Arrasate Bizirik 4

Bizirik!ARRASATE

04 Aste berdea 06 ProtagonistaDavid Arzamendi

08 Catálogo de premiosUna razón más para obtener la tarjeta

12 Merkatarien Maritxu KajoiDotoreziaren mesedetan eskaintza handia

Ekimenez beterikoaste berdea

ARRASATEKO MERKATARITZA ETA ZERBITZUEN ALDIZKARIA • 04. zenbakia • 2009ko urria

Arrasate bizirik! • 2009ko urria 22

2009ko urria • Arrasate bizirik! 33

Ekintzez beteriko hilabete batenondotik, Arrasate Bizirik! aldiz-kariaren zenbaki berria duzueskuartean. Uda ziztu bizian pasa

da, baina Ibai-Arte ez da geldirik egon.Irailean ospatu genuen MerkataritzaBerdearen lehenengo astea eta presta-turiko egitarau betean, plastikozko pol-tsak ordezkatzeko poltsa berrerabilga-rriak banatu genituen, eta erosketeta-ko orgak ere zozketatu genituen. Eraberean, tailerrak, jardunaldiak, eta hamai-ka ekitaldi egin genituen, merkataritza

eta zerbitzuek ingurumenarekin etajasangarritasunarekin dugun konpro-misoaren erakusle. Orain, ez dugu ahaz-tu nahi zein garrantzitsua den konpro-miso hori urte osoan mantentzea.

Egitasmo berriei helduta, Ibai-ArteTxartelarekin lotutako ekintzak aipatubehar ditugu. Arlo horretan, laster esku-ragarri izango den Puntu eta Oparien Gidaaipatu nahi dugu. Urria, azaroa eta aben-duan zehar, erosketak egiteko txartela era-biltzean lortu daitezkeen hobariak edo aza-roaren 30era arte txartela erabiliz egin-dako erosketa guztien artean abenduanzozketatuko den bidaia.

Horren guztiaren berri Arrasate Bizi-rik! aldizkariko zenbaki honetan izangoduzue. Gainera, ohiko atalez gain, bes-te batzuk gehitu dizkiogu aldizkariaosatu nahian. Bere izenak dioen bezalaArrasate herri bizia dela erakusten dutenadibide onenak bertan biltzen direlarik.

Después de un mes movido tie-nes entre manos el nuevo núme-ro de la revista Arrasate Bizirik.El verano ha pasado volando pero

Ibai-Arte no ha descansado. En septiem-bre organizamos la primera Semana delComercio Verde en la que pusimos a vues-tra disposición bolsas reutilizables con elobjetivo de sustituir las bolsas de plásti-co. También sorteamos carros de compra,y organizamos talleres, jornadas, y un com-pleto programa para reflejar el compro-miso que los comercios y servicios tene-mos con el medioambiente y la sosteni-bilidad. Sin olvidar la importancia que tienemantener ese compromiso durante todoel año, bien por nuestra parte como porla vuestra.

Ahora debemos hacer frente a nue-vas acciones, y por ese camino llegarán lasrelacionadas con la Tarjeta Ibai-Arte; la

Guía de Puntos y Regalos que pronto esta-rá disponible; las bonificaciones por com-pras realizadas con la tarjeta durante losmeses de octubre, noviembre y diciembreo el sorteo de un viaje entre todas las com-pras realizadas con la tarjeta hasta el 30de noviembre.

Toda la información relacionada conestos temas está a vuestra disposición eneste número de la revista Arrasate Bizirik,en la que además de las secciones habi-tuales podréis encontrar alguna nueva.Como bien dice su nombre, en la mismareunimos los mejores ejemplos de queArrasate es un pueblo vivo.

Ekintzez beterikaurreraSeguimos organizando actividades

Erakusleihoa

04 Berdezjantzi garaAste berdearekin, ateak irekiz udazkenari

06 ProtagonistaDavid Arzamendi

07 ElkarteaAED elkartea

08 Catálogo de premiosUna razón más para obtener la tarjeta

10 KolaborazioaJose Allende

11 Motzean • Breves

12 Merkatarien Maritxu KajoiDotoreziaren mesedetan eskaintza handia

14 UdaletikDesde el Ayuntamiento

Gure iritzia

Argitaratzailea: Ibai-Arte Egilea: Arteman komunikazioaArgazkiak: Arteman komunikazioa / Josetxo AranzabalAle kopurua: 8.500Lege gordailua: SS-1726-2008

Los clientes de loscomercios asociadostendrán bonificacionespor compras realizadascon la tarjeta y tomarán parte en elsorteo de un viaje

Txartela erabiltzeagatik lortudaitezkeen puntuekinopariak eskuratuditzakete Ibai-Arteko dendetako bezeroek

BERDEZJANTZI GARA

Berdez jantzi gara

Arrasateko merkatariekateak ireki dizkioteudazkenari, aste berdearekin

Eusko Jaurlaritzaren eta Arrasate-ko Udalaren laguntzarekin, Ibai-Arte Arrasateko Merkatari eta Zer-bitzu elkarteak hainbat ekintzaantolatu zituen ‘Merkataritza ber-dearen astea’ egitasmoarenbarruan. Jasangarritasuna eta ingu-rumena oinarrian hartuta, merka-tari txiki eta ertainen arloan aurre-rapausoak ematea izan da ekintzahorien asmoa. Horregatik, merka-tariena ez ezik, herritarren partehartzea ere bultzatu nahi izandute.

Irailaren 12tik 19ra bitarteanegin zen lehenengo aste berdeaArrasaten. Eñaut Iraeta Debagoie-neko Mankomunitateko Merkata-ritza teknikariak esan digunez, asteberdeak, oro har, oso harrera onaizan du. “Herritarren partehartzeaoso handia izan da, bai poltsak har-tu eta erabiltzerako orduan zeinkarroen zozketarako txartelak bete-tzerakoan”. Poltsa berrerabilgarriekizandako arrakasta antzemateko,“kaletik buelta bat ematea beste-rik ez dago”, aipatu du Iraetak.

20.000 poltsa herritarrentzat Antolatutako ekintzen artean, adi-bidez, Ibai-Arteko bazkideen sal-tokietan telazko 20.000 poltsa

Jasangarritasunarekiko eta inguruarekiko erres-petua sustatu nahian, Ibai-Artek ‘Merkataritzaberdearen astea’ antolatu zuen irailaren 12tik19ra bitartean. Ekimenak, oro har, harrera onaizan du herritarren eta merkatarien artean.

berrerabilgarri jarri ziren bezero-en eskura. Hala, erosketak egite-an telazko poltsa bat jaso dute. Eki-men horren helburua ohiko plas-tikozko poltsak poliki-polikiordezkatzea izan da.

Gainera, aste osoan zehar,bezeroek 20 erosketetako orgenzozketan parte hartzeko aukera izanzuten. Izan ere, Ibai-Arteko salto-kietan egindako erosketa bakoi-tzeko, bezeroek zozketan partehartzeko txartel bat jaso dute.Erosketa poltsa berrerabilgarriekineginez gero, berriz, txartel bi.

Informazioa helarazizJakina da plastikozko poltsek sor-tzen duten kutsadura handia dela.Petroliotik deribatutako materia-lekin egiteaz gain, horiek ekoizte-ko erabili behar den energia kopu-

Elkarteko saltokiekingurumenarekikoduten konpromisoa erakutsi nahi izandute, aste berdearekin.


rua izugarria delako. Are gehiago, pol-tsa horien deskonposizioa 400 urte ingu-rukoa dela kontuan izanda. Ildo horre-tan, herritarrak ohar daitezen, horren guz-tiaren inguruko informazioa helaraztekoekintzak ere antolatu zituzten. Esatera-ko, Seber Altube plazan jarritako insta-lazio berezia. ‘KUTSAdura PLASTIKOA’lelopean, Zaramari elkarteak 2x2x2metroko kubo bat kokatu zuen plazan,eta poltsek sortzen duten kutsadurarengaineko panel informatiboak jarri zituz-ten kuboaren inguruan. Ingurumenare-kin lotutako kultura ekintzak eta artis-tikoak antolatzen dituen elkartea da Zara-

del Alto Deba. En las jornadas participa-ron varios miembros de la Asociación deComerciantes Ibai-Arte, así como un par-ticular, propietario de un restaurante.

Se explicaron algunas experienciassimilares llevadas a cabo en otros muni-cipios vascos, como; ‘El agua, en jarra,¡Naturalmente!’, desarrollada en SanSebastián ó ‘Circula la bolsa / Nik zuri,zuk niri, poltsa berrerabili’ de la Manco-munidad Urola Kosta y el Ayuntamientode Zumaia. Para Torregaray “se trata decambiar esos hábitos que no suponen unainversión para el pequeño comercio”.

mari. Hondakinen berrerabilgarritasunabultzatzea da bere helburua.

Ekimen pozgarria merkatarientzatIbai-Arteko saltokiek ere balorazio bai-korra egin dute. Bakoitzak, bere neu-rrian, poltsak eta zozketa txartelak bana-tu dizkiete bezeroei eta, horiek, oroko-rrean, oso eskertuak agertu direla esandigu Debagoieneko MankomunitatekoMerkataritza teknikariak. Aldi berean,horrelako ekimenak egitea pozgarriadela adierazi diote Iraetari elkarteko mer-katariek.

Dentro de la ‘Semana verde delcomercio’, también se han organizadounas jornadas dirigidas a los comer-ciantes bajo el titulo ‘Comercio, servi-cios y medio ambiente: una relaciónpositiva’. La ponente de las jornadas fueSusana Torregaray, jefa de proyectos deEnea Consultoría.

Exponer los beneficios que puedeaportar al sector comercial y hostelero laadopción de buenas prácticas para la pro-tección del medio ambiente, fue el obje-tivo de la sesión convocada el pasado día16 de septiembre en la Mancomunidad

Durante casi dos horas se destaca-ron cuestiones de responsabilidad socialy beneficios ambientales. También sedebatió sobre las buenas prácticas y lasiniciativas expuestas, destacando la for-taleza y debilidad de cada una de ellas.De esa manera, se concretaron entre dosy tres iniciativas para valorar su posiblepuesta en marcha en el Alto Deba: el usode bolsas comunes, la utilización de jarrasde agua de grifo en bares y restaurantesy, por último, una mejora de la recogidaselectiva de vidrio en el sector hostelero.

COMERCIO, SERVICIOS Y MEDIO AMBIENTE: UNA RELACIÓN POSITIVA

Zaramari kultur elkarteak Seber Altube plazan jarritako 2x2x2ko kubo informatiboa

Debagoieneko mankomunitatean egindako jardunaldiak


David Arzamendi (1914) San Juan Bataiatzailea-ren parrokian 16 urte zituenetik organoa jotzenaritu da bigarren organo jotzaile bezala eta,1993. urtetik, bertako organo jotzaile titularra da.Abenduan beteko ditu 95 urte Arzamendik eta“jainkoak nahi duen arte” parrokiako abesbatzaridoinua jartzen segituko duela dio. Hitzorduradotore jantzita etorri da, ohikoa den bezala.

“1927an GasteizkoSan Miguel

parrokiako hilartekobigarren organojotzaile izendatu

ninduten”

Noiz hasi zinen organoa jotzen?Jose Izurrategui apaiz arkarazoa-rra eta musikari ospetsua parrokiakoorganista izendatu zuten 1928an.Berarekin hasi nintzen pianoa jotzen.1930etik aurrera, bere ondorengoDionisio Isasmendirekin jarraitunuen ikasketa prozesua.

Arrasaten jaio eta Viteri ikaste-txean ikasi zenuen, baina, hemen-dik kanpo ere asko ibilitakoa zara.Pedro Viterik Arrasaten sortutakoikastetxean hasi nintzen 8 urtere-kin, Felix Arano maisu nuela. Ara-nok Eibarrera eta Burgosera era-man gintuen ni eta beste bi ikas-le, Gillermo Ruiz de Alegria eta JavierBerecibar, 1924ko azaroan. Han-dik bueltatzerakoan, Saturrarangoseminarioan eman nituen lau urte,Mutrikun. Horren ondotik, Gas-teizko seminarioan egin nituen sei

urte, eta Gasteizen soldadutza eginnuen.

Han ere izan zenuen organoajotzeko aukera?Soldadutza hasi nuen 1936. urte-an, orduan Gasteizko San Miguelparrokian jotzen nuen igandero.Hiriburua uztean, 1937ko urtarri-lean, parrokiako hilarteko bigarrenorgano jotzaile izendatu ninduten.Handik Toledora eta Salamancarajoan nintzen.

Toledon zure emaztea ezagutuzenuen, ezta?Gasteizko familia batekin harre-mana nuen eta kidetako bat, nireemaztearen osaba hain justu ere,katedraleko organo jotzailea zen:Felix Saez de Ibarra. Sei hilabeteegin nituen Toledon eta 1943anezkondu egin ginen.

Kontatu digute zuk Kolonbiakoereserkiarekin harreman bereziaduzula.Zoragarria da! Seminarioan nen-goela 45 herrialderen ereserki nazio-nalen liburu bat erosi nuen, orain-dik etxean gordetzen dudana, pia-no orduetan jotzeko. Kolonbiakoajo nuen egunean, aldameneko ikas-gelako ikasle gehienak etorri zitzaiz-kidan biziki gustatu zitzaiela esa-nez. Oraindik, Santa Zezilia egu-nean, bazkari bukaeran jotzen dut.

Eta zer esaten du haren letrak?Oh! Gloria inmarcesible. Oh! Jubi-lo inmortal. En surcos de dolores,el bien germina ya. Ceso la horri-ble noche, la libertad sublime derra-ma las auroras de su invencible luz.La humanidad entera que entre

cadenas gime, comprende las pala-bras del que murió en la cruz.

Hainbeste urteren ondotik, parro-kian etxean bezala sentituko zara.Agur, Elisa! (parrokiako atean aur-kitzen den eskaleari). Noski. Goianegingo dugu argazkia, elizarenikuspegi ederragoa dago eta. Jen-dea etorri baino lehen Kolonbia-ko ereserkia joko dizuet.

Jendea sartzen hasi da, joan eginbeharko dugu. Nahi duzu jaistenlaguntzea?Eskailerak igotzea gehiago kosta-tzen zait, poliki-poliki egin beharizaten dut. Jaisterakoan, ordea,abiadura hartzen dut; begira!

David ArzamendiOrgano jotzailea

COMO EN CASA

No hay rincón de la parroquia de SanJuan desconocido para David Arza-mendi, ya que desde 1993 es el orga-nista titular de la parroquia. Llevamás de 76 años da dedicación a suinstrumento preferido y en diciem-bre cumplirá 95. Todas las tardes acu-de a su cita con el órgano, alegre yenérgico. Arzamendi afirma que,“hasta que Dios quiera”, seguiráponiéndole música al coro parroquial.

Protagonista

San Juan parrokiara etortzen denKolonbiar askoirrikatan egotenda nik beren ereserkia jotzeko

“

”


NUEVOS AIRES

Desde sus comienzos en 1983, AED ha estado impulsando el uso del eus-kara en Arrasate. Después de 25 años el objetivo de esta asociación cul-tural sigue siendo el mismo, aunque para sus responsables, las nuevastendencias tecnológicas y culturales jueguen en contra. Eñaut Muxikapresidente de AED asegura que no existen ninguna “fórmulas mágicas”,pero cree que el euskara necesita nuevos aires; al menos, “si queremosrecuperar el vigor que tuvo en su día”.

Elkartea

Arrasate Euskaldun Dezagun kultur elkarteakArrasateko Pablo Uranga kalean du egoitza. Dago-eneko, 25 urte egin ditu elkarteak lanean euskarahizkuntza nagusia izan dadin Arrasaten “momentueta leku guztietan”. Urte horietan, AEDren barruanhainbat elkarte independente ere sortu dira: ARKO,EKIN Emakumeak, Euskalan eta Txatxilipurdi,besteak beste. Betiere, euskara oinarri.

Zenbait herritatik Fagor lantegiraetorritako lagun talde batek sortuzuen AED, 1983. urtean. Arrasateneuskararen egoera behar bezain onaez zela ikusita, sortzaile horienasmoa euskararen erabilera susta-tzea izan zen. Euskaraz hitz egite-ko eta bizitzeko nahiak bultzatu-ta, elkarteak bazkideak lortzeko egi-tasmoa jarr i zuen martxanhasieratik. Helburua Arrasatekoeuskaldunak antolatzea zen.

Euskararen gaineko interesa etahizkuntzaren hedapena sustatunahi duen edonork (boluntarioek,bazkideek, Zuzendaritza Batzordekokideek…), elkarteko lan taldeetanparte hartzeko aukera du.

Gaur egun, lantalde batzuksendotzen (kultura) eta berriaksortzen ari da elkartea. Azkenhorien artean dago zerbitzu sek-torean harremanak euskalduntze-ko lantaldea, norabide horretanherriko merkatari eta ostalariekinlankidetzan jardun nahi duena.Bestalde, AEK eta Udal Euskalte-giarekin batera, Zahar Berri min-tzapraktika programa sustatzendu AEDk. Zahar Berrik euskaltegieneta “kalearen arteko zubia” izan nahidu, euskaldun zaharren konplizi-tatea bilatuz.

Euskara eta egungo kulturaEñaut Muxika AEDko lehendaka-riaren arabera, gaur egungo kultu-rak ez du laguntzen gazteek eus-

karaz hitz egin dezaten. “Teknolo-gia berriek, telebistak eta interne-tek ematen duten informazio gehie-na ingelesetik eta gazteleratik dator,eta hortik, portzentaje txiki bat bes-terik ez da euskarara itzultzen”.

Arrasateko kaleko joera erda-raz egitea da, “nahiz eta euskarazjo eta su egiten duten taldeak dau-den”, dio Muxikak. Gazteek, ordea,askotan tartekatzen dituzte eus-kara eta gaztelera, euskarengana-ko leialtasuna galduz. Hala ere,AEDko lehendakariarentzat garran-tzitsuagoa da euskararen erabile-ra areagotzea leialtasuna berres-kuratzea baino.

Aire berrien bilaGarai baten “eta zergatik ez eus-karaz” zioen pegatina sorta bidal-tzen zitzaien bazkideei. Horiek eus-karaz ez zeuden kartelen gaineanitsasteko erabili behar ziren, eus-kararen erabilera sustatzeko asmoz.Itxaro Artola AEDko kideak dioenmoduan, “kalean zehar laranjakoloreko pegatina horiek asko iku-si ziren”. Idatziz ez ezik, arrasate-arren artean euskararen erabilerasustatzea gaur egungo erronkanagusia izaten jarraitzen du.

25 urteotan euskararen ego-era aldatu egin da, baita horren aldelan egiteko modua ere. “Orain dela25 urte, diktaduratik irten berri, tal-dean aritzeko ohitura gehiagozegoen. Egungo gizartea, aldiz,indibidualistagoa da eta lan tal-

“25 urteotan euskararen egoera aldatuegin da, baita horren alde lan egitekomodua ere”

Euskararennormalizazioarenalde, mende laurden

>AED ELKARTEA

dean aritzeko joera galdu da”, dioMuxikak. “Euskarak aire berriakbehar ditu indartu nahi badu, izanere, euskararen aldeko lanak garai

Maite Agirre, AEDko dinamizatzailea eta Eñaut Muxika, AEDko lehendakaria

batean zuen indarra galdu eta gel-dituta dago”. Nola egin, ordea?Elkarteko kideentzat, “ez dagomirarizko formularik”.

25. urteurreneko ekitaldiko argazkia Amaia antzokian

Arrasate bizirik! • 2009ko urria88

CATÁLOGO DE PREMIOS Una razón más para obtener la tarjeta

A finales de octubre la Asociación deComerciantes publicará el catálogo depremios. Con esta nueva iniciativa,Ibai-Arte quiere dar un paso más en suobjetivo de mejorar e impulsar el comer-cio local. Para Eñaut Iraeta Técnico de

Comercio de la Mancomunidad del AltoDeba, “se trata de premiar y obsequiara los usuarios de la tarjeta Ibai-Artepor ser fieles al pequeño y medianocomercio de Arrasate”. La iniciativa, con-tará con el apoyo y colaboración de los125 establecimientos que en la actua-lidad disponen de datáfonos para losusuarios de la tarjeta.

Todo tipo de premiosLos más de tres mil usuarios que ahoramismo tienen la tarjeta dispondrán de

“Con cada compra el clientesumara puntos”

Catálogo de premios

Los comerciantes de la Asociación Ibai-Arte siguen impulsando elcomercio local con multitud de iniciativas. La última en ponerse enmarcha será el catálogo de premios para los usuarios de la tarjetaIbai-arte. Estos, en breve tendrán a su disposición el catálogo contodos los premios canjeables por los puntos adquiridos en los comer-cios asociados.

todo tipo de premios canjeables con lospuntos adquiridos en cada compra. Cadacomercio pondrá a su disposición susmejores productos. Naroa Irure Gesto-ra Comercial de Caja Rural. “Su funcio-namiento será similar al de la tarjetatravel. Con cada compra el cliente suma-rá puntos. El catálogo servirá para quelos clientes sepan que tipo de premiospueden adquirir en las tiendas de Ibai-Arte”.

Desde que en octubre del año pasa-do, fecha en la que se puso en marcha


EKINTZEZ BETERIKO URTEA

Ibai-Arte merkataritza elkarteak ekintza uga-ri antolatu ditu aurten herriko merkataritzasustatzeko eta bultzatzeko. Besteak beste,Ibai-Arte txartela sortu zutenetik eskaintzaberezi ugari egin dituzte txartelaren erabil-tzaileak saritzeko. Finean, Arrasate bizirikmantentzeko ahaleginetan honako ekintzakegin dituzte aurten.

• Zinerako sarrerak oparitu dituzte

• Afaria zozketatu dute herriko Jatetxeetan

• Bidaia bat zozketatu zuten ekainean

• Bidaia bat zozketatuko dute abenduan

• Datafonoen erreziboetan 10,20 eta 50 euro-ko sariak banatu dituzte

• Sarien katalogoa argitaratuko dute

la tarjeta, todos aquellos que hayan rea-lizado alguna compra han sumado pun-tos, por lo que a partir de octubre podráncambiar sus puntos por regalos o che-ques regalo. En definitiva, con la nuevacampaña, los arrasatearras y los resi-dentes en los municipios cercanos, ten-drán una razón más para adquirir la tar-jeta Ibai-Arte.

Caja Rural Kutxa ha puesto en mar-cha iniciativas similares con asociacio-nes de comerciantes locales en Eibar,Elgoibar, Zarauz, Azpeitia, Bergara, Azkoi-tia, Ermua, así como en muchas locali-

“A partir de octubrepodrán cambiar suspuntos por regalos ocheques regalo”

dades navarras y alavesas. “En la mayo-ría de los pueblos donde se ha puestoen marcha la tarjeta y se ha repartidoel catálogo de premios, el comercio localse ha beneficiado”, y en especial en Eibar,que para Naroa Irure, “ha sido la refe-rencia del proyecto arrasatearra”.

Catálogo detallado y a todo color El catálogo de premios diseñado por laempresa de comunicación Arteman parala Asociación Ibai-Arte, mostrará a todocolor los regalos que cada comercio pon-drá a disposición de sus clientes, así comola fotografía de cada establecimiento.Para el técnico de la Mancomunidad, seráun catálogo muy visual. “Además de reco-ger la fotografía detallada de cada rega-lo y su referencia de puntos, el catálo-go servirá también para enseñar todoslos establecimientos asociados a la tar-jeta Ibai-Arte”. Si se cumplen las previ-siones, el catálogo se repartirá a fina-les de este mes.


Kolaborazioa

El tema abordado aquíresulta hoy de granactualidad y urgencia.Su tratamiento exige

una diversidad de enfoques y lec-turas que afectan a aspectos socio-económicos, éticos, culturales,laborales, ambientales, de orde-nación del territorio y sobre todo,al reciente y trascendental para-digma de la sostenibilidad urba-no-territorial. En realidad no se tra-ta de eliminar o escoger sólo unade las dos opciones extremas delmodelo de distribución comercial:el pequeño comercio frente a lagran superficie comercial de lasperiférias urbanas. Se trata de bus-car la posible compatibilidad…pero, claro, con una serie de exi-gencias, normativas, limitacionesy condiciones que, inequívoca-mente, no destruyan al pequeño ymediano comercio tradicional denuestros pueblos y ciudades quehacen, de nuestras comarcas yáreas urbanas, entornos amables,alegres, diversos, socialmente equi-tativos, saludables y seguros, cul-turalmente respetuosos, accesi-bles y sostenibles.

En esta ocasión voy a tratar,sintéticamente, solamente algunosde los atributos positivos más rele-vantes que caracterizan la exis-tencia del pequeño-medianocomercio tradicional en nuestrasáreas urbanas.. Este comercio, en

contraste con el hiper de periferiao gran superficie comercial, dis-pone de unas características y ven-tajas que hay que valorar, reforzary promocionar en la nueva singla-dura que propicia la rehabilitación,recuperación y renovación de nues-tros barrios y áreas urbanas, en elcontexto del nuevo paradigma dela búsqueda de la sostenibilidadurbano-territorial.

Los pequeños y medianoscomercios urbanos deben prota-gonizar la recuperación de la ciu-dad viva, segura, amable, multi-funcional, comercialmente justa ysocialmente equitativa, cultural-mente diversa, generadora deempleo estable local así como deun circuito financiero local con elmáximo de actividades económi-co-productivas regionales. Ade-más, ese modelo comercial tradi-cional facilita la pervivencia del sec-tor agropecuario comarcal-regional, con productos frescos detemporada y con la máxima garan-tía sanitaria y control de calidad.

Este pequeño comercio pre-serva la biodiversidad y las señasde identidad cultural tradiciona-les. Revaloriza lo local frente a losaspectos negativos de la globali-zación y uniformidad cultural puesevita o dificulta la homogeneiza-ción de gustos, necesidades y pre-ferencias. Recupera la producciónregional de alimentos, bienes y ser-

vicios así como el artesanado y lasseñas de identidad local. Humani-za las relaciones sociales al propi-ciar y mantener el trato humanoamable y personalizado. Facilita lavida de importantes sectores socia-les con dificultades para accedera las grandes superficies de peri-feria: jóvenes, parados, terceraedad, trabajadores… Este comer-cio tradicional racionaliza y frenael consumismo ciego, compulsivoy desbocado del gran hiper, ofre-ciendo, generalmente, más calidady mejores condiciones en los pues-tos de trabajo. Permite llevar a lapráctica el principio, cada vez másdemandado, de “producción local-consumo local”, con todos losbeneficios que implica, fomentan-do el consumo crítico y responsa-ble revitalizador, además, de la vidarural del entorno, del país… Peroquizás, el aspecto que hoy más seempieza a valorar es el importan-tísimo papel del comercio tradi-cional en la recuperación, con cri-terios de sostenibilidad, de la ciu-dad o del nuevo urbanismosostenible, aspecto trascendentalque trataremos en otra ocasión. LaCarta de Leipzig, de la Comunidad(Mayo, 2007), crea los fundamen-tos de esa nueva política urbanaen Europa que reformula la ideade la renovada ciudad europea conlos criterios y mimbres que aquíhemos expuesto.

El pequeñocomercio preserva la biodiversidady las señas deidentidad culturales

“

”

“ El comercio tradicionalracionaliza y frena el

consumismo ciego, compulsivo ydesbocado del gran hiper”

José Allende LandaCatedrático en Urbanismo y Planificación Comarcal

Humaniza lasrelaciones sociales al propiciar ymantener eltrato humanoamable y personalizado

“

”


Gipuzkoako Bazkundeak emandako datuen arabera, txiki eta ertainenmerkataritza sektorean, saltokien %0,8k soilik itxi ditu bere ateak azkenurtean, krisiaren orain arteko urterik gogorrenean. Nahiz eta salmentaknabarmen jaitsi diren, lanpostu kopurua bere horretan mantentzen daGipuzkoan, sektore horri dagokionean. Ikusmer merkataritza behatokia-ren datuek diotenez, urte hasieran 37.901 langile izatetik 37.903 langi-lera pasa zen ekainean.

Merkatari txiki eta ertainakaurre egin diote krisiari

Urte amaierarako prest edukiko du bere web orria Ibai-Arte Arra-sateko Merkataritza eta Zerbitzuen elkarteak. Elkartearen gai-neko informazio guztia izango da eskura, bai bazkideen zein eki-menen gainekoa. Era berean, bezero eta herritarren arteko harre-mana sendotzeko tresna bezala erabili ahal izango da. Gainera,Arrasate Bizirik aldizkaria ere formatu digitalean eskuragarri izan-go da web gune berrian.

Ibai-Arteren web orria prestegongo da urte amaierarako

>LANPOSTU KOPURUA

>WEB ORRIA

Merkataritza Berdearen Astearen barruan 20 erosketetarako orgazozketatu dira. Irailaren 22an egin zen zozketa, Seber Altube pla-zan. Emaus erakundeko langileek material birziklatuz egin zituz-ten aipatutako orgak. Irabazleak, berriz, honako hauek izan dira:

Erosketetarako orgakzozketatu dira

>ZOZKETA

Agotado el plan renove mobiliario

>PLAN RENOVE

Motzean • Breves

• Elena Abasolo Olazabal• Iratxe Unamuno Ayastui• Mari Mar Cobos Duran• Garbiñe Etxagibel• Txaro Besga• Jon Asensio Iriarte• Edurne Ceciaga• Izaskun Aranburu Etxaurre• Maria Angeles Lasaga• Begoña Eguidon• Maria Angeles Picazo Torrealba

• Begoña Arregui Iraola• Nerea Bergaretxe Ruiz de Azua• Amaia Elortza Billar• Consu Escudero Picazo• Jose Besga• Francisca Flores Arrocho• Ane Elorza• Maria Jesus Ruiz de Azua Ibabe• Feli Besga

El Plan Renove Mobiliario que puso en marcha el Gobierno Vasco hatenido un éxito inesperado por las propias instituciones. Tal ha sido eléxito que los fondos destinados para el plan se han agotado antes deque acabase el plazo. Mediante esta ayuda se han subvencionado en un25% las compras de muebles, elementos de iluminación y colchones porun importe mínimo de 300 euros y hasta una subvención máxima de1.000 euros por hogar. Esta medida, afectaba en un principio a todas lascompras realizadas entre el 15 de septiembre y el 31 de diciembre o ensu defecto hasta agotar el presupuesto, aunque, desde un principio seaseguró que todas las compras efectuadas entre el 15 de septiembre yel 9 de octubre iban a estar subvencionadas independientemente de losfondos destinados. Llegado el día, el presupuesto de dos millones deeuros destinado al plan se ha agotado y el Gobierno Vasco estudiaráahora la posibilidad de ampliar esa cantidad.

MERKATARIEN MARITXU KAJOI

Dotoreziaren mesedetan eskaintza handia

“Ondo pasatu, kalera dotore-doto-re jantzita irten eta, nola ez, eska-pularioa lepotik zintzilik eraman”,horixe izan zen aurtengo MaritxuKajoi Komisiñoko kideek herrita-rrei egindako eskaera. Aurretik,baina, Maritxu egunean dotorejoateko, diru dezente gastatu beharizaten da. Horra hor erreportajehonen izenburuaren arrazoia. Izanere, txikiteroen zaindariaren egu-nean, modu batean ala bestean,jakina da herritarren gastuak goraegiten duela eta merkatariek haienmesedetan eskaintza handitzendutela.

Aurrekontuaren onurakZapata eta jantzi dotoreak ez ezik,jatetxean egin ohi den bazkaria,egun osoko txikiteoa, gauekoparranda edota ile-apaindegia

ordaintzeko aurrekontu adina iza-tea beharrezkoa izaten da. Zenba-kiak egiten aritu gara merkataribatzuen laguntzarekin eta, gutxigora-behera, 150 eurotik 300 euro-ra bitartean gastatu dezake per-tsona batek Maritxu kajoi egune-an. Hala ere, merkatari batzuek dio-tenez, jendeak garai batean bainogutxiago gastatzen du.

Maritxu kajoi

Urtero legez, urriko lehen ostiralean Maritxu Kajoi ‘txikiteroen jaia’ ospatuzen Arrasaten. Hala, urriaren 2an dotoreziak agindu zuen herriko kaleetan.Izan ere, kalera irteteko dotore jantzi beharra dago egun horretan. Jantoki-ren batean bazkaria egiteko tokia hartu, barruko arropa berriak erosi edotaile-apaindegian txanda hartzea dira, besteak beste, aurrez egitekoak. Poltsi-koa astindu, beraz, dotoreziaren mesedetan.

Erdiko kale Maritxu Kajoi egunean.

“150 eurotik 300eurora bitarteangastatu dezake pertsona batek Maritxu kajoi egunean”

Sikol denda Maritxu Kajoi bezperan.


CITA OBLIGATORIA PARA CIUDADANOS, HOSTELEROS Y COMERCIANTES

Un año más, los habitantes y comerciantes arrasatearras espe-raron de brazos abiertos el primer viernes de octubre: el díade Maritxu Kajoi. Y es qué, mientras unos disfrutaban de lafiesta por las calles y bares de Arrasate, otros trabajabanatendiendo a la clientela que, como de costumbre en estasfechas, acudía a sus comercios. Por lo que hemos podido cons-tatar por medio de los comerciantes de mercerías, peluque-rías, restaurantes o bares, Maritxu Kajoi es un buen día paratrabajar, ya que el beneficio está prácticamente asegurado.Con la colaboración de todos ellos, hemos hecho unos núme-ros, y entre traje, peluquería, comida y salida diurna y noc-turna, la fiesta puede llegar a costar entre 150 a 300 euros.

Zenbakiak egitenBost bat urtetik hona, geroz eta ohiko-agoa da Maritxutako bazkaria herriko jate-txeren batean egitea. Eta Hilarion jate-txeko Gladis Hernandezek komentatudigunez, egun horretarako bi menu pres-tatzen dituzte, bat 33 eurokoa eta bes-

“Merkatari batzuekdiotenez, jendeakgarai batean bainogutxiago gastatzendu”

tea 41ekoa. “Kriantza, xanpaina, kafeaeta kopa barne izaten dituzte guremenuek, garestienak haragia eta arrai-na izaten du eta besteak aukera baka-rra”. Dotoreziak ere prezioa du, noski. Xar-ma ile-apaindegian orrazkera eta maki-llajea egiten dute 36 eurotan. Sikollentzeriak, berriz, Maritxurako soinekoaeta haren osagarriak 40-50 eurotan sal-tzen ditu; nahiz eta merkeagoak ere badi-tuzten. Azkenik, eguneko tragoxkak egon-go lirateke; horien prezioa edari mota-ren eta goizean goiz ala arratsaldepartean irtetearen araberakoa izanik,30-50 euro ingurukoa izan daiteke.

1. Es un día diferente, creativo y muybonito para trabajar. Tenemosque estar pendientes de los reco-gidos que vamos haciendo, paraque no coincidan en la misma cua-drilla.

2.Algo menos, aunque este añohemos tenido todo lleno, la gen-te ha esperado hasta finales deseptiembre para confirmar reser-vas; el año pasado, sin embargo,estaba todo cogido ya para esasfechas.

3.En nuestro caso no. Abrimos Xar-ma hace un año y medio, y cadavez estamos trabajando un poqui-to más.

4.Siempre he trabajado el día deMaritxu, así que no me importano estar en la calle. Antes sí, solíasalir por la noche, pero ahora nome apetece tanto. Además, nosvestimos para venir a trabajar yse vive con otro humor.

Esmeralda AriasXarma

Merkatarien ahotik

1. Nolako lan eguna izaten da Maritxu Kajoi merkatariontzat?2. Garai batean baino gutxiago ala gehiago gastatzen du jendeak?3. Krisiaren eraginik nabaritzen da?4. Nahiago zenukete egun hori kalean gozatzea?

1. Al volver de vacaciones empeza-mos a preparar el día de Maritxu,porque tenemos encargos con unaño de antelación. Así que a prin-cipios de septiembre llamamos ala gente para confirmar reservasy poder distribuir las mesas.

2.Este año hemos tenido mas cam-bios de última hora, aunque lagente se ha mantenido. Además,de entre los menús que oferta-mos, la mayoría se ha decantadopor el más económico.

3.Teniendo en cuenta que la situa-ción actual no es buena, hemosquerido mantener el mismo pre-cio y la misma calidad que otrosaños.

4.En Hilarion nos preparamos y nosponemos guapos también paratrabajar, así que yo lo llevo muybien. Por la noche solemos dar unavuelta para ver un poco el ambien-te.

1. Lan egiteko urteko egun onene-tarikoa izaten da. Kaleko giroa osopolita da, izan ere, jendea goize-an goizetik kalera irteten da.

2.Jai eguna pixka bat aldatu da.Lehen ospakizuna arratsaldekobostetan edo zazpietan hastenzen, eta orain, egun osora luza-tu da. Hala ere, jendeak antzeragastatzen duela esango nuke.

3.Sumatzen da bai krisiaren eragi-na. Baina, ahal dugun neurrian,borrokatzen ari gara merkatariok.Nabaritu dugu, esaterako, garaibatean baino gutxiago gastatzenduela jendeak tabernan asteanzehar. Eta egungo lan egoera kax-karra ikusita, normala iruditzenzait.

4.Beste egun bat balitz, beharba-da, nahiago nuke kalean egon. Bai-na lan egiteko egun polita da etaez zait gehiegi inporta laneanpasatzea.

1. Dedicamos un mes a trabajarintensamente de cara a Maritxu.Incluso, casi todo el género de sep-tiembre lo traemos expresamen-te para ese día.

2.La gente sí mira un poco más elprecio y nosotros también lohemos valorado a la hora de tra-er los vestidos; no nos hemosdecantado por altos precios, pordecirlo de alguna manera.

3.Prácticamente hemos vendidocomo el año pasado. Creo que secuida el precio, pero el que ten-ga pensado vestirse es conscien-te de que algo le va a costar.

4.Maritxu Kajoi es para celebrarloy siempre salimos. Es una fiestaque nos gusta mucho, trabajamoslo que corresponde y cuandocerramos la tienda, salimos acelebrarlo.

Gladis HernándezHilarion

Juan Carlos DávilaMonte

Yolanda SánchezSikol


Urtean behin ospatzetik, baserritarren azoka hilero ospatzera pasatu dabaserritarrek udalari azoka sarriago egiteko eskaera egin ondotik. Orain,hileko hirugarren larunbatean egiten dute, eta oro har, proposamenakharrena ona izan du. Gainera, azoka larunbatetara eramatearen helbu-rua izan da askotariko herritarrei zabaltzea. Izan ere, asteazken eta osti-raletan jende askok ez zuen azokara joateko aukerarik izaten. Hala, base-rritarren produktuen salmentari maiztasun finkoa eman nahi diote Arra-sateko Udaletik.

Baserritarren azokarimaiztasun finkoa eman nahidiote azoka egunetik kanpo

Udaletik • Desde el ayuntamiento

>BASERRITARREN AZOKA

Udala merkataritza berdearenastearekin bat

>MERKATARITZA BERDEA

Merkataritza guneko seinaleztapen proiektuaren lehen urratsa amaitu-tzat eman zen uztailaren amaieran. Merkataritza zerbitzuak bezeroen-gana iristeko erdigune komertzialaren seinaleztapen proposamena aur-keztu zuen Arrasateko Udaleko Hirigintza saileko Enplegu eta Garapenarloan, eta Baulan diseinu eta komunikazio enpresak, Ibai-Arterenlaguntzarekin, abian jarri zuen. Hurrengo urratsa, beraz, aurrez idatzi-tako proiektua kaleetara eramatea izango da; hori datorren urteko uda-laren aurrekontuen arabera erabakiko dute.

Merkataritzaren seinaletikaproiektuaren lehen urratsaBaulanek eta udalak

>MERKATARITZAREN SEINALETIKA

Merkataritza berdearen astekohainbat ekintzatan elkarlaneanaritu ziren udaleko Ingurumensaila eta Ibai-Arte elkartea. Esa-terako, aste horretan zozketa-tutako 20 erosketetako orgakordaindu zituen udalak. Horrezgain, Seber Altube plazan Zara-mari kultur elkarteak jarritakokubo informatiboa ere udalakbultzatu zuen. Baita kultur elkar-te berak antolatutako kometatailerra ere; hasieran irailaren

18an egitea aurreikusi bazen ere,eguraldi txarraren ondorioz, 25eanegin zuten. Bestetik, mugikortasun astearenbarruan, aurten ere bigarren esku-ko bizikleta azoka egin zuten irai-laren 19an. Bizikleten erabilerabultzatzeko eta trastelekuan utzi-ta dauden bizikletak berrerabilidaitezen egiten da ekimen hori.Dagoeneko, 6. edizioa egin dute aur-ten eta, oro har, harrera ona izandu.

Arrasate Bizirik 4

Documents

Transcript of Arrasate Bizirik 4