าอะไรกอนเพอบรรลสเปาหมายนน เมอผบรหารไดเปาหมายทชดเจนแลวผบรหารจะตองจดท ารายการทจะตองท าในแตละวนเพอจะไดทราบวาเราจะท าอะไรในชวงเวลาไหนซงจะตองบรรลเปาหมายทเราก าหนดขน เชน ผบรหารตงเปาหมายในชวตวาจะตองเรยนจบในระดบปรญญาเอก ผบรหารกตองจดรายการวาจะตองมาศกษาตอเมอไรใชเวลาเทาไรในการศกษาเพอบรรลตามเปาหมายทตนเองก าหนดขน เมอจดท ารายการเรยบรอยแลวกจะตองบนทกวาเราไดท างานตามเปาหมายทเราก าหนดหรอไมในแตละวนแลวใชเวลาเทาไรในแตละเปาหมายเหมาะสมหรอยงตามล าดบความส าคญของเปาหมายทตนเองก าหนดขนนนคอการประเมนตนเองนนเองวาไดท าภารกจตามทตนเองไดก าหนดหรอไม จะเหนไดวาปจจยการตงเปาหมาย มความส าคญอยางยงตอการบรหาเวลาของผบรหารเพราะจะชวยใหผบรหารท าภารกจตาง ๆ บรรลผลส าเรจตามเปาหมายทก าหนดและชวยประหยดเวลาในการปฏบตภารกจอกดวย ซงสอดคลองกบแนวคดของบรททนและกลนน (Britton and Glynn) ศาสตราจารยทางดานจตวทยาการศกษาชาวอเมรกน ซงสอนอยทมหาวทยาลยจอรเจย เมองเอเธนส (The University of Georgia Athens: UGA) ไดท าการศกษาวจยเกยวกบการบรหารจดการเวลาและพฒนาทฤษฎการบรหารเวลา ทกลาววาความส าคญของการบรหารเวลานน การจดการเปาหมาย (Goal Manager) สงส าคญทสดของระบบการบรหารเวลาคอ การตงเปาหมายใหถกทศทาง กลาวคอ คณภาพของเปาหมายของแตละบคคลมความส าคญมากกวาประสทธภาพทได ซงเปนสงทบคคลแสวงหา เพราะประสทธภาพของการบรหารเวลาทเหมาะสมเปนสงทจะเกดขนเมอมระบบการบรหารเวลาทมเปาหมายทชดเจน ถงแมวาระบบการบรหารเวลาจะไมด การด าเนนงานไดผลต ากวาเปาหมาย และไมสามารถท าผลงานนนใหมคณภาพสงได แตอยางไรกตามระบบการบรหารเวลากยงสามารถผลตผลงานได ถาบคคลสามารถก าหนดเปาหมายทถกทศทาง เปาหมายจงเปนระบบความคดของบคคลทมความส าคญมากกวาการลงมอปฏบตบรหารเวลา ดงนน ระบบการจดการเปาหมาย จงมความส าคญมากกวาระบบการบรหารเวลา หรออกนยหนงกคอ เปาหมายคอวตถประสงคของการบรหารเวลา ความส าคญของเปาหมายทมคณภาพสงคอการทบคคลไดก าหนดเปาหมายแลว จงจะท าการบรหารเวลา แตบคคลมกไมปฏเสธทจะก าหนดเปาหมายใหเฉพาะเจาะจงลงไป ซงความจรงแลวมนเปนสงส าคญในการชวยคนหาและก าหนดภารกจ เพราะคนเราสวนใหญมกรสกวาการก าหนดขอบเขตทางเลอกของภารกจเปนหนทางใหการสรางสรรค ความเปนตวของตวเอง และความรนรมยในชวตหมดไป แตในทางตรงขาม เปาหมายทก าหนดตามความเปนจรงจะเปนเปาหมายทระบเฉพาะลงไป เสนทางในชวต เปนภารกจทมจดสนสด ซงมกก าหนดออกมาในรปของจ านวนได ดงนน คณคาของแนวทางในการก าหนดเปาหมายจะแตกตางกน การก าหนดเปาหมายทถกตองจงตองมการก าหนดขอบเขตและล าดบทางเลอกทชดเจน โดยมปจจยในการจดการเปาหมาย ดงน 1) การวางเปาหมาย (Goal Generator)

184

เมอบคคลตองการทจะคนหาเปาหมาย สงแรกทพวกเขาตองท า คอ ก าหนดเปาหมายทเปนไปไดเปนรายการยาว ๆ ซงสามารถท าใหแคบลงไดในขนตอไป สงทตองก าหนดลงไป (Input) ในเปาหมายทวไปคอ ความตองการของบคคลและทกสงทเขารเกยวกบตวเขาเองและโลก ผลทได (Output) คอ รายการของเปาหมายตาง ๆ ทไดมา ซงตองน ามารวมกน ตวอยางเชน เปาหมายทางอาชพ (Profession goals) เชน นกจตวทยาทมชอเสยงเปาหมายสวนบคคล เชน การเรยนรภาษาฝรงเศส หรออาจจะเปนเปาหมายทางสงคม การเมองสตปญญา จตวญญาณ และเปาหมายดานอน ๆ 2) การล าดบความส าคญของเปาหมาย (Goal Prioritizer) เหนไดชดวาเปาหมายทงหมดทก าหนดขนมความส าคญไมเทากน เพราะเวลาทมอยไมเพยงพอใหท าสงตาง ๆ ไดส าเรจทงหมด ท าใหตองมการจดเรยงล าดบความส าคญของเปาหมายนน รายการของเปาหมายทส าคญทสดจะอยบนสด การเรยงล าดบเหลานนมความส าคญในการก าหนดคณภาพของเปาหมายยอย 3) การวางเปาหมายยอย (Subgoal Generator) บอยครงทแตละเปาหมายจะมเปาหมายรองลงมาทจ าเปนตองท ากอนเปนจ านวนมากทตองท าใหเสรจกอน เพอทจะบรรลเปาหมายทสงขนได และบอยครงทมกมแนวทางทเปนไปไดหลายทาง ทจะน าไปสเปาหมายเดยวกนได เชน บคคลหนงตองการทจะพดภาษาฝรงเศสไดคลอง ท าไดโดยการเขาเรยนหลกสตรภาษาฝรงเศส หรออกทางหนงคอการไปอยทประเทศฝรงเศสระยะหนง การก าหนดเปาหมายยอยจะน าสงทใสเขาไปในแตละเปาหมายมาแจกแจง และใชความรจากประสบการณทผานมา มาสรางเปนชดของเปาหมายยอยทมความเปนไปได โดยก าหนดสงทจ าเปนตองท ากอนเพอตอบสนองความตองการตาง ๆ และบรรลเปาหมายนน ๆ ได ผลทได (Output) คอ ชดตาง ๆ ของเปาหมายยอยทเปนไปได 4) การล าดบความส าคญของเปาหมายยอย (Subgoal Prioritizer) ใหน ารายการของเปาหมายยอยทมความเปนไปไดมาเรยงล าดบความส าคญ โดยจะตองอยบนพนฐานของความเปนไปไดและสงจ าเปนอน ๆ ทตองท า ผลทไดสดทายคอ รายการของเปาหมายยอยทไดจดล าดบแลว อกทงยงสอดคลองกบแนวคดของเจรญ ไวรวจนกล กลาววา การก าหนดเปาหมายในการท างานไมวาจะเปนระยะสน หรอระยะยาวจะชวยใหมมาตรการ การใชอตราก าลงคน ทรพยากรอนๆ อยางมมาตรฐาน เปาหมายและวตถประสงคจะบอกทงปรมาณ และคณภาพทรพยากร โดยเฉพาะอยางยงจะชวยใหบทบาทผน าชดเจน ทงในสวนทจะตองวนจฉยสงการ การควบคมและการประสานงาน กระบวนการก าหนดเปาหมายการท างานประกอบดวย 3 ขนตอน ดงน 1) การท าเปาหมายใหกระจาง (Goal Definition) 2) การชเปาหมายใหจ าเพาะ (Goal Specific) 3) การชผลบนปลายใหแจมแจง (Feedback about Process toward Goal) และยงสอดคลองกบยงยทธ เกษสาคร ไดกลาววา บคคลควรก าหนดเปาหมายในการท าสงตางๆ ซงจะชวยใหบคคลมพลงกระตนและก าลงใจในการไปใหถงจดหมาย โดยเปาหมายดงกลาวจะตองเปนเปาหมายทถกตอง สรางสรรค และมจรยธรรม ไมเปนเปาหมายทน าไปสความเสอมเสย ดงนน

185

การบรหารเวลาจงควรมเปาหมายดงตอไปน 1) ก าหนดเปาหมายในชวต ในชวตหนงบคคลควรมเปาหมายและมความตงใจทจะท าใหเปาหมายนนส าเรจ ดวยการบรหารเวลาอยางตอเนอง หากบคคลมงหนาเดนเขาสเปาหมายอยางไมทอถอยหรอไมประมาท กจะท าใหบคคลไปถงความส าเรจในชวตได 2) มงมนประสบความส าเรจในชวตอยางแทจรง ผทตองการประสบความส าเรจในชวตอยางแทจรงไดนน ตองตระหนกและเอาใจใสในการบรหารเวลาอยางจรงจง โดยมเปาหมายในชวตทชดเจน และวางแผนสเปาหมายนนอยางละเอยดทงในระยะสนและระยะยาว จดตารางเวลาในแตละวนหรอแตละสปดาหวาควรจะท าอะไรในชวงเวลาใด จงจะบรรลเปาหมายไดมากทสด 3)สามารถท างานไดอยางมคณภาพและประสทธภาพ การทบคคลจะท างานใหมคณภาพสงสด และมประสทธภาพการท างานทดทสดนน สงหนงทส าคญทบคคลจ าเปนตองมคอ การบรหารเวลาทด เพราะการบรหารเวลาทดจะท าใหมเวลามากพอในการวางแผนการท างานอยางละเอยดรอบคอบทงการใชเวลา ทรพยากร วธการด าเนนการ บคลากรใหมประสทธภาพ

1.5 ปจจยดานการขจดตวการท าใหเสยเวลา เปนปจจยทความส าคญเปนอนดบทหา แสดงใหเหนวาการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานน“การขจดตวการท าใหเสยเวลา” มความส าคญยงตอความส าเรจของการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ดงนนจงควรใหความส าคญในเรองตาง ๆ ซงประกอบดวย 1) การอานหวเรองหนงสอพมพรายวนแบบผานตา 2) การเกบเฉพาะเอกสารส าคญทตองอานไวบนโตะ 3) การบอกเลกสมาชกนตยสารทไมไดอาน 4) การลบเอกสารทไมตองการออกจากคอมพวเตอรเดอนละครง 5) การคดเลอกอเมลทใชงานจรง และ6) การยกหโทรศพทเพอแสดงการยตการพบ เพราะผบรหารยอมมภารกจการงาน ภารกจสวนตวตาง ๆ เยอะ การขจดตวการทท าใหเสยเวลาจงมความส าคญในการบรหารเวลาเพราะผบรหารถาทราบวาอะไรคอตวการทท าใหตนนนเสยเวลาไปอยางใชเหตแลวขจดมนออกไปไดนนผบรหารกจะบรหารเวลาไดอยางมประสทธภาพอยางเชนการอานหนงสอพมพเพอตดตามขาวสารบานเมองเรากอยางเฉพาะหวเรองกจะท าใหเราทราบถงเหตการณตาง ๆ แลวยงชวยใหผบรหารประหยดเวลาไปไดอก บางครงในการทผบรหารใชอเมล ผบรหารกจะมอเมลตาง ๆ มากมายทเขามาสระบบผบรหารกจะตองท าการคดเลอกวาอเมลฉบบไหนทเกยวของกบงานหรอภารกจจรง ๆ โดยไมตองเปดอานทกฉบบกจะชวยขจดเวลาทตองสญเสยไปกบการเปดอานอเมลทก ๆ ฉบบ ในการเปนผบรหารยอมมแขกไดรบเชญหรอไมไดรบเชญตดตอมาอยางเสมอแตบางเวลาผบรหารจะตองรจกการขจดตวแปรอยางเชนแขกทไมไดรบเชญผบรหารการยกหโทรศพทชวคราวกจะท าใหผบรหารมชวงเวลาแหงความสงบสขสามารถท างานตาง ๆ ทตนตองการไดอยางมสมาธในการท างาน ซงมความเหนสอดคลองกบแนวคดของชาญชย อาจนสมาจาร กลาววา การทจะขจดหรอลดตวการทท าใหเสยเวลานนจะตองม

186

การประเมนผลตวท าลายเวลากอน ซงอาจจะก าหนดตวท าลายเวลาออกมาเปนรายการไดแก การขาดการวางแผนและการจดองคการ การผดวนประกนพรง การไมกลาตดสนใจ ความผดพลาด การจดตงวางของในทผดและเอกสารยงเหยง การประชมทไมมการเตรยมการ การสอความหมายทไมถกตอง ความลมเหลวในการประสานงาน ไมมล าดบกอนหลง และจดมงหมายความลมเหลวในการมอบหมายงาน การตอบโตจดหมายทไมจ าเปน นสยการอานทไมด ความลมเหลวในการฟง ใหความสนใจในรายละเอยดมากเกนไป การบรหารเมอเกดวกฤตการณ ความชกชาของนโยบายและกระบวนการ การรบกวนจากโทรศพทและแขกท าในสงทไมจ าเปนระบบเอกสารไมด ความยงเหยง ความไมคงท การเขางานสงคมมากเกนไป อกทงยงสอดคลองกบแนวคดของวเชยร วทยอดม กลาววา การขจดหรอลดตวการทท าใหเสยเวลาในการท างานนนสามารถแกไขไดดวยการใชระบบบรหาร 5S หรอ 5ส ประกอบดวย สะสาง สะดวก สะอาด สขลกษณะ และสรางนสย โดยปฏบตอยางตอเนอง เพราะระบบหรอเทคนคนเรยกไดวาเปนการปพนฐานในการปรบปรงเพอเพมประสทธภาพทงดานการผลต คณภาพ ตนทน การจดสง ความปลอดภย ขวญก าลงใจ และสภาพแวดลอมในการท างาน และเปนการปพนฐานการจดการในองคการเหมอนการสรางนสยพนฐานของคนรกความเปนระเบยบเรยบรอย พบเหนอะไร ไมใชกทงเสย และทงในทเหมาะสม ถามสงของอยเกะกะ รกรงรงกจดเกบใหดด ซงจะสะดวกตอการหยบใช จากนนกหมนท าความสะอาดเครองมอ เครองใชตางๆ ใหอยในสภาพด และเมอท า 5ส ไปนานๆ จะสรางนสยใหเปนคนมระเบยบวนยและรกสภาพแวดลอมของสงคมใหนาอย การทจะน าความรหรอเทคนคอนๆ มาใชเพอเพมผลผลตกจะท าใหดยงขน การบรหารเวลากจะมประสทธภาพและประสทธผลตามมา

1.6 ปจจยดานการใชเวลาอยางมประสทธภาพ เปนปจจยทความส าคญเปนอนดบสดทาย แสดงใหเหนวาการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานน “การใชเวลาอยางมประสทธภาพ” มความส าคญยงตอความส าเรจของการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ดงนนจงควรใหความส าคญในเรองตาง ๆ ซงประกอบดวย 1) การหากจกรรมท าระหวางรอและเดนทาง 2) การท าสงทตนเตน และ3) การท างานทยากแตเชา เพราะผบรหารบางครงจะตองเดนทางบอย ๆ เพอไปประชมสมมนา หรอภารกจอน ๆ การใชเวลาอยางมประสทธภาพนนยอมมความส าคญอยางยงในการบรหารเวลาของผบรหาร ผบรหารจงควรจะตระหนกถงเวลาทจะสญเสยไปในแตละวนวาชวงไหนท ตนเองปลอยเวลาใหเปลาประโยชนอยางเชนชวงทจะตองนงรอรถ เครองบน รอการประชมนอกสถานทผบรหารจะตองใชชวงเวลานนอยางมประสทธอาจจะพฒนาตนเองโดยการอานหนงสอทมความร ตอบอเมลโดยใชอปกรณแบบพกพา อานขาวสารทางดานการศกษาตาง ๆ กจะท าใหใชเวลาไปไดอยางมประสทธภาพโดยไมปลอยเวลาไปเปลาประโยชน การท าสงทตนเตนกจะชวยใหผบรหาร

187

เกดความกระตอรอรนในการท างาน มความสนกในการท างานมากยงขนท าใหท างานไดอยางมความสข และการทท างานทยากแตเชาผบรหารถาท างานทยากแตเชาใหบรรลไปกอนแลวนนงานตอไปตลอดทงวนตนเองกจะรสกสบายใจ ท างานไดอยางมความสข แลวจะท าใหชวงเวลานนผานไปไดอยางมประสทธภาพ ซงสอดคลองกบแนวคดของจระพนธ พลพฒน กลาวถง วธการบรหารเวลาทมประสทธภาพ ไวดงน 1) ตงเปาหมายก าหนดเปาหมายของชวตและก าหนดเปาหมายของการท างาน รความตองการของตวเองวาชวตตองการอะไร ก าหนดกจกรรม ขนตอนและเวลาเพอไปสเปาหมายนน เปาหมายของการท างานจะตองมเพอจะไดรวา แตละป แตละเดอน แตละสปดาห แตละวน ท างานไปเพออะไร การมเปาหมายจะท าใหเดนไปถกทศทาง แลวกใชเวลาเดนทางสนกวาการเดนทางไปอยางไรจดหมาย 2) วางแผนทจะท าทกวน เขยนรายการสงทจะตองท าแตละวนทกเยนกอนกลบบาน แลวทบทวนทกเชา เพอจะไดรวาตลอดทงวนจะท าอะไร วางแผนแลวก าหนดล าดบความส าคญและความเรงดวนของงานจะไดจบปลาตวโตกอนทจะไปจบปลาตวเลก วางแผนจดตารางเวลาทเปนจรงดวยความรอบคอบ และระมดระวงใหวางอยในกรอบของเวลาทมอยจรงจดตารางใหยดหยนเพอรบกรณฉกเฉนดวยระหวางการท างาน ส ารวจดวยวาท างานไปไดครบถวนและตามล าดบหรอเปลา เขยนดวยดนสอกจะสะดวกดทเดยว 3) ท างานทยากเสยแตเชาถาคดวาเปนชวงทท างานไดดเยยมอยตอนเชา เพอทเราเองจะไดเกดความรสกทดคลอดวน เพราะไดท างานทยากส าเรจลลวงไปแลวแตเชา 4) จดสรรเวลาคดวางานทท าทงหมด จดสรรเวลาใหเหมาะสม เฉลยใหทวถงทงงานเอกสารประจ าวน งานดแลและใหค าปรกษา งานมอบหมายพเศษและงานวางแผนและคดสรางสรรคเพองาน 5) เรยนรทจะพดค าวา “ไม” ถาจะตองท าอะไรตอมอะไรหลายอยางทงๆ ทมเวลาไมพอ และฝนใจตวเองทจะตองเขาไปชวยงานใครตอใครในทท างาน งานอาสาสมคร งานสงคม ควรทจะรจกการปฏเสธบาง ดกวามานงเสยใจภายหลงกบเวลาทมคาทสญเสยไป แลวเรยกกลบมาไมได ลองใชเวลาใหประหยด และคดใหหนกเหมอนการใชเงนทไมคอยจะมกควรจะชวยใหรจกพดวา “ไม” เพอประหยดเวลาบาง 6) ระหวางรอและเดนทาง หากจกรรมทจะท าระหวางรอและเดนทาง ไมวาจะรอในเวลารถตด นงไปในรถสวนตว รถเมล รถไป เครองบน เขาควรอการนดหมายตางๆ อาจจะถออะไรตดตวไปท าบนทกความคด ฟงเทป เขยนจดหมาย อานวารสารตางๆ 7) ก าหนดเวลาท างาน ก าหนดเสนตายใหแกงานแตละชนทท า จะชวยคมตนใหมงไปทการท างานและพยายามท างานใหเสรจตามก าหนด 8) กระจายงาน แบงงานไปใหคนอนชวยท าบาง เมอคนอนมความสามารถอยในระดบทชวยไดหรอฝกได จะชวยประหยดเวลาและใหคนอนไดมโอกาสฝกการท างาน แตอยาลมวางานทจะมอบใหท า จดมงหมายตองชดเจน สอใหเขาใจตรงกน โครงการใหญกตองแบงสดสวนใหชด ก าหนดเวลาทงานจะตองเสรจแตละชวงและทงหมดตดตามผลงานตลอด ก าหนดอ านาจหนาทของผน า มอบงานไปแลว อยาเพงวพากษวจารณใหเสยก าลงใจแตในระยะ

188

เรมแรก ถาท าดรบชมเชยใหก าลงใจ แลวชวยคนทรบงานไปท า ใหตดสนปญหาตางๆ ไดดวยตนเอง 9) ตดสนใจ งานทท ารอยละ 80 คนตดสนใจไดเอง เมอหยบเอกสารใดขนมาหยบเพยงครงเดยว แลวตดสนใจเลยวาจะท าอยางไรกบเอกสารนน โยนทง เกบเขาแฟม เขาต ตอบหรอกรอกไปเลยหรอเขยนบนทกลงไปใหใครรบไปท า อยาหยบขนมาอานแลววาง เพราะวาเมอวางไปแลว กองเอกสารจะโตขนทกวน และจะตองเสยเวลาอานซ าอกครงเมอจะตองท างานทตองรอขอมลเพมเตม ตดสนใจไปทนทวาจะเอาอยางไร ตดสนใจไดไวกประหยดเวลาไปไดมาก 10) อาน เรยนรเทคนคในการอานใหเรว ฝกการกวาดสายตา ลดการอานออกเสยงในใจ เลอกอานสงทเกยวของกบตน ก าหนดจดมงหมายของสงทจะอานแลกเปลยนสงไดอานไปแลวกบคนอน อานใหเปนนสยทจะรกการอาน อานสงทเกดประโยชน อานแลวสรป และจบใจความได 11) ทท างาน จดโตะ อปกรณ และสถานทท างานใหเปนระเบยบและมระบบ เพอทจะใหงาย และไวตอการหยบจบหาของ โตะทมเฉพาะงานทจะท าในขณะนนวางอย จะชวยควบคมสมาธไดด ขจดสงทจะดงดดความสนใจของตนจากงานออกไปจากโตะ และมอปกรณทตองใชทกชนวางอยแทน เพอจะไดไมตองเสยเวลาลกไปหาในขณะลงมอท างาน 12) ประชมการประชมจ าเปนส าหรบทกหนวยงาน แตกอนประชมพจารณาหาเหตผลในการประชมเสยกอน เพอใชวธอนแทนไดกไมตองประชม เรมและเลกประชมใหตรงเวลา เรองพจารณาและตองการการอภปราย ควรมวาระการประชมแจงไปลวงหนาใหมเวลาเพยงพอทจะคดมากอน จะไดไมตองมาเสยเวลาคดในทประชม สอตางๆทจะใชในการประชม ควรจดเตรยมไวใหพรอม เพอความวองไวในการประชม 13) เวลาพก ชวงเวลาพกในทท างานสก 15 นาท ชวยไดมากทเดยว ทจะไดพกคลายเครยดจากงาน ใชเวลาชวงนในการเดนเลน เปลยนอรยาบถ พกผอน คยกบเพอนรวมงาน เพราะเปนชวงพกกคงคยกนไดสบาย อานหนงสอพมพหรออะไรกตามทพอใจ เพอจะไดพกใหสบายใจ แลวกลบไปท างานตอ กลบบานเวลานอนพกผอนใหพอและมคณภาพ 14) ท าสงทตนเตน คดวางแผนทจะมกจกรรมอะไรบางอยางทนาตนเตนส าหรบเราในแตละสปดาห เพอจะชวยเปนตวกระตนใหเราเกดความกระตอรอรน มแรงท างานและอยากท างานเพอทจะไปพบกบกจกรรมนน 15) นดหมาย นดลวงหนา พอถงเวลาโทรไปตรวจสอบกอนวาแนนอนตามเวลา และสถานททก าหนดไวท าแบบนจะชวยประหยดเวลาของเราได โดยไมตองไปเกอเสยเวลาเปลา บางคนนดแลวไมอยตามทนดกม ถาการนดหมายเลกตองมการเลอกไวดวยวาจะท าอยางไรตอไปจะไดไมเสยเวลาเปลา 16) เลกนสยทไมด ส ารวจนสยทไมดของเราทท าใหเสยเวลาแลวเขยนผลเสยทเราจะไดรบจากนสยทไมดเหลานน แลวพจารณาวาจะแกนสยใหดขนไดอยางไร เขยนผลด ทจะเกดขนถาแกไขได ผลดมมากกหาทางขจดนสย ทไมดทงไป 17) การตดตอสอสาร ไมวาดวยการพด การเขยน หรอการใชสอ ตองใหแนนอนชดเจน เขาใจตรงกนทงผสงขาวและผรบขาว เพองานจะไดออกมาถกตองไมตองมาเสยเวลาท างานใหม เพราะเขาใจอะไรไมตรงกน 18) ไม

189

ผดวนประกนพรงวางจดมงหมายเอาไว สรางแรงจงใจใหกบตวเองใหรสกวาตองการจะท าและมความตนเตนทจะท าในสงทตองท า คดถงความสข ความส าเรจและประโยชนทจะไดรบจากการท างานส าเรจ แลวผลเสยทจะเกดขนจากการท าไมเสรจ คมใจของเราไมใหหลกเลยงไปจากงาน ขจดความกลวจะไดไมเลอนเวลาการท างานออกไปใหเสยเวลา 19) ยดหยน ใชเทคนคหลายๆ รปแบบในการท างาน ไมยดตดอยกบรปแบบเดยว ท าดวยวธนไมไดกเปลยนวธการดกวาดนทรงแลวท าไมส าเรจ เสยเวลาทงชวงทดนทรงท าและชวงทตองมาเรมท าใหม 20) แบบฟอรม พจารณางานทท าวามอะไรบาง ทตนจะตองท าซ าๆ กนอยเสมอจดท าเปนแบบฟอรมออกมาไดไหม ถาไดกจดท าออกมาจะไดชวยประหยดเวลาไมตองมาท าซ าๆ เชน จดหมาย การเขยนโครงการ รายงาน สญญา งบประมาณ ตารางตางๆ มแลวจะไดใชกรอกขอความเพมเตมลงไปไดเลย ประหยดเวลาไดโขทเดยว 21) พวกสมบรณแบบ ท างานยอมผดพลาดบางเปนของธรรมดา ความพถพถนระมดระวงและรอบคอบในการท างานเปนสงทด แตถามากเกนไปขนาดทจะตองท างานใหสมบรณรอยละ 100 ทกครงกคงจะไมไหว เพราะบางครงความผดพลาดกจะชวยสอนอะไรตนได ลองคดดวาท างานไดดรอยละ 100 ทกครงไดจรงหรอไม การยอมรบความผดพลาดในบางครงจงเปนการท างานทดทสดส าหรบตน อกทงยงสอดคลองกบ บลสส (Bliss) ทกลาวถงการทจะบรหารเวลาใหมประสทธภาพนนจะตองมเทคนคในการบรหารเวลา ดงน 1) ตองวางแผน ในวนหนง ๆ ตองยอมเสยเวลาวางแผน เพอปองกนการท างานอยางสบสน และวางแผนอยางตอเนอง แตควรใชเวลาในการวางแผนอยางเหมาะสม 2) ตองตงสมาธ หลกการบรหารเวลาไมมอะไรทส าคญมากไปกวาสมาธ สมาธจะชวยใหการปฏบตงานมประสทธภาพเปนการประหยดเวลา 3) ตองหยดพกบาง การท างานตดตอกนนาน ๆ จะเกดความเครยดสะสมกนมาก ท าใหมประสทธภาพการท างานลดลง ควรพกผอนเพอรกษาสขภาพ และลดความเครยด 4) หลกเลยงความความไมมระเบยบ ควรจดท างานอยางเปนระเบยบตามล าดบกอนหลงจะท าใหใชเวลาไดอยางมประสทธภาพ 5) อยาเปนคนทตองท างานใหสมบรณแบบการท างานสมบรณแบบเสยเวลาโดยใชเหต ควรท างานใหมประสทธภาพทสด เหมาะสมกบเวลาทมอย 6) อยากลวทจะตองปฏเสธ การตามใจตนหรอรบงานทกอยางทเสนอ จะท าใหงานประจ าวนทจ าเปนตองหยดชะงกหรอลดนอยลง 7) อยาผดวนประกนพรง การผดวนประกนพรงนอกจากจะสรางนสยท างานทไมดแลวยงท าใหเสยเวลาท างานโดยเปลาประโยชน 8) ใชวธผาตด เมอมงานสะสมกนมาก ๆ ควรจะสะสางใหหมดไป เปนการประเมนงานปรบปรงงานไปในตว 9) การมอบอ านาจหนาท การรจกมอบอ านาจหนาท เปนการประหยดเวลาท างานของผบรหาร และเปนการใหความส าคญแกผรบอ านาจดวย 10) อยาเปนคนบางาน การท างานตลอดเวลาโดยไมมเวลาพกผอน นอกจากจะไมเพมประสทธภาพในงานแลว ยงเปนการท าลายตวเอง ท าลายครอบครว ท าใหเกดผลเสยมากกวาผลด

190

ผลการวเคราะหปจจย นอกจากจะสอดคลองกบ แนวคด ทฤษฎ และงานวจย ตาง ๆ ดงทกลาวมาแลวนน ยงสอดคลองกบความคดเหนของผเชยวชาญในดานความถกตองเชงทฤษฎ มความครบถวนสมบรณ เหมาะสมกบบรบทไทย มความเปนไปไดตอการน าไปปรบใช และเปนประโยชนตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา จงกลาวไดวาปจจยทง 6 ปจจยทพบจากการวจยในครงนเปนปจจยหลกของการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

2. รปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ในดานรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา พบวา ความสมพนธระหวางตวแปรดานปจจยภายใน ซงประกอบดวย การตงเปาหมาย การวางแผน เทคนคในการบรหารเวลา และการใชเวลาอยางมประสทธภาพ กบตวแปรดานปจจยภายนอกซงประกอบดวย เครองมอทชวยในการบรหารเวลา และการขจดตวการท าใหเสยเวลานนมความสมพนธซงกนและกนและสงผลไปในทศทางเดยวกน และเปนไปตามสมมตฐานของการวจยทวารปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเปนความสมพนธทเกดจากปจจยตาง ๆ ทมน าหนกละมทศทางไปในทางเดยวกน รปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจะเหนไดวา จะมกลมปจจยใหญ 2 ปจจยดวยกนคอ ดานปจจยภายใน และปจจยภายนอก ในดานปจจยภายในนนกลาวคอเปนปจจยทเกดขนจากตนเองเองแนวคด จากการปฏบตของตนเองวามความตระหนกในเรองของการบรหารเวลามากนอยแคไหน และปฏบตอยางมขนตอนอยางไร อยางเชนปจจยการตงเปามายกเกดขนจากตนเองทจะตองตงเปาหมายใหกบตนเองกอน เมอตงเปาหมายแลวกจะตองมการวางแผนในการปฏบตภารกจตาง ๆในชวตของตนเอง ตนเองกจะตองเรยนรวามเทคนคในการบรหารเวลาอยางไรจงจะประสบผลส าเรจ พรอมทงยงสามารถใชเวลาไดอยางมประสทธภาพอกดวย จากทกลาวมาทงสนเปนปจจยทเกดขนจากตนเองจากแนวคดจากการกระท าของตนเอง กลมปจจยภายนอก คอ ปจจยทมาจากภายนอกหรอเปนเครองมอตาง ๆ ทชวยในการบรหารเวลาใหประสบผลส าเรจ และตวการทจะท าใหเสยเวลาจะตองมการขจดตวการนนออกไป ฉะนนปจจยทเกดจากภายนอกนนเราสามารถควบคมไดถาเรารวธหรอเครองมอทจะชวยในการบรหารเวลา ดงนนการบรหารเวลาของผบรหารนนมปจจย สองปจจยส าคญดวยกนคอ ปจจยภายนอกและปจจยภายใน ทจะท าใหผบรหารบรหารเวลาไดประสบผลส าเรจ ซงสอดคลองกบ แคทเทอรรน ( Katherine W.) ทแบงปจจยของการบรหารเวลาเปน 2 ดานคอ ดานปจจยภายในซงเปนปจจยทเกดจากตวบคคลเองและปจจยภายนอกเปนปจจยทเกดขนจากสงแวดลอมตางรอบดาน

191

และสอดคลองกบ สมทธและสมทธ ( Smith and Smith) และเกรยงศกด เจรญวงศศกด ซงไดกลาวถงปจจยทมผลตอการบรหารไวสอดคลองกน คอ 1. ปจจยจากภายในตวบคคล ซงเกดจากการจดการเวลาทไมดพอของตวเอง เชน ความไรวนย การผดวนประกนพรง การไมรจกปฏเสธผอนเนองจากเกรงใจ ขาดเปาหมายทชดเจน ไมมการก าหนดเวลาแลวเสรจของงาน แมกระทงการมงเอาชนะจนเกนควรกเปนปญหาได และ2) ปจจยจากภายนอก หมายถงสงทเกดจากบคคลอน หรอสภาพแวดลอมท าใหเกดการสญเสยเวลา เชน การมแขก โทรศพท การรอคอย หรอกระทงเสยงทดงมาก ๆ ปจจยตาง ๆเหลานลวนมผลกระทบตอการจดการเวลา ท าใหก าหนดการทวางไวตองเลอนออกไปหรออาจตองยกเลกก าหนดการนน ๆ เสย จากทกลาวมาขางตนยงสอดคลองกบงานวจยของพสฐ กยวกยโกศล ทไดศกษาเรองการบรหารเวลาของผบรหารธรกจอ าเภอเมอง จงหวดล าปางผลการศกษาพบวา ผบรหารใชเวลาไปกบงานดานการจดการ รอยละ 47 สวนเวลาทเหลอรอยละ 53 ใชหมดไปกบสาเหตสองประการ คอ ประการแรก งานทเนองมาจากบทบาทของผบรหารในการตดตอสมพนธกบผอน บทบาทในการสอขอความและขอมล บทบาทในการตดสนใจ ประการทสอง การสนเปลองและการสญเสยเวลาโดยแยกเปนสองสาเหต คอ สาเหตจากภายนอก ไดแก บคคลอนหรอสงแวดลอม และสาเหตภายใน ไดแก การจดการ การใชเวลาของตนเองไมมประสทธภาพ การบรหารเวลาของผบรหารธรกจโดยเฉลยใชเวลาท างานสปดาหละ 51-60 ชวโมง

จากการยนยนรปแบบดงกลาวโดยผเชยวชาญ ผเชยวชาญสวนใหญเหนวารปแบบดงกลาวมความถกตองเชงทฤษฎ มความครบถวนสมบรณ เหมาะสมกบบรบทไทย มความเปนไปไดตอการน าไปปรบใช และเปนประโยชนตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา และมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ ทงนเปนเพราะรปแบบดงกลาวเปนรปแบบทเกดจากการวเคราะหขอมลของขอค าถามทพฒนามาจากแนวคด ทฤษฎ และ ผเชยวชาญทมสวนเกยวของโดยตรงกบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ซงมความเหมาะสมกบบรบทไทย

ขอเสนอแนะการวจย

จากผลการวจยซงพบวา ปจจยและรปแบบของการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา มความสอดคลองกบแนวคด ทฤษฎ งานวจย และความคดเหนของผเชยวชาญ ดงนน เพอใหการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามการพฒนาอยางตอเนอง ผวจยมขอเสนอแนะดงตอไปน

192

ขอเสนอแนะทวไป

ผบรหารทสนใจในเรองการบรหารเวลาเพอเพมประสทธภาพในการท างานของตนนน ควรท าความเขาใจในปจจยและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาซงมปจจยดงตอไปน

1.ปจจยทสงผลมากทสดคอเทคนคในการบรหารเวลาผบรหารจะตองศกษาเทคนคในการบรหารเวลาตาง ๆ เพอจะไดน าไปใชอยางตอเนองซงมเทคนคทส าคญคอ 1) การเปรยบเวลาท างานจรงกบเวลาทประมาณการไวผบรหารจะตองประมาณการเวลาทใชในภารกจงานตาง ๆ และเมอท าภารกจนนไปแลวกน าเวลาจรงทปฏบตและเวลาทประมาณการไวมาเปรยบเทยบกนเพอน ามาปรบปรงเวลาทจะใชในครงตอ ๆ ไปท าใหสามารถวางแผนการใชเวลาไดอยางใกลเคยงความจรงมากทสด 2) การเนนสวนส าคญในเอกสารเพออานซ าไดเรวขนเปนอกเทคนคฯทจะชวยใหผบรหาร บรหารเวลาไดอยางมประสทธภาพ เพราะผบรหารมเอกสารตาง ๆ มากมายในการทจะตองอานเมออานครงแรกกเนนสวนส าคญไว และเมอกลบมาอานครงตอไปจะไดไมตองอานทงฉบบอกครง 3) การแบงชวงเวลาในการบนทกการท างานออกเปนชวงละ30 นาท เปนเทคนคทชวยใหผบรหารไดผอนคลายจากความตงเครยดเพราะถาท างานแลวเกดความเครยดมากไปและไมมการหยดพกบางกจะท าใหประสทธภาพในการท างานนนลดนอยลงไปท าใหเวลาทสญเสยไปกบการท างานนนไมคมคา 4) การทบทวนตารางเวลาเพอประเมนประสทธภาพงาน เปนเทคนคทชวยใหผบรหารไดทราบถงวาชวงเวลาไหนของตนท างานไดมประสทธภาพมากทสดจงควรน างานทมความส าคญมาไวในชวงเวลานน เพราะคนจะมชวงเวลาในการท างานของตนทมประสทธภาพไดไมเหมอนกน เชนบางคนชวงเวลา 10.00น – 11.00 น. จะเปนชวงทมสมาธในการท างานมากทสดจงท าใหชวงเวลานนท างานไดอยางมประสทธภาพ ผบรหารจงควรทจะทบทวนตางรางเวลาของตนวางชวงไหนเหมาะสมกบงานอะไรเพอท างานไดอยางมประสทธภาพ 5) การประเมนปรมาณงาน ผบรหารจะตองประเมนปรมาณงานของตนในแตละวน แตละสปดาหวามปรมาณงานมากนอยแคไหนเพอจะไดท าการวางแผนตอไปวาจะตองท าอยางไร งานอะไรทมากเกนไปและสามารถมอบหมายใหคนอนท าไดกควรทจะมอบหมาย 6) ผบรหารควรท าการบรหารเวลาใหเปนเรองส าคญและปฏบตตามในสงทตนเองก าหนดไวจะตองท าอยางจรงจง จงท าใหการบรหารเวลาของผบรหารนนประสบผลส าเรจ 7) ผบรหารจะตองก าหนดเสนตายของงานทเปนไปได เพอใหตนเองนนกระตอรอรนในการท างานไมผดวนประกนพรงและประสบส าเรจตามเปาหมายทก าหนด 8) การใหรางวลตวเองเมอท างานเสรจตรงเวลา เปนการสรางแรงจงใจ เสรมแรงใหตนเองเพอในการท างานชนตอ ๆไป จะไดมก าลงใจในการท างานตอไปและมความสขในการท างาน

193

2.ปจจยในเรองของเครองมอทชวยในการบรหารเวลา เพราะผบรหารมภารกจตาง ๆมากมายจงตองใชเครองมอในการชวยบรหารเวลา ดงน การใชสมดบนทกงาน, การใชเทคโนโลยในการบรหารเวลา, การใชอนเตอรเนตในการวางแผนในการบรหารเวลา, การใชสมดตดตามงาน การใชโทรศพทในการตดตามงาน ประสานงาน, การใชกระดาษโนตเลกๆในการตดตามงานตามฝายตาง ๆ การใชปฏทนแผนงานรายเดอน, การวางแผนดวยบนทกประจ าวน, การใชปากกาหลากสเพอแสดงความส าคญของงานทแตกตางกน, การใชแบบฟอรมในเอกสารทตองท าซ าๆ, การใชเลขานการสวนตวในการชวยจ าตางๆ และการใชคมอในการท างาน จากเครองมอดงกลาวทกลาวมาเปนเครองมอทผบรหารควรทจะน าไปใชในการบรหารเวลาจะท าใหผบรหารท างานไดอยางงายขนและมประสทธภาพ

3.ปจจยการตงเปาหมาย ผบรหารตองใหความส าคญของการตงเปาหมายใหเปนเรองทส าคญมาก เพราะการบรหาร หรอการบรหารเวลาทจะประสบผลส าเรจไดนน ผบรหารจะตองตงเปาหมายอยางชดเจน และในการตงเปาหมายผบรหารจะตองค านงถง ตวแปรดงตอไปน 1) การก าหนดเปาหมายของชวต ผบรหารจะตองมเปาหมายในชวตอยางชดเจนวาตนเองจะเปนอยางไรในอนาคตขางหนา อาจจะมเปาหมายทหลากหลายกได เชน เปาหมายในการศกษา เปาหมายในการท างาน เปาหมายทางดานสขภาพ ทรพยสน ฯลฯ 2) ผบรหารน าเปาหมายทงหมดมาจดล าดบความส าคญของเปาหมายแตละตวเพอก าหนดวาเปาหมายไหนส าคญทสดและสามารถปฏบตไดหรอไมในชวงน 3) การก าหนดเปาหมายของการท างาน ผบรหารจะตองก าหนดเปาหมายของการท างานแตละชนใหชดเจนเพอการปฏบตไดอยางถกตองและตรงตามเปาหมายทตงไวจงไมเสยเวลาทจะตองกลบมาท าใหม 4) การจดท ารายการทตองท าในแตละวนผบรหารจะตองจดท ารายการทจะท าในแตละวนเพอเปนแผนทในการท างานในแตละวนวาวนนมงานอะไรใชเวลาเทาไรในงานนน ๆ และ 5) ผบรหารจะตองบนทกเวลาการท างานตามเปาหมายทก าหนด เมอผบรหารมเปาหมายแลวจะตองบนทกวาใชเวลาเทาไรและเหมาะสมหรอไมเพอน ามาปรบปรงใหเหมาะสมอกครง

4.ปจจยการขจดตวการท าใหเสยเวลา ผบรหารจะตองค านงถงสงตาง ๆทท าใหตนเสยเวลาและจะตองขจดออกเสยซงประกอบไปดวย การอานหวเรองหนงสอพมพรายวนแบบผานตา, การเกบเฉพาะเอกสารส าคญทตองอานไวบนโตะ, การบอกเลกสมาชกนตยสารทไมไดอาน การลบเอกสารทไมตองการออกจากคอมพวเตอรเดอนละครง, การคดเลอกอเมลทใชงานจรง และการยกหโทรศพทเพอแสดงการยตการพบ

5.ปจจยการวางแผน ประกอบดวย การวางแผนการท างาน ผบรหารจะตองวางแผนในการท างานในแตละเรองหรอแตละงานโดยการก าหนดวตถประสงคของงาน และ

194

จดล าดบความส าคญของงานแตละเรอง การเลอกงานทมความส าคญกอนมาจดท าก าหนดตารางเวลารวมถงการค านวณเวลาแตจะใชในแตละงาน แลวควบคมและด าเนนการตามตาราง ทบทวนสงทท าตลอดวนเพอสรางแนวทางการท างาน และการประเมนผลและเพอปรบปรงแผนในการใชเวลา ในการวางแผนนนยงเปนประเดนทส าคญในการบรหารของผบรหารอกดวย การวางแผน คอการรจกแบงเวลาเปนสดสวน วาเวลาไหนท าอะไร เพออะไร แลวใชเวลาทก าหนดใหคมคาแตละสวนการบรหาร เพอเกดความส าเรจและคณภาพงานและชวต ผบรหารทมการวางแผนทดนนจะชวยใหปรบปรงภาพลกษณของตวเองใหเปนผมระเบยบวนย ลดความเครยดอนเกดจากการท างาน และเพมเวลาวางเพอจะท าสงอน

6.ปจจย การใชเวลาอยางมประสทธภาพ ผบรหารจะตองใชเวลาอยางมประสทธภาพ เชนการหากจกรรมท าระหวางรอและเดนทางเนองจากผบรหารจะตองเดนทางอยเสมอเพอไปปฏบตภารกจตาง ๆ ผบรหารจงตองหากจกรรมในระหวางรอเดนทางเพอจะไดไมสญเสยเวลาไปเปลาประโยชน การท าสงทตนเตนในการท าสงทตนเตนในแตละวนนนท าใหผบรหารเกดการตนตวไมเบอหนายในการท างาน และการท างานทยากแตเชาในการทท างานทยากแตเชานนผบรหารกจะรสกสบายกบภารกจทเหลอในแตละวนได

ดงนนจากทกลาวมาขางตนผบรหารควรทจะน าปจจยตาง ๆ ไปปฏบตอยางแทจรงและจ าท าใหการบรหารเวลาทงในดานการงานและในดานของชวตนนมความสขลงตวทกดาน เพราะผบรหารสวนใหญแลวจะมภารงานมากจนไมคอยมเวลาสวนตวในการดแลครอบครว ดแลสขภาพของตนเองถาผบรหารน าปจจยดงกลาวไปปฏบตแลวชวตการท างานครอบครวจะมความสขมากยงขน

ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป

1. ควรท าการศกษาวจยในประเดนการใชเวลาของผบรหารทสงผลตอประสทธภาพการบรหารสถานศกษาหรอส านกงาน 2. ควรท าการศกษาวจยในลกษณะนกบกลมตวอยางอน เชน ผบรหารสถานศกษา ครผสอน เปนตน 3. ท าการวจยเชงคณภาพกบผบรหารทมชอเสยงและมผลงานเปนทประจกษตอวงการศกษา

195

รายการอางอง กระทรวงศกษาธการ. คมอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล. กรงเทพฯ: โรงพมพ

องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ ร.ส.พ., 2550 กลยา วานชยบญชา. การวเคราะหขอมลหลายตวแปร. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : ธรรมสาร, 2555 กตตมาพร โลกาวทย. “ความสามารถในการบรหารเวลาของนกศกษาพยาบาล มหาวทยาลย

ปทมธาน.” ปรญญานพนธ มหาบณฑต มหาวทยาลยปทมธาน, 2551 เกรยงศกด เจรญวงศศกด. บรหารเวลาเพอความส าเรจ. พมพครงท 6. กรงเทพมหานคร: ซคเซส

มเดย จ ากด, 2546 ครองแผน ไชยธนะสาร. ศาสตรและศลปแหงการบรหารเวลา. กรงเทพ: เดลฟ, 2536. จระพนธ พลพฒน. การบรหารเวลา. กรงเทพมหานคร: สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ, 2545. จฬาภรณ โสตะ. เทคนคการบรหารเวลา. เขาถงเมอ 2 กรกฎาคม 2554. เขาถงไดจาก

http://www.bbxznet.com/scripts2/view.php?user=bunceeaudit&board=4&id=14 เจรญ ไวรวจนกล. บรหารการศกษา หลกการ แนวคด ทฤษฎ. สรนทร: ส านกเลขานการ

บณฑตศกษาสถาบนราชภฏสรนทร, 2545. ชาญชย อาจนสมาจาร. การบรหารงานยคใหม Modern Management. กรงเทพมหานคร : ศนยสอ

เสรมกรงเทพฯ, 2547. ชาตชาย นภากล. “การใชเวลาในการบรหารงานของผบรหารโรงเรยนมธยมศกษาสงกดกรมสามญ

ศกษาในกรงเทพมหานคร.” วทยานพนธการศกษามหาบณฑต บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 2545.

โชคชย ชยธวช. กญแจสความส าเรจตอนเคลดลบของผประกอบการ. กรงเทพมหานคร : อนฟอรมเดยบคส, 2545.

ไชย ณ พล. สดยอดนกบรหารยคโลกาภวตน. กรงเทพฯ: เพรส มเดย, ม.ป.ป. ณรงควทย แสนทอง. กลาเปลยนแปลง. กรงเทพมหานคร: ส.เอเชยเพรส (1989) จ ากด, 2547. ทองทพภา วรยะพนธ. ผบรหารยคบรรษทภบาล. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพอนฟอรมเดยบคส,

2545. ธรยสถ นมมานนท. การท าสงทส าคญทสดกอน. เขาถงเมอ 15 มนาคม 2554. เขาถงไดจาก

http://www.geocities.com/thirayost

196

นนทชญา มหาขนธ. ชาวญป นกบเวลา. เขาถงเมอ 30 พฤษภาคม 2554. เขาถงไดจาก http://uniserv.buu.ac.thfurom2/post.asp?method=TopicQuote&TOPIC ID=1253&FORUM ID=6

บทความธรรมะ. การบรหารเวลา แบบเรองส าคญตองมากอน. เขาถงเมอ 9 ม.ค. 2555. เขาถงไดจาก http://www.dmc.tv/pages/top_of_week/

บทบาท หนาทของส านกงานเขตพนทการศกษา. เขาถงเมอ 20 สงหาคม 2556. เขาถงไดจาก www.petburi.go.th/

บรรพต พนธหนกอง. “คณลกษณะทพงประสงคของผบรหารสถานศกษาตามทศนะครผสอนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษารอยเอด.” วทยานพนธมหาบณฑต คณะครศาสตรสถาบนราชภฏสรนทร, 2547.

บญมาก พรหมพวย. การบรหารเวลา. พมพครงท 6. กรงเทพฯ: อษาการพมพ, 2546. ประภาพร กต. “การบรหารเวลาของผบรหารหนวยงานทางการศกษาในอ าเภอแมอายจงหวด

เชยงใหม.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม, 2546.

พนมพร จนทรปญญา. หลมพรางเวลา เรองทผบรหารตองระวง. เชยงใหม: โรงพมพคลองชาง, 2545.

พวงรตน ทวรตน. วธวจยทางพฤตกรรมศาสตร. พมพครงท 7. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทร วโรฒ ประสานมตร, 2540.

พมพ โหลค า. “ความสามารถในการบรหารเวลาของนสตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ” ปรญญานพนธ มหาบณฑต มหาวทยาลยศรนตรนทรวโรฒ, 2550.

พสฐ กยวกยโกศล. “การบรหารเวลาของผบรหาร” การศกษาคนควาอสระ บรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม, 2548.

ยงยทธ เกษสาคร. ภาวะผน าและการจงใจ . กรงเทพฯ: ศนยเอกสารและต าราสถาบนราชภฏสวนดสต, 2541.

ละเอยด จงกลน. บญญต 10 ประการเพองานและชวต. ขอนแกน: เพญพรนตง, 2545. วเชยร วทยอดม. องคการและการจดการ Organization & Management. นนทบร: ธนธชการพมพ

จ ากด, 2550. สงกรานต จตสทธภากร. 7 อปนสยพฒนาสผมประสทธผลสง. แปลจาก Covey. R.. The 7 Habits

of Highly Effective People. กรงเทพมหานคร: ซเอดยเคชน, 2547. สถาบนด ารงราชานภาพ. การบรหารเวลา. เอกสารความส าเรจล าดบท17/ปงบประมาณ 2553.

197

สมเกยรต เออมกลน. “การศกษาการใชเวลาในการบรหารงานศกษาของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานสงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครราชสมา.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต มหาวทยาลยราชสมา, 2548.

สมโภช อนนตคศร. การบรหารเวลา. กรงเทพฯ: นานมบคสพบลเคชนส, 2546. สมยศ นาวการ. การบรหารแบบมสวนรวม (Participative Management). กรงเทพมหานคร:

ส านกพมพบรรณกจ 1991 จ ากด, 2545. ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา. การพฒนาการบรหารสถาบนการศกษา. เอกสารสาระการ

เรยนรกระทรวงศกษาธการ, 2546. ส าราญ มแจง. สถตชนสงส าหรบการวจย. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: นชนแอดเวอรไทซงกรฟ,

2546. สภาวด วทยะประพนธ. คมอการบรหารเวลาอยางมคณคา. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร: เอกซ

เปอรเนท, 2545. สวมล ตรกานนท. การใชสถตในงานวจยทางสงคมศาสตร: แนวทางสการปฏบต. กรงเทพฯ: โรง

พมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2546. เสนด อดมทรพย. “การบรหารเวลาของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานสงกดส านกงานเขตพนท

การศกษารอยเอด.” วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยราชภฏสรนทร, 2548.

อนนต งานสะอาด. เวลา (Time) และการบรหารเวลา. เขาถงเมอ 2 กรกฎาคม 2554. เขาถงไดจาก http://www.moe.go.th/wijai/time%20manag.htm.

อนกล เยยงพฤกษา. การบรหารเวลา. เขาถงเมอ 16 สงหาคม 2555. เขาถงไดจาก http://www.moe.go.th/wijai/time%20management.htm.

อนทรา หรญสาย. การบรหารเวลา. เขาถงเมอ 2 มถนายน 2554. เขาถงไดจากhttp://free.dcomputech.cominticle mngetime 01.html.

198

ภาษาตางประเทศ

Tahakkori Abbas and Charies Tedlie. Mixed Methodology: Combining Qualitative Approaches. Thousand Oaks. California : Sage, 1998.

Adams G.A. and Jex S.M. “Relationships between time management control. work family conflict. and strain.” Journal of Occupational Health Psychology.Vol.1, 1999.

Atkins. T.T. “The relationships among uses of time management techniques and sources of stress in hing school principals.” Georgia: University of Georgia, 1990.

Barling.J., Kelloway. E.K and Cheung. D. “Time management and achievement striving interact to predict car sale performance.” Journal of Applied Psychology.Vol.81, 1996.

Bliss. Edwin C. Getting Things Done. Singapore: Federal Publications, 1976. Bond, M. and Feather N. “Some correlates of structure and purpose in the use of time.” Journal

of Personality and Social Psychology. Vol. 55, 1988. Tracy Brian. Eat that frog!. San Francisco: Berrett – Koehler, 2001. Britton, B. K. and S. M. Glynn. “Mental Management and Creativity: A Cognitive Model of Time

Management for Intellectual Productivity.” In J. Glover. R. Ronning and C. Reynolds. Handbook of Creativity New York: Plenum, 1989.

B.K., Britton. and Tesser. A. “Effects of time management practices on college grades” Journal of Educational Psychology.Vol.83, 1991.

Campbell. Introductionnal Administration. 5th. ed. Boston: Allyn and Bacon, 1973. Carol. A.A. “An examination of time management perceptions of selected middle managers in

Salina.” Kansas State University, 1990. Claessens.,B.J.C., van Eerde. W., Rutte. C.G. and Roe. R.A. “Planning behavior and perceived

control of time at work.” Journal of Organizational Behavior.Vol.25, 2004. Comrey, A. L. and Lee. H.B. A First Course in factor Analysis. 2nd ed. Hillsdale. NJ :

Lawrence Erlbaum, 1992. Enfielf. Norman Paul. University of Central Florida, 2007. Gorton, R.A. School administration and supervision. Dubugue. lowa: Wm. C Brown, 1983. Green, P. and Skinner. D. “Does time management training work: an evaluation.” International

Journal of Training and Development. Vol.9, 2005.

199

Griffiths, R.F. “Time management in telework and other autonomous work environments” Dissertation Abstract International: Section B: The Sciences and Engineering. Vol.64, 2003.

Hamcock, G. Canonical Correlation Analysis. Access 12 may 2013. Available from http://www.education.umd.edu/EDMS/fac/Hancock/Course_Materials/EDMS771/readings/ CanonicalCorrelationChapter.pdf

Hochheiser, R.M. Time Management (New York: Barron’s Educational Series, 1998. Huber., D.T. “work Activities and Time Management Strategies of Metropolitan

Superintendents” University of Colorado at Denver Graduate School of Affairs, 1988.

Hair, J.F., R.E.R.L.,Anderson. and Black. W.C. Multivariate Data Analysis. 5th ed. Upper Saddle River. NJ: Perntice Hall, 1998.

Best. W, John. Research in Education. Education Cliffs. New Jersey: Prentice Hall Inc, 1970. Johnson, Richard A. and Wichern. Dean W. Applied Multivariate Statistical Analysis. 6th ed.

Englewood Cliffs. N.J.: Prentice-Hall, 1988. Johnson, N.P. Mangement focus: Managerial planning. New York: Van Nostrand Reinhold.

1984. Kaiser. quoted in Barbara G. Tabachnik. and Linda S. Fidell. Using Multivariate Statistics.

New York: Harper & Row, 1983. Katherine, W. Nursing management: concepts and issues. 2nd ed. Crawfordville. Binder: RR.

Donnelley & Sens Company, 1996. Krejcie, R.V. and Morgan. Determining Sample Size for Research Activities. Educational and

Psychological Measurement, 1970. Laessig, R.E. and Duckett. E.J. “Canonical correlation analysis: potential for environmental

health planning.” Am J Public Health. 69 (4) Apr, 1979. Lee, J. Cronbach Essentials of Psychological Testing. 4th ed. New York: Harper & Row, 1984 Alec, Mackenzie.R. The Time Trap. New York: AMACOM, 1972. Osborne, J, Martin and Carolyn Pitchik. The Nature of Equilibrium in a Location Model.

International Economic Review 27, 1986.

200

F. Drucker, Peter. The Effective Executive. 6th ed. Washington: published by Harpercollins, 2002.

Rummel, R. J. “Applied Factor Analysis.” Evanston. Ill.: Northwestern University Press. 1970. Quoted in Laessig. R.E.. and Duckett. E.J. “Canonical correlation analysis: potential for environmental health planning.” Am J Public Health. 69 (4) Apr, 1979.

Simons, D.J. and Galotti. K.M. “Everyday planning: an analysis of daily time management” Bulletin of the Psychonomic Society. Vol. 30, 1992.

Smith, S. F. and C. M. Smith. Personal Health Choices. U.S.A.: Jones and Bartlett Publication, 1990.

Covey.Stephen. R, A. Roger, Merrill. and Rebecca R.Merrill. First Thing First. Franklin Covey Co, 1994.

Stott, K. and Walker. A. Developing better mission statements. Canada: The Canadian School Executive, 1992.

Tabachnick, B.G. and Fidell L.S. Using Multivariate Statistics. 4th. ed. Boston: Allyn & Bacon, 2001.

Taylor, H.L. Marking time work for you. New York: Personal Dynamics, 1987. Johnson, N.P. Management focus:Managerial planning. New York: Van Nostrand Reinhold.

1984. Scott, M. More Time Less Stress. U.K.: Century Business, 1998. Sherry, A. and Henson. R. K. “Conducting and interpreting canonical correlation analysis in

personality research: A user-friendly primer.” Journal of Personality Assessment. 84, 2005.

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก หนงสอขอความอนเคราะหใหขอมลการสมภาษณ รายชอผเชยวชาญและผทรงคณวฒทให

สมภาษณและแบบสมภาษณผเชยวชาญและผทรงคณวฒ

203

204

รายชอผเชยวชาญและผทรงคณวฒทใหสมภาษณ

1. นางกาญจนา หงสญาภรน อดตรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาอทยธาน 2. นายสมบญ ทพรงส อดตผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาอทยธาน 3. ดร. สมเดช แสงส ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครสรรคเขต 1 4. ดร.วสนต นาวเหนยว ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอทยธานเขต 1 5. ดร.ธวชชย พกลแกว ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 6. นายอนสรณ ฟเจรญ ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบรเขต 1 7.นายจ านงค ยอดข า ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 1

205 แบบสมภาษณกงโครงสรางในการเกบขอมลเพอท าการวจย เรอง ปจจยทสงผลตอการบรหารเวลา

ของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ……………………………………………………………………………………..

๑. ขอมลทวไป ชอ………………………………………………. สกล……………………………………………... วนเดอนปเกด……………………………………………………. อาย…………………………….. อาชพ……………………………………..ต าแหนง…………………………………………………สงกด………………………………………………………………………………………………… ทอย………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………….. ๒. ขอมลหลก หนาทตามภาระงานของทานคอ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

206 ภารกจในชวตประจ าวนของคณ………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… วธการบรหารเวลาในการท างาน…………………………….………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………

207 ปจจยทมากระทบใหไมสามารถบรหารเวลาการท างานไดตรงตามแผนทวางไว………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………

ภาคผนวก ข หนงสอขอความอนเคราะหตรวจเครองมอวจยและรายชอผเชยวชาญและผทรงคณวฒทตรวจสอบ

เครองมอวจย.

209

210

รายชอผเชยวชาญและผทรงคณวฒทตรวจสอบเครองมอวจย

1. ดร.ทปพพฒน สนตะวน ต าแหนง รองอธการบดมหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค 2. ดร.สเทพ ชตยะวงษ ต าแหนง ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาชลบรเขต1 3. ผศ.ดร.บญญต ช านาญกจ ต าแหนง รองอธการบดมหาวทยาลยราชภฎนครสวรรค 4. รศ.สมพร รวมสข ต าแหนง อาจารยประจ าภาควชาหลกสตรและการสอน คณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยศลปากร 5. ดร.สวทย มลค า ต าแหนง ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษานนทบรเขต 1

ภาคผนวก ค หนงสอขอทดลองเครองมอและรายชอส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาทใชในการ

ตรวจสอบเครองมอ

212

213

รายชอส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาทใชในการตรวจสอบเครองมอ

1. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเชยงใหม เขต 1

2. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอทยธาน เขต 1

3. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาชลบร เขต 2

4. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1

5. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 1

6. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกนเขต 1

7. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสงขลาเขต 1

8. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพทลงเขต 1

ภาคผนวก ง หนงสอขอความอนเคราะหในการเกบขอมล

ประชากรในการวจยรายชอส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

215

216 ตาราง แสดงจ านวนประชากรกลมตวอยางและผใหขอมล

เขตตรวจราชการ ส านกงานเขตพนทฯ

ประถมศกษา จงหวด

จ านวนผใหขอมล

สวนกลาง

กรงเทพมหานครเขต 1 กรงเทพมหานคร 4

กรงเทพมหานครเขต 2 กรงเทพมหานคร 4

กรงเทพมหานครเขต 3 กรงเทพมหานคร 4

เขตตรวจราชการท 1

นนทบร เขต 1 จ.นนทบร 4

นนทบร เขต 2 จ.นนทบร 4

ปทมธาน เขต 1 จ.ปทมธาน 4

ปทมธาน เขต 2 จ.ปทมธาน 4

พระนครศรอยธยา เขต 1 พระนครศรอยธยา 4

พระนครศรอยธยา เขต 2 พระนครศรอยธยา 4

สระบร เขต 1 จ.สระบร 4

เขตตรวจราชการท 2

ชยนาท จ.ชยนาท 4

ลพบร เขต 1 จ.ลพบร 4

ลพบร เขต 2 จ.ลพบร 4

สงหบร จ.สงหบร 4

อางทอง จ.อางทอง 4

ฉะเชงเทรา เขต 1 จ.ฉะเชงเทรา 4

ฉะเชงเทรา เขต 2 จ.ฉะเชงเทรา 4

เขตตรวจราชการท 3

ปราจนบร เขต 1 จ.ปราจนบร 4

ปราจนบร เขต 2 จ.ปราจนบร 4

สระแกว เขต 1 จ.สระแกว 4

สระแกว เขต 2 จ.สระแกว 4

สมทรปราการเขต 1 จ.สมทรปราการ 4

สมทรปราการเขต 2 จ.สมทรปราการ 4

เขตตรวจราชการท 4

กาญจนบร เขต 4 จ.กาญจนบร 4

นครปฐม เขต 2 จ.นครปฐม 4

ราชบร เขต 1 จ.ราชบร 4

217 ตาราง แสดงจ านวนประชากรกลมตวอยางและผใหขอมล (ตอ)

เขตตรวจราชการ

ส านกงานเขตพนทฯประถมศกษา

จงหวด จ านวนผใหขอมล

เขตตรวจราชการท 4

ราชบร เขต 2 จ.ราชบร 4

สพรรณบร เขต 1 จ.สพรรณบร 4 สพรรณบร เขต 2 จ.สพรรณบร 4 สพรรณบร เขต 3 จ.สพรรณบร 4

เขตตรวจราชการท 5

ประจวบครขนธ เขต 1 จ.ประจวบครขนธ 4

ประจวบครขนธ เขต 2 จ.ประจวบครขนธ 4

เพชรบร เขต 1 จ.เพชรบร 4

เพชรบร เขต 2 จ.เพชรบร 4

สมทรสาคร จ.สมทรสาคร 4

สมทรสงคราม จ.สมทรสงคราม 4

เขตตรวจราชการท 6

ชมพร เขต 1 จ.ชมพร 4

ชมพร เขต 2 จ.ชมพร 4

สราษฎรธาน เขต 1 จ.สราษฎรธาน 4

สราษฎรธาน เขต 2 จ.สราษฎรธาน 4

สราษฎรธาน เขต 3 จ.สราษฎรธาน 4

นครศรธรรมราช เขต 1 จ.นครศรธรรมราช 4

นครศรธรรมราช เขต 2 จ.นครศรธรรมราช 4

เขตตรวจราชการท 7

ระนอง จ.ระนอง 4

พงงา จ.พงงา 4

ภเกต จ.ภเกต 4

กระบ จ.กระบ 4

ตรง เขต 1 จ.ตรง 4

ตรง เขต 1 จ.ตรง 4

เขตตรวจราชการท 8

นราธวาส เขต 2 จ.นราธวาส 4

นราธวาส เขต 2 จ.นราธวาส 4

นราธวาส เขต 2 จ.นราธวาส 4

218 ตาราง แสดงจ านวนประชากรกลมตวอยางและผใหขอมล (ตอ)

เขตตรวจราชการ ส านกงานเขตพนทฯ

ประถมศกษา จงหวด

จ านวนผใหขอมล

นราธวาส เขต 2 จ.นราธวาส 4

นราธวาส เขต 2 จ.นราธวาส 4

นราธวาส เขต 2 จ.นราธวาส 4

นราธวาส เขต 2 จ.นราธวาส 4

เขตตรวจราชการท 9

จนทบร เขต 1 จ.จนทบร 4

จนทบร เขต 2 จ.จนทบร 4

ชลบร เขต 1 จ.ชลบร 4

ชลบร เขต 3 จ.ชลบร 4

ระยอง เขต 1 จ.ระยอง 4

ระยอง เขต 2 จ.ระยอง 4

ตราด จ.ตราด 4

เขตตรวจราชการท 10

หนองคาย เขต 1 จ.หนองคาย 4

หนองคาย เขต 2 จ.หนองคาย 4

หนองคาย เขต 3 จ.หนองคาย 4

เลย เขต 1 จ.เลย 4

เลย เขต 2 จ.เลย 4

อดรธาน เขต 1 จ.อดรธาน 4

อดรธาน เขต 2 จ.อดรธาน 4

เขตตรวจราชการท 11

นครพนม เขต 1 จ.นครพนม 4

นครพนม เขต 2 จ.นครพนม 4

มกดาหาร จ.มกดาหาร 4

สกลนคร เขต 1 จ.สกลนคร 4

สกลนคร เขต 2 จ.สกลนคร 4

สกลนคร เขต 3 จ.สกลนคร 4

เขตตรวจราชการท 12 รอยเอด เขต 1 จ.รอยเอด 4

รอยเอด เขต 2 จ.รอยเอด 4

219

ตาราง แสดงจ านวนประชากรกลมตวอยางและผใหขอมล (ตอ)

เขตตรวจราชการ ส านกงานเขตพนทฯ

ประถมศกษา จงหวด

จ านวนผใหขอมล

เขตตรวจราชการท 12

รอยเอด เขต 3 จ.รอยเอด 4

ขอนแกน เขต 2 จ.ขอนแกน 4

ขอนแกน เขต 3 จ.ขอนแกน 4 ขอนแกน เขต 4 จ.ขอนแกน 4

ขอนแกน เขต 5 จ.ขอนแกน 4

อ านาจเจรญ จ.อ านาจเจรญ 4

เขตตรวจราชการท 13

ศรสะเกษ เขต 1 จ.ศรสะเกษ 4

ศรสะเกษ เขต 2 จ.ศรสะเกษ 4

ยโสธร เขต 1 จ.ยโสธร 4

ยโสธร เขต 2 จ.ยโสธร 4

อบลราชธาน เขต 1 จ.อบลราชธาน 4

อบลราชธาน เขต 2 จ.อบลราชธาน 4

เขตตรวจราชการท 14

นครราชสมา เขต 1 จ.นครราชสมา 4

นครราชสมา เขต 2 จ.นครราชสมา 4

บรรมย เขต 1 จ.บรรมย 4

บรรมย เขต 2 จ.บรรมย 4

ชยภม เขต 1 จ.ชยภม 4

ชยภม เขต 2 จ.ชยภม 4

ชยภม เขต 3 จ.ชยภม 4

เขตตรวจราชการท 15

เชยงใหม เขต 2 จ.เชยงใหม 4

เชยงใหม เขต 3 จ.เชยงใหม 4

เชยงใหม เขต 4 จ.เชยงใหม 4

เชยงใหม เขต 5 จ.เชยงใหม 4

ล าพน เขต 1 จ.ล าพน 4

ล าปาง เขต 1 จ.ล าปาง 4

220 ตาราง แสดงจ านวนประชากรกลมตวอยางและผใหขอมล (ตอ)

เขตตรวจราชการ ส านกงานเขตพนทฯ

ประถมศกษา จงหวด

จ านวนผใหขอมล

แมฮองสอน เขต 1 จ.แมฮองสอน 4

เขตตรวจราชการท 16

แพร เขต 1 จ.แพร 4

แพร เขต 2 จ.แพร 4

นาน เขต 1 จ.นาน 4

นาน เขต 2 จ.นาน 4

พะเยา เขต 1 จ.พะเยา 4

พะเยา เขต 2 จ.พะเยา 4

เชยงราย เขต 1 จ.เชยงราย 4

เขตตรวจราชการท 17

ตาก เขต 1 จ.ตาก 4 ตาก เขต 2 จ.ตาก 4 อตรดตถ เขต 1 จ.อตรดตถ 4

อตรดตถ เขต 2 จ.อตรดตถ 4

เพชรบรณ เขต 1 จ.เพชรบรณ 4

พษณโลก เขต 1 จ.พษณโลก 4 พษณโลก เขต 2 จ.พษณโลก 4

เขตตรวจราชการท 18

ก าแพงเพชร เขต 1 จ.ก าแพงเพชร 4

ก าแพงเพชร เขต 2 จ.ก าแพงเพชร 4

พจตร เขต 1 จ.พจตร 4

พจตร เขต 2 จ.พจตร 4

นครสวรรค เขต 1 จ.นครสวรรค 4

จ.นครสวรรค นครสวรรค เขต 2 4

อทยธาน เขต 2 จ.อทยธาน 4

รวม 125 ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา 500

ภาคผนวก จ หนงสอขอความอนเคราะหผเชยวชาญและผทรงคณวฒยนยนรปแบบงานวจย และรายชอผเชยวชาญและผทรงคณวฒในการยนยนรปแบบงานวจยและแบบสมภาษณผทรงคณวฒ

222

223

รายชอผเชยวชาญและผทรงคณวฒในการยนยนรปแบบงานวจย

1. ดร.ปญญา แกวกรยร ต าแหนง ผทรงคณวฒกระทรวงศกษาธการ 2. ดร.ชชาต กาญจนชย ต าแหนง ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษานนทบร เขต 2 3. ดร.สวทย มลค า ต าแหนง ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษานนทบร เขต 1 4. ดร.ปญญา แกวเหลก ต าแหนง ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาลพบร เขต 1 5. ดร.ชยนนท นลพฒน ต าแหนง รองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษากาญจนบร เขต 4

224

แบบสมภาษณผเชยวชาญ/ผทรงคณวฒ

รปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

( MODEL OF TIME MANAGEMENT OF THE DEPUTY DIRECTOR UNDER THE PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE.) ค าชแจง

แบบสมภาษณนมวตถประสงคเพอตรวจสอบ/ยนยนรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา 2 ดาน คอ ดานปจจยภายใน และดานปจจยภายนอก หลงจากทานไดศกษารายละเอยดประกอบการพจารณาแลว ขอใหทานไดใหขอคดเหนและขอเสนอแนะซงจะเปนประโยชนอยางยงตอการสรางและยนยนรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ผวจยหวงเปนอยางยงวา จกไดรบความอนเคราะหในการสมภาษณเปนอยางดยง จงขอขอบพระคณเปนอยางสงมา ณ โอกาสน

นายปพนสรรค โพธพทกษ นกศกษาปรชญาดษฎบณฑต สาขาบรหารการศกษา

ภาควชาบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

225

ตอนท 1 ขอมลพนฐาน ชอผใหสมภาษณ ......................................................................................................... ต าแหนงทางวชาการ....................................................................................................... สถานทท างาน ................................................................................................................ วน/เดอน/ป/เวลา วนท............เดอน.................................พ.ศ. .....................เวลา............................

ตอนท 2 โปรดศกษาขอคนพบและแสดงความคดเหนตามล าดบ ค าชแจง ขอใหทานพจารณารางรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ทผวจยไดคนพบ และแสดงความคดเหนตอปจจยของรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ทานมความคดเหนเปนอยางไรบาง

ดานปจจยภายใน

การตงเปาหมาย

การวางแผน

เทคนค การบรหารเวลา

การใชเวลา อยางมประสทธภาพ

เครองมอทชวย ในการบรหารเวลา

การขจดตวการ ท าใหเสยเวลา

ดานปจจยภายนอก

226

โปรดพจารณารปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาทผวจยไดศกษาและคนพบจ านวน 6 ปจจย คอ ปจจยท 1 การตงเปาหมาย ปจจยท 2 การวางแผน ปจจยท 3 เทคนคการบรหารเวลา ปจจยท 4 การใชเวลาอยางมประสทธภาพ ปจจยท 5 เครองมอทชวยในการบรหารเวลา ปจจยท 6 การขจดตวการท าใหเสยเวลา

รายละเอยดของรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาประกอบดวย 6 ปจจย ดงน

1. ปจจย “การตงเปาหมาย” ประกอบดวย การก าหนดเปาหมายของชวต, การจดล าดบความส าคญของเปาหมาย, การก าหนดเปาหมายของการท างาน, การจดท ารายการทตองท าในแตละวน และการบนทกเวลาการท างานตามเปาหมายทก าหนด

2. ปจจย “การวางแผน” ประกอบดวย การวางแผนการท างาน, การก าหนดวตถประสงคของงาน, การจดล าดบความส าคญของงานแตละเรอง, การเลอกงานทมความส าคญกอนการก าหนดตารางเวลา, การค านวณเวลาแตจะใชในแตละงาน, การควบคมและด าเนนการตามตาราง, การทบทวนสงทท าตลอดวนเพอสรางแนวทางการท างาน และการประเมนผลและปรบปรงแผนในการใชเวลา 3. ปจจย “เทคนคการบรหารเวลา” ประกอบดวย การเปรยบเวลาท างานจรงกบเวลาทประมาณการไว, การเนนสวนส าคญในเอกสารเพออานซ าไดเรวขน, การแบงชวงเวลาในการบนทกการท างานออกเปนชวงละ30 นาท, การทบทวนตารางเวลาเพอประเมนประสทธภาพงาน, การประเมนปรมาณงาน, การทท าการบรหารเวลาใหเปนเรองส าคญ, การก าหนดเสนตายของงานทเปนไปได และการใหรางวลตวเองเมอท างานเสรจตรงเวลา

4. ปจจย “การใชเวลาอยางมประสทธภาพ” ประกอบดวย การหากจกรรมท าระหวางรอและเดนทาง, การท าสงทตนเตน และการท างานทยากแตเชา 5. ปจจย “เครองมอทชวยในการบรหารเวลา” ประกอบดวย การใชสมดบนทกงาน, การใชเทคโนโลยในการบรหารเวลา, การใชอนเตอรเนตในการวางแผนในการบรหารเวลา, การใชสมดตดตามงาน, การใชโทรศพทในการตดตามงาน ประสานงาน, การใชกระดาษโนตเลกๆในการตดตามงานตามฝายตาง ๆ, การใชปฏทนแผนงานรายเดอน, การวางแผนดวยบนทกประจ าวน,

227

การใชปากกาหลากสเพอแสดงความส าคญของงานทแตกตางกน, การใชแบบฟอรมในเอกสารทตองท าซ าๆ, การใชเลขานการสวนตวในการชวยจ าตางๆ และการใชคมอในการท างาน

6. ปจจย “การขจดตวการท าใหเสยเวลา” ประกอบดวย การอานหวเรองหนงสอพมพรายวนแบบผานตา, การเกบเฉพาะเอกสารส าคญทตองอานไวบนโตะ, การบอกเลกสมาชกนตยสารทไมไดอาน, การลบเอกสารทไมตองการออกจากคอมพวเตอรเดอนละครง, การคดเลอกอเมลทใชงานจรง และการยกหโทรศพทเพอแสดงการยตการพบ

ตารางแสดงความคดเหนผเชยวชาญและผทรงคณวฒ

ปจจยของรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

ความคดเหนผเชยวชาญและผทรงคณวฒ ความเหมาะสม ความเปนไปได ความถกตอง การใชประโยชน 5 4 3 2 1 5 4 3 2 1 5 4 3 2 1 5 4 3 2 1

ปจจยท 1 การตงเปาหมาย ปจจยท 2 การวางแผน ปจจยท 3 เทคนคการบรหารเวลา ปจจยท 4 การใชเวลาอยางมประสทธภาพ ปจจยท 5 เครองมอทชวยในการบรหารเวลา ปจจยท 6 การขจดตวการท าใหเสยเวลา

228

229

ขอเสนอแนะเพมเตม ปจจยท 1 การตงเปาหมาย ……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………. ปจจยท 2 การวางแผน ……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….

ปจจยท 3 เทคนคในการบรหารเวลา ……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………. ปจจยท 4 การใชเวลาอยางมประสทธภาพ ……………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….……………………………….……………………………………………………………………….………………………………

ปจจยท 5 เครองมอทชวยในการบรหารเวลา ……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….

ปจจยท 6 การขจดตวการท าใหเสยเวลา ……………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………. ผวจยขอขอบพระคณผเชยวชาญและผทรงคณวฒทกทานเปนอยางสงทสละเวลา ในการแสดงความคดเหนตอรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาในครงน

ภาคผนวก ฉ การวเคราะหความเชอมนของเครองมอวจย

231 RELIABILITY /VARIABLES=a1 a2 a3 a4 a5 a6 a7 a8 a9 a10 a11 a12 a13 a14 a15 a16 a17 a18 a19 a20 a21 a22 a23 a24 a25 a26 a27 a28 a29 a30 a31 a32 a33 a34 a35 a36 a37 a38 a39 a40 a41 a42 a43 a44 a45 a46 a47 a48 a49 a50 a51 a52 a53 a54 a55 a56 a57 a58 a59 a60 a61 a62 a63 a64 a65 a66 a67 a68 a69 a70 a71 a72 a73 a74 a75 a76 a77 a78 a79 a80 a81 a82 a83 a84 a85 a86 a87 a88 a89 a90 a91 a92 a93 a94 a95 a96 a97 a98 a99 a100 a101 a102 a103 a104 a105 a106 a107 a108 a109 a110 a111 a112 /SCALE('ALL VARIABLES') ALL /MODEL=ALPHA /STATISTICS=DESCRIPTIVE SCALE /SUMMARY=TOTAL MEANS VARIANCE. Reliability

Notes

Output Created 13-Sep-2013 09:27:26

Comments

Input Data D:\Pheung\Desktop\[email protected]

Active Dataset DataSet0

Filter <none>

Weight <none>

Split File <none>

N of Rows in Working Data

File

32

Matrix Input

Missing Value Handling Definition of Missing User-defined missing values are treated

as missing.

Cases Used Statistics are based on all cases with

valid data for all variables in the

procedure.

232

Syntax RELIABILITY

/VARIABLES=a1 a2 a3 a4 a5 a6 a7 a8

a9 a10 a11 a12 a13 a14 a15 a16 a17

a18 a19 a20 a21 a22 a23 a24 a25 a26

a27 a28 a29 a30 a31 a32 a33 a34 a35

a36 a37 a38 a39 a40 a41 a42 a43 a44

a45 a46 a47 a48 a49 a50 a51 a52 a53

a54 a55 a56 a57 a58 a59 a60 a61 a62

a63

a64 a65 a66 a67 a68 a69 a70 a71 a72

a73 a74 a75 a76 a77 a78 a79 a80 a81

a82 a83 a84 a85 a86 a87 a88 a89 a90

a91 a92 a93 a94 a95 a96 a97 a98 a99

a100 a101 a102 a103 a104 a105 a106

a107 a108 a109 a110 a111 a112

/SCALE('ALL VARIABLES') ALL

/MODEL=ALPHA

/STATISTICS=DESCRIPTIVE SCALE

/SUMMARY=TOTAL MEANS

VARIANCE.

Resources Processor Time 0:00:00.047

Elapsed Time 0:00:00.057

[DataSet0] D:\Pheung\Desktop\[email protected]

Warnings

The determinant of the covariance matrix is zero or approximately zero. Statistics based on

its inverse matrix cannot be computed and they are displayed as system missing values.

233

Scale: ALL VARIABLES

Case Processing Summary

N %

Cases Valid 32 100.0

Excludeda 0 .0

Total 32 100.0

a. Listwise deletion based on all variables in the

procedure.

Reliability Statistics

Cronbach's

Alpha

Cronbach's

Alpha Based on

Standardized

Items N of Items

.956 .958 112

Item Statistics

Mean Std. Deviation N

a1 4.25 .568 32

a2 3.78 .792 32

a3 3.69 .693 32

a4 3.94 .716 32

a5 4.09 .893 32

a6 4.19 .821 32

a7 4.13 .707 32

234

a8 3.72 .683 32

a9 3.81 .780 32

a10 4.19 .738 32

a11 4.00 .718 32

a12 4.28 .729 32

a13 4.19 .644 32

a14 3.91 .689 32

a15 3.88 .751 32

a16 3.84 .767 32

a17 3.97 .782 32

a18 4.00 .672 32

a19 3.88 .707 32

a20 4.09 .734 32

a21 3.94 .878 32

a22 4.00 .842 32

a23 4.06 .759 32

a24 3.97 .782 32

a25 3.97 .782 32

a26 4.00 .762 32

a27 3.94 .669 32

a28 3.94 .801 32

a29 4.09 .734 32

a30 3.97 .782 32

a31 4.09 .818 32

a32 4.00 .803 32

a33 3.94 .801 32

a34 4.09 .777 32

a35 4.09 .734 32

a36 4.03 .782 32

a37 3.94 .669 32

a38 3.69 .592 32

a39 4.00 .672 32

235

a40 4.16 .574 32

a41 3.91 .641 32

a42 4.22 .706 32

a43 4.13 .751 32

a44 4.22 .608 32

a45 4.25 .718 32

a46 4.34 .701 32

a47 4.03 .822 32

a48 4.22 .706 32

a49 3.78 .659 32

a50 4.22 .792 32

a51 4.06 .759 32

a52 4.22 .751 32

a53 4.22 .751 32

a54 4.22 .751 32

a55 3.94 .716 32

a56 3.72 .683 32

a57 4.31 .644 32

a58 4.66 .545 32

a59 4.41 .560 32

a60 4.41 .756 32

a61 4.06 .801 32

a62 3.94 .716 32

a63 4.38 .660 32

a64 4.06 .716 32

a65 4.09 .689 32

a66 3.88 .707 32

a67 4.03 .695 32

a68 4.06 .840 32

a69 4.03 .647 32

a70 4.22 .659 32

a71 4.09 .689 32

236

a72 4.22 .706 32

a73 3.97 .782 32

a74 4.13 .660 32

a75 3.97 .695 32

a76 3.84 .847 32

a77 3.88 .751 32

a78 3.66 .701 32

a79 3.91 .689 32

a80 3.91 .777 32

a81 3.97 .647 32

a82 3.84 .808 32

a83 3.94 .801 32

a84 4.13 .751 32

a85 4.19 .738 32

a86 3.81 .738 32

a87 3.81 .780 32

a88 3.94 .759 32

a89 3.84 .767 32

a90 3.84 .808 32

a91 3.91 .734 32

a92 4.06 .840 32

a93 3.97 .740 32

a94 4.00 .762 32

a95 4.25 .672 32

a96 4.38 .707 32

a97 4.03 .740 32

a98 4.09 .530 32

a99 4.31 .644 32

a100 4.22 .659 32

a101 4.25 .672 32

a102 4.19 .644 32

a103 4.19 .644 32

237

a104 3.91 .818 32

a105 4.06 .564 32

a106 4.00 .762 32

a107 4.19 .592 32

a108 3.78 .706 32

a109 4.22 .659 32

a110 4.22 .706 32

a111 4.34 .545 32

a112 4.38 .554 32

Summary Item Statistics

Mean Minimum Maximum Range

Maximum /

Minimum Variance N of Items

Item Means 4.051 3.656 4.656 1.000 1.274 .033 112

Item Variances .523 .281 .797 .516 2.835 .011 112

Item-Total Statistics

Scale Mean if

Item Deleted

Scale Variance if

Item Deleted

Corrected Item-

Total Correlation

Squared Multiple

Correlation

Cronbach's

Alpha if Item

Deleted

a1 449.50 1109.032 .413 . .956

a2 449.97 1111.902 .235 . .957

a3 450.06 1114.319 .220 . .957

a4 449.81 1113.899 .221 . .957

a5 449.66 1127.136 -.049 . .957

a6 449.56 1117.286 .128 . .957

a7 449.63 1117.597 .145 . .957

a8 450.03 1114.354 .222 . .956

a9 449.94 1102.448 .423 . .956

238

a10 449.56 1113.609 .220 . .957

a11 449.75 1104.194 .424 . .956

a12 449.47 1115.676 .180 . .957

a13 449.56 1105.609 .442 . .956

a14 449.84 1107.620 .368 . .956

a15 449.88 1107.532 .337 . .956

a16 449.91 1102.926 .421 . .956

a17 449.78 1107.402 .326 . .956

a18 449.75 1107.226 .387 . .956

a19 449.88 1107.661 .357 . .956

a20 449.66 1108.814 .319 . .956

a21 449.81 1112.093 .207 . .957

a22 449.75 1106.968 .308 . .956

a23 449.69 1112.222 .240 . .956

a24 449.78 1115.660 .166 . .957

a25 449.78 1102.822 .414 . .956

a26 449.75 1099.548 .492 . .956

a27 449.81 1104.351 .454 . .956

a28 449.81 1103.060 .400 . .956

a29 449.66 1108.426 .327 . .956

a30 449.78 1110.951 .257 . .956

a31 449.66 1116.039 .151 . .957

a32 449.75 1109.097 .285 . .956

a33 449.81 1110.673 .256 . .956

a34 449.66 1106.104 .353 . .956

a35 449.66 1108.814 .319 . .956

a36 449.72 1117.564 .130 . .957

a37 449.81 1114.286 .229 . .956

a38 450.06 1125.996 -.035 . .957

a39 449.75 1107.677 .376 . .956

a40 449.59 1116.314 .217 . .956

a41 449.84 1112.846 .274 . .956

239

a42 449.53 1106.902 .374 . .956

a43 449.63 1094.565 .600 . .956

a44 449.53 1105.676 .468 . .956

a45 449.50 1100.194 .509 . .956

a46 449.41 1100.507 .516 . .956

a47 449.72 1091.822 .597 . .956

a48 449.53 1099.934 .524 . .956

a49 449.97 1096.741 .637 . .956

a50 449.53 1102.902 .407 . .956

a51 449.69 1113.448 .216 . .957

a52 449.53 1101.031 .469 . .956

a53 449.53 1095.934 .573 . .956

a54 449.53 1099.676 .497 . .956

a55 449.81 1114.222 .214 . .957

a56 450.03 1100.160 .537 . .956

a57 449.44 1097.738 .628 . .956

a58 449.09 1109.507 .417 . .956

a59 449.34 1104.297 .547 . .956

a60 449.34 1106.943 .347 . .956

a61 449.69 1098.093 .494 . .956

a62 449.81 1102.480 .462 . .956

a63 449.38 1106.048 .421 . .956

a64 449.69 1099.448 .527 . .956

a65 449.66 1098.104 .578 . .956

a66 449.88 1104.758 .419 . .956

a67 449.72 1098.983 .554 . .956

a68 449.69 1098.480 .463 . .956

a69 449.72 1100.273 .566 . .956

a70 449.53 1101.999 .515 . .956

a71 449.66 1094.878 .649 . .956

a72 449.53 1092.580 .683 . .955

a73 449.78 1102.564 .420 . .956

240

a74 449.63 1107.726 .383 . .956

a75 449.78 1093.338 .678 . .955

a76 449.91 1099.314 .444 . .956

a77 449.88 1096.500 .561 . .956

a78 450.09 1096.152 .611 . .956

a79 449.84 1098.072 .579 . .956

a80 449.84 1099.684 .479 . .956

a81 449.78 1102.886 .504 . .956

a82 449.91 1095.636 .536 . .956

a83 449.81 1101.383 .432 . .956

a84 449.63 1099.016 .510 . .956

a85 449.56 1114.383 .204 . .957

a86 449.94 1106.835 .358 . .956

a87 449.94 1101.867 .434 . .956

a88 449.81 1103.254 .419 . .956

a89 449.91 1096.926 .541 . .956

a90 449.91 1110.475 .257 . .956

a91 449.84 1099.039 .521 . .956

a92 449.69 1104.415 .355 . .956

a93 449.78 1100.176 .494 . .956

a94 449.75 1093.742 .608 . .956

a95 449.50 1107.484 .381 . .956

a96 449.38 1109.403 .320 . .956

a97 449.72 1102.789 .440 . .956

a98 449.66 1109.330 .435 . .956

a99 449.44 1104.319 .472 . .956

a100 449.53 1110.386 .322 . .956

a101 449.50 1099.290 .566 . .956

a102 449.56 1102.383 .518 . .956

a103 449.56 1099.738 .581 . .956

a104 449.84 1098.265 .480 . .956

a105 449.69 1108.931 .418 . .956

241

a106 449.75 1106.968 .344 . .956

a107 449.56 1116.512 .205 . .956

a108 449.97 1105.967 .394 . .956

a109 449.53 1105.741 .429 . .956

a110 449.53 1101.096 .499 . .956

a111 449.41 1107.088 .485 . .956

a112 449.38 1109.855 .401 . .956

Scale Statistics

Mean Variance Std. Deviation N of Items

453.75 1124.968 33.541 112

ภาคผนวก ช

เครองมอวจยทใชในการวจย (แบบสอบถาม)

243

แบบสอบถามเพอการวจย

เรอง

ปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

ค าชแจง

1. แบบสอบถามฉบบนส าหรบรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา เพอเปนเครองมอทใชในการเกบขอมลประกอบการวจยเรอง ปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

2. แบบสอบถามนจดท าขน โดยมวตถประสงคเพอศกษาปจจยทสงผลและรปแบบการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา จงขอความกรณาจากทานไดโปรดตอบค าถามตามความเปนจรงตามความคดเหนและสงททานปฏบต ซงค าตอบเหลานจะไมเปนผลกระทบตอการปฏบตงานของทานแตประการใด

3. แบบสอบถามฉบบนมทงหมด 2 ตอน ไดแก

ตอนท 1 เปนขอมลเกยวกบสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม

ตอนท 2 เปนขอมลเกยวกบปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาของรองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

4. ขอความกรณาสงแบบสอบถามทเรยบรอยแลวคนไดทผประสานงานหากตองการรายละเอยดเพมเตม ตดตอไดทเบอรโทรศพท 085-530-3456

ผวจยขอขอบพระคณผตอบแบบสอบถามทกทานเปนอยางสงทกรณาใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถามมา ณ โอกาสน

นายปพนสรรค โพธพทกษ

นกศกษาปรญญาเอก สาขาบรหารการศกษา

ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร

244

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

ค าชแจง กรณาท าเครองหมาย ลงใน หนาขอทตรงกบสถานภาพของตวทานเอง

1. เพศ

ชาย หญง

2. อาย

ไมเกน 30 ป 31 – 40 ป

41 – 50 ป 51 ปขนไป

3. วฒการศกษา

ปรญญาตร ปรญญาโท

ปรญญาเอก อน ๆ (โปรดระบ.............)

4. ประสบการณการท างาน

ไมเกน 10 ป 11 – 20 ป

21 – 30 ป 31 ปขนไป

5. ประสบการณท างานในต าแหนงปจจบน

ไมเกน 5 ป 6 – 10 ป

11 – 15 ป 15 ปขนไป

245

ตอนท 2 ปจจยทสงผลตอการบรหารเวลา

กรณาท าเครองหมาย หนาขอทตรงกบความคดเหนของทานตามเกณฑตอไปน

ระดบ 5 หมายถง มความคดเหนวาเปนปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาในระดบมากทสด

ระดบ 4 หมายถง มความคดเหนวาเปนปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาในระดบมาก

ระดบ 3 หมายถง มความคดเหนวาเปนปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาในระดบปานกลาง

ระดบ 2 หมายถง มความคดเหนวาเปนปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาในระดบนอย

ระดบ 1 หมายถง มความคดเหนวาเปนปจจยทสงผลตอการบรหารเวลาในระดบนอยทสด

ขอท รายการ ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1 1 บรรยากาศในการท างาน

2 สขภาพรางกาย 3 การโยกยายต าแหนง 4 สถานการณการเมอง 5 ความขดแยงในองคกร 6 การเคยชนกบการท าตวยงๆตลอดเวลาแตงานไมเสรจ 7 งานดวนจากตนสงกด 8 บคคลทมาพบโดยไมไดนดหมายแตมความส าคญ 9 การรบประทานอาหารกลางวนโดยใชเวลานานเกนไป

10 การมสต สมาธในการท างาน

11 ธรรมชาตของงานทท า

12 การวางแผนการประชมใหด วาระชดเจน

13 ในการประชมตองสรปประเดนใหเรวทสด

14 แบงระยะเวลาส าหรบแตละหวขอการประชมใหแนชด

15 การประชมตองรบฟงขอมลมากกวาพดคย

16 ขอใหเพอนรวมงานขดจงหวะทนทถาการประชมประจ าวนกนเวลาเกน1 ชวโมง

246

ขอท รายการ ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1

17 การรบโทรศพท

18 สายการบงคบบญชาทมหลายขนตอนในองคกร

19 การรอการตดสนใจของผอน

20 การรอคอยขอมลขาวสารจากผอน

21 การใชเวลาคนหาและแจกจายจดหมาย

22 การตรวจค าผดและเซนชอในจดหมาย

23 การตรวจสอบการท างานของพนกงาน 24 การใชเวลาท างานทไมมความส าคญ

25 การเดนตดตองานในส านกงาน

26 ขาดวตถประสงคในการท างานทเปนลายลกษณอกษรทแนนอน

27 การใชสมองเพยงอยางเดยวในการชวยจ า

28 ปลอยใหงานทตนไมชอบคางอย

29 การจดชวโมงท างานทปราศจากการรบกวน

30 การทไมใชเวลากบงานทส าคญหรองานเรงดวน

31 ไมกลาตดสนใจ

32 ใชการเขยนแทนทจะใชการโทรศพท

33 การพยายามทจะรเหนไปหมดเสยทกอยาง

34 การแบงงานตางๆออกเปนชวงเวลา

35 การไมมขอมลและหมายเลขโทรศพทในมอถอ

36 การทนยมงานทสมบรณมากเกนไป

37 การทงงานทยงท าไมเสรจและหนไปเรมงานใหม

38 การปลอยใหมการกระจายงานขนสเบองบน

39 การปลอยใหมปญหาสะสมอยโดยไมสะสางออกไป 40 การทมวตถประสงคของงานชดเจน 41 การล าดบความส าคญภารกจ 42 การวเคราะหการท างานของตนเองเสมอ 43 การใชเลขานการสวนตวในการชวยจ าตางๆ

247

ขอท รายการ ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1 44 ความไรวนยของตนเอง 45 การใชแบบฟอรมในเอกสารทตองท าซ าๆ 46 การวางแผนดวยบนทกประจ าวน 47 การใชคมอในการท างาน 48 การใชปฏทนแผนงานรายเดอน 49 การใชปากกาหลากสเพอแสดงความส าคญของงานทแตกตางกน 50 การใชโทรศพทในการตดตามงาน ประสานงาน

51 การใชอนเตอรเนตในการวางแผนในการบรหารเวลา

52 การใชสมดบนทกงาน

53 การใชเทคโนโลยในการบรหารเวลา

54 การใชสมดตดตามงาน

55 การใชกระดาษโนตเลก ๆในการตดตามงานตามฝายตาง ๆ

56 การเลอกความจ าเปนของงาน

57 การมาท างานแตเชา

58 การจดท ารายการทตองท าในแตละวน

59 การก าหนดเปาหมายของการท างาน

60 การผดวนประกนพรง

61 การประชมตอนเชาสปดาหละหนงครงเพอวางแผนงาน

62 ทกเชาตองดสมดงาน 10 นาทวาวนนมงานอะไรบาง

63 การบนทกเวลาการท างานตามเปาหมายทก าหนด

64 การจดล าดบความส าคญของเปาหมาย

65 การก าหนดเปาหมายของชวต

66 การจดการงานใหเสรจในวนเดยว

67 การรจกควบคมตนเอง

68 การพกงานทมปญหาไวกอน

69 การหลกเลยงงานสงคมทมากเกนไป

70 การจดเอกสารใหเปนระเบยบ

248

ขอท รายการ ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1

71 การจดระเบยบทท างาน

72 การตดสนใจอยางรวดเรว

73 การเกบรกษาบนทกประจ าวน

74 การศกษาขอมลขาวสารตาง ๆ เกยวกบงานทเราจะไป

75 การทท าการบรหารเวลาใหเปนเรองส าคญ

76 การแบงชวงเวลาในการบนทกการท างานออกเปนชวงละ30 นาท

77 การเปรยบเวลาท างานจรงกบเวลาทประมาณการไว

78 การทบทวนตารางเวลาเพอประเมนประสทธภาพงาน

79 การเนนสวนส าคญในเอกสารเพออานซ าไดเรวขน

80 การก าหนดเสนตายของงานทเปนไปได

81 การใหรางวลตวเองเมอท างานเสรจตรงเวลา

82 การประเมนปรมาณงาน

83 การทดภาระงานเปนหลก

84 การท างานทตนเองรบผดชอบไมท างานของผอน

85 การวางต าแหนงนาฬกาในหองท างานในมองเหนไดชดเจน

86 การยกหโทรศพทเพอแสดงการยตการพบ

87 การบอกเลกสมาชกนตยสารทไมไดอาน

88 การเกบเฉพาะเอกสารส าคญทตองอานไวบนโตะ

89 การอานหวเรองหนงสอพมพรายวนแบบผานตา

90 การลบเอกสารทไมตองการออกจากคอมพวเตอรเดอนละครง

91 การคดเลอกอเมลทใชงานจรง

92 ความเกรงใจอยางไมเหมาะสม

93 การตรงตอเวลา

94 การหยดพกชวขณะ เปลยนอรยาบถแลวคอยมาท างานใหม

95 การก าหนดวตถประสงคของงาน

96 การวางแผนการท างาน

97 การทบทวนสงทท าตลอดวนเพอสรางแนวทางการท างาน

249

ขอท รายการ ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1

98 การประเมนผลและปรบปรงแผนในการใชเวลา 99 การจดล าดบความส าคญของงานแตละเรอง 100 การก าหนดตารางเวลา

101 การเลอกงานทมความส าคญกอน 102 การควบคมและด าเนนการตามตาราง

103 การค านวณเวลาแตจะใชในแตละงาน 104 การท างานทยากแตเชา 105 การท าสงทตนเตน 106 การหากจกรรมท าระหวางรอและเดนทาง 107 การเรยนรเทคนคในการอานใหเรว 108 การจดสรรเวลา

109 การนดหมายและนดลวงหนา 110 การตดตอสอสารตองแนนอนชดเจน 111 การมอบหมายงาน 112 การวางก าหนดเวลาของชวโมงการท างาน

ขอบพระคณทใหความรวมมอตอบแบบสอบถามครบ นายปพนสรรค โพธพทกษ

250

ประวตผวจย ชอ - สกล นายปพนสรรค โพธพทกษ สถานทอยปจจบน 127-129 ถนนณรงควถ ต าบลอทยใหม อ าเภอเมองอทยธาน จงหวด

อทยธาน 61000 สถานทท างานปจจบน โรงเรยนพทกษศษยวทยา อ าเภอเมองฯ จงหวดอทยธาน ประวตการศกษา

พ.ศ. 2531 ประถมศกษาปท 6 โรงเรยนพทกษศษยวทยา จงหวดอทยธาน พ.ศ. 2535 มธยมศกษาปท 4 โรงเรยนสกน (วฒนานนทอปถมภ) กรงเทพฯ พ.ศ. 2541

พ.ศ. 2543

ประกาศนยบตรวชาชพชนสง สาขาวชาชางยนต วทยาลยเทคเทคนคอทยธาน วทยาศาสตรบณฑต (เทคโนโลยเครองกล) สถาบนราชภฏพระนคร กรงเทพฯ

พ.ศ. 2544

พ.ศ. 2550

พ.ศ. 2551

ประกาศนยบตรวชาชพคร มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค ประกาศนยบตรบณฑตการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค การศกษามหาบณฑต (การพฒนาทรพยากรมนษย) มหาวทยาลยรามค าแหง

พ.ศ. 2552 ศกษาตอระดบปรญญาศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร

ประวตการท างาน

พ.ศ. 2543 เจาหนาทตรวจสอบมาตรฐานเครองมอวด บรษท คาลเบเทค จ ากด จงหวดนนทบร

พ.ศ. 2544-ปจจบน ผชวยผอ านวยการฝายบคลากร โรงเรยนพทกษศษยวทยา